2 rootje nr10.pdf - Katho

2rootje
Voyager, c’ est dur!
Jaargang 5 nr. 10 juni Redactie: Charlotte Hostens & Stefanie Vanlauwe
In de reeks
‘The Story of Life’
Het begin van het
schooljaar
De handen uit de
mouwen steken
De papiermolen
Spelen, speelde,
gespeeld
De tijd vliegt
Van druppel tot
plas
Altijd op weg
Een dak boven je
hoofd
Wijze mode
Voyager, c’ est
dur!
In dit nummer:
Bron: (s.d.). Vakantie. Internet, 2009-05-15 (http:/leefschoolderevinze.at10.be/
blogs/media/users/johan/vakantie.gif).
Vakantie is in zicht! Veel mensen gaan in de komende twee maanden
op reis. Mensen gaan om verscheidene redenen op reis, vandaar
dat er verschillende soorten vakantie bestaan. Tegenwoordig is het
hoofddoel van reizen ontspannen en genieten, hoewel er ook zoiets
als een werkvakantie bestaat. Bepaalde mensen gingen vroeger om
een totaal andere beweegreden op reis, namelijk om niet of weinig
bekende gebieden te verkennen. Deze reizen kregen de naam
‘ontdekkingsreizen’. Wat deze ontdekkingsreizen precies inhielden
en wat ze voor ons de dag van vandaag betekenen, kom je in dit
2rootje te weten! We zijn ondertussen aan ons laatste 2rootje gekomen
van dit schooljaar… Graag zouden we al onze trouwe lezers en
mevrouw Pacco bedanken voor het vertrouwen! En dan rest er ons
nog maar één iets te zeggen: véél leesplezier met ons laatste nummer.
Vlieg er nog eens in!
Vakantie 2 Spelen- knutselen- zingen 12
Ontdekkingsreizen 4 Weetjes 13
Van a tot z 7 Op de buis 14
Actueel 8 Belangrijke data 14
In de kijker 9 Gelezen 15
Ga eens een kijkje nemen in… 11 Bestaansdimensies 17

Voyager, c’ est dur! 2
Vakantie
Wanneer we praten over vakantie, dan denken we vaak aan op reis gaan. Maar eigenlijk is vakantie
een werkvrije of een schoolvrije periode. Je hebt vakantie als je vakantiedagen inlevert of wanneer
de school gesloten is. Wij gingen voor jullie op vakantieonderzoek…
Soorten vakanties
Er bestaan heel wat verschillende soorten vakanties. Binnen die soorten bestaan er ook nog heel
wat varianten. Wij gingen voor jullie op zoek naar enkele mindere bekende vakanties.
- creatieve vakantie
Iemand die op creatieve vakantie vertrekt, is een persoon die geniet van creatieve
activiteiten. Tijdens zo’n vakantie wordt de tijd vooral ingevuld met schilderen,
musiceren, dansen, tekenen, boetseren... Deze activiteiten worden vaak
professioneel begeleid.
- thuisvakantie
Niet iedereen gaat op reis als hij/zij vakantie heeft, sommige mensen kunnen ook genieten van een
weekje thuisblijven. De tijdsindeling van een thuisvakantie kan zeer gevarieerd zijn. Mensen kunnen
hun vakantie besteden aan tuinieren, klussen… Er kunnen ook binnenlandse uitstapjes worden
gemaakt. Bij binnenlandse uitstapjes horen bijvoorbeeld: een pretparkbezoek, een museumbezoek,
een fietstocht, wandelingen… Soms kan het zelfs gebeuren dat een thuisvakantie door alle
uitstapjes duurder uitkomt dan op reis gaan!
- werkvakantie
Tijdens een werkvakantie kan iemand zich verdiepen in een onderwerp waarover hij/ zij meer wil
te weten komen. Voorbeelden van werkvakanties zijn: monitor op een taalkamp, workshops geven
op creatieve vakanties en natuurvakanties. Ook vrijwilligerswerk kan een werkvakantie zijn.
- stadsvakantie
Er bestaan heel wat verschillende stadsvakanties of citytrips. Sommigen
gaan op stadsvakantie omdat ze nieuwsgierig zijn naar de rijke geschiedenis
van de stad. Anderen gaan op stadsvakantie omdat de stad een uitgebreid
aanbod aan musea heeft. Nog andere gaan op stadsvakantie om te winkelen.
Wanneer mensen op stadsvakantie gaan om te winkelen, dan trekken ze
vooral naar Rome, Parijs, Londen…
- woningruil
Woningruil is ook een vorm van vakantie. Tijdens een woningruil stellen de bewoners hun huis
voor een bepaalde tijd open voor een buitenlands gezin. Dat buitenlands gezin stelt dan ook zijn
huis open voor de andere bewoners. Zo’n vakantie is heel wat goedkoper, maar wederzijds vertrouwen
is in dit geval heel belangrijk.

Voyager, c’ est dur! 3
Verschillende schoolvakanties in verschillende landen
Wanneer is het ook alweer schoolvakantie? Als het bij ons schoolvakantie is, is het dan ook
schoolvakantie in een ander land? Wij zochten voor jullie de schoolvakanties op, voor 2009 –
2010, in België en de buurlanden.
- België
Start schooljaar 1 september 2009
Einde schooljaar 30 juni 2010
Herfstvakantie 2 november 2009 – 8 november 2009
Kerstvakantie 21 december 2009 – 3 januari 2010
Krokusvakantie 15 februari 2010 – 21 februari 2010
Paasvakantie 5 april 2010 – 18 april 2010
- Nederland
Start schooljaar 1 september 2009
Einde schooljaar Dit verschilt van regio tot regio.
Herfstvakantie 17 oktober 2009 – 25 oktober 2009 (Regio Noord – Midden)
24 oktober 2009 – 1 november 2009 (Regio Zuid)
Kerstvakantie 19 december 2009 – 3 januari 2010
- Frankrijk
- Duitsland
(Regio Noord – Midden - Zuid)
Voorjaarsvakantie 20 februari 2010 – 28 februari 2010
(Regio Noord – Midden - Zuid)
Meivakantie 30 april 2010 – 9 mei 2010
(Regio Noord – Midden - Zuid)
Zomervakantie 10 juli 2010 – 22 augustus 2010 (Regio Noord)
3 juli 2010 – 15 augustus ( Regio Midden)
24 juli 2010 – 5 september 2010 ( Regio Zuid)
Start schooljaar 1 september 2009
Einde schooljaar 2 juli 2010
Herfstvakantie 24 oktober 2009 – 5 november 2009
Kerstvakantie 19 december 2009 – 4 januari 2010
Wintervakantie 13 februari 2010 – 1 maart 2010
Lentevakantie 10 april 2010 – 26 april 2010
In Duitsland zijn de schoolvakanties heel anders dan bij ons. Duitse kinderen hebben 5 vakanties
per jaar: kerstvakantie, wintervakantie, paasvakantie, pinkstervakantie en zomervakantie. De
schoolvakanties zijn ook niet hetzelfde voor heel het land, maar worden per regio bepaald.
Bronnen:
- Wikipediagemeenschap (s.d.). Vakantie. Internet, 2009-05-15 (http://nl.wikipedia.org/wiki/Vakantie).
- Foulon Geert. Schoolvakantie. Internet, 2009-05-15 (http: dokeos.vbs-latem-deurle.be/…/index.htm).
- Abtrips (s.d.). Creatieve vakantie. Internet, 2009-05-15 (http:www.abtrips.nl/actievevakanties.htm).
- Woonstade (s.d.). Woningruil. Internet, 2009-05-15 (http:www.woonstade.nl/page.php?id=105).

Voyager, c’ est dur! 4
Ontdekkingsreizen
Mensen reizen al eeuwenlang naar onbekende gebieden om ontdekkingen te doen. Waarom gaan
mensen nog op ontdekkingsreis,wat kost zo’n ontdekkingsreis en wie betaalt dit alles, welke gevolgen
hebben de ontdekkingsreizen voor ons gehad…? Een antwoord op deze vragen en nog veel meer
kan je in dit artikel lezen.
Redenen?
Duizenden jaren geleden gingen de mensen al op ontdekkingsreis. Op die ontdekkingsreizen werd
er tot op heden heel wat land ontdekt en verkend. Vaak hadden ontdekkingsreizen ook te maken
met handel. Met geld verdienen dus.
Er zijn eigenlijk 3 redenen waarom mensen op ontdekkingsreis trokken: de bekeringsijver, de mensen
hadden specerijen en luxeproducten nodig en er was nood aan edele metalen.
♦ Bekeringsijver
De ontdekkingsreizen dienden om de plaatselijke bevolking te bekeren tot het ‘ware geloof’.
♦ Specerijen en luxeproducten
- Voorbeelden van specerijen zijn: gember, kruidnagel, suiker, kaneel, peper...
Die specerijen werden gebruikt om eten klaar te maken en om kruidenmengsels (= medicijnen) te
bereiden. De specerijen dienden ook als bewaarmiddel voor bijvoorbeeld vruchten, vlees...
- Voorbeelden van luxeproducten zijn: zijde, goud, parels...
♦ Nood aan edele metalen
- Er was nood aan edele metalen voor de specerijenhandel, zijde en luxeartikelen. De mensen gingen
op zoek naar zilver en geld om luxemiddelen te kunnen betalen.
- Koningen werden machtig in deze periode, omdat ze geld/goud hadden. Daarmee betaalden ze
hun ambtenaren en hun leger. Hun leger bestond uit huurlingen.
Steun van koningen
De koningen zagen daar wel iets in, in die ontdekkingsreizen. Ze zouden wel eens heel
veel kunnen opbrengen! De financiële steun om de ontdekkingsreizen te kunnen realiseren
kwam dus van de koningen. Neem nu prins Hendrik de Zeevaarder (1394 – 1460)
uit Portugal. Portugal was gefixeerd op Indië en wou Indië via Afrika ontdekken.

Voyager, c’ est dur! 5
Enkele ontdekkingsreizigers
Gedurende de vroege middeleeuwen werden vanuit Europa weinig verre reizen gemaakt. De enige
belangrijke West-Europese ontdekkingen in deze tijd (waaronder de ontdekking van IJsland) werden
gedaan door de Ierse monniken. De Ieren werden gevolgd door de Vikingen, die ook Groenland
en Noord-Amerika ontdekten en daar kolonies stichtten.
♦ Bartolomeus Diaz (ca. 1450-1500)
Hij ontdekte in 1488 de Stormkaap (= zuidelijkste punt van Afrika), ook wel ‘Kaap de Goede Hoop’
genoemd. Die laatste naam kwam er omdat ze hoopten snel de weg naar Indië te vinden. Bartolomeus
dacht dat hij Indië had ontdekt en keerde dan ook terug om te vertellen wat hij gevonden
had. Hij heeft nooit beseft dat hij Indië NIET gevonden heeft!
♦ Christoffel Columbus (1451-1506, Genuees)
Christoffel Columbus dacht dat hij vanzelf in Indië zou terechtkomen wanneer hij
voortdurend naar het westen zou varen. Koning Ferdinand en koningin Isabella van
Spanje wilden zijn ontdekkingsreis wel betalen. Zo vertrok hij in 1492 met drie
schepen naar het westen. Tijdens zijn reis ontdekte hij Amerika. Net als Bartolomeus
Diaz dacht hij Indië ontdekt te hebben. Ook hij heeft nooit beseft dat hij Indië
niet gevonden heeft.
♦ Amerigo Vespucci (1454 – 1512, Florence)
Vespucci gaat na Columbus naar Amerika. Hij schrijft brieven over wat hij daar
gezien heeft en komt tot 1 vaststelling: dit is Indië niet!
♦ Vasco da Gama (1469-1524)
In 1497 voltooide Vasco da Gama de reis rond Afrika met de eerste zeereis van
Europa naar Indië. Hij was het dus die Indië als eerste bereikte. De plaatsen
waar hij aanlegde, werden Portugese nederzettingen.

Voyager, c’ est dur! 6
Na de ontdekkingen
Laatste belangrijke ontdekkingen
De binnenlanden van Zuid-Amerika, Azië en Afrika werden
pas in de 19 de eeuw in kaart gebracht. In het begin
van de 20e eeuw werden de laatste 'witte vlekken' op de
wereldkaart gevuld. Dit waren de binnenlanden van
Australië en Nieuw-Guinea, enkele gebieden in Centraal-Afrika,
de noordkust van Canada en uiteraard Antarctica.
De ontdekkingsreizen hebben grote gevolgen gehad. Al het land is in kaart gebracht en bijna overal
wonen nu mensen.
Door de ontdekkingsreizen leerden we producten uit de hele wereld kennen. Zo brachten de
Spanjaarden ananassen, aardappelen, tomaten, chocolade, maïs, tabak, cacao... mee uit Zuid-
Amerika. Ook heel wat gewoontes uit andere landen werden overgenomen.
Door de ontdekkingsreizen hebben heel veel mensen over de hele wereld nu het christelijke geloof.
Bronnen:
- Pacco, C. (s.d.). Hand-outs Nieuwe Tijd – Ontdekkingsreizen. RENO, Torhout.
- Van Hoof, K. (2006). Ontdekkingsreizen. Houten: Wolters – Noordhoff.
- Wilkinson, P. (2002). Het beste boek over ontdekkingsreizigers. Haarlem: Uitgeverij J.H. Gottmer.
- Matthews, R. (1991). Ontdekkingsreizen. Antwerpen: Standaard Uitgeverij.
- Grant, N. (1992). Lannoo’s atlas van de ontdekkingsreizen. Baarn: Uitgeverij Bosch & Keuning.
- Wikipediagemeenschap (s.d.). Ontdekkingsreizen. Internet, 2009-05-15 (http://nl.wikipedia.org/wiki/
Ontdekkingsreizen#20e_eeuw).

Voyager, c’ est dur! 7
Van a tot z
bedstee: vaste, ingetimmerde slaapplaats zoals vroeger werd gebruikt
bekeren: van godsdienst laten veranderen
componist: iemand die een muziekstuk schrijft
conservatorium: hogere muziekschool
cruise: vakantietocht met een groot zeeschip
doelgroep: degenen die men bij een bepaalde bezigheid op het oog heeft
dollar: munteenheid van o.a. de VS, Australië, Nieuw-Zeeland, Canada, Suriname
edel: voortreffelijk in hun soort
gember: eetbare wortelstok van een tropische plant
kaneel: gedroogde binnenbast van een tropische boom, als specerij gebruikt
kruidnagel: gedroogde bloemknop van een tropische boom, gebruikt als specerij
monitor: jeugdleider
musiceren: muziek maken
nederzetting: plaats waar een groep mensen zich vestigt
nootmuskaat: poeder van de kern van de noot van de muskaatboom als specerij
opmars: hier: in aantal toenemen
organist: orgelspeler
pond: munteenheid van o.a. Groot-Brittannië, Cyprus, Egypte, Libanon, Syrië
rederij: bedrijf van een reder (= iemand die één of meer schepen uitrust en in de vaart brengt)
regio: streek, gebied
relaas: verhaal, verslag
roem: lof en eer die aan iemand of iets door anderen wordt toegekend
specerij: aan gerechten toegevoegde, prikkelende stof
stagneren: tot stilstand komen
symfonie: muziekstuk voor voltallig orkest
touroperator: reisorganisator
variant: vorm die enigszins afwijkt van de gewone
verwoed: hartstochtelijk, fanatiek
Viking: Scandinaviër die als zeerover de kusten van W.-Europa enz. teisterde in de 8e-11e eeuw;
Noorman
vrijwilliger: iemand die zich vrijwillig (= uit eigen beweging, niet gedwongen) meldt voor iets
waden: door ondiep water lopen
woelen: zich onrustig bewegen
workshop: het praktisch, creatief werken in groepjes
Bronnen:
- Van Sterkenburg, P.G.J. (s.d.). Van Dale onlinewoordenboek. Internet, 2009-05-15 (http://www.vandale.nl/vandale/
opzoeken/woordenboek/).

Voyager, c’ est dur! 8
Actueel
Cruisevakanties steeds populairder
Ondanks de crisis zijn cruises bezig aan een stevige opmars. In 2008 nam het aantal cruises dat touroperator Jetair
registreerde toe met 25,6 procent tegenover 2007. Ook in het begin van 2009 zet deze trend zich voort. Er werden
in de eerste vier maanden 21 procent meer cruises geboekt dan in de dezelfde periode vorig jaar, stelt Jetair. De
stijgende populariteit wordt ook waargenomen door Thomas Cook, Cruise Connection, Royal Caribbean International,
Celebrity Cruises en Azamara Cruises in België
Steeds betaalbaarder
Een van de belangrijkste redenen voor de groeiende populariteit van cruises is de prijs, meent Jetair. Dankzij het feit
dat er steeds meer rederijen bijkomen, is er vandaag bovendien een stuk meer beschikbaarheid. Cruises zijn dus
tegenwoordig, ook dankzij de lage pond en dollar, mogelijk tegen zeer betaalbare prijzen.
Jong en oud
Ook touroperator Thomas Cook bevestigt deze trend. "Wij zijn vorig jaar begonnen met een eigen cruise-afdeling en
ik kan zeggen dat die zeer sterk groeit", aldus woordvoerder Koen Van Den Bosch. "Reden voor de stijging van de
populariteit is deels de prijsdaling, maar ook het wegwerken van de vooroordelen. Vroeger werden cruises geassocieerd
met rijke, oudere mensen. Vandaag realiseren mensen zich dat een cruise eigenlijk een drijvend resort is waar
vanalles te beleven valt voor jong en oud."
Meer gezinnen
Bij Cruise Connection merken ze al langer dat cruises in de lift zitten. "In 2008 hadden telden we 58.000 Belgische
klanten, tegenover 47.000 in 2007. Dat is dus een stijging van ongeveer 20 procent", zegt Peter Mathieu, managing
director bij Cruise Connection.
"Ondanks de crisis blijft de cruise-industrie goed scoren. Het aanbod is gestegen, waardoor de prijzen vrij laag zijn
gebleven. Ook het feit dat de Amerikaanse markt, de grootste cruisemarkt ter wereld, stagneert, is gunstig voor Europa
en dus ook voor België. Onze doelgroep is zeer gevarieerd, maar we merken dat steeds meer gezinnen een
cruisevakantie boeken." (belga/odbs)
13/05/09 18u13
Bronnen:
- Belga/ odbs (2009). Cruisevakanties steeds populairder. Internet, 2009-05-13 (http://www.hln.be/hln/nl/2/Kanaal-
Reizen/article/detail/853065/2009/05/13/Cruisevakanties-steeds-populairder.dhtml).

Linz
Voyager, c’ est dur! 9
In de kijker: de culturele hoofdstad van Europa
Elk jaar kiest het Europese Parlement een culturele hoofdstad van
Europa. De bedoeling hiervan is dat de burgers van de Europese
Unie elkaar beter leren kennen en dat de Europese culturen tot
hun recht komen. Dit jaar is Linz, gelegen in het noorden van Oostenrijk,
samen met de Litouwse hoofdstad Vilnius, culturele
hoofdstad van Europa. Deze titel werd op oudejaarsavond in beide
steden gevierd met een spetterend vuurwerkspektakel.
Linz is gelegen aan de Donau en is de hoofdstad van de deelstaat Opper-Oostenrijk.
Deze stad telt 188.968 inwoners en is daarmee de
derde stad van het land.
Linz werd gesticht door de Romeinen, die het
de naam Lentia gaven.
Linz is de stad van Johannes Kepler en Anton Bruckner.
Johannes Kepler was een wiskundige die, tussen 1612 en 1626, in Linz
werkte. In 1618 ontdekte hij er zijn derde wet van de planeetbeweging. Tijdens
zijn verblijf in Linz, schreef Kepler boeken over de geboortedatum van
Christus. Met deze boeken toonde hij aan dat Jezus in vier voor Christus
geboren was en dat de christelijke kalender er dus 5 jaar naast zat. De universiteit
van Linz werd genoemd naar Kepler.
Anton Bruckner werd geboren in Ansfelden bij Linz. Hij studeerde piano, viool,
orgel en compositie.
Tijdens zijn leven was hij bekend als organist. Hij werd pas beroemd als componist
op het einde van zijn leven. Bruckner dankte zijn roem vooral aan zijn elf
symfonieën. Het conservatorium in Linz is genoemd naar Bruckner.
Linz werd dankzij de productie van chemische producten en staal, tijdens de Tweede Wereldoorlog,
een industriestad. Nu is Linz, dankzij de tabakindustrie, nog steeds een belangrijke industriestad.
Vilnius
Vilnius is de hoofdstad van Litouwen, één van de drie Baltische staten.
De stad, die in 1323 ontstond, vind je in het zuidoosten, aan de
rivieren de Vilnelé en de Neris.
Vilnius telt 542.785 inwoners. Deze inwoners kan je indelen in zes
groepen: Litouwers, Polen, Russen, Wit-Russen, Oekraïners en andere.
Vroeger keken mensen niet naar de nationaliteit, maar naar de
moedertaal van de inwoners.

Voyager, c’ est dur! 10
Op het wapenschild staat een afbeelding van Sint Christoffel, die in het water waadt en Jezus op
zijn schouders heeft. Het wapenschild werd in 1330 aan de stad geschonken.
In 1579 richtte koning Stefanus Bàthory de eerste universiteit in Vilnius op. Deze universiteit werd
een belangrijk wetenschappelijk en cultureel centrum en is één van de oudste universiteiten van
Europa.
De hoge televisietoren speelde een sleutelrol bij de onafhankelijkheidsstrijd van Litouwen tegen de
Sovjet-Unie. Het monument bij deze toren verwijst dan ook naar de onafhankelijkheid. Dit monument
is het bekendste monument van Vilnius. Het bestaat uit een bel en een naakte vrouw. De bel
staat symbool voor de vrijheid en de naakte vrouw voor de onschuld.
Ook Vilnius heeft enkele beroemde inwoners o.a. Jascha Heifetz (Joods-Amerikaans violist), Robertas
Zulpa ( zwemmer) en Edvinas Krungolcas (moderne vijfkamper).
Bronnen:
- Wikipediagemeenschap (s.d.). Culturele hoofdstad van Europa. Internet, 2009-05-10 (http://nl.wikipedia.org/ wiki/
Culturele_hoofdstad_van_Europa).
- Wikipediagemeenschap (s.d.). Linz. Internet, 2009-05-10 (http://nl.wikipedia.
org/wiki/Linz).
- Wikipediagemeenschap (s.d.). Vilnius. Internet, 2009-05-10 (http://nl.wikipedia.org/ wiki/Vilnius).
- Wikipediagemeenschap (s.d.). Johannes Kepler. Internet, 2009-05-10 (http://nl.wikipedia.
org/wiki/Johannes_Kepler).
- Wikipediagemeenschap (s.d.). Anton Bruckner. Internet, 2009-05-10 (http://nl.wikipedia.
org/wiki/Anton_Bruckner).

Voyager, c’ est dur! 11
“Musea Antwerpen”
Vrijdagmarkt 22-23
2000 Antwerpen
http://www.museumplantinmoretus.be
€ ?
Ga eens een kijkje nemen in …
In het museum gaan we met boeken en prenten ‘Columbus achterna’. Welke verhalen vertelden
de ontdekkingsreizigers? Kennen we ook de verhalen van de indianen in de nieuwe wereld?
Het prentboek van Columbus
Praktisch: - doelgroep: 1 ste tot en met 3 de leerjaar
- datum atelier: 7 juli – van 10 tot 12.30
- prijs: 8 euro
- reserveren bij Prospekta
Etsen met Columbus
Praktisch: - doelgroep: 4 de tot en met 6 de leerjaar
- datum atelier: 8 juli – van 10 tot 12.30
- prijs: 8 euro
- reserveren bij Prospekta
“Het Mercatormuseum”
Zamanstraat 49
9100 Sint Niklaas
€ scholen buiten Sint-Niklaas: € 1.50
In dit museum wordt het boeiende verhaal verteld van kaarten maken en hoe de mens de
wereld vroeger zag en nu ziet.
Mercator en de ontdekkingsreizen
Een actief museumbezoek waarbij oude en nieuwe wereldkaarten met elkaar worden vergeleken.
Een scheepsmodel van de Santa Maria alsook de kaarten van de beroemde cartograaf Mercator
brengen de tijd van de ontdekkingsreizen tot leven. Avonturiers reisden de wereld rond
op zoek naar kostbare kruiden. Kaneel, kurkuma en nootmuskaat worden nader bekeken en
met de neus geproefd.

Voyager, c’ est dur! 12
Spelen – knutselen – zingen
Knutselen: Zorg zelf voor zon!
Heb je dat ook wel eens dat er in de vakantie geen zon is, enkel en alleen regen?
Zorg dan zelf voor je eigen zon!
Benodigdheden:
- ballon - krantenpapier
- behangerslijm - een stuk karton
- verf - kwast
Hoe gaan we te werk?:
- Neem een grote ballon en blaas die op.
- Neem het stuk karton. Maak er een gat in, dat iets kleiner is dan
de omtrek van de ballon.
- De buitenkant van je stuk karton maak je in de vorm van allemaal
punten.
- Druk de ballon in het karton en zorg dat hij ongeveer in het midden
zit.
- Kleef nu een aantal lagen, in behangerslijm gedrenkt, papier om
de hele figuur ( ballon + karton).
- Wanneer de zon helemaal droog is, mag je hem schilderen.
Gedicht: Vakantie
Vakantie, vakantie, wat een prettige tijd,
acht weken de zorgen van het leren kwijt.
Weg boeken, weg schriften, weg atlas, weg pen,
wat kan het mij schelen of ‘t de is of den!
Vakantie, vakantie, en vroeg uit je bed,
niet slapen of luieren, maar buit’len en pret!
Geen taalles, geen strafwerk, geen som in ’t verschiet,
wat kan het mij schelen of het uitkomt of niet!
Vakantie, vakantie, wat een prettige tijd,
maar toch is ze alweer voorbij en al hebben wij spijt.
Toch weer aan’ t leren, vol ijver in de klas,
Want knap zijn en flink komt in ’t leven van pas!
Bronnen:
(s.d.). Vakantie. Internet, 2009-05-15 (http://www.nldata.nl/willemspark/cgi-oic/pagedb.exe/..%5C..%5Cuimages%
5Cvakantie.jpg).

Voyager, c’ est dur! 13
Weetjes
- In 1937 werden de woorden toerist en toerisme voor het eerst gebruikt. Een toerist was
iemand die voor meer dan 24 uur naar het buitenland trok.
- Koning George III van Engeland werd als de eerste toerist aangezien omdat hij regelmatig
vakantie-uitstapjes maakte.
- De Lockheed L-10 Electra was het eerste succesvolle metalen passagiersvliegtuig.
- Massatoerisme ontstond in de jaren ’60.
- Een badkoets is een kar met twee of vier wielen om badgasten de zee in te rijden.
- België heeft 13 badplaatsen langs een 67 kilometer lange Noordzeekust.
- Het woord bagage komt uit het Oud- Frans.
- Tegenwoordig worden veel expedities georganiseerd om wetenschappelijk onderzoek te doen en de wereld
waarin we leven beter te gaan begrijpen.
- De Romeinen en andere vroege volkeren hadden vaak meer dan één reden voor ontdekkingsreizen. Terwijl
ze vrachtschepen uitzonden om handel te drijven, waren ze ook op zoek naar landen om te veroveren.
- Kustvolkeren zoals de Feniciërs en de Vikingen werden grote scheepsbouwers en voeren rond Europa en
tot in Afrika en Amerika.
- Één van de kostbaarste Fenicische koopwaren was een donkerrode kleurstof die gemaakt werd van purperslakken.
Hij was erg duur omdat er heel veel slakken voor nodig waren.
- Een Vikingschip had een groot vierkant zeil, dat op open zee en met gunstige wind voor een goede snelheid
zorgde. Bij windstilte of in ondiep water kon er ook geroeid worden.
- De Venetiaanse koopman Marco Polo reisde over land door Azië. In de beschrijving van zijn reizen vertelde
hij over hoge bergen, gevaarlijke paden en vreemde dieren, sommige met het lichaam van een mens en de
kop en staart van een hond.
- Zijde wordt gesponnen van de cocons van zijderupsen. Eeuwenlang vertelden de Chinezen aan niemand
hoe ze zijde maakten. Daardoor konden ze hoge prijzen vragen, want de Europese kooplieden konden nergens
anders zijde kopen.
- Prins Hendrik de Zeevaarder stichtte een school voor de zeevaart en liet een sterrenwacht bouwen. Zijn
zeelieden herontdekten de Azoren, Madeira en de Kaapverdische Eilanden.
- Vroege zeevaarders gebruikten kaarten die portolani genoemd werden. Ze werden getekend op een raster
van kruisende lijnen die de kompasrichtingen aangaven. Deze lijnen hielpen de zeelieden om hun koers te
bepalen. De grote kaarten werden getekend op perkament van geiten– of schapenhuid.
- Columbus’ vlaggenschip op zijn eerste tocht, de Santa Maria, was maar 30 meter lang (nogal klein voor
een bemanning van 40 man). Maar het stevige schip met vierkante zeilen bracht hen naar de overkant van
de oceaan.
- De Victoria werd het eerste schip dat rond de wereld voer.
- De Engelse zeevaarder Sir Francis Drake voltooide in 1580 ook een reis om de wereld. Drake besteedde
een groot deel van zijn leven aan het plunderen van Spaanse schepen en verdiende zo veel geld voor zijn
opdrachtgevers.
- In 2001 staken de Amerikaanse Ann Bancroft en de Noorse Liv Arnesen als eerste vrouwen te voet Antarctica
over. De twee vrouwen trokken elk ongeveer 250 kilogram op een slee en legden 2 763 kilometer af. De
tocht door ijzige temperaturen en gierende stormen kostte hen 94 dagen.
- Cook was de eerste zeevaarder die een nauwkeurige klok meenam op een lange reis. Met behulp daarvan
kon hij de geografische lengte precies berekenen en goede kaarten maken.
- In ruil voor het financieren van zijn reizen beloofde Columbus koning Ferdinand en koningin Isabella met
goud terug te keren.
- In 1969 landde de eerste mens op de maan. Automatische televisiecamera’s zonden live beelden uit op het
moment dat Neil Armstrong de ladder afklom met de woorden ‘Dit is een kleine stap voor de mens, maar
een grote sprong voor de mensheid.’

Voyager, c’ est dur! 14
Op de buis
Interessante programma’s voor de komende weken zijn steeds te vinden via de volgende linken:
- http://www.hln.be/hln/nl/929/TV-Gids/index.dhtml. (per 7 dagen)
- http://www.schooltv.nl/?nr=1549147&site=site_schooltv
Véél kijkplezier!
Belangrijke data
87-150 na Chr. De oudste wereldkaart, opgenomen in de Geographia van Claudius
Ptolemaeus.
1254-1324 Marco Polo
1394-1460 Prins Hendrik de zeevaarder
Ca.1450 – 1500 Bartolomeus Diaz
1451-1506 Christoffel Columbus
1454 – 1512 Amerigo Vespucci
1469-1524 Vasco da Gama
14de - 16de eeuw Portugese portulaan- of kompaskaarten
1471 Fernao Gomes is de eerste Europeaan die de evenaar passeert.
1490 Bartolomeas Diaz rondt Kaap de Goede Hoop, Afrika’s zuidelijkste punt.
1492 Christoffel Columbus ontdekt Amerika. Hij landt op de Bahama's.
1492 Columbus ontdekt de grote eilanden Cuba en Hispaniola.
1493 Op zijn tweede reis ontdekt Columbus de kleine Antillen.
1494 De Genuees Columbus ontdekt de eilanden Portorico en Jamaica.
1498 Columbus ontdekt het eiland Trinidad en Orinoco-monding.
1498 Vasco da Gama ontdekt de zeeweg naar Indië via de Indische Oceaan.
1499 Amerigo Vespucci verkent de Venezolaanse kust en het eiland Curaçao.
1500 Vespucci ontdekt de wilde kust en de monding van de rivier de Amazone.
1501 Amerigo Vespucci verkent de zuidkust van Argentinië tot 50° zuiderbreedte.
1502 Columbus ontdekt het vasteland van Midden-Amerika, het huidige Costa
Rica.
1502 Vasco da Gama ontdekt op zijn tweede reis de Seychellen.
1512 De Portugezen ontdekken de belangrijke Specerijeilanden (Molukken).
1773 James Cook passeert als eerste mens de Zuidpoolcirkel.
1778 De eerste badkoets aan de Noordzee
1856 Livingstone steekt als eerste Europeaan Afrika in de breedte over.
1909 De Amerikaan Peary bereikt de Noordpool, voor zijn landgenoot Cook.
1909 De Brit Ernest Shackleton bereikt de magnetische Zuidpool.
1919 De Hudsonbaai wordt voor ‘t eerst grondig onderzocht en in kaart gebracht.
1958 De Britten Fuchs en Hillary steken als eerste over land Antarctica over.
1969 Wally Herbert steekt als eerste mens de Noordelijke IJszee over.
Bronnen:
- Wikipediagemeenschap (s.d.). Ontdekkingsreizen. Internet, 2009-05-15 (http://nl.wikipedia.org/wiki/
Ontdekkingsreizen#20e_eeuw).

Voyager, c’ est dur! 15
Titel: Vikings ontdekken Amerika
Auteur: Roger Schoemans
Taal: Nederlands
Categorie: echt gebeurd
Uitgeverij: Altoria Averbode
Doelgroep: Derde graad
Gelezen
Korte inhoud: Vikings: sommige waren wrede piraten, andere
vreedzame handelaars of boeren, maar alle waren ze
verwoede reizigers en onverschrokken zeelui. In het oosten
dreven ze handel met Constantinopel, in het westen
koloniseerden ze Groenland. Ze bereikten zelfs de kust
van Canada. Vijfhonderd jaar voor Columbus stichtten
ze er al een paar dorpen. Zij waren de eerste Europeanen
op het Amerikaanse vasteland. Het relaas van deze
ontdekking en het verhaal van hun verblijf in Amerika
lees je in dit spannende boek.
Thema’s: Vikings, historische verhalen, ontdekkingsreizen

Voyager, c’ est dur! 16
Titel: Een geheime reis
Auteur: Ruud Spruit
Taal: Nederlands
Uitgeverij: de Groenhanzenpers
Gelezen
Doelgroep: Derde graad
Korte inhoud: Matthijs kan niet slapen. Hij ligt te woelen in de
bedstee. Morgen is het eindelijk zover. Matthijs
gaat zijn eerste grote reis maken als
scheepsjongen. Niemand weet waar de reis naar
toe gaat. Het wordt in ieder geval een lange tocht,
want er is veel voedsel aan boord gesjouwd.
Thema’s: Ontdekkingsreizen
Extra: De geheime reis is gebaseerd op één van de
opmerkelijkste Nederlandse ontdekkingsreizen van de 17e
eeuw. De wereldreis die de scheepsjongen Matthijs in dit
kinderboek maakt is gebaseerd op de reis van Jacob Lemaire
en Willem Schouten. Onderweg beleeft de jongen vele
avonturen.

Voyager, c’ est dur! 17
Mens en levensonderhoud
Mens en zingeving
- Vakantie
- Ontdekkingsreizen
- Actueel
Mens en het muzische
- Ontdekkingsreizen
- Spelen – knutselen – zingen
- Vakantie
- Actueel
Mens en samenleving
Mens en techniek
Mens en tijd
Mens en ruimte
Bestaansdimensies
- In de kijker: de culturele hoofdstad van Europa
- Ontdekkingsreizen
- Weetjes
- Ontdekkingsreizen
- In de kijker: de culturele hoofdstad van Europa
- Weetjes
- Belangrijke data
- Ontdekkingsreizen
- In de kijker: de culturele hoofdstad van Europa
- Weetjes
Bronnen:
Vlaams verbond van het katholiek basisonderwijs (1998). Wereldoriëntatie leerplan.