Aboriginals - Katho

Jaargang 4 nr. 7 april
In de reeks:
Indianenstammen
Inuit
Kerstcultuur
Afrikaanse culturen
Ontwikkeling
Kunst & co
Aboriginals
Westerse Wereld
Aziatische culturen
Olympische Spelen
In dit nummer:
De Aboriginals: een korte schets
Uit Van Dale gegrepen...
De Aboriginals van toen en nu
Australië, een juweeltje
De strijd om erkenning
Cultuur bij de Aboriginals
Creatief!
Aboriginals
Men spreekt vaak over indianenstammen en Bosjesmannen,
maar daarbij vergeet men vaak nog een
andere stam te vernoemen die in Australië leeft: de
Aboriginals. Ze zien er helemaal anders uit dan de
andere Australiërs en ze leven ook anders. Wie zijn
ze? Wat doen ze? Hoe zijn ze er terecht gekomen?
Wat zijn hun gewoontes? Wij bieden een antwoord op
al deze vragen! Een apart volk met een interessante
achtergrond.
Twijfel niet en leer hen kennen!
2
3
4
6
8
10
11
Cult!
Redactie: Tine Durnez en Elien Vergote
Denk hier maar eens over na...
Op de buis
Wist je dat?
Actueel
Bestaansdimensies
12
12
13
13
14
15

Aboriginals
De Aboriginals: een korte schets
Bron:
WIKIPEDIA, Aboriginals, internet, (31 maart 2008).
(http://www.wikipedia.be)
Volk: Aboriginals
Woonplaats: Australië
(zie kaart aangeduide gebieden)
Aankomst: zo’n 60 000 jaar geleden vanuit Azië via de
Indische Oceaan
Levensonderhoud: vroeger jagers en voedselver-
zamelaars, nu westerse beroepen
Godsdienst: natuurgodsdienst
Kunst: Omstreeks 1972 ontstond Aboriginal art, een
commerciële mengvorm van westerse schilder
kunst, Aboriginalsymbolen en etnografie.
Eigen benamingen:
Tiwis: verzamelnaam voor meerdere stammen in
de noordelijke kustgebieden
Gagudju: noordelijke gebieden
Pitjantjatjaras: Centraal-Australische
woestijngebied
Koories: zuidoosten
Yolngu: verzamelnaam voor meerdere stammen in
Noordoost-Arnhemland
A
2

Aboriginals
Uit Van Dale gegrepen...
Aborigines Aboriginals.
Baobab Apenbroodboom.
Boemerang Gebogen werphout dat, als het geen doel getroffen heeft, weer terugkeert
naar de werper.
Dingo Australische wilde hond.
Krenking Belediging, grieving.
Motie Uitnodiging aan de leden van een vergadering om over een niet rechtstreeks
aan die vergadering voorgelegde vraag een oordeel uit te spreken.
Natuurkracht Elementair vermogen van de natuur.
Tegenvoeter Iemand die aan de andere zijde van de aarde woont ten opzichte van de
persoon in kwestie.
Torres-straat Eilanders De oorspronkelijke bewoners van de eilanden in de Straat Torres.
Straat Torres
Uranium Radioactief scheikundig element met atoomnummer 92, een zeer hard, o.a. in
kerncentrales gebruikt metaal.
Bron:
VAN DALE, internet, (27 maart 2008).
(http://www.vandale.be)
VISIBONE, De Wereldkaart, internet, (27 maart 2008).
(http://www.ekudos.nl)
3

oudste bekende kaart van Australië,
de ‘Dauphin Chart’ (1530 – 1536)
Aboriginals
De Aboriginals van toen en nu
Australië is een jonge natie in een oud land, een natie van immigranten die onder dwang of vrije wil arriveerde
in een onherbergzaam land. Ze legden het open, exploiteerden de minerale rijkdommen en bebouwden het.
Ze leden onder de grillen van de natuur, economische depressies en oorlogen. Uit dit alles is echter een
moderne en kosmopolitische samenleving ontstaan.
De eerste bewoners: Aboriginals
Wie spreekt over de geschiedenis van Australië, spreekt
ook over de geschiedenis van de Aboriginals, de eerste
bewoners van Australië. Ze kwamen meer dan 60 000
jaar geleden vanuit Azië over zee aan. Er is nogal discussie
over hoe lang de Aboriginals wel al aanwezig zijn in
Australië. Na aankomst pasten ze zich snel aan aan het
landschap en het klimaat. Het waren jagers en verzamelaars
die zich met de seizoenen verplaatsten en zo ook
verspreidden over het continent. Zo’n 35 000 jaar geleden
zouden ze Tasmanië bereikt hebben. Naast wapens en werktuigen voor de jacht en het verzamelen van
voedsel hadden de Aborigines weinig materiële bezittingen. Toch ontwikkelden ze werktuigen: tegen 8000 v.
C. hadden ze de complexe terugkerende boemerang ontwikkeld en (waarschijnlijk) de eerste speer met
weerhaken ter wereld.
Hoe simpel hun levenswijze ook mag blijken, toch is hun samenleving zeer complex. Hun samenleving bestond
uit een netwerk van zwerfgroepen van tussen de 50 en 100 verwanten, die volgens strikte wetten en gebruiken
leefden. Dit geloofssysteem, waaronder ook de spirituele betekenis van het landschap valt, werd doorgegeven
met zang, dans en kunst. Er onbtrak wel een centraal of formeel regeringssysteem. De groepen werden
geleid door meestal oudere mannen, die een groot respect van de andere leden genoten. Het volk heeft
een rijke cultuur en geschiedenis. Opgravingen wijzen op het bestaan van zeer oude begrafenisrituelen: een
crematie van 27 000 jaar geleden en zo waarschijnlijk de oudste ter wereld!
Ontdekking Australië
Er werd in Europa druk gespeculeerd over het bestaan van een ‘Zuidland’. Eeuwen voor de ontdekking van
Australië, ging de wiskundige Pythagoras (5 de eeuw v. C.) er al van uit dat de landen van het noordelijk halfrond
een tegenhanger moesten hebben in het zuiden. Rond 150 borduurde de geograaf Ptolemaeus van
Alexandrië hierop voort door een landkaart te tekenen waarop de Atlantische Oceaan en de Indische Oceaan
omsloten werden door een landmassa. Sommigen geloofden dat er daar ‘tegenvoeters’ zouden wonen: wezens
waarvan de voeten achterstevoren zaten.
Alles veranderde voor de Aboriginals met de ontdekking ervan door de Hollandse Willem Jansz. Deze kapitein
van de ‘Duyfken’ was op zoek naar Nieuw-Guinea, een land waarvan men dacht dat er veel goud zat, toen hij
in 1606 langs het Yorkse Peninsula zeilde. Hij vond de kust onherbergzaam en verliet het al snel. In 1616 werd
Dirk Hartog, die met de ‘Eendracht’ op weg was naar Oost-Indië, uit de koers geblazen. Hij landde op een
eiland voor de kust van Western Australia en nagelde een tinnen plaat aan een paal. De Hollandse navigator
Abel Tasman bracht tussen 1642 en 1644 grote stukken van Australië en Nieuw-Zeeland in kaart. De Hollanders
zonder er 150 jaar lang expedities naar het land, maar de activiteiten werden stopgezet.
De kaperkapitein William Dampier was de eerste Engelsman in Australië in 1688. Hij was net zoals de Hollanders
weinig onder de indruk van wat hij daar aantrof. Toch schreef hij er in 1697 een boek over: ‘New voyage
around the world’.
Het waren de Britten met James Cook, die als de Columbus van Australië wordt gezien, die aan het einde van
de 18e eeuw het zuidoostelijk deel van het continent als landbouw- en veeteeltkolonie in gebruik begonnen te
nemen. Toen omstreeks 1855 in Zuid-Australië goud werd ontdekt, begon het kleine stroompje kolonisten aan
te groeien tot een vloedgolf.
4

Aboriginals
Heropvoeding van de Aborigines
Door de jaren heen hebben de nieuwe bewoners van Australië veel pogingen ondernomen om vrijheden
van Aboriginals af te nemen en hen te heropvoeden naar westerse maatstaven. Zo werden er in 1918
wetten uitgevaardigd die de vrijheden van Aboriginals beperkten, de zogenaamde ‘Aboriginal Acts'. De
regering bepaalde of ze land mochten bezitten en wat voor werk ze mochten doen. Er werd zelfs bepaald
dat gemengde ouderparen niet voor hun eigen kinderen mochten zorgen.
Deze kinderen behoren tot de zogenoemde 'Stolen Generation'. Deze kinderen werden in speciale kindertehuizen
of bij pleegouders ondergebracht. In de gestichten werden ze ondergebracht om opgevoed te
worden voor ongeschoold werk in de Australische samenleving. De regering dacht dat als de kinderen
niet bij hun eigen familie opgevoed werden, ze zich makkelijker aan de blanke maatschappij zouden aanpassen.
Huidige situatie
Momenteel leven er nog geen 200 000 Aboriginals in Australië. Hoewel hun
positie sterk is verbeterd ten opzichte van de tijd toen de eerste blanke
kolonisten arriveerden, is er nog steeds sprake van ongelijkheid tussen
Aboriginals en de andere bevolkingsgroepen. De werkloosheid onder Aboriginals
blijft veel groter en in de gevangenissen is de helft van de gedetineerden
van Aboriginalafkomst. Ook de gezondheid is over het algemeen
slechter en de levensverwachting is veel lager. Vele Aboriginals komen in
een uitzichtloze situatie terecht door alcohol.
Toch groeit er het besef van de Aboriginalcultuur en -tradities waardoor
er langzaam een betere verhouding tussen de oorspronkelijke en nieuwe
Australiërs ontstaat. Het speciaal opgerichte ministerie 'Immigration and
Multicultural and Indigenous Affairs' probeert onder andere het onderwijs
voor de kinderen van Aboriginals te verbeteren en de traditionele inheemse
cultuur meer onder de aandacht te brengen. In sommige gebieden wordt zelfs onderwijs gegeven in
inheemse talen.
De Aboriginal cultuur kreeg veel aandacht bij de Olympische Spelen in 2000 in Sydney. Tijdens de openingsceremonie
was deze cultuur het centrale thema. Vooral de winst van Aboriginalatlete Cathy Freeman
onderstreepte de aanwezigheid van Aboriginals in Australië en wordt gezien als symbool van een
proces van verzoening tussen Aboriginals en andere Australiërs.
Op 13 februari 2008 was het uiteindelijk zover: Australië excuseerde zich aan de Aboriginals.
Kevin Rudd, de nieuwe progressieve premier van Australië, bood niet alleen excuses aan de Stolen Generation,
maar ook voor alle misdragingen uit het verleden. "Wij bieden onze excuses aan voor de wetten en
het beleid van de opeenvolgende parlementen en regeringen die enorm leed, pijn en verlies aan onze
mede-Australiërs hebben toegebracht", aldus Rudd: "Sorry, sorry, sorry." (zie ‘Actueel’)
Bronnen:
CAPITOOL REISGIDSEN, Australië, Houten (Nederland), Uitgeverij Unieboek/Van Reemst, 1996.
AUSTRALIË, Geschiedenis van de Aboriginals, internet, (31 maart 2008).
(http://www.australie.nl/id/1/415/geschiedenis_aboriginals.html)
TROUW, The Stolen Generation, internet, (31 maart 2008).
(http://www.trouw.nl/hetnieuws/wereld/article915600.ece/Drie_keer_sorry_voor_het_Aboriginal
-leed)
5
De Australische Craig Jones uit
Broken Hill (midden), geflankeerd door
zijn dochter Latesha en zoon Luke, was
een van de tienduizenden Aboriginal-
kinderen die door de overheid bij hun
ouders werden weggehaald.

Aboriginals
Australië, een juweeltje
Australië is het oudste continent ter wereld. Het wordt al meer dan 60 000 jaar bewoond door Aboriginals.
In 1788 vestigden de Britten zich er, waarna het zich in 200 jaar tijd van een koloniale buitenpost tot een
natie met ruim 18 miljoen inwoners ontwikkelde. Het oude, afgesleten landschap vormt een enorm contrast
met de vitaliteit en jeugdige energie van zijn bewoners.
Landschap
De natie is even groot als heel Europa. Het bevat veel diverse landschappen: de Outback (het droge binnenland),
de hoogvlakten van het Groot Australisch Scheidingsgebergte, de weerderige bossen van Tasmanië,
het regenwoud en de koraalriffen van het tropische noorden en de bijna 18 000 km lange kust. Het Groot
Australisch Scheidingsgebergte loopt van Queensland tot Victoria en scheidt de vruchtbare kuststrook in het
oosten van het droge binnenland.
Waar nu de Outback gesitueerd wordt, lag ooit een binnenzee. In West-Australië zijn 350 miljoen jaar oude
fossielen gevonden, die goed geconserveerd zijn door de droogte – de oudste bekende vormen van leven op
aarde.
Tasmanië
Klimaat
Het enorme gebied kent een gevarieerd klimaat. Driekwart bestaat uit woestijn of savanne met een geringe,
onregelmatige regenval. In het droge binnenland is het overdag altijd heet, maar ’s nachts kan het sterk
afkoelen. De zuidelijke helft van Australië met Tasmanië kent warme zomers en zachte winters. Naarmate
men het noorden nadert, verschillen de seizoenen minder van elkaar. De noordkust kent een droog en een
nat seizoen met moessonregens en (soms) tropische stormen.
Kaart van Australië Klimaatkaart van Australië
6

Aboriginals
Flora en fauna
Miljoenen jaren afzondering van de andere grote landmassa’s heeft gezorgd voor een unieke flora en fauna.
De voedselbronnen zijn er schaars, doordat er weinig regen valt en de bodem schraal is. Planten en dieren
hebben zich op de vreemdste manieren aangepast aan ongunstige omstandigheden. Australië telt meer dan
25 000 plantensoorten en de regenwouden behoren tot de rijkste ter wereld. Zelfs de woestijnen kennen er
een diversiteit aan plantensoorten en de grootste concentratie reptielen ter wereld.
De baobab en spinifex (Australisch gras) komen vooral voor in de Australische woestijnen. De baobab laat in
het droge seizoen zijn bladeren vallen om te overleven. In het regenwoud tref je de Wollemi-den aan. Deze
werd in 1994 ontdekt en bracht heel wat sensatie met zich mee. Men dacht namelijk dat het geslacht ca. 65-
200 miljoen jaar geleden was uitgestorven. In het regenwoud tref je bovendien vele epifyten, varens en
klimplanten aan. Het is tevens de woonplaats van de kleine goudprieelvogel.
In open boslandschap tref je eucalyptusbomen aan die voedsel leveren voor buidelratten en koala’s. Tussen
de vochtige varens huizen vele kleine zoogdieren en insecten. In de Australische oceaangebieden tref je
bedden van zeegras aan, koralen… De Australische zeeleeuw is één van de twee zeehondensoorten die uitsluitend
in het Australisch gebied voorkomen.
Verder is Australië het gebied van alle kangoeroesoorten, de koala, de dingo en het vogelbekdier.
De rode kangoeroe komt het meest voor. De dingo kwam zo’n 3500 jaar geleden met migrerende stammen
in Australië terecht. De dingo wordt tevens als een soort hond aangezien. Het vogelbekdier leeft als een vis
in het water, zoogt haar jongen als een zoogdier, legt eieren en heeft een eendenbek.
Politiek
Sinds 1901 is Australië een federatie. De centrale regering zetelt in Canberra. Australië is verdeeld in staten,
elk met hun eigen regering. De federatie heeft het parlementaire systeem van Engeland geërfd. De ‘prime
minister’ staat aan het hoofd van de federale regering, de premiers leiden de staten. Australië is lid van het
Gemenebest met zelfbestuur en erkent de Engelse monarch als titulair staatshoofd; de gouverneurgeneraal
vertegenwoordigt de monarch. Tegenwoordig wordt er gediscussieerd over de toekomst van
Australië als republiek. De meningen zijn nogal verdeeld. Sommigen beweren dat de Australië door de huidige
bestuursvorm geworden is wat ze nu is: één van de stabielste gemeenschappen ter wereld. De andere
meerderheid is van mening dat de eed van trouw aan de Engelse monarch weinig betekent voor een bevolking
die inmiddels voor een flink deel uit immigranten van elders bestaat.
Oorspronkelijke bevolking
De oorspronkelijke bevolking heet Aboriginals of Aborigines. Ze leven er al meer dan 40 000 jaar. Doordat
Australië een Britse kolonie werd, zijn er meer en meer immigranten aangekomen. Wat eens van in handen
van een inspirerend volk was, is nu in hanen van immigranten en de Britse monarchie.
Bron:
CAPITOOL REISGIDSEN, Australië, Houten (Nederland), Uitgeverij Unieboek/Van Reemst, 1996.
7
De Wollemi-den
De baobab
De Spinifex
Het vogelbekdier
De dingo

NLC-logo
Aboriginals
De strijd om erkenning
Er zijn nu ongeveer 270 000 Aborigines en Torres-straat Eilanders in Australië, en de meesten van hen wonen
in de grote steden of in stadjes op het platteland. Nog maar één op de drie Aborigines woont op het platteland,
voornamelijk in afgelegen gebieden in Northern Territory en Western Australia, waar ze een aantal
tradities hebben weten te bewaren.
Ze hebben nog steeds te maken met de problemen die ontstaan zijn door het verlies van hun land en het
gedwongen zijn te leven in een blanke maatschappij. Veel Aborigines leven in armoede, met minder toegang
tot gezondheidszorg en scholen. In de Aboriginalgemeenschappen heerst grote werkloosheid, is de kindersterfte
hoger en zitten meer mensen in de gevangenis dan in blanke gemeenschappen.
De Aborigines moeten altijd strijden tegen het racisme van een deel van de blanke Australiërs. In 1988 protesteerden
de Aborigines tegen 200 jaar blanke invasie. Maar hun toekomst is nu heel wat zekerder dan het
sinds 1788 ooit is geweest, omdat ze geleidelijk mee recht krijgen op gezondheidszorg en opleiding. Er worden
steeds meer Aborigines betrokken bij allerlei aspecten van de Australische economie, en de blanke
Australiërs steken steeds meer op van de Aboriginalcultuur.
Helaas bestaan er nog altijd spanningen als het gaat om de belangen van de Aborigines en die van de Europeanen.
In de uitgestrekte droge binnenlanden van Australië wonen boeren die grasland pachten van de overheid.
Ze willen dat de Aborigines hun aanspraken op hun oude leefgebieden opgeven. Aboriginalorganisaties
strijden juist voor de erkenning van die aanspraken en hebben de laatste jaren een aantal belangrijke rechtszaken
daarover gewonnen. Eén van die organisaties in de Northern Land Council (NLC), die in 1973 is opgericht
om de aanspraken van de Aborigines op hun oude leefgebieden in Arnhem Land in Northern Territory te
steunen. De Aborigines hebben inmiddels bijna de helft van de deelstaat in hun bezit, en verpachten een groot
stuk land aan een uraniummijnmaatschappij en een ander stuk land, het Kakadu National Park, aan de overheid.
Dat levert hen geld en banen op.
Meer rechten
Aborigines en bewegingen die hen steunen
voeren actie voor:
- gelijke rechten en stemrecht.
- betere huisvesting, gezondheidszorg en
beter onderwijs voor meer kans op een goede baan.
- erkenning van de aanspraken die de Aborigines maken
op de gebieden waarmee ze zich verbonden voelen.
- meer respect voor hun cultuur en het wegnemen van
bestaande vooroordelen.
8

Aboriginals
Kakadu National Park
Arnhem
Land
enkele sfeerbeelden uit het ‘Kakadu National Park’
Bronnen:
VINGERHOETS, T., Wij willen weten: Aboriginals, tweede druk, Ellessy, Arnhem, 2004.
PROSSER, R., Landen van de wereld: Australië, eerste druk, Scribendi, Etten-Laur, 2005.
HILL, V., e.a., Vragen over Oceanië: AUSTRALIË, eerste druk, Novib, Den Haag, 2003.
DARIAN-SMITH, K., Verkenningsreizen in AUSTRALIË, eerste druk, De Laude Scriptorum, Harmelen, 1996.
SEKERCIOGLU, C, Kakadu National Park, internet, (27 maart 2008).
(http://www.naturalphotos.com)
9

lichaamsversiering
lichaamsversiering
Aboriginal met didgeridoo
Aboriginals
Cultuur bij de Aboriginals
Kunst heeft altijd een heel belangrijke plaats in de Aboriginalcultuur ingenomen. Rotsschilderingen en rotsgraveringen
van tienduizenden jaren oud in Australië bewijzen dat.
Men werkte vooral met zwart, wit, roodbruin en geel, die huid, bot, bloed en zon voorstellen. Niet allen de
rotsen werden beschilderd, maar ook de didgeridoos en de boemerangs. Dit gebeurt nu trouwens nog.
Lichaamsdecoratie
Zolang er mensen geweest zijn, hebben ze zich versierd, waar ze ook leefden en hoe primitief ze ook waren.
Ze deden dat ofwel om zich mooier te maken, ofwel om zich te beschermen tegen natuurkrachten of wilde
dieren, ofwel om er juist kracht uit te halen (bijvoorbeeld bij het jagen), ofwel om eer te bewijzen aan hogere
machten. Ook de oude Aboriginals beschilderden zich en droegen sieraden. Ze gebruikten daarvoor de producten
van het land, zoals vruchten, schelpen en zaden, maar ook dieren- en mensenhaar.
Ook tatoeages worden gebruikt. De oudere jongens kregen bij hun inwijding tot man een littekentatoeage. Die
inwijding was een heel belangrijke gebeurtenis in het leven van een jongen.
Praattekenen
Na het eten zitten de Aboriginals rond het vuur te praten én te tekenen. Waarover ze het ook hebben, ze
tekenen erbij. Dat gebeurt met een stokje of een stukje ijzerdraad in het zand.
Er werd zelfs een spelletje aan gekoppeld: men tekende iets in het zand en de omstaanders moesten raden
wat het was. Dit ‘praattekenen’ is de basis van de huidige schilderkunst van de Aboriginals en is over de hele
wereld erg in trek.
Muziek
Alle kunstzinnige uitingen van de Aboriginals zijn te herleiden tot hun
grondaanspraken, die in liederen zijn neergelegd. Een regel van een lied
was als het ware een eigendomsbewijs voor een stuk grond en het lied
kwam al van bij de voorouders. Melodieën, harmonieën en ritmes werden
vooral gevonden in traditionele ceremoniële liederen die van generatie op
generatie zijn overgeleverd.
Bij liederen hoort muziek, maar die is vrij simpel: eigenlijk is de didgeridoo
het enige blaasinstrument dat ze kennen, daarnaast gebruiken ze ratels,
klapstokken en boemerangs die ze tegen elkaar slaan.
Literatuur
boemerangs
Er zijn Aboriginals die naam hebben gemaakt als romanschrijver. Colin
Johnson bijvoorbeeld, die later de naam Mudrooroo Narogin aannam, naar de stamtotem van zijn familie. Er
is ook Sally Morgan, die tot de schokkende ontdekking komt dat ze niet van Indiase afkomst is, maar Aborginal-bloed
heeft.
De Aboriginal-literatuur is nog jong, maar ontwikkelt zich snel. Ze wordt gekenmerkt door de verbondenheid
met en eerbied voor de natuur.
Bronnen:
VINGERHOETS, T., Wij willen weten: Aboriginals, tweede druk, Ellessy, Arnhem, 2004.
PROSSER, R., Landen van de wereld: Australië, eerste druk, Scribendi, Etten-Laur, 2005.
DARIAN-SMITH, K., Verkenningsreizen in AUSTRALIË, eerste druk, De Laude Scriptorum, Harmelen, 1996.
TAKE A TRIP, De geschiedenis van Sydney, internet, (27 maart 2008).
(http://www.take-a-trip.be)
10

Aboriginals
Creatief! - Dotpainting
Dotpainting (schilderen met stippen) is de traditionele teken- en schildertechniek van de Aboriginals. Het
wordt gebruikt om een verhaal te vertellen.
Oorspronkelijk gebeurde dit op rotsen, boomschors, personen of in het zand. Vanaf het midden van de twintigste
eeuw, heeft deze kunstvorm een nieuwe impuls gekregen doordat men gebruik ging maken van
moderne middelen zoals acrylverf en doek. Ook op didgeridoos en djembés vind je de techniek terug.
Ook met de kinderen kun je het principe van dotpainting toepassen. Het is een leuke knutselactiviteit voor
leerlingen van de hele lagere school.
Benodigdheden: - zwart tekenpapier
- wattenstaafjes
- verf
Werkwijze: Denk na over een mogelijke figuur (of een bepaald patroon).
Plaats het topje van je wattenstaafje in de verf en stempel stippen (dots) op je blad papier.
Laat het kunstwerk drogen.
eindresultaat
Bronnen:
MAES, G., e.a., ‘Met verf’, Zonnekind, jaargang 47 (2003), december, 14, P. 8-9.
DUTCH-OUTBACK, Dotpainting schilderij, internet, (27 maart 2008).
(http://www.dutch-outback.nl)
DRAGONFLYRHYTHMS, Choosing your didgeridoo, internet, (27 maart 2008).
(http://www.dragonflyrhythms.com)
eindresultaat
11
dotpainting

Aboriginals
Cult! - ‘Verloren in de woestijn’ van R.H. Schoemans
Titel: Verloren in de woestijn
Auteur: Roger H. Schoemans
Jaar van uitgave: 1997
Uitgeverij: Averbode
Leeftijd: 10-12 jaar
Korte inhoud:
De elfjarige Dees mag met het vliegtuig helemaal alleen op vakantie naar
zijn oom in Australië. Samen met zijn nichtje Ellen en oom Peter trekken ze
de woestijn in. Dan gebeurt het: hun auto geraakt van de weg, gaat overkop
en brandt uit... Gelukkig is er niemand gewond, maar waar moeten ze naartoe?
Bronnen:
WILDEBOEKEN, Boekenjacht, internet, (27 maart 2008).
(http://www.wildeboeken.be)
BOEKBESPREKINGEN, Verloren in de woestijn, internet, (27 maart 2008).
(http://www.boekbesprekingen.nl)
Denk hier maar eens over na...
Bron:
KES, Aboriginals,, internet, (27 maart 2008).
(http://www.cartoonstock.com)
12

Aboriginals
Op de buis...
Datum Tijdstip Programma Kanaal
MA 31/03/2008 23.05 Bollebozen (Britse documentaire over hoogbegaafde kinderen) (1) CANVAS
DI 01/04/2008 14.00 Ongerept Australië EEN
DI 01/04/2008 16.00 Wat is wat: Ridders en kastelen NGC
DI 01/04/2008 22.20 Climate Change CANVAS
DI 01/04/2008 23.15 Bollebozen (Britse documentaire over hoogbegaafde kinderen) (2) CANVAS
WO 02/04/2008 14.00 Ongerept Azië (1) EEN
WO 02/04/2008 20.40 Der Untergang CANVAS
WO 02/04/2008 23.15 Hitlers Ende CANVAS
DO 03/04/2008 10.45 EU-geografie NED 2
DO 03/04/2008 14.00 Ongerept Azië (2) EEN
DO 03/04/2008 14.00 Is it real?: King Arthur NGC
VR 04/04/2008 14.00 Ongerept Azië (3) EEN
VR 04/04/2008 16.00 Wat is wat: Reptielen en amfibieën NGC
VR 18/04/2008 16.00 Wat is wat: Het Oude Rome NGC
Wist je dat...
… Aborigines, austraalnegers en Aboriginals hetzelfde betekenen?
… Aboriginals komt van ‘ab origine’ wat ‘van oorsprong’ betekent?
… Aboriginals dus evenveel wil zeggen als ‘oorspronkelijke bevolking’?
… de Australische popgroep 'Midnight Oil' (zanger Peter Garrett) het opnam voor de Aboriginals met hun hit
'Beds are burning'?
… de levenverwachting van een Aboriginal 20 jaar lager ligt dan die van de gemiddelde Australiër?
Bronnen:
VINGERHOETS, T., Wij willen weten: Aboriginals, tweede druk, Ellessy, Arnhem, 2004.
HILL, V., e.a., Vragen over Oceanië: AUSTRALIË, eerste druk, Novib, Den Haag, 2003.
DARIAN-SMITH, K., Verkenningsreizen in AUSTRALIË, eerste druk, De Laude Scriptorum, Harmelen, 1996.
WIKIPEDIA, Aboriginals, internet, (27 maart 2008).
(http://www.wikipedia.nl)
13

Aboriginals
Actueel
Aboriginals krijgen langverwachte excuses
CANBERRA - Australië zal de oorspronkelijke bewoners van het land woensdag verontschuldigingen
aanbieden voor 'het grote verdriet' en 'de vernedering en achterstelling' die hun door het optreden
van vroegere regeringen zijn aangedaan.
Premier Kevin Rudd diende dinsdag een motie van die strekking in bij het parlement, dat de ondubbelzinnige
verontschuldiging namens de natie zal uitspreken.
De verontschuldiging is gericht aan duizenden Aboriginals die als kind onder dwang van hun familie werden
gescheiden op basis van overheidsbeleid dat er van uitging dat de Aboriginalgemeenschap geen toekomst
had.
'Voor de pijn, het leed en de krenking van deze Gestolen Generaties, hun nakomelingen en de families die
achterbleven zeggen wij sorry', luidt de tekst.
'Tegen de moeders en de vaders, de broers en de zusters, voor het kapot maken van gezinnen en gemeenschappen,
zeggen we sorry. En voor de vernedering en achterstelling die hierdoor een trots volk en een
trotse cultuur werden aangedaan, zeggen we sorry.'
Het staat al vast dat de motie wordt aangenomen, omdat die ook de steun heeft van de belangrijkste oppositiepartijen.
Breuk met verleden
De verontschuldiging vormt het kernelement van Rudds beleidsvoornemen om de Aboriginals uit het ellendige
bestaan te verheffen waarin zij terecht zijn gekomen sinds eind 18de eeuw de eerste Europese kolonisten
voet aan wal zetten.
Dinsdag zette het parlement al een eerste symbolische stap tot toenadering door Aboriginals van de Ngunnawal-stam,
de vroegere bezitters van het land waarop de Australische hoofdstad is gebouwd, uit te nodigen
zijn eerste zitting in te luiden met een traditionele welkomstceremonie met zang en dans.
De Aboriginals riepen de geesten van hun voorouders op de nieuwe parlementsleden welkom te heten in hun
vergaderzaal in Canberra. "Laat dit een belangrijk onderdeel van onze viering van de Australische democratie
worden," zei Rudd.
Gemarginaliseerd
De Aboriginals leefden duizenden jaren als jagers-verzamelaars in Australië voordat de kolonisten arriveerden.
In korte tijd raakten zij bijna al hun land kwijt aan hen kwijt, vaak zonder dat er enige vergoeding tegenover
stond. Vandaag vormen de Abnoriginals een volkomen gemarginaliseerde gemeenschap van nog maar
450.000 mensen, op een bevolking van 21 miljoen.
Rudd wil de Aboriginals geen schadevergoeding betalen, zoals sommige Aboriginal-leiders zouden willen,
maar stelt zich ten doel hun leven door gericht beleid te verbeteren.
Wat dat inhoudt werd dinsdag op de openingszitting van het parlement uiteengezet: de kloof van zeventien
jaar in levensverwachting van Aboriginalls en de rest van de Australiërs moet binnen één generatie worden
gedicht; de kindersterfte onder Aboriginals moet binnen tien jaar worden gehalveerd; en de kloof qua vermogen
tot lezen, schrijven en rekenen tussen de twee bevolkingsgroepen moet eveneens binnen tien jaar worden
gehalveerd.
Bron:
AP, Aboriginals krijgen langverwachte excuses, internet, 12 februari 2008.
(http://www.het nieuwsblad.be)
14

Aboriginals
Bestaansdimensies
mens en levensonderhoud - De strijd om erkenning
- Actua
- De Aboriginals: een korte schets
mens en zingeving - Cultuur bij de Aboriginals
- Denk hier maar eens over na…
- De Aboriginals: een korte schets
mens en het muzische - Cult!
- Creatief!
- Cultuur bij de Aboriginals
mens en medemens - De strijd om erkenning
- Cultuur bij de Aboriginals
- Op de buis…
- Wist je dat…
- Actua
- Australië, een juweeltje
- De Aboriginals: een korte schets
mens en samenleving - Wie is het?
- Wist je dat?
- Denk hier maar eens over na…
- Actueel
- De strijd om erkenning
- Cultuur bij de Aboriginals
- Cult!
- Actua
- Australië, een juweeltje
- De Aboriginals: een korte schets
mens en natuur - Cult!
- Op de buis…
- Australië, een juweeltje
mens en tijd - De strijd om erkenning
- Op de buis…
mens en ruimte - De strijd om erkenning
- Op de buis…
- Australië, een juweeltje
- De Aboriginals: een korte schets
Bron:
VLAAMS VERBOND VAN HET KATHOLIEK BASISONDERWIJS, Wereldoriëntatie leerplan, 1998.
15