Aboriginals - Katho

oudste bekende kaart van Australië,
de ‘Dauphin Chart’ (1530 – 1536)
Aboriginals
De Aboriginals van toen en nu
Australië is een jonge natie in een oud land, een natie van immigranten die onder dwang of vrije wil arriveerde
in een onherbergzaam land. Ze legden het open, exploiteerden de minerale rijkdommen en bebouwden het.
Ze leden onder de grillen van de natuur, economische depressies en oorlogen. Uit dit alles is echter een
moderne en kosmopolitische samenleving ontstaan.
De eerste bewoners: Aboriginals
Wie spreekt over de geschiedenis van Australië, spreekt
ook over de geschiedenis van de Aboriginals, de eerste
bewoners van Australië. Ze kwamen meer dan 60 000
jaar geleden vanuit Azië over zee aan. Er is nogal discussie
over hoe lang de Aboriginals wel al aanwezig zijn in
Australië. Na aankomst pasten ze zich snel aan aan het
landschap en het klimaat. Het waren jagers en verzamelaars
die zich met de seizoenen verplaatsten en zo ook
verspreidden over het continent. Zo’n 35 000 jaar geleden
zouden ze Tasmanië bereikt hebben. Naast wapens en werktuigen voor de jacht en het verzamelen van
voedsel hadden de Aborigines weinig materiële bezittingen. Toch ontwikkelden ze werktuigen: tegen 8000 v.
C. hadden ze de complexe terugkerende boemerang ontwikkeld en (waarschijnlijk) de eerste speer met
weerhaken ter wereld.
Hoe simpel hun levenswijze ook mag blijken, toch is hun samenleving zeer complex. Hun samenleving bestond
uit een netwerk van zwerfgroepen van tussen de 50 en 100 verwanten, die volgens strikte wetten en gebruiken
leefden. Dit geloofssysteem, waaronder ook de spirituele betekenis van het landschap valt, werd doorgegeven
met zang, dans en kunst. Er onbtrak wel een centraal of formeel regeringssysteem. De groepen werden
geleid door meestal oudere mannen, die een groot respect van de andere leden genoten. Het volk heeft
een rijke cultuur en geschiedenis. Opgravingen wijzen op het bestaan van zeer oude begrafenisrituelen: een
crematie van 27 000 jaar geleden en zo waarschijnlijk de oudste ter wereld!
Ontdekking Australië
Er werd in Europa druk gespeculeerd over het bestaan van een ‘Zuidland’. Eeuwen voor de ontdekking van
Australië, ging de wiskundige Pythagoras (5 de eeuw v. C.) er al van uit dat de landen van het noordelijk halfrond
een tegenhanger moesten hebben in het zuiden. Rond 150 borduurde de geograaf Ptolemaeus van
Alexandrië hierop voort door een landkaart te tekenen waarop de Atlantische Oceaan en de Indische Oceaan
omsloten werden door een landmassa. Sommigen geloofden dat er daar ‘tegenvoeters’ zouden wonen: wezens
waarvan de voeten achterstevoren zaten.
Alles veranderde voor de Aboriginals met de ontdekking ervan door de Hollandse Willem Jansz. Deze kapitein
van de ‘Duyfken’ was op zoek naar Nieuw-Guinea, een land waarvan men dacht dat er veel goud zat, toen hij
in 1606 langs het Yorkse Peninsula zeilde. Hij vond de kust onherbergzaam en verliet het al snel. In 1616 werd
Dirk Hartog, die met de ‘Eendracht’ op weg was naar Oost-Indië, uit de koers geblazen. Hij landde op een
eiland voor de kust van Western Australia en nagelde een tinnen plaat aan een paal. De Hollandse navigator
Abel Tasman bracht tussen 1642 en 1644 grote stukken van Australië en Nieuw-Zeeland in kaart. De Hollanders
zonder er 150 jaar lang expedities naar het land, maar de activiteiten werden stopgezet.
De kaperkapitein William Dampier was de eerste Engelsman in Australië in 1688. Hij was net zoals de Hollanders
weinig onder de indruk van wat hij daar aantrof. Toch schreef hij er in 1697 een boek over: ‘New voyage
around the world’.
Het waren de Britten met James Cook, die als de Columbus van Australië wordt gezien, die aan het einde van
de 18e eeuw het zuidoostelijk deel van het continent als landbouw- en veeteeltkolonie in gebruik begonnen te
nemen. Toen omstreeks 1855 in Zuid-Australië goud werd ontdekt, begon het kleine stroompje kolonisten aan
te groeien tot een vloedgolf.
4