2 rootje nr9.pdf - Katho

2rootje
Wijze mode
Jaargang 5 nr. 9 mei Redactie: Charlotte Hostens & Stefanie Vanlauwe
In de reeks
‘The Story of Life’
Het begin van het
schooljaar
De handen uit de
mouwen steken
De papiermolen
Spelen, speelde,
gespeeld
De tijd vliegt
Van druppel tot
plas
Altijd op weg
Een dak boven je
hoofd
Wijze mode
Voyager, c’ est
dur!
In dit nummer:
Bron: (s.d.). Mode. Internet, 2009-05-01 (http://litje.punt.nl/upload/mode.jpg).
Al vele duizenden jaren dragen mensen kleding in de een of andere
vorm. Er zijn verschillende redenen waarom mensen kleren dragen:
bescherming tegen het klimaat, communicatiemiddel (denk maar
aan het uniform van een politieman, militair…), esthetisch aspect
(mensen willen mooi zijn!)… Mode is voor de mensen belangrijk. Bijna
iedereen doet op zijn of haar manier mee aan de mode! Mode is
een ‘vrij algemeen maar voorbijgaand gebruik, met name de manier
van kleden’ (Van Dale, 1996). Kleren die het ene moment nog ‘in’
zijn, kunnen na een paar maanden alweer ‘uit’ zijn. Als iets in de
mode is, dragen veel mensen het. Toch is kledij zeer persoonlijk,
want kleren zeggen iets over de persoon die ze draagt. De één loopt
in dure merkkleding, de ander heeft het liefst versleten kleren aan…
Één iets weten we zeker: ook kledij is een onmisbaar aspect uit ons
leven!
Accessoires 2 Spelen- knutselen- zingen 13
Muziek & mode 5 Weetjes 14
Van a tot z 7 Op de buis 14
Actueel 8 Belangrijke data 15
In de kijker 9 Gelezen 16
Ga eens een kijkje nemen in… 11 Bestaansdimensies 17

Wijze mode 2
Accessoires
Mode heeft niet alleen met kledij te maken, maar ook met accessoires. Door de eeuwen heen zijn er
tal van voorwerpen gebruikt om kleding iets extra te geven. Met elke nieuwe mode kwamen er nieuwe
accessoires mee. Veel accessoires waren dan ook tijdsgebonden. Wij kozen voor jullie ‘de’ accessoires
uit.
Spelden en pennen
- pruikenpen
Een pruikenpen werd door de Egyptenaren gebruikt om ingewikkelde kapsels in de juiste vorm te
houden en om reukballen op pruiken vast te spelden.
- haarsteun
De Romeinse dames gebruikten een haarsteun in plaats van een pruikenpen om ‘hun bouwwerk’
op zijn plaats te houden. Deze was vaak van been of van een koperlegering.
- de peplosspeld
Peplosspelden zijn lange bronzen spelden die gebruikt werden voor het vastmaken van
de peplos. De peplos was een rechthoekig, buisvormig kledingstuk. De peplos werd vervangen
door de chiton nadat Griekse vrouwen met hun spelden een soldaat hadden gedood.
Handschoenen
- mitaines
De mitaines of handschoenen zonder vingers werden in de 18 e eeuw een modeartikel.
Mitaines bestonden uit geborduurde mousseline of kant. Mitaines werden
gehaakt of gebreid. Je had mitaines die reikten tot aan de pols, maar er bestonden
ook mitaines tot aan de elleboog.
- kaphandschoen
Kaphandschoenen werden in de 17 de eeuw zowel door mannen als vrouwen gedragen. Deze handschoenen
werden vervaardigd uit zacht leer, bedekt met borduursel en hadden een rand van franjes.

Wijze mode 3
- handschoenen
In de 19 de eeuw droegen vrouwen en mannen zowel buitens- als binnenshuis handschoenen. Volgens
de etiquette moest een vrouwenhand altijd bedekt zijn.
- spannende handschoenen
Bij de avondkleding in de jaren ’40 en ’50 hoorden er lange, strakke handschoenen.
Vaak kon je die handschoenen alleen maar aankrijgen met een
handschoenspanner.
Sjaals
- fichu
Een fichu was een omslagdoek, uit zijde, waarvan de punten in het decolleté
gestopt werden. De langere fichu’s werden over de borst gekruist
en op de rug dichtgeknoopt. Deze omslagdoek werd vooral in de 18 de
eeuw door dames van adel gebruikt.
- boa
Een boa bestaat uit veren, meestal zijn het struisvogelveren. Om in de 20 e eeuw te kunnen voldoen
aan de vraag naar veren voor boa’s, waaiers… werden de struisvogelfarms een deeltje van de
industrietak.
Waaiers
Waaiers worden al eeuwenlang gebruikt door dames om zich wat
koelte toe te wuiven, op een onopvallende manier. Dames waren
vaak zo strak ingesnoerd dat ze die koelte konden gebruiken. De
waaier gaf ook de rijkdom van een dame weer. Er bestaan heel wat
waaiers: waaiers van struisvogelveren, geverfde waaiers, waaiers
van zijde, waaiers van dierenhuid, waaiers met edelstenen, papieren
waaiers…
Waaiers hadden ook een sociale en communicatieve functie. Met een waaier kon je discreet signalen
doorgeven aan elkaar of de aandacht van iemand trekken.
Doosjes
- de snuifdoos
In een snuifdoos werd en wordt er nog altijd snuiftabak bewaard. Het doosje diende
ook vaak als hulpmiddel bij het opsnuiven van de tabak. In de 18 de eeuw had
zowat elke man een snuifdoos bij zich. De goedkoopste snuifdozen werden uit hout
gemaakt. Rijke mannen hadden echter rijkelijk versierde snuifdozen die uit schildpadschilden
of parelmoer bestonden.
- doosje voor mouches
Mouches zijn beter gekend als schoonheidsvlekjes. Wie in de 18 de eeuw geen
mouche had, kleefde er gewoon eentje op. Dames hadden, voor in geval van
nood, altijd een doosje met mouches bij zich. Je had houten, kartonnen,
porseleinen of metalen doosjes.

Wijze mode 4
Boeketringetje
Een boeketringetje werd vooral gebruikt in de 19 de eeuw. Dames hadden een boeketringetje met
geurige bloemen bij zich om allerlei onaangename geurtjes te verdoezelen.
Kalotjes
Een kalotje is een soort muts die mannen in de 19 de eeuw droegen als ze zich ontspanden of een
pijp rookten. Kalotjes zijn rijk geborduurd en versierd met een kwastje.
Oogglazen en brillen
Oogglazen en brillen werden gebruikt vanaf de 13 de eeuw. Er bestonden heel wat verschillende
modellen. Zo had je de pince-nez (letterlijk: neusknijper) die op de neus bleef steunen. Sommige
waren opvouwbaar zoals de lorgnet. Nog andere modellen, zoals onder andere het kijkglas, kon je
in de hand houden.
Bronnen:
- Rowland-Warne, L. (1992). Kostuums. Antwerpen: Standaard Uitgeverij.
- Salariya, D. (1992). Vroeger en nu: Kleding. Harmelen: Ars Scribindi.
- Wikipediagemeenschap (s.d.). Waaier. Internet, 2009-04-06 (http://nl.wikipedia.org/ wiki/Waaier).
- Wikipediagemeenschap (s.d.). Snuifdoos. Internet, 2009-04-06 (http://nl.wikipedia.org/ wiki/Snuifdoos).
- Wikipediagemeenschap (s.d.). Handschoen. Internet, 2009-04-06 (http://nl.wikipedia.org/ wiki/Handschoen).

Wijze mode 5
Muziek & mode
Wat mode is, bepalen anderen. Wat jouw smaak is, bepaal je zelf. De muziek waar iemand van
houdt, kan bepalen wat voor soort kleren hij of zij aantrekt. Houd jij van hiphop, gothic of punk? Hier
kom je iets meer te weten over de bijhorende mode!
Hiphop
De muziekstijl ‘hiphop’ is ontstaan in de jaren '70 in New York. Enkele bekende hiphoppers in Nederland
en Vlaanderen zijn: Ali B, Brainpower, De Jeugd van Tegenwoordig en 't Hof van Commerce.
Hiphoppers zijn voornamelijk te herkennen aan:
Gothic
hun veel te grote outfits
de opzichtige juwelen zoals piercing en grills als mondjuweel
de wijde oversized broeken
hun (sport)schoenen (Nike, Adidas, Timbaland…)
het dragen van T-shirts en sweaters met capuchon
het dragen van een baseballpet
hun kort kapsel
Gothic is een muziekgenre dat onder de rockmuziek valt. Het ontstond gedurende de late jaren ‘70.
Belangrijke gothic bands zijn: Bauhaus, The Cure, Siouxsie & the Banshees, The Sisters of Mercy
en The Mission.
Goths zijn voornamelijk te herkennen aan:
de lange zwarte jassen en jurken
hun pentagram
het dragen van sieraden met pinnen, doodshoofden…
hun zwarte make- up (zwarte lippen en zwart omrande ogen)
hun wit gezicht
hun zwart haar is in fel contrast met hun bleke gezicht
hun donkere kledij (Niet enkel zwart! Ook: blauw, donkerpaars,
groen…)

Wijze mode 6
Veel goths hebben een eigen, zelf samengestelde stijl die niet bij een bepaalde stijl is in te delen.
De zes meest voorkomende stijlen zijn:
- antiquity
Deftige, verzorgde en gedetailleerde kleding. Lijkt op kleding uit de middeleeuwen.
- cyberpunk / industrial
Kleding gericht op de toekomst. Futuristische of space-achtige details.
- Litter goth / fairy goth
Sprookjes-/elfjesachtige kleding.
- fetish
Uitdagende kleding, veel leer.
- punk goth
Kledingcombinatie van gothic en punk.
- spice goth
Glamour, meisjesachtige kleding.
Punk
Punk is een ruwe vorm van rockmuziek die opkwam in de tweede helft van de jaren zeventig.
Punkers zijn voornamelijk te herkennen aan (Wikipediagemeenschap, s.d.):
de vele veiligheidsspelden door gescheurde shirts of broeken, of gedragen
als voorloper van piercings
het gebruik van kettingen, hangslotjes en veel studs (sierspijkers)
de vele felle kleuren
het anarchie-teken dat op kledingstukken wordt gestift of genaaid
de heel strakke broeken (die óok door mannelijke punks worden gedragen)
met opvallende prints erop. Ze worden ook vaak binnenstebuiten gedragen,
evenals andere kledingstukken
de leren jassen met buttons of afbeeldingen van punkbands, of met geverfde
kreten erop
het gebruik van militaire kleding en patroonbanden
het dragen van nethemden en netkousen
kleding met tartan
de prints van huiden van tijgers, luipaarden en dergelijke
het dragen van legerkistjes of laarzen
het fluorescerend felle kleuren geverfd haar (vooral de klassieke hanenkammen en 'borstels'
worden gedragen)
Bronnen:
- Koning, G. (2006). Mode. Houten: Uitgeverij Van Goor.
- Wesselink, K. (2005). Mode. Houten: Wolters- Noordhoff bv.
- Wikipediagemeenschap (s.d.). Goth. Internet, 2009-05-01 (http://nl.wikipedia.org/wiki/Goth).
- Wikipediagemeenschap (s.d.). Hiphop. Internet, 2009-05-01 (http://nl.wikipedia.org/wiki/Hiphop).
- Wikipediagemeenschap (s.d.). Punk. Internet, 2009-05-01 (http://nl.wikipedia.org/wiki/Punk_(mode)).

Wijze mode 7
accessoires: bijbehorende zaken
Van a tot z
adel: de stand van de edelen; het geheel van geslachten en personen
aan wie door de koning adeldom is verleend
anarchie: toestand waarin de bewoners van een staat niet aan wetten
gehoorzamen en geen overheidsgezag erkennen
authentiek: betrouwbaar, geloofwaardig; echt
boa: slangvormige damessjaal van bont of veren
button: (meestal rond) speldje met opschrift
capuchon: hoofdkapje van een jas of cape
concept: opzet, plan; ontwerp
decolleté: lage hals of rug van een japon
defileren: in een stoet voorbijtrekken, -marcheren, voornamelijk als eerbetoon
etiquette: geheel van beleefdheidsvormen
franje: versiering van afhangende draden, kwasten...
gesp: ringvormige beugel met tongetje om riemen of delen van een kledingstuk vast te maken
gewaad: deftig, los om het lichaam hangend kledingstuk
gothic: subcultuur die gekenmerkt wordt door elementen als zwarte kleding en het gefasci-
neerd zijn door de dood, het kwaad...
hesje: loshangend bovenkledingstuk dat over een ander gedragen wordt
hiphop: vorm van popmuziek
legering: metaalmengsel. Bijvoorbeeld: brons is een legering van koper en tin.
parelmoer: glanzende binnenste laag van schelpdieren
piercing: doorboring van een lichaamsdeel waarbij in het gat een ringetje wordt aangebracht
print: gedrukt patroon
punk: anarchistisch getinte stroming onder jonge mensen in de jaren voor 1980 die vooral tot
uitdrukking kwam in de muziek en in het uiterlijk van de aanhangers
sjabloon: uitgesneden blad waarmee je bepaalde figuren of letters gemakkelijk kan schilderen
of tekenen
stola: lange, brede sjaal
toga: ambtsgewaad van predikanten, rechters en advocaten
trend: mode
tuniek: ver over het middel hangend bovenkledingstuk
wambuis: een kort bovenkledingstuk voor mannen, met de opening aan de voorkant, soms ge-
watteerd, gedragen vanaf de 14de eeuw
Bronnen:
- Van Sterkenburg, P.G.J. (s.d.). Van Dale onlinewoordenboek. Internet, 2008-09-18 (http://www.vandale.nl/
vandale/opzoeken/woordenboek/).

Wijze mode 8
Ontwerpen voor La Redoute.
Actueel
De papieren jurk is er
Twee Antwerpse designers, Walter Van Beirendonck en Dirk Van Saene,
ontwierpen een papieren jurk in samenwerking met postorderbedrijf La
Redoute. De jurken worden in beperkte oplage van 250 stuks verkocht via
internet en het ModeMuseum in Antwerpen.
Popart
In 1966 werd de eerste papieren wegwerpjurk gemaakt door Scott Paper
Company. In geen tijd werd de papieren jurk een van de populairste kledingstukken
van de jaren '60. Later werden die jurken gebruikt om reclameboodschappen
te dragen en de papieren jurk kreeg steeds meer doeleinden:
van popart tot politieke verkiezingsslogans. Daarna verdween de
hype even snel weer. Nu is ze terug.
Expo
Het Modemuseum wil de papieren outfits opnieuw een plaats geven. Met een speciale tentoonstelling
'Paper Fashion', wordt papier als alternatief materiaal voor kleding getoond. Heel wat
hedendaagse ontwerpers blijven proberen om papiergelijkend materiaal op een originele manier
te verwerken in hun collectie.
Stevig
Modemerk La Redoute heeft alvast het papieren jurkje in de collectie opgenomen. Wie denkt
het hebbeding slechts één keer zonder kleerscheuren te overleven, heeft het mis. Het jurkje is
behoorlijk stevig en bestaat uit in polyester ingeweven papier. Kostprijs bedraagt 60 euro van
maat 36 tot 42. Snel zijn is de boodschap, er zijn slechts 250 exemplaren te verkrijgen. (lvl)
20/04/09 12u52
Eco is chique: ook Gucci en YSL ontwerpen
groene kledij
Gucci brengt een groene T-shirt op de markt en Yves Saint Laurent gaat
zich zelfs aan een hele ecologisch verantwoorde collectie wagen. Na de
grote modeketens als H&M en Vero Moda springen ook chique couturiers
op de groene kar.
Groene couture
Gucci geeft de opbrengsten van de exclusieve T-shirt gemaakt van organisch
katoen aan de organisatie Goodplanet.org. Deze zet zich in voor het
klimaat. Je zal er ongeveer 140 euro voor moeten neertellen, meldt styletoday.nl.
Yves Saint Laurent gaat nog een stapje verder, het merk plant
een ganse collectie 'groene' stukken met tassen, T-shirts en bloesjes waarop
slogans als 'save the planet, save yourself' staan. Het basismateriaal
voor de stukken bestaat uiteraard ook uit organisch katoen.
Sinds vorig jaar verkopen grote modeketens als Vero Moda en H&M al een beperkte ecologische collectie. (ep)
11/05/09 14u30
Bronnen:
- LVL (2009). De papieren jurk is er. Internet, 2009-04-20 (http://www.hln.be/hln/nl/40/Mode/article/
detail/825214/2009/04/20/De-papieren-jurk-is-er.dhtml).
- EP (2009). Eco is chique: ook Gucci en YSL ontwerpen groene kledij. Internet, 2009-05-11 (http://www.hln.be/hln/
nl/40/Mode/article/detail/850250/2009/05/11/Eco-is-chique-ook-Gucci-en-YSL-ontwerpen-groene-kledij.dhtml).

Wijze mode 9
In de kijker: Belgische modeontwerpers
België is een land met verscheidenheid, zowel cultureel als geografisch. Ook op modegebied kan je
deze verscheidenheid merken. België telt heel wat modeontwerpers zoals Natan, Nicky Vankets, de
Antwerpse zes… Met hun sterke modevisie hebben ze de steden Antwerpen, Beringen en Ieper op
modegebied op de wereldkaart geplaatst. Wij stellen ze dan ook trots aan u voor.
De Antwerpse zes: vier mannen en twee vrouwen. Allen afgestudeerd in de jaren ‘80 aan de Koninklijke
Academie voor Schone Kunsten te Antwerpen. In 1986 trokken ze met z’n zessen naar de
British Designer Show in Londen.
Walter Van Beirendonck
Walter, geboren op 4 februari 1957 in Brecht, is één van de Antwerpse zes. In
1980 studeerde hij af aan de modeafdeling van de Antwerpse Modeacademie.
Sinds 1983 brengt hij zijn eigen collecties uit. Deze collecties zijn geïnspireerd
door kunst, muziek, literatuur, natuur en krijgen telkens een bijpassende
naam. Zijn werken worden gekenmerkt door felle, ongebruikelijke kleurencombinaties
en grafische inslag. Zijn echte doorbraak vond echter plaats op de British
Designer Show Londen in 1987.
Van Beirendonck geeft sinds 1985 les aan de Antwerpse Modeacademie en
sinds 2006 is hij ook het hoofd van de afdeling Mode van de Antwerpse Modeacademie.
De meeste gekende collectie van Van Beirendonck is waarschijnlijk de ZulupaPuwa-collectie. Een
kinderkledingcollectie die ontworpen werd voor de JBC en gepromoot werd door een stripfiguurtje
Zulu en een stripversie van Walter zelf.
Ann Demeulemeester
Ann is de enige West-Vlaamse van de Antwerpse zes. Zij studeerde net als Walter
Van Beirendonck en Dries Van noten af in 1980. Alleen had zij niet voor de modeafdeling,
maar voor de designafdeling gekozen.
Ze lanceerde in 1985 haar eerste kledinglijn en brak in 1896 door in het buitenland,
als één van de Antwerpse zes.
Ann heeft samen met haar echtgenoot Patrick Robyn een eigen modebedrijf: BV-
BA 32.
In 2006 opende Ann haar eerste buitenlandse winkel. Deze kun je vinden in Omotesando,
Tokyo.
Dries Van Noten
Dries Van Noten, geboren in Antwerpen, is de derde generatie van een
kleermakersfamilie. Zijn grootvader leerde Antwerpen het ready-to-wear
concept kennen. Zijn vader richtte enkele grote modeboetieken op. Met
zo’n achtergrond was het dan ook meer dan normaal dat Dries in 1976
koos voor de modeafdeling aan de Antwerpse Modeacademie. Tijdens
zijn studies verkocht hij zelfontworpen hemden aan winkels in New York
en Londen.
Na zijn studies werkte Van Noten nog een tijdje als freelancer vooraleer
hij aan een eigen collectie van blazers, shirts en broeken begon. Zijn
eerste eigen lijn werd onmiddellijk een groot succes.
Nu worden collecties van Van Noten wereldwijd in meer dan 500 winkels verkocht.

Wijze mode 10
Dirk van Saene
In 1981 studeerde van Saene af aan de modeafdeling van de Antwerpse Modeacademie.
Hij opende meteen een boetiek met eigen creaties. Deze boetiek kreeg de
naam Beauties en Heroes.
De stijl van Van Saene is moeilijk samen te vatten. Dit komt vooral omdat hij weigert
eenzelfde lijn te volgen. Hij gruwt ook van de heersende trends. Koop je een
stuk uit de collectie van Van Saene dan koop je een stuk kwaliteit en originaliteit.
Dirk Bikkembergs
Marina Yee
Bikkembergs studeerde in 1982, als laatste van de Antwerpse zes, af aan de
Antwerpse Modeacademie.
Zijn eerste collectie, die hij aan het grote publiek voorstelde, was een collectie
mannenschoenen in militaristische stijl. In 1989 stelde hij zijn eerste
mannencollectie voor en in 1993 volgde zijn eerste vrouwencollectie.
Hij werd vooral bekend omdat hij professionele voetballers als modellen op
zijn défilés gebruikte. De band met voetbal werd nog hechter toen hij in
2000 zijn sportlijn ‘Bikkembergs Sport’ creëerde. Deze collectie kan je herkennen
aan het logo, dat een silhouet van een voetballer is.
Sinds 2003 is Bikkembergs de officiële ontwerper van de voetbalclub Inter
Milaan.
Marina, geboren in 1958 in Antwerpen, volgde voor haar opleiding mode
aan de Antwerpse Modeacademie eerst een opleiding aan het instituut voor
Schone Kunsten te Hasselt.
Samen met de vijf andere trok ze in 1896 naar de British Designer Show
om daar haar collectie voor te stellen. Zo werd ook zij één van de zes.
Marina hield zich vooral bezig met het ontwerpen van een eigen kledinglijn
‘Marie’ voor dames. Ze ontwierp ook de kostuums voor de theaterstukken
‘Romeo en Juliet’ en ‘La Petite Maître’.
Haar werken worden gekenmerkt door spiritualiteit, respect en design.
Sinds 2003 kan je haar terugvinden in haar eigen workshop op de Vlasmarkt
in Brussel.
Nicky Vankets
Nicky, geboren op 12 mei 1979 te Diest, speelde al als kind in de modefabrieken
van zijn ouders. Reeds op zeer jonge leeftijd was hij bezig met het
ontwerpen van kledij. Het was dan ook meer dan logisch dat Nicky voor
een modeopleiding koos. Deze opleiding volgde hij echter niet aan de Antwerpse
modeacademie maar aan het Londense College of Fashion.
Op 22-jarige leeftijd ontwierp Nicky zijn eerste eigen collectie. Deze collecties
bestaan uit mannenkledij, vrouwenkledij en bruidskledij.
Dat Vankets wereldberoemd is, kan je merken aan de prijzen die op zijn
naam prijken. ‘World’s Top Designer’, ‘Best Design for the evening’ en ‘Best
International Wedding Dress Designer’ zijn er enkelen van.

Wijze mode 11
Edouard Vermeulen
Edoaurd is een 51-jarige Ieperling. Mode was niet zijn eerste keuze, oorspronkelijke
studeerde hij voor binnenhuisarchitect. In 1983 nam hij het ‘Maison de
Couture’ over. Het ‘Maison de Couture’ werd in 1930 opgericht door Paul Natan.
Vandaar dat Vermeulen bekend is onder de naam Natan.
Edouard Vermeulen wordt omschreven als de man die alle vrouwen mooi maakt.
Vermeulen verzorgt ook de kledij van enkele leden van de koninklijke familie,
waaronder prinses Claire en prinses Mathilde.
Bronnen:
- Wikipediagemeenschap (s.d.). Antwerpse zes. Internet, 2009-04-10 (http://nl.wikipedia.org/ wiki/Antwerpse_Zes).
- Wikipediagemeenschap (s.d.). Walter Van Beirendonck. Internet, 2009-04-10 (http://nl.wikipedia.
org/ wiki/Walter_Van_Beirendonck).
- Wikipediagemeenschap (s.d.). Ann Demeulemeester. Internet, 2009-04-10 (http://nl.wikipedia.org/ wiki/
Ann_Demeulemeester).
- Wikipediagemeenschap (s.d.). Dries Van Noten. Internet, 2009-04-10 (http://nl.wikipedia.org/ wiki/
Dries_Van_Noten).
- Wikipediagemeenschap (s.d.). Dirk Bikkembergs. Internet, 2009-04-10 (http://nl.wikipedia.org/ wiki/
Dirk_Bikkembergs).
- Van Beirendonck (s.d). Walter Van Beirendonck. Internet, 2009-04-10 (http://www.waltervanbeirendonck.com).
- Van Noten (s.d). Dries Van Noten. Internet, 2009-04-10 (http://www.driesvannoten.be).
- Bikkembergs (s.d). Dirk Bikkembergs. Internet, 2009-04-10 (www.bikkembergs.com).
- Knack (s.d). Van Saene. Internet, 2009-04-10 (www.knack.be/weekend/nl/mode/ontwerpersabc/
belgie/dirk-van-saene/s356-article.jsp).
- Msn (s.d.).Marina Yee. Internet, 2009-04-10 (http://lifestyle.be.msn.com/fashion/article.aspx?cpdocumentid=5329965).

Wijze mode 12
“Modemuseum”
Gasthuisstraat 11
3500 Hasselt
Ga eens een kijkje nemen in …
http://www.modemuseumhasselt.be/#/start
€ Scholen: € 2 p.p.
De collectie van het Modemuseum bestaat uit authentieke kleding, accessoires en modeillustraties
die een beeld geven van de Westerse mode van midden 18 de eeuw tot nu.
Aankleden doorheen de tijd
Ontdek de geschiedenis van de mode en trek zelf nagemaakte oude kostuums aan. Zo kan
je aan den lijve ondervinden hoe onpraktisch en/of romantisch kleding van vroeger was.
Praktisch: - doelgroep: 1ste, 2de en 3de graad lager onderwijs
- duur: 2uur
- prijs: 2 euro p.p. en 50 euro per gids (max. 25 leerlingen per gids)
Het kapje van Roodkapje
Het kapje van roodkapje, de kleren van de keizer, het glazen muiltje, de gelaarsde kat enz.
In heel wat bekende sprookjes spelen kledingstukken een belangrijke rol. Luister naar enkele
van deze sprookjes, wordt zelf een sprookjesprinses, een kabouter of misschien liever
een toverheks en maak tot slot je eigen toverstokje.
Praktisch: - doelgroep: 1 ste graad lager onderwijs
T-shirt schilderen
- duur: 1uur en 30minuten
- prijs: 1 euro p.p. en 50 euro per gids (max. 25 leerlingen per gids)
Doorkruis de modegeschiedenis en ontdek een veelheid aan vormen en kleuren. Daarna beschilder
je zelf een T-shirt, al dan niet met behulp van verschillende sjablonen.
Praktisch: - doelgroep: 1ste, 2de en 3de graad lager onderwijs
- duur: 2uur
- prijs: 2 euro p.p. en 50 euro per gids (max. 25 leerlingen per gids)

Wijze mode 13
“Provinciaal Archeologisch Museum Velzeke”
Paddestraat 7
9620 Velzeke
http://www.pam-velzeke.be
€ zie kledingproject
Laat het verleden voorbij defileren.
Rendierjager, rijke Romein of inheemse dame: de keuze is aan u!
Kledingproject
GALLO-ROMEINSE KLEDIJ
PREHISTORISCHE KLEDIJ
Jagers-verzamelaars waren best in staat om goed passende kledij uit
dierenhuiden te vervaardigen.
De eerste landbouwers leerden al snel linnen kledij weven. Wol daarentegen
komt pas later in gebruik. De Kelten op hun beurt waren in
staat om prachtige veelkleurige stoffen te weven, waar zowel rijk als
arm mee kon pronken.
De volledige groep wordt aangekleed en kan de prehistorie aan den lijve
ondervinden.
Dat de Romeinen niet allemaal in een toga rondliepen
wordt meteen duidelijk gemaakt. De gids
haalt de tunica, birrus Gallicus, braccae of stola
uit de kast en kleedt iedereen aan. Gehuld in deze
kledingstukken komen de leerlingen alles te weten
over de romanisatie van onze gewesten. Wanneer
iedereen op zijn Romeins is uitgedost, zijn ze
klaar voor een originele groepsfoto.
Praktisch: - doelgroep: 3de graad lager onderwijs
- duur: 2uur
- prijs: 12 personen (1gids): €45
25 personen (2 gidsen): € 90
35 personen: ( 3 gidsen): € 135
- dit project houdt rekening met de eindtermen

Wijze mode 14
Benodigdheden:
Spelen – knutselen – zingen
Knutselen: Afrikaans knoopverven
- katoenen lakens - kranten (voor op de grond)
- schaar - elastiekjes
- plastic handschoenen - potlood
- textielverf - naald
- emmers - riem
pen in hun lapje stof.
Hoe gaan we te werk?:
- Knip uit een oud laken rechthoeken. De rechthoeken
moeten groot genoeg zijn zodat ze aan de
voor- en achterkant over het bovenlichaam van
de kinderen vallen.
- In het midden knippen de leerlingen een gat,
waar hun hoofd doorheen moet kunnen.
- Vul verschillende emmers met verschillende
kleuren textielverf en een emmer met schoon
water.
- Ondertussen leggen de kinderen allemaal kno-
- De kinderen doen plastic handschoenen aan en dompelen hun lapje in de textielverf.
(kleur naar keuze)
- Na het verfbad spoelen de kinderen hun lap in het water.
- Laat het hesje een nacht drogen op een krant.
- De volgende ochtend halen de kinderen de knopen uit het hesje. Nu kunnen de kinderen het
aantrekken met een riem erom.
Benodigdheden:
- plastic frisdrankflesjes
- wol of draad
- parels en kralen
Hoe gaan we te werk?:
Knutselen: armband van plastic
- Knip van de plastic frisdrankflesjes de bovenkant af.
Die wordt niet gebruikt.
- Geef inkepingen in de fles, zodat de kinderen een begin hebben om in te knippen.
- Laat de kinderen vervolgens dit deel van de fles rondom uitknippen zodat ze de vorm van de
armband hebben.
- De plastic armbanden kunnen nu omwikkeld worden met wol of draad waar eventueel ook
kraaltjes aangeregen zijn.

Wijze mode 15
Weetjes
- Een broekklep was een stoffen zakje dat gebruikt werd om het gat aan de voorkant
tussen de hozen (twee losse pijpen) op te vullen dat zichtbaar werd wanneer
mensen een korte wambuis droegen.
- In de jaren zeventig begon Vivienne Westwood voor het eerst met het ontwikkelen
van de punk- mode vanuit haar winkel SEX te Londen.
- Nog maar zo’n 150 jaar geleden begonnen mensen met het ontwerpen van speciale kleding. Pas
toen verscheen ook de merkkledij.
- De kettingen die holbewoners om hun nek hadden, pasten precies bij hun zelfgevangen bontvelletjes.
Dat is logisch, want ze waren gemaakt van de tanden van hun prooien.
- Vroeger bestonden er houten jurken. Ze werden gemaakt van boomschors. Nadat de schors van
de boom was gehaald, werd die soepel geweekt in water en verder bewerkt. In Indonesië wordt
soms nog boomschorskleding gemaakt.
- 10 000 jaar geleden konden mensen al draden spinnen, maar stoffen weven kon nog niet iedereen.
Het Soemerische volk (rond 2 900 v. Chr.) maakte daarom rokken van strengen wol (= soemerische
rokken). Dakpansgewijs knoopten ze strengetjes wol rond hun middel.
- In China werden piepkleine voetjes gezien als teken van schoonheid. Om zulke ‘lotusvoetjes’ te
maken, werden de voetjes van meisjes ingesnoerd om de groei te stoppen. Dat die vrouwen alleen
maar kleine stukjes konden lopen vond niemand erg. Sinds honderd jaar is het verboden.
- Vanaf 1700 raakten laarzen uit de mannenmode. Zo kwamen de kuiten in zicht! IJdele mannen
met slappe kuiten stopten houten ‘nepkuiten’ in hun kousen.
- Valse wenkbrauwen, die gemaakt waren van streepjes muizenbont, werden in de 18de eeuw gekocht
door modieuze dames. Het moest niet al te warm worden, want dan zakten de bontjes.
- ‘Mouches’ waren stickertjes die vrouwen vanaf 1770 op hun hoofd plakten. Sommige hadden
namen. De ‘brutale’ zat bij het oog, bij de mond werd de ‘hartstochtelijke’ geplakt. Er waren ook
klevertjes in de vorm van maantjes, sterretjes en zonnetjes.
- Er was een tijd dat mouwen zo groot waren als ballonnen! Het geheim achter deze supermouwen
waren kleine hoepeltjes en steunballonnetjes.
- De ganzenbuiktrend ontstond rond 1575 in Spanje. Vijftig jaar lang liepen mannen met een
dikke bult onder aan hun buik. Kleermakers vulden de puntige nepbuik met paardenhaar of wol.
- In de middeleeuwen werden de punten van mannenschoenen steeds langer. Soms waren ze wel
een halve meter! Om ze in vorm te houden, werden ze opgevuld met hooi of wol. Ook was het
even een trend om de punten te versieren met belletjes.
- Rond 1900 kwamen tallozen vogels - uilen, fazanten, papegaaitjes, zwaluwen en struisvogels -
terecht op hoedjes. Alle vrouwen droegen ze. Soms waren de hoedjes alleen versierd met wat vogelveren,
maar op andere zaten complete vogels!
- 30 000 jaar geleden droeg de mens al dierenvellen als bescherming tegen de kou. Sindsdien is
bont altijd voor kleding gebruikt. Dierenvellen worden nog steeds gebruikt, maar de populariteit
ervan is sterk verminderd als gevolg van het protest tegen dierenmishandeling en de bezorgdheid
om bedreigde diersoorten.
- De Romeinen waren dol op sieraden. Zowel mannen als vrouwen droegen ringen - van goud, git
of ander kostbaar materiaal - soms zelfs meer ringen aan één vinger.
- De 14de– en 15de–eeuwse ridders stonden bekend om hun kleurrijke kleding. Een ridder uit
een belangrijke familie was herkenbaar aan de familiekleuren en werd er soms naar genoemd.
Bv.: de ‘rode’ of de ‘groene’ ridder. Ze versierden ook hun paarden met kleurige dekkleden en verderbossen.
Op de buis
Interessante programma’s voor de komende weken zijn steeds te vinden via de volgende linken:
- http://www.hln.be/hln/nl/929/TV-Gids/index.dhtml. (per 7 dagen)
- http://www.schooltv.nl/?nr=1549147&site=site_schooltv
Véél kijkplezier!

Wijze mode 16
Belangrijke data
539 v. Chr. Perzische veroveraars introduceren lange broeken in het Nabije
Oosten.
Ca. 200 Tuniek tot op de enkels vervangt de toga, die inkrimpt tot een stola.
1100 De kruistochten zorgen voor een hervatting van de handel met het Nabije
Oosten. Kostbare zijden kleren en nieuwe modellen worden in het Westen
geïntroduceerd.
Ca. 1300 De over het hoofd getrokken herentuniek wordt geleidelijk vervangen door
eentje die open is aan de voorkant. Dit is de voorloper van het wambuis.
1360 – 1480 Mannen dragen puntschoenen, die soms zo puntig zijn dat de uiteinden
moeten worden opgevuld.
1380 – 1450 Een zeer wijd bovenkleed, de houppelande, wordt gedragen door zowel
mannen als vrouwen.
Ca. 1530 De hoepelrok wordt aan het Franse hof geïntroduceerd door Eleonora van
Castilië, toen koningin van Frankrijk.
Ca. 1550 De hoogste klassen in heel Europa dragen donkere Spaanse kleren.
Ca. 1570 – 1600 Soorten van beenbekleding voor mannen zijn onder meer korte pofbroeken,
‘canions’ (= strakke dijbekleding gedragen onder korte pofbroeken) en hele
wijde kniebroeken.
1589 William Lee vindt een toestel uit waarmee kousen machinaal gebreid
worden.
1650 Mannen beginnen pruiken te dragen bestaande uit fijn afgewerkte krullen.
1660 Een nieuwe stijl van herenkleding verschijnt in Engeland en Frankrijk: een
vest tot op de knieën en jas. Gecombineerd met een broek vormen ze een
driedelig pak, dat in de volgende eeuw nauwelijks verandert.
1780 Voor het eerst is er sprake van speciale kinderkleding, zodat kinderen niet
langer als volwassenen gekleed zijn.
19 de eeuw Sokken met tenen.
1823 De eerste regenjas, uitgevonden door de Schot Charles MacIntosh.
1860 De bolhoed (bowler) verschijnt.
1892 Patent in Chicago op gespsluiting ter vervanging van veters om hoge
schoenen dicht te maken. Dit was de eerste rits. Pas eind jaren ’20 wordt ze
voor kleren gebruikt.
1934 Herenslips (korte, zonder pijpen) verschijnen in de VS.
1946 Bikini verschijnt.
1954 – ’55 Het T- shirt, oorspronkelijk een onderhemd van de Amerikaanse marine,
wordt populair gemaakt door de acteurs Marlon Brando en James Dean in
Hollywoodfilms.
1965 – ‘68 De eerste minirok. De minirok reikt tot bovenaan de dijen.
Knielaarzen voor vrouwen verschijnen.
Jaren ’70 Kleding van lycra, een elastische vezel, wordt uitgevonden.
1976 Punkmode verschijnt op straat.
1980 - Elektrisch verwarmd ondergoed wordt uitgevonden.
- Zakenmannen en – vrouwen introduceren ‘representatieve kleding’, zoals
mantelpakken, gilets, colberts, mantels, kostuums, stropdas...
- Nauwsluitende kleding zoals leggings en fietsbroeken gemaakt van lycra,
een elastische stof, wordt populair.
Bronnen:
- Morley, J. (1994). Vroeger en nu: Kleding. Harmelen: Ars Scribendi b.v..

Wijze mode 17
Gelezen
Titel: De nieuwe kleren van de keizer
Auteur: Hans Christian Andersen
Categorie: sprookje
Doelgroep: Lager onderwijs
Korte inhoud: Het sprookje gaat over een keizer die erg op
zijn uiterlijk is gesteld. Zijn kleermakers vervaardigen
dure gewaden, maar de keizer raakt steeds sneller verveeld.
Uiteindelijk beveelt hij hen een gewaad te maken
van "de stof die niet bestaat". Dan komen er rondreizende
kleermakers aan het hof die zeggen helemaal aan
zijn wensen te kunnen voldoen, zij hebben een uniek
concept. De keizer huurt ze in. Ze zeggen dat zij een
kostuum hebben gemaakt van een stof die alleen slimme
mensen kunnen zien.
De keizer is enigszins verbouwereerd, maar laat zich de
verrukte kreten van zijn kleermakers welgevallen. Ook
de eerste minister van het land ziet geen stof, maar zegt
dat hij prachtig is. Zelfs de keizer waant zich in dure
kleren, want hij wil niet dat mensen denken dat hij dom
is. Hij vertoont zich aan zijn hovelingen, en ook zij, bevreesd
voor zijn befaamde woede-uitbarstingen, prijzen
zijn nieuwe kleren.
Zo besluit de keizer zich te vertonen aan het volk en hij
organiseert een heuse optocht. Fier flaneert hij geheel
naakt door het volk, dat niet weet waar te kruipen van
verbazing, angst en schaamte. Tot een jongetje in het
publiek roept: "Kijk, de keizer loopt in zijn blootje".
Thema: Verschillende soorten kledij over de hele wereld

Wijze mode 18
Mens en levensonderhoud
Bestaansdimensies
- In de kijker: Belgische modeontwerpers
- Weetjes
Mens en het muzische
Mens en medemens
- Spelen – knutselen – zingen
- Muziek & mode
- Weetjes
Mens en samenleving
Mens en techniek
Mens en natuur
Mens en tijd
Mens en ruimte
- Muziek & mode
- Accessoires
- Muziek & mode
- Weetjes
- Accessoires
- Actueel
- Weetjes
- Actueel
- Accessoires
- Muziek & mode
- In de kijker: Belgische modeontwerpers
- Belangrijke data
- Weetjes
- In de kijker: Belgische modeontwerpers
Bronnen:
Vlaams verbond van het katholiek basisonderwijs (1998). Wereldoriëntatie leerplan.