Bouwhistorische verkenning - WaterlinieKENNIS - Hollandse ...

BAAC bv bouwhistorische verkenning Werkendam, fort Bakkerskil
De nieuwe werken, waaronder het fort aan de Bakkerskil, waren nog maar amper
gereed toen in 1885 de brisantgranaat 10 werd uitgevonden. Geen enkel bestaand fort
bleek tegen dit projectiel bestand waardoor de forten nauwelijks meer geschikt waren
als opstellingsplaats voor het vestinggeschut, waarvoor zij in eerste instantie bedoeld
waren. Noodgedwongen moest de legerleiding een andere tactiek toepassen. Het
geschut werd niet meer in de forten, maar zoveel mogelijk verspreid in het terrein
achter de forten opgesteld. Hierdoor werden aan de forten van de Nieuwe Hollandse
Waterlinie ná 1885 geen ingrijpende, militaire voorzieningen meer getroffen. 11
Toch hadden de verouderde verdedigingswerken niet helemaal afgedaan. Zo werd
het fort Bakkerskil tijdens de mobilisatieperioden 1914-1918 en 19 9-1940 voorzien
van een militaire bezetting en werd het in staat van verdediging gesteld. Doel was de
inundatiesluis zo lang mogelijk uit vijandelijke handen te houden. Overigens zijn in
de periode 19 9-1940 aan de zuidoostelijke zijde van het fort nog enkele betonnen
groepsschuilplaatsen gebouwd.
Uiteindelijk viel eind 1951 het doek voor fort Bakkerskil. Bij Koninklijk Besluit van 18
oktober 1951 (staatsblad 455) werd het fort aangemerkt als vestingwerk van geen
klasse waardoor het zijn defensieve functie verloor. Omstreeks 1960 werden op de
geëgaliseerde wallen vier loodsen gebouwd en werd de brug in de keel vervangen
door een dam. 12
10 Een brisantgranaat is een granaat gevuld met een hoog explosieve springstof.
11 H. Brand en J. Brand (1986), p. 35-36.
12 C. Will (2002), p. 166.
13