Onderzoek toewijzing sociale huurwoningen - Gemeente Waterland

Onderzoeksrapport toewijzing sociale huurwoningen
Onderzoeks-/procesverloop
3. Onderzoeks- / procesverloop
Rekenkamercommissie
Bij de start van het onderzoek in mei 2009 heeft de rekenkamercommissie betrokken partijen,
zijnde de gemeente en de woningcorporaties, ingelicht over de doelstellingen van het
onderzoek. Dit leidde bij de woningcorporaties direct tot weerstand omdat, zoals in de reactie
van de woningcorporaties is te lezen, zij niet op de hoogte gesteld waren van de reden en het
doel van het onderzoek. De suggestie was dat er zich allerlei onrechtmatigs op het gebied van
de woningtoewijzing had voorgedaan, zonder dat concrete aanwijzingen, waardoor de
woningcorporaties zich in de verdediging voelden gedwongen zonder goed te weten
waartegen. Een oriënterend gesprek met de woningcorporaties en bemiddeling vanuit de
gemeente leidde ertoe dat deze twijfels en vooroordelen aanvankelijk werden weggenomen.
Echter op het moment dat ten tijde van het onderzoek zelf volgens oordeel van de
rekenkamercommissie relevante informatie werd opgevraagd bij de woningcorporaties bleek
deze twijfel toch niet in zijn geheel te zijn weggenomen. De woningcorporaties weigerden de
rekenkamercommissie toegang tot de gevraagde informatie.
Slechts na lang informeren en communiceren kwam informatie mondjesmaat de commissie
toe. De kwaliteit van deze informatie liet echter veelal te wensen over. Zo werden bijvoorbeeld
verouderde en incomplete lijsten met in de eigendom zijnde sociale huurwoningen verstrekt
waardoor de commissie slechts met veel moeite haar onderzoek kon uitvoeren.
Ook vanuit de gemeente was de toevoer van de benodigde informatie summier en onvolledig.
Als reden werd aangevoerd de personele wisseling of zelfs omissie tot het voeren van een
deugdelijke administratie. Eén en ander leidde ertoe dat de rekenkamercommissie nauwelijks
aan bruikbare informatie kon komen. De betrokken partijen verweten vervolgens elkaar, de
woningcorporaties de gemeente en vice versa, geen deugdelijk archief bij te houden.
Gevolg van dit alles was dat het rekenkameronderzoek een enorme vertraging heeft
opgelopen.
Na een nieuwe bemiddeling mocht de rekenkamercommissie de gewenste informatie, welke
volgens de betrokken woningcorporaties volstrekt niet relevant was, in ieder geval inzien. De
gemeente verstrekte de informatie met betrekking tot de toewijzing van sociale huurwoningen
en stond de commissie toe onbeperkt gebruik te maken van de relevante registers. Hierdoor
werd het onder andere mogelijk om de opgegeven mutaties van huurwoningen te matchen
met de mutaties in de gemeentelijke basisadministratie.
Uit de vergelijking van de opgegeven mutaties van de huurwoningen en de mutaties in de
gemeentelijke basisadministratie zijn een aantal verschillen naar voren gekomen. Deze
verschillen waren met een percentage van 0,51% van de gemuteerde huurwoningen niet
significant en konden achteraf door de woningcorporaties worden verklaard.
Pas begin 2011 zijn de jaarrapportages 2008, 2009 en 2010 van de woningcorporaties,
ondanks herhaald verzoek, aan de commissie verstrekt.
Een bijzondere rol in het proces van toewijzing van sociale huurwoningen wordt vervuld door
WoningNet. Dit is de website 1 waarbij elke woningzoekende zich dient aan te melden om
überhaupt in aanmerking te kunnen komen voor een sociale huurwoning. WoningNet gaf aan
absoluut geen informatie vrij te kunnen en willen geven met betrekking tot het proces dat
schuil gaat achter de website noch omtrent de toetsingsinstrumenten die zij toepassen. Om
hier meer inzicht in te verkrijgen werd de rekenkamercommissie verwezen naar de betrokken
woningcorporaties. Deze gaven echter op hun beurt weer aan geen informatie te mogen
verstrekken in verband met de rechten die WoningNet daaraan heeft verbonden.
1 De rekenkamercommissie heeft in deze voor de benaming website gekozen omdat zij niet in
contact heeft kunnen komen met WoningNet, anders dan het bezoeken van de website.
Versie 12 december 2011 blz. 7 van 25