Hoe gaan we om met alternatieve geneeskunde? - UZ Gent

More documents

Recommendations

Info

prof. dr. norbert fraeYMan is hoogleraar farmacologie aan de Faculteit geneeskunde en gezondheidswetenschappen (Ugent) en verzorgt sinds 1992 een lessenpakket met reflecties over alternatieve geneeswijzen. Hij publiceerde Kritische reflecties over alternatieve geneeswijzen (uitg. acco, 2010). dr. fiLip verbraeken is huisarts die alternatieve therapieën hanteert als aanvulling bij de reguliere geneeskunde. lijdensweg achter de rug hebben – met mijn aanpak vaak spectaculair beter worden.’ fraeYMan: ‘Dat is meteen al een eerste cruciaal inzicht: het gaat om de patiënt met zijn of haar medisch probleem. Dat hij of zij geholpen wordt, is het allerbelangrijkste. Aan theoretische overwegingen heeft de patiënt weinig boodschap. verbraeken: ‘Om mijn aanpak duidelijk te maken, gebruik ik graag de metafoor van een riviertje. Als dicht bij de bron een stok in het water staat, wordt de stroom gestremd, zodat even verder een verzanding ontstaat – de aandoening als symptoom. De reguliere geneeskunde kan dat zand weghalen, maar dat lost het échte probleem niet op. Daarvoor moet je stroomopwaarts gaan kijken, voorbij de beperkingen van de reguliere geneeskunde, zodat je het stokje kunt wegnemen. Dat stokje kan een mentale of emotionele rem zijn, die bijvoorbeeld psycho- Het is immoreel om een alternatieve therapie aan te raden wanneer er reguliere therapieën met bewezen werking beschikbaar zijn. prof. dr. Norbert Fraeyman somatische angstgevoelens veroorzaakt. Met anxyolitica los je die oorzaak niet op.’ fraeYMan: ‘Je kunt inderdaad niet ontkennen dat voor een aantal aandoeningen de reguliere geneeskunde het niet echt goed doet. Het idee dat er op een cognitief of subcognitief niveau een rem of een obstakel zit waar de reguliere geneeskunde niet bij kan, lijkt plausibel en wordt ook wel in de hedendaagse geneeskunde aangenomen. In alle oude geneeswijzen vind je zo’n onbekend element terug dat het lichaam uit evenwicht brengt en dat wij met onze materialistische kijk niet kunnen verklaren. Anderzijds heeft die reguliere geneeskunde ons wel veel vooruitgang opgeleverd. Als ik straks onder een tram loop, zal ik blij zijn dat ze bestaat …’ verbraeken: ‘Dat spreekt vanzelf. Voor alle duidelijkheid: elke therapie die ik gebruik, hanteer ik niet als alternatief, wel als complement bij de reguliere geneeskunde.’ DIaloog 21
Placebo is vaak een verzamelnaam voor effecten die men niet nader wil onderzoeken. Dr. Filip Verbraeken fraeYMan: ‘Dit is een tweede belangrijk punt: alternatieve geneeswijzen mogen alleen complementair worden gebruikt. Het is immoreel om een alternatieve therapie aan te raden wanneer er reguliere therapieën met bewezen werking beschikbaar zijn. Daar moet de overheid in elk geval op toezien. Dat impliceert dat patiënten alleen toegang mogen krijgen tot alternatieve geneeswijzen nadat minstens een correcte diagnose volgens hedendaagse criteria werd gesteld door een erkende arts of specialist. Als de patiënt volgens die diagnose perfect te behandelen is met een reguliere therapie, dan moet die de voorkeur krijgen. Als de arts in eer en geweten beslist dat de patiënt te rade mag gaan bij een alternatieve genezer, dan moet dat in principe kunnen.’ verbraeken: ‘Daar ga ik mee akkoord. De knoeiers en charlatans moeten eruit, en je hebt een echelonnering nodig. Tegelijk moet je ook de beperkingen van de reguliere geneeskunde erkennen. Als het gaat om de aanpak van onderliggende obstakels of problemen, doet die het niet goed. Ze schiet ook tekort als het om preventie gaat: hoe help je het lichaam om zijn eigen evenwicht te reguleren en te herstellen? Daarvoor moet je de samenhang tussen geest en lichaam willen bekijken.’ fraeYMan: ‘Als wetenschappers moeten we erkennen dat er – zeker op dat gebied – nog heel veel onbekend is. We moeten bescheiden, tolerant en open genoeg zijn om dat verder te onderzoeken. Dat gebeurt ook wel. Vanuit de reguliere geneeskunde groeit de interesse voor holistische methoden die gestoeld zijn op de samenhang tussen geest en lichaam. Denk maar aan nieuwe disciplines zoals de psychoneuro-immunologie, die de interactie onderzoekt tussen psychologische processen en het immuunsysteem.’ verbraeken: ‘Als ik collega-artsen over mijn therapie vertel, merk ik toch weinig interesse. Ook bij de wetenschap mis ik nieuwsgierigheid.’ fraeYMan: ‘Dat klopt niet helemaal. Er is wel degelijk interesse, maar voorlopig beschikken we niet over de instrumenten en methodes om die onbekende zones te verkennen. Empirische methodes als het dubbelblind gerandomiseerd klinisch onderzoek hebben hun beperkingen, maar zitten wel logisch in elkaar. Het is duidelijk dat de kwaliteit van het wetenschappelijk onderzoek over het algemeen veel minder is voor alternatieve geneeswijzen dan voor de hedendaagse reguliere geneeskunde. verbraeken: ‘Dat is het probleem: de wetenschap schiet te kort als het er om gaat te differentiëren, te individualiseren. Elke patiënt is anders, dat weet elke huisarts met ervaring. En ook elke arts is anders. Mijn vader had een nieuwe
Page 1: D ‘DE KNoEiERS MoETEN ERUIT’ De

Hoe gaan we om met alternatieve geneeskunde? - UZ Gent

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?