1 ARTHUR JAPIN ZOALS DAT GAAT MET WONDEREN Copyright ...

‘Door me voor te stellen hoe ik zelf in hun plaats zou handelen.’
Verbijsterd kijkt ze me aan. Daarmee had de wetenschap geen rekening gehouden.
[SURINAME]
’s Ochtends vroeg, alsof de wereld alleen uit schrijvers bestaat, is de eerste die ik in Paramaribo
zie Ellen Ombre. Zij zit op het terras te ontbijten. Toevallig.
‘Iedere Surinamer,’ zegt zij, ‘heeft een buitenvrouw of een buitenman. Ik heb een buitenland.’
*
Bij Fort Zeelandia, aan de voet van het standbeeld van de jonge Wilhelmina, ligt een meisje op
de grond. Ze kreunt en schreeuwt en baart een blanke babypop. Samen met een paar
vriendinnen oefent ze een toneelstukje voor school. De anderen geven haar een rituele wintiwassing
met wat bladeren. Zij raakt in trance. Gespeeld.
Kinderen zijn de toekomst, hoor ik de hele tijd. Is dat geen vergissing? Kinderen zijn eerder
het verleden. Zij dragen alles wat geweest is. De last die hun ouders droegen was lichter dan de
last die zij krijgen, want zij zeulen ook de brokken van de ouders nog eens mee. Het verleden
van elke nieuwe generatie is groter en zwaarder dan dat van de vorige.
‘Sla haar,’ zegt een van de meisjes aan de Surinamerivier. Ze staat wijdbeens en heeft een
pijp in haar mond. Aan haar voeten smeekt de kersverse moeder om genade. Tevergeefs. Een
derde speelt dat ze haar afranselt.
‘Sla haar maar flink, want zij is mijn vrouw.’
Kinderen zijn te waardevol om op de wereld te zetten.
FEBRUARI 2000
Midden in de Surinamerivier ligt het wrak van de Goslar. De stalen romp is doormidden
gescheurd en ligt dwars op de stroom. Zeeschepen manoeuvreren er met moeite langs. Elk
halfuur passeert de pont naar Commewijne hem rakelings. Al zestig jaar. De bemanning werd
bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog gedwongen het Duitse vrachtschip lek te steken.
Pas toen werd duidelijk dat het cement vervoerde. Nu ligt het daar. Versteend. Het is oerlelijk en
toch kan ik mijn ogen er niet van afhouden. Het is het perfecte symbool voor de familie uit de
film waar ik mee bezig ben, maar ook voor het land zelf.
Het is gebroken. Verscheurd. En toch is het een rots!
*
Tussen Kraka en Zanderij ligt aan de rode zandweg door het oerwoud een speeltuin in het niets.
Een schommel, een glijbaan en een wip. Nergens iemand om ermee te spelen.
*
De onaards blauwe schittering op de grote vleugels van de Morphovlinder zag ik voor het eerst
in de Amazone, een paar uur varen van Manaus. Het was een kleur die verder in de natuur niet
voorkomt en bij mij zowel een schok teweegbracht als een ontzagwekkende rust. Die
verschijning heb ik gebruikt in mijn filmscript. Telkens als Delana terugdenkt aan het
geïdealiseerde Suriname van haar jeugd is er even die flikkering, onwerkelijk, enkel als
weerschijn in een raam of in een regenplas in een Hollandse straat.
6