Herbestemming van historische stadshavens - FONV

46
| Herbestemming van historische stadshavens
authenticiteit van de schepen een
beslissende rol bij de toekenning van
ligplaatsen in het beschermd stadsgezicht
van de binnenstad.
De museumhaven in Leeuwarden
kwam voort uit een plan waarin
water beleid en het binnenstadsbeleid
al met elkaar verbonden waren.
Vastgesteld kan worden dat de
museum haven en het varend erfgoed
goed geïntegreerd zijn in het ruimtelijke
beleid van de gemeente. Dat is
een mogelijke reden dat de museumhaven
er, op instigatie van de gemeente,
betrekkelijk probleemloos is gekomen.
Een andere reden kan zijn dat
Leeuwarden al een lange traditie had
in de omgang met varend erfgoed.
Wel loopt de Stichting Museumhaven
tegen grenzen aan waar het de organisatie
van culturele activiteiten rond de
haven betreft. Hiervoor kan zij inci-
denteel subsidie krijgen, wat het organiseren
van jaarlijks weerkerende
activiteiten rond de museumhaven
lastig maakt. De Stads visie 2020 verbindt
het cultuur historisch beleid
met het ruimtelijk beleid op de lange
termijn: dit biedt als zodanig kansen
voor de verdere ontwikkeling van de
museumhaven.
Alles overziend kan worden vastgesteld
dat de werkelijke integratie
van de mogelijkheden van de museumhaven,
bijvoorbeeld als broedplaats
voor evenementen en exposities,
met name in het culturele en
recreatieve beleid van de gemeente,
nog niet volledig tot stand is gekomen.
Ter versterking van het integratieproces
kunnen de vernieuwingen
in het monumentenbeleid worden
aangegrepen.
MuseuMHAVen LeeuwARden
6. De haven van Rotterdam
Terecht een wereldhaven
De haven van Rotterdam is in zijn
eerste vorm ontstaan in de 12 e eeuw. De
eerste Oude Haven maakt onderdeel
uit van Waterstad als een van de waterbekkens,
naast de Leuvehaven,
Wijnhaven, Scheepmakershaven en
Haringvliet die in de 16 e en 17 e eeuw
zijn gegraven. Door schaalvergroting
in de 20e eeuw en het opschuiven van
de havens naar de Europoort en de
Maasvlakte verloren de binnen stedelijke
havens hun positie en hun
commer cieel belang. In het Basisplan
voor Wederopbouw dat na WOII werd
gepresenteerd waren plannen opgenomen
om de Oude Haven te dempen
ten behoeve van de aanleg van een
groot verkeersplein. De Leuvehaven
werd bestemd voor de binnenvaart en
er werden twee insteekhavens toegevoegd:
de Bierhaven en de Rederij-
MuseuMHAVen RotteRdAM
haven. Toch verdween in de jaren ’70
de bedrijvigheid steeds meer uit de
havens omdat de capaciteit vanwege
de schaal ontoereikend bleek.
Als gevolg van felle protesten in de
jaren ’70 tegen het dempen van de
Oude Haven en een collegewisseling
werden de plannen voor het havengebied
ingrijpend gewijzigd. In de
Oude Haven vestigde zich de Stichting
Openlucht Binnenvaart museum en
langs de Leuvehaven kwam het Maritiem
Buitenmuseum. Op initiatief van
de Stichting Open lucht Binnenvaartmuseum
werden de havens begin
jaren ’80 aangewezen als museumhaven.
Het binnenstadsplan uit 1985
presenteerde Waterstad vervolgens als
maritiem toeristische trekker. In 2002
zijn beide musea gefuseerd tot het
Haven museum. Met de fusie ontstond
het grootste cultuur historisch
museum van Nederland.
47
| Herbestemming van historische stadshavens