Courant 95: Figure it out - VTi

kelijkheid, of tussen de fictie van
het spel en de realiteit van de locatie.
Zowel de muziek en de tekst op
de geluidsband zijn hier de schuldigen.
de tekst voor Muur is gebaseerd
op een verhaal van Pieter de
Buysser. hij schreef ‘de Keisnijders’
in het kader van de herdenking van
de val van de Berlijnse muur, op uitnodiging
van het Goethe-instituut.
de Buysser gaf Goris vrij spel om
naar believen met dat tekstmateriaal
aan de slag te gaan. Maar hoe
fel de ploeg van Muur ook ingreep
om de rijke taal van de Buysser te
herschrijven tot dialogen waarmee
de acht niet-professionele acteurs
overweg kunnen, hun zegging blijft
gekunsteld aanvoelen. de vaart
komt er nooit in. het effect: de
zware uitspraken en uitgesproken
theatraliteit voelen uiterst gezwollen
aan tegen de context van het
reële landschap, dat er zo steeds
minder toe doet.
de muziek van dominique Pauwels
(lod), die meer dan eens als
een filmische score dramatisch de
hoogte ingaat, versterkt dat nog.
niet alleen vormt ze een vrij dwingende
emotionele leidraad, ze
snijdt je als bezoeker ook af van
de stadsgeluiden. de spanning
tussen locatie en spel wordt helemaal
nietszeggend. er blijft enkel
de magere anekdotische link dat
wij ons kunnen identificeren met
de bezoekers die in het verhaal
van de Buysser net als wij naar
een braakland trokken om de gebouwde
muur te bezoeken. Muur
treedt niet in dialoog met de omgeving
– terwijl dat toch de reden is
waarom je buiten de theatermuren
treedt, zou je denken. de voorstelling
overrompelt de omgeving,
blaast ze weg.
Minder is meer
Muur - inne Goris / lod (foto: academie anderlecht / anne Vijverman)
de achillespees van Muur is dat
de productie te veel wil zijn: een
teksttheatervoorstelling, een installatie,
een muziektheaterproject,
een locatieproject... Werken in de
openbare ruimte is op dat punt natuurlijk
uiterst gevoelig. als regisseur
word je geconfronteerd met
een context die in schaal enorm
verschilt van de black box waarin
je gewoon bent te werken. Je
moet je opnieuw een verhouding
zoeken tot die nieuwe ruimte, met
haar eigen geschiedenis, betekenis
en verhaal. Je moet ze kunnen
doen aansluiten op wat jij wil
vertellen. daarom is erg miniem
ingrijpen, zoals lotte van den Berg
deed met Braakland, erg gedurfd:
je artistieke boodschap moet in
dat landschap natuurlijk nog gezien
en gehoord worden. Waar
van den Berg slaagde, faalden al
vele anderen.
de wijzer kan even gemakkelijk
de andere richting uitzwaaien, il-
lustreert Muur. Minder zou hier
misschien wel meer geweest zijn,
zeker omdat de voorstelling de
tekst en de muziekscore niet nodig
heeft om het verhaal te vertellen.
de lichaamstaal van de
acteurs vertelt het ook al, uiterst
gevat. er zijn de jongeren die in
felkleurige outfits onstuimig af- en
aanlopen en als één kracht kunnen
exploderen. daartegenover
staat de meer individuele gematigdheid
van de ouderen, die elk
in hun hoekje berusten in hun eigen
bezigheid. die kloof tussen de
generaties tekent zich af als een
strijd tussen een groepje dat zijn
dromen en toekomst desnoods met
geweld opeist, en individuen die
zich kranig blijven vastklampen
aan wat ze hebben opgebouwd,
om het grote niets niet in de ogen
te moeten kijken. dat dit grote
niets nadrukkelijk gesymboliseerd
wordt door de grootse installatie,
relativeert meteen het streven van
beide groepen. het nodigt uit tot filosofische
bespiegelingen over de
zin en onzin van dingen. Goris bewijst
zich met Muur dus opnieuw
als een theatermaakster die erg
sterk is in beeldend denken. daar
mag ze wat ons betreft wat meer
op vertrouwen.
Gezien in mei 2010 in Brussel,
tijdens het Kunstenfestivaldesarts
61 >> naar de inhoudstafel CorPuS kuNStkritiek