bezoekersgids bij de dossierpresentatie (PDF, 265 kB) - Koninklijk ...

7
Herdenkingsmunt, naar aanleiding van de overwinning bij Kallo op
21 juni 1638, 1638, koper, geslagen in Brussel, Museum Mayer van
den Bergh, Antwerpen.
Deze koperen munt is geslagen om de Spaanse successen in de Slag bij
Kallo te herdenken. De voorzijde toont Filips IV, de koning van
Spanje te paard, met hoed op en scepter in de hand. De afbeelding op
de keerzijde is een schip dat dreigt te kapseizen in de golven. Het schip
verwijst naar de Slag bij Kallo, die grotendeels in en rond het water
plaatsvond en waarbij een groot aantal Hollandse schepen werd buitgemaakt.
Het feit dat de koning van Spanje zelf is afgebeeld, benadrukt het politieke
belang van de overwinning. Filips IV had zijn broer kardinaalinfant
Ferdinand opgedragen om de strategisch zo belangrijke stad
Antwerpen te verdedigen.
8
Theodoor van Thulden (toegeschreven aan), Triomfboog van Filips IV,
voorzijde, zeventiende eeuw, olieverf op paneel, Koninklijk Museum
voor Schone Kunsten, Antwerpen.
Dit werk is een kopie naar een verdwenen Rubensschets van de Triomfboog
van Filips IV, ter gelegenheid van de Blijde Intrede van kardinaal-infant
Ferdinand van Oostenrijk (1635). Bij de plechtige
intocht van de nieuwe landvoogd was de stad versierd met tijdelijke
triomfbogen en podia naar ontwerp van Rubens. De Triomfboog van
Filips IV, een eerbetoon aan de Spaanse koning, was opgericht aan het
einde van de Huidevettersstraat. Theodoor van Thulden (1606-1669)
nam deel aan de werkzaamheden bij de feestdecoraties voor de Blijde
Intrede en voerde de gravures uit naar deze composities.
De triomfboog, een houten constructie van ongeveer 21 meter hoog,
verheerlijkte de Habsburgse dynastie en illustreerde hoe de Nederlanden
onder het gezag waren gekomen van koning Filips IV, de broer
van de kardinaal-infant. De boog heeft drie doorgangen, gescheiden
door zuilen en pilasters op hoge basementen. Het grote tafereel boven
de centrale doorgang toont het huwelijk van Maximiliaan van Oostenrijk
en Maria van Bourgondië, dochter en erfgename van Karel de
Stoute. Door dat huwelijk werden de Nederlanden Habsburgs bezit.
De figurengroep die het geheel bekroont - de Romeinse oppergod
Jupiter en zijn echtgenote Juno - benadrukt het historische belang van
deze echtverbintenis. Rondom de centrale doorgang zijn zes Habsburgse
heersers over de Nederlanden afgebeeld; bovenaan de voorouders
van Filips IV: keizer Maximiliaan I, Filips de Schone, Filips II en
keizer Karel V; onder de keizers staan Filips III en Filips IV. Het huwelijkstafereel
en de zes portretten waren afzonderlijke schilderijen die in
de houten triomfboog waren geplaatst. Het historiestuk was van de
hand van Jacob Jordaens, terwijl de zes portretten werden uitgevoerd
(10) (11)