bezoekersgids bij de dossierpresentatie (PDF, 265 kB) - Koninklijk ...

20
Theodoor van Thulden, naar Peter Paul Rubens, Laurea Calloana,
1642, kopergravure in: Gevartius, Pompa Introitus Ferdinandi, Antwerpen
1642, Prentenkabinet Museum Plantin-Moretus, Antwerpen.
In 1641 besloot de stadsmagistraat van Antwerpen om een prent naar
Rubens’ ontwerp voor de Zegewagen als appendix toe te voegen aan
het kostbare geïllustreerde gedenkboek van de Blijde Intrede van kardinaal-infant
Ferdinand in 1635: Gevartius, Pompa Introitus Ferdinandi.
Antwerpen 1642. De gravures waarmee deze uitgave is geïllustreerd,
werden gemaakt door Theodoor van Thulden. De beschrijvende
tekst, die achterin het boek de uitleg geeft over de betekenis van
Rubens’ ontwerp voor De Zegewagen van Kallo, wordt geïllustreerd
met de gravure Laurea Calloana. De gravure lijkt een exacte kopie te
zijn van Rubens’ olieverfschets en het is mogelijk dat Van Thulden de
olieverfschets als voorbeeld gebruikte. In vergelijking met het origineel
zien we dat Van Thulden een span paarden toevoegde. Hij zette
de vuurbol op de piëdestal van de wagen en voegde een overzicht toe
van het slagveld bij Kallo. Het boek Pompa Introitus Ferdinandi werd
gedrukt in Antwerpen in 1642 en in 1643 op de markt gebracht.
DE OMMEGANG VAN ANTWERPEN
Al vanaf de middeleeuwen was de Ommegang een belangrijke gebeurtenis
in het kerkelijk jaar. Het oudste verslag van de jaarlijkse processie,
een document uit 1324 in het Antwerpse stadsarchief, toont aan
dat de ommegangen in Antwerpen al plaatsvonden vanaf het begin
van de veertiende eeuw. In de vroegste processies werden relikwieën
van een heilige rondom de kerk en door de straten gedragen. Oorspronkelijk
stonden religieuze onderwerpen centraal in de Ommegang,
maar gaandeweg kregen wereldlijke thema’s de overhand. Zo
werd de Walvis, oorspronkelijk vergezeld door Jona, later vertoond in
het gezelschap van Neptunus, de god van de zee. Het bijbelse thema
van de reus Goliath werd in de zestiende eeuw eveneens profaan,
doordat het onderwerp veranderde in de figuur van de stadsreus
Druon Antigoon.
(26) (27)