Familie in de langdurige ggz - Trimbos-instituut

- Het contact met andere familieleden. Dat je niet als vreemden meer met elkaar omgaat.
Op het terrein van de instelling ontstaat daardoor vrijer contact. Door de ontmoeting
op de bijeenkomst maak je vaker eens een praatje. Ze zitten allemaal in hetzelfde
schuitje;
- De wederzijdse informatie-uitwisseling tussen hulpverleners en familieleden.
Een verbeterpunt van de bijeenkomsten is de opkomst. Ze vindt het fijner als de bijeenkomsten
op grote schaal zouden plaatsvinden. Ze weet dat er aan gewerkt wordt en dat
de organisatoren alle familieleden aanschrijven. Als suggestie geeft ze –als dat niet al
gebeurt- dat familieleden tijdens de behandelplanbespreking nog eens extra geattendeerd
kunnen worden op de familiebijeenkomst. Ze verwacht dat familieleden op den
duur wel actiever zullen worden en dat het project een kans moet krijgen om verder te
ontwikkelen: ‘In de toekomst is het ingebed in de structuur en dan is het iets wat er gewoon
bij hoort’ (familielid). De geïnterviewde zal de familiebijeenkomsten zeker blijven bezoeken.
Ze beveelt het andere belangstellenden ook aan, want hoe meer mensen er komen,
hoe meer inbreng en input voor verbetering.
Effecten van het project
Volgens de projectleiders is de samenwerking tussen naastbetrokkenen en hulpverleners
door het project verbeterd. Vroeger was er geen of nauwelijks contact en nu wel. Cliënten
vinden het vaak niet prettig als hulpverleners rechtstreeks contact hebben met hun
familie. Daarom zoeken sommige verpleegkundigen vooral contact via de mail. Naar aanleiding
van de Zorg gaat door! worden er familiegesprekken gevoerd. Door het eerdere
contact op de familiebijeenkomst zijn mensen opener en verlopen de familiegesprekken
gemakkelijker. Bovendien is er meer wederzijds begrip ontstaan en zijn de meningen
dichter bij elkaar komen te liggen. De bijeenkomsten geven zicht op de hiaten in de zorg.
Het bleek dat naastbetrokkenen een contactpersoon misten. Verder heeft methodiek indirecte
effecten op cliëntniveau: ‘Door de afspraken tussen hulpverleners en familieleden
zitten familieleden er vaak minder bovenop. Zij nemen meer afstand van de cliënt. Cliënten
voelen dat en vinden dat vaak prettig’ (projectleider).
Ook is volgens een projectleider bij medewerkers het besef gegroeid dat naastbetrokkenen
van belang zijn voor de behandeling van de cliënt. Ze zien in, dat als je familieleden
de kans geeft hun verhaal te vertellen, er meer ruimte ontstaat voor samenwerking.
De afdeling is tevreden met de methodiek. Het biedt voldoende structuur en handvatten.
Sommige hulpverleners voelen weerstand tegen het contact met naastbetrokkenen omdat
zij dan de privacy van hun cliënt (zouden) schenden. Zij beseffen door de familiebijeenkomst
dat ze ook in de breedte over een ziektebeeld kunnen praten; dat een algemeen
‘familiethema’ onderwerp van gesprek kan zijn, zodat contact met familieleden ook
mogelijk is zonder expliciet over de eigen persoon te hoeven spreken. Daarnaast is binnen
het team meer aandacht voor familie als belangrijke speler in de behandeling. Voorafgaand
aan het behandelplanoverleg wordt er vaker contact opgenomen met familie. Tot
slot heeft de bijeenkomst aangezet tot deskundigheidsbevordering en expertiseontwikkeling
over het juridische vraagstuk. Dit wordt door zowel hulpverleners als familieleden als
ingewikkelde materie ervaren. Op de volgende familiebijeenkomst wordt daarom een
deskundige op dit gebied uitgenodigd.
Familie in de langdurige GGZ, deel 1: Interventies TRIMBOS-INSTITUUT 41