Familie in de langdurige ggz - Trimbos-instituut

het hele systeem ontwricht raakt. Partner en gezinsleden zijn dus zelf onderdeel van
de therapie. Gezinstherapie wordt in Nederland vooral ingezet bij problematische (antisociale,
verslaafde, delinquente) jongeren.
• POM-methodiek (Preventieve Ondersteuning Mantelzorgers)
Deze methodiek is ontwikkeld door het Trimbos-instituut (Duzijn en Veldhuis, 2004)
en richt zich vooral op mantelzorgers van ouderen met psychische en/of gedragsproblematiek.
• Mijn verhaal als mantelzorger
De cursus Mijn verhaal als mantelzorger richt zich op mantelzorgers van ouderen met
psychische problematiek. De mantelzorger leert de ouder interviewen, waardoor een
nieuwe kijk kan ontstaan op de ouder. De cursus bestaat uit zeven bijeenkomsten in
groepen van 6-8 personen. Het doel van de cursus is om overbelasting te voorkomen
door nieuwe betekenis te geven aan de relatie met uw ouder en de plaats die het zorgen
daarbij inneemt.
• E-health
GGz-instelling De Gelderse Roos is in 2007 gestart met een interactieve website voor
de mantelzorgers van mensen met dementie. Op de site zijn informatie, tips en verhalen
van mantelzorgers te vinden. Ook kunnen mantelzorgers een weblog bijhouden
over zijn of haar familieled.
• GGz Thermometer voor betrokkenen
De GGz Thermometer waardering betrokkenen (2005) is ontwikkeld door het Trimbosinstituut
en GGz Nederland. De Thermometer is een vragenlijst bestaande uit twee delen:
een deel over de zorg die de cliënt heeft gekregen en een deel over de ondersteuning
die de betrokkene zelf van de GGz heeft gehad.
• Familieraden / familievertrouwenspersonen
Analoog aan de cliëntenraad en cliëntenvertrouwenspersoon gaan steeds meer GGzinstellingen
ertoe over om familieraden en –vertrouwenspersonen in te stellen om de
belangen van familieleden te behartigen en het familiebeleid van de instellingen te
verbeteren.
• Gespreks- en zelfhulpgroepen Ypsilon
In het hele land vinden gespreks-en zelfhulpbijeenkomsten van Ypsilon plaats en zijn
belangenbehartigers actief. Ook zijn er digitale gespreksgroepen, waarbij familieleden
per email ervaringen kunnen uitwisselen.
De volgende negen interventies zijn geselecteerd: 1. Psycho-educatie voor familieleden,
2. Individuele gezinsondersteuning, 3. Groepsgewijze gezinsondersteuning, 4. Project ‘De
zorg gaat door’, 5. Triadekaart, 6. Kaart vijfde wijkteam, 7. Project ‘familie als bondgenoot’,
8. Training interactievaardigheden voor familieleden en 9. Training Prospect. Deze
interventies kunnen beschouwd worden als een afspiegeling van de verschillende modellen
in Nederland.
3. Interviews projecleiders/trainers en familieleden
Om zicht te krijgen op de ervaringen en effecten van de interventies, zijn interviews afgenomen
met projectleiders en/of (train-de-)trainers en met één of twee familieleden
over hun ervaringen met deze interventie en de samenwerking tussen familie en hulpverleners
in de praktijk.
8
Familie in de langdurige GGZ, deel 1: Interventies
TRIMBOS-INSTITUUT