Meer doen in minder gebieden - Provincie Groningen

1 Inleiding
1.1 Kader
Deze nota is het gevolg van een discussie die
de afgelopen twee jaar zowel op landelijk als
op provinciaal niveau gevoerd is over de effectiviteit
van het weidevogelbeheer en akkervogelbeheer.
In deze nota geven wij aan op welke
manier wij de komende jaren de uitvoering van
dit weidevogelbeheer en akkervogelbeheer
plaats willen laten vinden in Groningen.
Het gaat niet goed met de weidevogels en
akkervogels in Groningen. Dat wil zeggen dat
het aantal weidevogels en akkervogels de
afgelopen decennia drastisch is afgenomen.
Daarbij is er zelfs sprake van een versnelde
achteruitgang de laatste jaren. Reden voor
deze achteruitgang ligt in het feit dat de
leefgebieden voor deze soorten steeds minder
geschikt zijn geraakt. Intensivering van de
landbouw en verstedelijking als gevolg van
een groeiende bevolking hebben het open
cultuurlandschap veranderd met alle gevolgen
van dien. Men kan zich natuurlijk afvragen of
het erg is wanneer soorten in aantallen
teruglopen of zelfs verdwijnen. Immers, er
komen ook weer nieuwe soorten in een nieuw
landschap voor terug, zoals ganzen. Toch
wordt het verlies van akkervogel en weidevogelsoorten
als een probleem beschouwd en
heerst het gevoel van verantwoordelijkheid om
deze soorten te behouden en te beschermen.
Deze verantwoordelijkheid vloeit deels voort uit
het feit dat Nederland als ‘broedkamer’ op
internationaal niveau een sleutelrol vervult bij
het behoud van deze vogelsoorten. Vanuit dit
besef zetten al vele jaren natuurbeschermers,
boeren, overheden en andere betrokkenen
zich in voor de bescherming van weidevogels
en akkervogels. Zo heeft ook de provincie
Groningen behoud, herstel en ontwikkeling van
weidevogels en akkervogels de afgelopen
jaren ondersteund.
Alle ambities en inspanningen ten spijt hebben
negatieve trends zich doorgezet. Dit heeft
geleid tot onder meer de vraag of de
bescherming van weidevogels en akkervogels
wel juist wordt uitgevoerd. Op landelijk niveau
wordt de discussie over het weidevogelbeleid
gevoerd in ‘Het Weidevogelverbond’. Dit
samenwerkingsverband van verschillende partijen,
heeft zich ten doel gesteld om de achteruitgang
van het nationale aantal weidevogels (en
akkervogels) per soort per 2010 te stoppen en
vanaf 2010 een stijgende tendens te realiseren.
Ook in Groningen is een soortgelijke discussie
gevoerd. Op initiatief van Provinciale Staten
van de provincie Groningen heeft op 29
november 2006 een rondetafelgesprek over de
toekomst van het weidevogelbeheer in
Groningen plaats gevonden. Voor dit gesprek
waren alle partijen en organisaties uitgenodigd
die zich bezig houden met de bescherming
van weidevogels en akkervogels. Naar aanleiding
van deze rondetafelconferentie hebben
Provinciale Staten op 31 januari 2007 een
aantal moties aangenomen waarin zij
Gedeputeerde Staten verzoeken om:
• te onderzoeken welke de kansrijke gebieden
zijn voor optimaal weide- en akkervogelbeheer;
• de resultaten van dit onderzoek te verwerken
in de eerstvolgende herziening van het
Gebiedsplan Groningen;
• in kaart te brengen wat de voor- en nadelen
zijn van het aanwijzen van kansrijke
gebieden in het Provinciaal Omgevingsplan;
• het onderzoek afgerond te hebben voor het
Provinciaal Omgevingsplan in procedure komt;
• de uitkomsten van het onderzoek te
betrekken bij de discussie over het
provinciaal Omgevingsplan;
• niet te wachten tot 2008 maar zo spoedig
mogelijk te komen met een actieprogramma
weidevogels waarin de conclusies en aanbevelingen
worden uitgewerkt.
Dit actieprogramma geeft uitvoering aan deze
moties.
1.2 Actieprogramma op hoofdlijnen
De provincie schept de kaders tot het behoud
van weidevogels en akkervogels. Zo stelt de
provincie middelen en maatregelen vast die
worden ingezet bij de bescherming van weidevogels
en akkervogels en is zij verantwoordelijk
voor het planologisch waarborgen van (natuur)-
kwaliteiten in de provincie. Vanuit die
hoedanigheid is deze nota ook tot stand
gekomen. In dit actieprogramma geven wij aan
hoe wij de komende jaren de bescherming van
weidevogels en akkervogels willen ondersteunen.
Daarbij hanteren wij een doelstelling die erop
gericht is om voor de negatieve ontwikkelingen
van populaties per 2010 te stabiliseren tot
op een niveau van 2006. Sceptici zouden
kunnen spreken van een gematigde ambitie
maar uit onze inhoudelijke analyse blijkt dat er
al een behoorlijke inspanning nodig is om deze
doelstelling ook daadwerkelijk te realiseren.
Daarbij is vooral de beschikbaarheid van
budget de bepalende factor. Voor de weidevogels
zou deze doelstelling met de huidig
beschikbare middelen realiseerbaar kunnen
zijn. Voor de akkervogels is structureel meer
nodig. Afhankelijk van de mogelijkheid om
extra middelen te generen zal de genoemde
doelstelling in meer of mindere mate bereikt
kunnen worden.
4
5