Scan 2, april 2002 - UMC Utrecht

˘˘
“Het enige nadeel is dat de concentratie van
‘zwaardere’ patiënten in ons ziekenhuis zo groter
wordt.”
Vrij veel patiënten komen in aanmerking voor
dergelijke zorg-in-huis. Mensen met kanker of
hematologische aandoeningen, maar ook mensen
met infectie-, immuun- of longziekten. “We willen
voorkomen dat patiënten (opnieuw) moeten
worden opgenomen”, zegt Van Boxtel. “Maar we
kijken ook of een patiënt na een behandeling in
het ziekenhuis toch weer naar huis kan. Of bieden
aan oncologiepatiënten de mogelijkheid om thuis
te sterven als ze dat willen. Want die behoefte is
groot.”
In alle gevallen moet de huisarts het eens zijn
met de voorgestelde thuisbehandeling, want hij
of zij draagt de verantwoordelijkheid voor de
thuisbehandeling. De betrokken partijen in de
eerstelijnszorg – huisarts, wijkverpleegkundige en
de patiënt met eventuele partner – moeten goed
weten waar ze aan beginnen. Daarvoor zijn
inmiddels vijftienhonderd protocollenboeken in
omloop bij de Nederlandse thuiszorgcentra en
huisartsen.
Gebruiksaanwijzing
Dit thuiszorgconcept wordt niet alleen in de regio
Utrecht toegepast. “Die teksten zijn zo opgesteld
dat ook een niet-medicus de protocollen als
handleiding kan gebruiken”, licht Van Boxtel toe.
De patiënt krijgt een kopie van de gebruiksaanwijzing
die voor zijn medicatie nodig is.
Loopt de zorg buiten de UMC-muren eenmaal op
rolletjes, dan concentreert het thuiszorgtechnologieteam
zich op zijn tweede taak.
“We hebben een expertfunctie in infuustechnologie
die hier in de kliniek wordt gebruikt en
we willen hier ook nieuwe technologieën
integreren. In de toekomst willen we een infuusteam
samenstellen, waar ook (huis)artsen en
co-assistenten aan gekoppeld zijn”, aldus Van
Boxtel. “Binnen de kliniek kunnen we nieuwe
technologieën toepassen en daar onderzoek aan
koppelen. Later profiteert de patiënt thuis daar
weer van.”
kort nieuws
Een simpel maar veelzeggend armgebaar
Wasknijpers, stalen meetlatten of potten en pannen zijn niet meer nodig
om het herstel van de arm-handfunctie te meten van patiënten met een
beroerte. Dat herstel is eenvoudig in kaart te brengen met een nieuwe
test die door de revalidatieartsen Esther van Reenen en Anne Visser-Meily
is ontwikkeld. De gangbare testen waren zo uitgebreid, dat geen dokter
ze gebruikte. “Herstel van de arm- en handfunctie na een beroerte is veelal
beperkt en goed voorspelbaar”, stelt Visser-Meily, “maar bijkomende
problemen als spasmen, een dikke hand of pijn kunnen dat herstel negatief
beïnvloeden. Om daar wat aan te doen, zijn we begonnen met een multidisciplinair
handenspreekuur.”
Voor dat spreekuur ging Visser-Meily samen met Van Reenen op zoek naar
een eenvoudig instrument om snel de handfunctie te bepalen. “Bijna alle
arm-handtesten registreren de beperkingen. Wij zochten juist naar een
test die de ernst van de stoornis in kaart brengt. De bestaande Fugl-Meyer
test kost veel tijd en vereist veel neurologische kennis. Onze Utrechtse
arm-handtest is eenvoudig en snel af te nemen en levert vrijwel dezelfde
informatie op.”
De arts kan de arm-handfunctie van een patiënt registreren op een schaal
van een tot acht. Bij een kan een patiënt helemaal niets met zijn arm, bij
acht kan hij zijn hand bijna normaal gebruiken. De functieverbetering is
ingedeeld in stappen, van ongecontroleerd alle arm- en handspieren
tegelijk bewegen, via een vuist maken en een pen pakken, tot een normaal
te gebruiken maar wat onhandige hand. Zo is met de test het herstel
foto > Chris Timmers
precies te volgen en alle behandelaars kunnen de test toepassen.
Bovendien is de test een goed hulpmiddel voor onderzoek, zoals bijvoorbeeld
een onderzoek naar het effect van een spalk die elektrische prikkels
geeft aan de armspieren.
De Utrechtse arm-handtest wordt al door veel revalidatieartsen gebruikt.
“We willen de test nu ook in het ziekenhuis introduceren”, zegt
Visser-Meily. “In het revalidatiecentrum zie je mensen niet in het acute
stadium. In het ziekenhuis wel. We gaan nu onderzoeken of de test ook
dan bruikbaar is.”
nr 2 april 2002 18