download - Samenlevingsopbouw Brussel

December 2002 Nr 76
Het opbouwwerkgebied Veeartsenijbuurt -
Kuregem in het Gewestelijk Bestemmingsplan II
(03.05.2001)
De wettelijke bepalingen inzake bodembestemming
(welke bestemming een perceel/gebouw al of
niet mag krijgen) liggen sinds vorig jaar vast in het
Gewestelijk Bestemmingsplan. Ook in dit plan
primeren meer economische belangen en komt het
wonen in het centrum en de 19de eeuwse wijken
van Brussel, een principe dat in het GewOP I (1995)
nog heilig was, in de verdrukking te staan ten aanzien
van een meer grootschalige ontwikkeling.
De Veeartsenijschool wordt in het GBP II ingekleurd
als een Gebied van Gewestelijk Belang
met de volgende omschrijving. Om te zorgen voor
de herbestemming van het architecturaal erfgoed
met respect voor de site, wordt dit gebied bestemd
voor huisvesting, voorzieningen van collectief
belang of van openbare diensten, handelszaken,
kantoren, productieactiviteiten en voor groene
ruimten. Toen het GBP II in openbaar onderzoek
ging, waren er vanuit privé-investeerders al duidelijk
plannen voor de Veeartsenijschool. Door een
dergelijke formulering in het GPB kreeg de firma
AIR (die een gemengd project van kantoren, huisvesting
en groene ruimte wil realiseren op het
terrein) als het ware vrij spel.
De huizenblokken aanleunend bij het Zuidstation,
wat bijna gans de statistische sector Herziening-
Zuid overlapt, hebben een sterk gemengd karakter
gekregen, wat betekent dat de woonfunctie er in het
gedrang komt en moet wijken voor kantoren, productie-activiteiten,
handel en hotels. Het bijzonder
bestemmingsplan (Bara I) heeft deze bestemming
in die zin al verbijzonderd voor wat betreft het
huizenblok Bara en Frankrijkstraat. Ook voor de
site van De Lijn en de aanpalende huizenblokken is
er op gemeentelijk niveau al een bijzonder bestemmingsplan
(Bara II) Het is duidelijk dat men hier
een verdere uitdeining van het Zuidstation voor
ogen heeft, wat zoals reeds aangehaald, niet echt
aansluiting vindt bij de huidige functies in de buurt
en op die manier tot vervreemding en verdringing
kan leiden.
De statistische sector Herziening-Noord is op
enkele openbare gebouwen na volledig ingekleurd
als typisch woongebied. De vraag is of de woonfunctie
niet te lijden zal hebben onder de ontwikkelingen
van het Zuidstation en de Veeartsenijschool.
Denk maar aan de verkeersoverlast die de aanwezigheid
van dergelijke bovenlokale aantrekkingspolen
onvoorkomelijk met zich meebrengt.
Ook het aantal kantoren mag in Kuregem nog
uitbreiden. Voor de ruimere perimeter waarin de
Veeartsenijbuurt zich bevindt mag er in de
gemengde gebieden zelfs nog 74.301 m² kantoor
bij, in de woongebieden is dit beperkt tot 8.518 m².
Dat men hiermee dus de kaart wil trekken van een
grootschalige ontwikkeling, gericht op
economische belangen, is overduidelijk.
Hoofdstedelijke programma's
Het wijkcontract Grondels - Herziening (1999-
2003) is in uitvoering en beschikt over een budget
van 318 miljoen Bef. Tot nu toe is er op het terrein
zeer weinig zichtbaars gerealiseerd. Dit heeft alles
te maken met de bovengeschetste „verlamming” op
gemeentelijk niveau. Ook wat betreft de invulling
van het sociale luik, zijn er nooit duidelijke keuzes
gemaakt en leeft onder bewoners het gevoel dat
alles blijft „aanmodderen”, wat tot ontgoocheling
en frustratie leidt.
Europese programma's
De Europese maatregel „doelstelling 2” is gericht
op de economische en sociale omschakeling van
de in structurele moeilijkheden verkerende zones
(2000 - 2006). Het Brussels Gewest selecteerde
een perimeter van ruim 145.000 inwoners (de
klassieke 19de eeuwse gordel) en deed een
projectoproep bij zowel lokale overheden als
verenigingen. In Kuregem werden deze middelen
gekoppeld aan het wijkcontract Grondels - Herziening
met onder andere de oprichting van een
onthaalstructuur voor het jonge kind, de renovatie
en oprichting van een wijkhuis, een centrum voor
sociale en sanitaire actie. Ook enkele verenigingen
sloegen de handen in elkaar. Het opbouwwerk is
partner in een Technoweb-project van Euclides
(bedrijvencentrum in Kuregem ook via Europese
Middelen betoelaagd).
54 Opbouwwerk Brussel