07.11.2014 Views

Den Helder - Alle Vestingsteden van Nederland

Den Helder - Alle Vestingsteden van Nederland

Den Helder - Alle Vestingsteden van Nederland

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> 1<br />

<strong>Den</strong> <strong>Helder</strong><br />

<strong>Den</strong> <strong>Helder</strong><br />

Gemeente in <strong>Nederland</strong><br />

Situering<br />

Provincie<br />

Coördinaten<br />

Noord-Holland<br />

52°58' NB 4°46' OL<br />

Algemeen<br />

Oppervlakte 178.83 km²<br />

- land 45.31 km²<br />

- water 133.52 km²<br />

Inwoners (30 nov. 2009)<br />

Hoofdplaats<br />

Belangrijke verkeersaders<br />

57439 ? (1268/km²)<br />

<strong>Den</strong> <strong>Helder</strong><br />

N9 N99 N250, spoorlijn K<br />

Politiek<br />

Burgemeester (lijst)<br />

Koen Schuiling (VVD)<br />

Economie<br />

Gemiddeld inkomen (2006) € 12.600 per inw.<br />

Gem. WOZ-waarde (2008) € 163.000<br />

WW-uitkeringen (2007)<br />

Autobezit (2007)<br />

12 per 1000 inw.<br />

383 per 1000 inw.<br />

Overig<br />

Postcode(s) 1780-1788<br />

Netnummer(s) 0223<br />

CBS-code 0400<br />

CBS-wijkindeling<br />

Website<br />

zie wijken en buurten<br />

www.denhelder.nl [1]


<strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> 2<br />

Portaal<br />

<strong>Nederland</strong><br />

<strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> ( uitspraak (info·uitleg)) is de noordelijkste gemeente op het vasteland <strong>van</strong> de <strong>Nederland</strong>se provincie<br />

Noord-Holland. De regio waar <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> in ligt noemt men de Kop <strong>van</strong> Noord-Holland of Noordkop. De gemeente<br />

telt 57439 inwoners (30 nov. 2009, bron: CBS) op een oppervlakte <strong>van</strong> 178,83 km², waar<strong>van</strong> 133,42 km² water. In<br />

de stad zelf wonen ongeveer 45.000 mensen.<br />

Bij <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> ligt de belangrijkste marinebasis <strong>van</strong> <strong>Nederland</strong>. <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> is ook een belangrijk knooppunt in de<br />

offshore-activiteiten op het <strong>Nederland</strong>se deel <strong>van</strong> de Noordzee. Niet alleen is de helihaven het belangrijkste<br />

knooppunt voor personenvervoer <strong>van</strong> en naar productieplatforms, ook komen er veel pijpleidingen aan land en is er<br />

een grote gasbehandelingsinstallatie <strong>van</strong> de NAM.<br />

Ten noordwesten <strong>van</strong> <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> ligt de zandplaat Noorderhaaks, ten noorden het eiland Texel en ten oosten de<br />

uitgestrekte waddenplaat Balgzand.<br />

Plaatsen binnen de gemeente<br />

Hoofdplaats:<br />

• <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong><br />

Dorpen:<br />

• Huisduinen<br />

• Julianadorp<br />

Buurtschappen:<br />

• De Kooy<br />

• Friese Buurt<br />

• Noorderhaven<br />

Voormalig Buurtschap:<br />

• Blauwe Keet<br />

Badplaats (geen officiële woonkern):<br />

• Julianadorp aan Zee


<strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> 3<br />

Wijkindeling/stadsdelen<br />

Inwonertallen per statistische CBS-wijk in de gemeente<br />

(2007).<br />

• Oud <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> (Ouwe <strong>Helder</strong>)<br />

• <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> Centrum<br />

• De Schooten<br />

• Huisduinen<br />

• Julianadorp<br />

• Nieuw-<strong>Den</strong> <strong>Helder</strong><br />

Aangrenzende gemeenten<br />

Aangrenzende gemeenten<br />

Texel<br />

Zijpe<br />

Anna Paulowna


<strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> 4<br />

Geschiedenis<br />

De meeste inwoners <strong>van</strong> de gemeente <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> wonen in de<br />

gelijknamige stad, globaal genomen ong. 44.000. De belangrijkste<br />

delen <strong>van</strong> <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> zijn Nieuw-<strong>Den</strong> <strong>Helder</strong>, De Schooten en de<br />

<strong>Helder</strong>se binnenstad. De andere inwoners <strong>van</strong> de gemeente wonen in<br />

de kernen Julianadorp (rond de 15.000) en in Huisduinen (ong. 1000).<br />

Deze kernen worden inmiddels als wijken beschouwd, omdat ze dicht<br />

bij de stad <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> liggen. Huisduinen is trouwens het<br />

oorspronkelijke <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong>; later kwam er nabij Huisduinen een<br />

tweede kern. Deze werd <strong>Helder</strong> genoemd en dat is het begin <strong>van</strong> het<br />

huidige <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong>.<br />

Sommigen leggen de oorsprong <strong>van</strong> die naam in een zeegat genaamd<br />

Helledore, wat "deur tot de hel" betekent. Wegens de strategische<br />

ligging <strong>van</strong> het zeegat, wat nu het Marsdiep wordt genoemd, zou dit<br />

een hel zijn geweest voor de vijandelijke schepen die de Zuiderzee op<br />

wilden varen. Echter is deze betekenis meer dan waarschijnlijk<br />

Lemairs polder bij <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong>. Kaart uit 1641<br />

ontstaan uit een fabel, sterke verhalen, propaganda of een enkele<br />

door Claes Jansz. Visscher<br />

gebeurtenis rondom dit gebied. Dit is ook terug te vinden in de wat<br />

modernistische benaming <strong>Den</strong> Helsdeur (waarschijnlijk uit de 18e of<br />

19e eeuw stammend). De naam <strong>Helder</strong> verwijst meer dan waarschijnlijk naar Helle/Helde, wat helling of aflopend<br />

stuk land betekent, of Helre, wat een kleine zandigere rug betekent. <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> heette voorheen ook 'Nieuwediep':<br />

de inwoners zijn nog steeds bekend als 'Nieuwediepers'. Ze worden ook wel 'Jutters' genoemd.<br />

<strong>Helder</strong> en de rest <strong>van</strong> het grondgebied <strong>van</strong> de huidige gemeente <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> behoorde in de Vroege Middeleeuwen<br />

tot de gouw Texla.<br />

In de Franse tijd werd begonnen met de aanleg <strong>van</strong> een marinehaven. Ook na het vertrek <strong>van</strong> de Fransen in 1814 [2]<br />

bleef de marine in <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong>, die het uitbouwde tot haar belangrijkste steunpunt. Later nog kwam Julianadorp erbij.<br />

<strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> is dus in feite een vrij nieuwe gemeente met een oud karakter.<br />

Algemeen<br />

<strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> is bekend als de thuisbasis <strong>van</strong> de Koninklijke Marine, die<br />

een belangrijke werkgever voor de stad en de omgeving is. De meeste<br />

marine-activiteiten zijn dan ook in of nabij de stad geconcentreerd: de<br />

meeste schepen hebben er hun thuishaven. Daarnaast is er een<br />

(onderhouds-) werf, zijn er diverse werkplaatsen en opleidingen (o.a.<br />

het Koninklijk Instituut voor de Marine (K.I.M.) en zijn nabij de stad<br />

nog een marine-vliegveld (De Kooy) en een marinierskazerne (de Joost<br />

Dourleinkazerne op Texel).<br />

Op 22 januari 2005 brak er brand uit in het monumentale voormalige<br />

stadhuis <strong>van</strong> <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> aan de Kerkgracht. Inmiddels is het pand<br />

weer in de oude stijl gerestaureerd. Het pand is gebouwd in 1851. In de<br />

jaren '20 is er ook nog een weeshuis in gevestigd geweest.<br />

Satellietfoto <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> (NASA, 2007)


<strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> 5<br />

De vuurtoren <strong>van</strong> <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> heet in de volksmond Lange Jaap en<br />

staat bij Huisduinen. Deze vuurtoren is de langste gietijzeren vuurtoren<br />

<strong>van</strong> Europa (63,45m). De 16-zijdige toren is gebouwd in 1877. Het<br />

licht kon op 1 april 1878 ontstoken worden.<br />

<strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> is één <strong>van</strong> de 21 zogenaamde Antillianengemeenten. Er<br />

wonen ongeveer 1450 Antillianen. Daarnaast zijn er zo’n tweehonderd<br />

Antillianen die hier wel wonen, maar die niet zijn ingeschreven. Zij<br />

bewegen zich makkelijk tussen de verschillende Antillengemeenten.<br />

Vooral de jonge mannen zijn mobiel, en wonen niet op één vast adres.<br />

De meeste Antillianen wonen in Nieuw-<strong>Den</strong> <strong>Helder</strong>.<br />

Centrum <strong>van</strong> <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong><br />

Stadsvernieuwing<br />

Sinds het begin <strong>van</strong> de eenentwintigste eeuw is de gemeente begonnen<br />

met het maken <strong>van</strong> plannen om de binnenstad <strong>van</strong> <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> te<br />

vernieuwen. Doel hier<strong>van</strong> is om het centrum <strong>van</strong> <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> meer<br />

bruisend en levendiger te maken. Diverse tegenslagen hebben er echter<br />

voor gezorgd dat de vernieuwing nog niet echt op gang gekomen is.<br />

Begin 2007 is de gemeente opnieuw <strong>van</strong> start gegaan en men verwacht<br />

de komende jaren flinke progressie te gaan maken.<br />

De stadsvernieuwing omvat drie projecten:<br />

Stationsgebied <strong>van</strong> <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> met de<br />

Watertoren<br />

Centrum<br />

Het Stadshart <strong>van</strong> <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> krijgt de komende jaren een compleet<br />

ander gezicht. Er komen nieuwe, eigentijdse horecavoorzieningen,<br />

woningen en kantoren. Bovendien staan een nieuw Stadhuis en een<br />

nieuwe centrale bibliotheek op de planning. Een netwerk <strong>van</strong> straten en<br />

pleintjes zorgt voor aantrekkelijke wandelroutes. Op die manier<br />

ontstaat naar verwachting een veelzijdig en levendig stadscentrum.<br />

Een belangrijk onderdeel <strong>van</strong> het vernieuwde centrum is de oude<br />

rijkswerf Willemsoord. De gemeente wil hier meer horeca en winkels<br />

realiseren. Sinds een aantal jaar zit er al een grote bioscoop en een<br />

entertainmenthal op Willemsoord. Verder is het doel om <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong><br />

meer als havenstad te benadrukken. Er wordt dus veel gebruik gemaakt<br />

<strong>van</strong> thema's als "zee", "water", "haven" en "schepen". Men verwacht in<br />

2020 helemaal klaar te zijn met het centrum.<br />

Oude Rijkswerf <strong>van</strong> <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong><br />

Nieuw <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> Centrum<br />

Tot ca. het jaar 2000 was het gebied in en rondom de Falgabuurt in<br />

Nieuw-<strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> een achterstandsgebied. De buurt had te maken met<br />

drugsoverlast, werkloosheid, verloedering en criminaliteit. De overlast<br />

<strong>van</strong> de aldaar gevestigde Antillianen liep dermate uit de hand, dat de<br />

gemeente eind jaren '90 besloot dat het zo niet langer kon. Er werd<br />

Nieuw-<strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> <strong>van</strong>uit de uitkijktoren in<br />

Mariëndal, Huisduinen met de Lange Jaap op de<br />

achtergrond


<strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> 6<br />

begonnen met de sloop <strong>van</strong> veel verpauperde flats. Anno 2007 is de<br />

vernieuwing <strong>van</strong> de wijk volop aan de gang. Veel flats zijn gesloopt en<br />

al deels weer ver<strong>van</strong>gen door nieuwbouw. Een aantal flats zal de<br />

komende jaren nog gesloopt gaan worden en ver<strong>van</strong>gen worden door<br />

eengezinswoningen. De stedelijke vernieuwing <strong>van</strong> Nieuw <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong><br />

zet in op een gevarieerd woningaanbod, met aantrekkelijke winkels en<br />

wijkvoorzieningen. Verder is er meer aandacht voor kleine bedrijven in<br />

de wijk. Bestaande winkels worden verplaatst naar het Duinparkplan,<br />

een nieuwe wijk met "Duinwoningen". Na de zomer <strong>van</strong> 2007 start de<br />

gemeente met het aanleggen <strong>van</strong> een nieuwe speeltuin.<br />

Vuurtoren <strong>van</strong> Huisduinen<br />

Stelling <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong><br />

De Stelling <strong>van</strong> <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> is <strong>Nederland</strong>s oudste militaire<br />

verdedigingslinie. De aanleg <strong>van</strong> het eerste fort <strong>van</strong> de Stelling <strong>van</strong><br />

Amsterdam startte pas in 1880, zo’n 65 jaar na de voltooiing <strong>van</strong> het<br />

belangrijkste deel <strong>van</strong> het verdedigingscomplex in de Kop <strong>van</strong><br />

Noord-Holland. In tegenstelling tot haar Amsterdamse evenbeeld heeft<br />

de <strong>Helder</strong>se linie bovendien daadwerkelijk een militair gebruik gekend.<br />

Echter, de laatste decennia is weinig gedaan om de Stelling <strong>van</strong> <strong>Den</strong><br />

<strong>Helder</strong> te behouden. De gemeente heeft besloten om de Stelling weer<br />

Duingebied bij <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong><br />

zichtbaar te maken. De diverse forten langs de stelling zullen worden<br />

opgeknapt. De Liniedijk wordt weer meer zichtbaar gemaakt en moet een mooie wandelroute worden en bovendien<br />

diverse recreatiemogelijkheden gaan bieden.<br />

Bezienswaardigheden<br />

Musea en andere bezienswaardigheden in <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> zijn:<br />

• Fort Kijkduin, in 1811 in opdracht <strong>van</strong> Napoleon Bonaparte gebouwd.<br />

• Oude Rijkswerf Willemsoord<br />

• Marinemuseum<br />

• Nationaal Reddingmuseum Dorus Rijkers<br />

• Käthe Kruse Poppen- en speelgoedmuseum<br />

• Marinedagen <strong>van</strong> de Koninklijke Marine<br />

• Oranjerie De Groene Parel<br />

• Kunst & Natuur project De Nollen<br />

Rijksmonumenten<br />

<strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> telt ongeveer 40 rijksmonumenten.<br />

Verkeer en vervoer<br />

Openbaar vervoer<br />

<strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> is het begin- en eindpunt <strong>van</strong> de spoorlijn in en uit de richting Alkmaar. Elk halfuur rijdt er een intercity<br />

<strong>van</strong> <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> naar Nijmegen. Deze trein stopt tussen <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> en Alkmaar op alle stations. Tussen <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong><br />

en 't Horntje, op het eiland Texel onderhoudt de TESO een veerdienst. Daarnaast vertrekken er ook drie, door


<strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> 7<br />

Connexxion geëxploiteerde, regionale bussen <strong>van</strong>uit <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong>:<br />

• 135 Hoorn<br />

• 158 <strong>Den</strong> Oever<br />

• 652 Schagen (scholierenlijn)<br />

Zie Openbaar vervoer in <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.<br />

Wegvervoer<br />

Verder wordt <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> ontsloten door twee Rijkswegen, namelijk de N9 naar Alkmaar (en verder als A9 richting<br />

Amsterdam) en de N99 naar <strong>Den</strong> Oever, waar deze aansluiting geeft op de autosnelweg A7. Aangezien dit<br />

twee-baanswegen zijn pleiten de Gemeente <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> en ondernemers voor een betere bereikbaarheid <strong>van</strong> <strong>Den</strong><br />

<strong>Helder</strong>. Suggesties hiertoe zijn het opwaarderen <strong>van</strong> de N9 of N99 tot snelweg en het aanleggen <strong>van</strong> een geheel<br />

nieuwe aftakking <strong>van</strong>af de A7 bij Wieringerwerf richting <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong>. Vooralsnog is de Minister <strong>van</strong> Verkeer en<br />

Waterstaat niet <strong>van</strong> plan om veel geld te steken in de bereikbaarheid <strong>van</strong> de Kop <strong>van</strong> Noord-Holland.<br />

Vanaf de veerhaven naar Texel loopt dwars door <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> de provinciale weg N250, die bij De Kooy overgaat in<br />

de N9 richting Alkmaar.<br />

De luchthaven <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> airport ligt net te zuiden <strong>van</strong> <strong>Den</strong>-<strong>Helder</strong>. Verschillende bedrijven verzorgen<br />

chartervluchten en rondvluchten.<br />

Sluisbrug bij <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong><br />

Politiek<br />

Het College <strong>van</strong> Burgemeester en Wethouders <strong>van</strong> <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> bestaat uit:<br />

• Burgemeester: Stefan Hulman (VVD) (afgetreden per 1 mei 2009, opvolger Koen Schuiling)<br />

• Wethouders:<br />

• Paul Kragt (PvdA)<br />

• Hans Boskeljon (PvdA)<br />

• Wiltrude Turnhout (CDA)<br />

• Bernard Fritzsche (VVD, ½ fte)<br />

• Linda Rose Smit (VVD, ½ fte)<br />

De gemeenteraad telt 31 zetels en bestaat uit:<br />

• PvdA (8 zetels)<br />

• VVD (6 zetels)<br />

• CDA (4 zetels)<br />

• CU (2 zetels)<br />

• D66 (2 zetels)


<strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> 8<br />

• SP (2 zetels)<br />

• Progressief <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> (2 zetels) (afsplitsing SP)<br />

• GroenLinks (1 zetel)<br />

• KiesKees.nl (1 zetel)<br />

• Prins-Voor behoorlijk bestuur (1 zetel)<br />

• Stadspartij <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> (1 zetel)<br />

• Van Dongen & Van Dongen (1 zetel) (afsplitsing Stadspartij <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong>)<br />

Bekende Nieuwediepers<br />

Nieuwediepers zijn mensen die in <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> geboren zijn. Namen <strong>van</strong> bekende personen die in <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong><br />

geboren zijn:<br />

• Mien Abbo-Wenneker, bijvrouw <strong>van</strong> Prins Hendrik<br />

• Frans <strong>van</strong> Anraat, zakenman en crimineel<br />

• Filip <strong>van</strong> As, politicus<br />

• Feike Asma, organist<br />

• Jorina Baars, Wereldkampioen Kickboxen<br />

• Petrus Johannes Blok, geschiedkundige<br />

• IJf Blokker, acteur en musicus<br />

• Stella Bos, zangeres<br />

• Edith Bosch, judoka<br />

• Hans Bouman, drummer <strong>van</strong> de Rock-'n-roll band Jovink & The Voederbietels<br />

• Martin Buitenhuis, zanger Van Dik Hout<br />

• Johannes Frans <strong>van</strong> Dulm, onderzeebootcommandant tijdens WOII<br />

• Cas Enklaar, acteur, regisseur en schrijver<br />

• Benjamin Feliksdal, balletdanser en ballet-, jazz- en tapdanspedagoog<br />

• François <strong>van</strong> Geen, bankier<br />

• Coen Graaff, predikant en pionier op het terrein <strong>van</strong> het maatschappelijk opbouwwerk<br />

• Rijkman Groenink, bankier en topman<br />

• Karen <strong>van</strong> Holst Pellekaan, actrice<br />

• Gerard 't Hooft, natuurkundige, Nobelprijswinnaar<br />

• Hanco Kolk, striptekenaar<br />

• Bram Koopman, leraar, econoom en politicus (o.a. Eerste Kamer)<br />

• Eduard Meijers, jurist<br />

• Willem Nagtglas, acteur, regisseur, visuele effectenmaker<br />

• Ed Nijpels, politicus<br />

• Martijn Nuijens, atleet<br />

• Judith Osborn, ontwerpster<br />

• Anton Pieck, tekenaar, graficus en kunstschilder<br />

• Henri Pieck, architect, graficus en kunstschilder<br />

• Henk Rigters, acteur, regisseur, schrijver<br />

• Dorus Rijkers, visser en reddingswerker<br />

• Paul Rosenmöller, politicus<br />

• Paul Ruven, producer<br />

• François <strong>van</strong> 't Sant, politiecommissaris, vertrouweling Wilhelmina<br />

• Lambert Simon, kunstschilder en glazenier<br />

• Amanda Spoel, presentatrice, journaliste<br />

• Milly Scott, zangeres en actrice


<strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> 9<br />

• F.C. Terborgh, schrijver<br />

• Van Dik Hout, deze nationaal bekende popgroep komt uit <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong><br />

• Martin Verschoor, presentator TMF Gamekings<br />

• Willem Vogt, radiopresentator<br />

• Arjan Wisse, voetballer<br />

• Rudi <strong>van</strong> de Wint, beeldhouwer en kunstschilder<br />

• Sieme Zijm, voetballer (In <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> geboren aangezien Texel geen ziekenhuis heeft)<br />

• Wilco Zuijderwijk, wielrenner<br />

Partnerstad<br />

Sinds 1980 is Lüdenscheid in het Duitse Noord-Rijnland-Westfalen partnerstad <strong>van</strong> <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong>.<br />

Foto's<br />

Luchtfoto <strong>van</strong> de Lange Jaap<br />

Eén <strong>van</strong> de oude kanonnen in <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong>.<br />

Watertoren <strong>van</strong> <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong><br />

Zie ook<br />

• Lijst <strong>van</strong> beelden in <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong><br />

Externe links<br />

• Website <strong>van</strong> de gemeente [1]<br />

Referenties<br />

Plaatsen in de gemeente <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong><br />

Hoofdplaats: <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> Dorpen: Huisduinen · Julianadorp Buurtschappen: Friese Buurt · De Kooy ·<br />

Noorderhaven<br />

Badplaats: Julianadorp aan Zee Voormalig buurtschap: Blauwe Keet · Kleine Keet


<strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> 10<br />

Gemeenten in de provincie Noord-Holland<br />

Aalsmeer · Alkmaar · Amstelveen · Amsterdam · Andijk · Anna Paulowna · Beemster · Bergen · Beverwijk · Blaricum ·<br />

Bloemendaal · Bussum · Castricum · <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> · Diemen · Drechterland · Edam-Volendam · Enkhuizen · Graft-De Rijp ·<br />

Haarlem · Haarlemmerliede en Spaarnwoude · Haarlemmermeer · Harenkarspel · Heemskerk · Heemstede · Heerhugowaard ·<br />

Heiloo · Hilversum · Hoorn · Huizen · Koggenland · Landsmeer · Langedijk · Laren · Medemblik · Muiden · Naarden ·<br />

Niedorp · Oostzaan · Opmeer · Ouder-Amstel · Purmerend · Schagen · Schermer · Stede Broec · Texel · Uitgeest · Uithoorn ·<br />

Velsen · Waterland · Weesp · Wervershoof · Wieringen · Wieringermeer · Wijdemeren · Wormerland · Zaanstad · Zandvoort ·<br />

Zee<strong>van</strong>g · Zijpe<br />

<strong>Nederland</strong> · Provincies · Gemeenten<br />

52° 57′ 30″ N, 4° 45′ 32″ O (http:/ / www. nsesoftware. nl/ wiki/ maps.<br />

asp?params=52_57_30_N_4_45_32_E_type:city(59238)_region:NL-NH& pagename=<strong>Den</strong>_<strong>Helder</strong>)


Paginabronnen en auteurs 11<br />

Paginabronnen en auteurs<br />

<strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=19549569 Auteurs: 3wisemen, Abigor, Afhaalchinees, Akoopal, Alankomaat, Algont, Andre Engels, Arch, ArjanH, ArjenW,<br />

ArnaudH, Bartflikweert, Bartvs, BaukeHusken, BertS, BesselDekker, BoH, Bxserver, Caseman, CrazyPhunk, Cycn, Daka, DavidD, <strong>Den</strong> Hieperboree, Dinsdagskind, Directaanzee, DirkV,<br />

Doitashimashite, Dolfy, Dolledre, DéRahier, E Giezen, Ed Stevenhagen, EdBever, EdwinS, Ellywa, Erik Baas, Eriksw, Eugene, Eurovisie..., FabioDekker, Flurp, Fogeltje, Frans311,<br />

Friedricheins, G.Lanting, Gangleri, GeeJee, GerardM, GijsvdL, Gmhogervorst, Gouwenaar, Greenday2, Grimmy, Hans B., Hardscarf, Hsf-toshiba, Husky, HyFa92, Ilonamay, JacobH, Japiot,<br />

Jarii94, Jaschacelie, JePe, Jeroen, Johan Lont, Johan N, Joost, Joris, Juttertje, KKoolstra, Ken123, Kwiki, LennartBolks, Lexw, Lidewij C J., Look Sharp!, M0, Maarten1963, Mac, Maniago,<br />

Manuel Trujillo Berges, Mark92, Marquez6, MartinD, Mexicano, Michiel1972, Michielverbeek, Migdejong, Mmeulens, MoiraMoira, Mouse, Mtcv, Muijz, N1k41, Niels, Oscar, Paul B, Pieter19,<br />

Plaats, Poellemuts, Quistnix, RenéV, Rex, Robby, Roelkeppel, Roepers, Ronald scott, RonaldB, RubenV, Rudolphous, STAAFF, Sandwalker, Serassot, Siebrand, Silver Spoon, Soliman,<br />

Sonty567, Sonuwe, Starless, Steinbach, T. Tichelaar, Template namespace initialisation script, Theunis48, Tibor, Tukka, Tupolev144, Vis met 1 oog, Waltertje, Wammes Waggel, We El,<br />

Wikifalcon, Wikix, Winniehell, Wutsje, 105 anonieme bewerkingen<br />

Afbeeldingsbronnen, licenties en bijdragers<br />

Bestand:Flag of the Netherlands.svg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Flag_of_the_Netherlands.svg Licentie: Public Domain Auteurs: Anarkangel, Bawolff, Dbenbenn,<br />

Fibonacci, Klemen Kocjancic, Madden, Ms2ger, Odder, Pumbaa80, RaakaArska87, Reisio, Rfc1394, SB Johnny, Upquark, Urhixidur, Wisg, Zscout370, 21 anonieme bewerkingen<br />

Bestand:<strong>Den</strong>-<strong>Helder</strong> flag.svg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:<strong>Den</strong>-<strong>Helder</strong>_flag.svg Licentie: Public Domain Auteurs: User:Winniehell<br />

Bestand:<strong>Den</strong>-<strong>Helder</strong> wapen.png Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:<strong>Den</strong>-<strong>Helder</strong>_wapen.png Licentie: Public Domain Auteurs: Ralf Hartemink, 1997<br />

Bestand:Map - NL - Municipality code 0400 (2009).svg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Map_-_NL_-_Municipality_code_0400_(2009).svg Licentie: Creative<br />

Commons Attribution-Sharealike 3.0 Auteurs: User:Michiel1972<br />

File:Bevolkingspiramide 2008 - CBS gemeentecode 0400.svg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Bevolkingspiramide_2008_-_CBS_gemeentecode_0400.svg Licentie:<br />

Public Domain Auteurs: Michiel1972<br />

Bestand:Portal icon.svg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Portal_icon.svg Licentie: Creative Commons Attribution-Sharealike 3.0 Auteurs: WikiPedia<br />

Image:Loudspeaker.svg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Loudspeaker.svg Licentie: Public Domain Auteurs: Bayo, Gmaxwell, Husky, Iamunknown, Nethac DIU,<br />

Omegatron, Rocket000, 5 anonieme bewerkingen<br />

afbeelding:Map - NL - Inhabitants 2007 - <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong>.PNG Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Map_-_NL_-_Inhabitants_2007_-_<strong>Den</strong>_<strong>Helder</strong>.PNG Licentie: Public<br />

Domain Auteurs: User:Michiel1972<br />

Image:Brosen windrose_nl.svg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Brosen_windrose_nl.svg Licentie: Creative Commons Attribution-Sharealike 3.0 Auteurs:<br />

User:GeertW<br />

Bestand:Detail met Lemairs polder bij <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong>.jpg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Detail_met_Lemairs_polder_bij_<strong>Den</strong>_<strong>Helder</strong>.jpg Licentie: Public Domain<br />

Auteurs: Claes Jansz. Visscher<br />

Bestand:NASA 20070501 <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> NL.jpg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:NASA_20070501_<strong>Den</strong>_<strong>Helder</strong>_NL.jpg Licentie: Public Domain Auteurs: "The<br />

featured astronaut photograph ISS015-E-5977 was acquired May 1, 2007, with a Kodak 760C digital camera using an 800 mm lens, and is provided by the ISS Crew Earth Observations<br />

experiment and the Image Science & Analysis Laboratory, Johnson Space Center."<br />

Bestand:<strong>Den</strong> <strong>Helder</strong>2.jpg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:<strong>Den</strong>_<strong>Helder</strong>2.jpg Licentie: GNU Free Documentation License Auteurs: w:nl:Gebruiker:DolfyDolfy<br />

Bestand:Stationsgebied-<strong>Den</strong><strong>Helder</strong>1.jpg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Stationsgebied-<strong>Den</strong><strong>Helder</strong>1.jpg Licentie: GNU Free Documentation License Auteurs:<br />

Original uploader was Mouse at nl.wikipedia<br />

Bestand:<strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> - Rijkswerf.jpg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:<strong>Den</strong>_<strong>Helder</strong>_-_Rijkswerf.jpg Licentie: GNU Free Documentation License Auteurs: Original<br />

uploader was Mouse at nl.wikipedia Later version(s) were uploaded by Erik Baas at nl.wikipedia.<br />

Bestand:Uitkijktoren-<strong>Den</strong><strong>Helder</strong>1.jpg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Uitkijktoren-<strong>Den</strong><strong>Helder</strong>1.jpg Licentie: GNU Free Documentation License Auteurs: Original<br />

uploader was Mouse at nl.wikipedia<br />

Bestand:Vuurtoren-Huisduinen.jpg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Vuurtoren-Huisduinen.jpg Licentie: GNU Free Documentation License Auteurs:<br />

user:Gmhogervorst<br />

Bestand:Duinen-<strong>Den</strong><strong>Helder</strong>1.jpg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Duinen-<strong>Den</strong><strong>Helder</strong>1.jpg Licentie: GNU Free Documentation License Auteurs: Original uploader was<br />

Mouse at nl.wikipedia<br />

Afbeelding:1rightarrow.png Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:1rightarrow.png Licentie: GNU Lesser General Public License Auteurs: David Vignoni<br />

Bestand:<strong>Den</strong> <strong>Helder</strong> sluis.jpg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:<strong>Den</strong>_<strong>Helder</strong>_sluis.jpg Licentie: GNU Free Documentation License Auteurs: w:nl:Gebruiker:DolfyDolfy<br />

Bestand:Luchtfoto <strong>van</strong> de Lange Jaap.jpg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Luchtfoto_<strong>van</strong>_de_Lange_Jaap.jpg Licentie: GNU Free Documentation License Auteurs:<br />

Original uploader was Soliman at nl.wikipedia<br />

Bestand:<strong>Den</strong> <strong>Helder</strong>, watertoren 2006-08-06 10.28.JPG Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:<strong>Den</strong>_<strong>Helder</strong>,_watertoren_2006-08-06_10.28.JPG Licentie: Creative<br />

Commons Attribution-Sharealike 3.0 Auteurs: User:Michielverbeek<br />

Bestand:Kanone in <strong>Den</strong> <strong>Helder</strong>.jpg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Kanone_in_<strong>Den</strong>_<strong>Helder</strong>.jpg Licentie: GNU Free Documentation License Auteurs: Borsi112,<br />

Bukvoed, Dolfy, Rcbutcher<br />

Afbeelding:<strong>Den</strong>-<strong>Helder</strong> wapen.png Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:<strong>Den</strong>-<strong>Helder</strong>_wapen.png Licentie: Public Domain Auteurs: Ralf Hartemink, 1997<br />

Afbeelding:Flag North-Holland, Netherlands.svg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Flag_North-Holland,_Netherlands.svg Licentie: Public Domain Auteurs: Anime<br />

Addict AA, Deadstar, Dinsdagskind, GeeKaa, Slomox, 2 anonieme bewerkingen<br />

Image:Internet-web-browser.svg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Internet-web-browser.svg Licentie: onbekend Auteurs: Abu badali, Bdesham, Sasa Stefanovic,<br />

SkyBon<br />

Licentie<br />

Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported<br />

http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!