Hoorn (Noord-Holland) - Alle Vestingsteden van Nederland

Hoorn (Noord-Holland) 1
Hoorn (Noord- Holland)
Hoorn
Gemeente in Nederland
Situering
Provincie
Coördinaten
Noord-Holland
52°38' NB 5°3' OL
Algemeen
Oppervlakte 53.26 km²
- land 20.32 km²
- water 32.94 km²
Inwoners (30 nov. 2009)
Hoofdplaats
70155 ? (3453/km²)
Hoorn
Belangrijke verkeersaders A7 N243 N247 N302=toekomstigeN23 N506 , Spoorlijnen Zaandam - Enkhuizen, Alkmaar - Hoorn, Hoorn -
Medemblik
Politiek
Burgemeester (lijst)
Onno van Veldhuizen (D66)
Economie
Gemiddeld
inkomen (2006)
€ 13.300 per inw.
Gem. WOZ-waarde (2008) € 204.000
WW-uitkeringen (2007)
Autobezit (2007)
15 per 1000 inw.
387 per 1000 inw.
Overig
Postcode(s) 1620-1628, 1689, 1695
Netnummer(s) 0229
CBS-code 0405
CBS-wijkindeling
Website
zie wijken en buurten
www.hoorn.nl [1]

Hoorn (Noord-Holland) 2
Portaal
Nederland
Hoorn ( uitspraak (info·uitleg)) is een stad en gemeente in de regio West-Friesland, in de provincie Noord-Holland.
Hoorn ligt via het Hoornse Hop aan het Markermeer. Op 30 nov. 2009 woonden er 70155 mensen (bron: CBS). De
gemeente Hoorn heeft een oppervlakte van 52,49 km², waarvan 32,62 km² water.
Geschiedenis van de stad
Volgens oude Friese legendes is Hoorn gesticht door
Hornus, stiefzoon van koning Radbod. Hornus was
getrouwd met Gunterdom, dochter van Gordianus,
stadhouder van Teckenburgh. Hij stichtte volgens de
legendes in 716 in het westen van Friesland aan het
water een plaats en noemde die naar zichzelf. Dit was
onder de Friese adel vrij gebruikelijk. Dezelfde
legendes vertellen ook dat het plaatsje al in 724
Gezicht op Hoorn in de VOC-tijd (1622). Hendrick Cornelisz Vroom afbrandde, en dat het toen jaren duurde voor het
herbouwd werd. Voor zover deze legende al klopt,
hoeft dit Hoorn niet op de huidige plaats gelegen te hebben, maar wellicht in het gebied dat later door de Zuiderzee
overspoeld is. Het verplaatsen van plaatsen die dreigden te overstromen was in de middeleeuwen in West-Friesland
gangbaar. Van Enkhuizen, Scharwoude, Etersheim en Warder is bekend dat zij in westelijke richting verplaatst zijn
vanwege de oprukkende Zuiderzee. Oosthuizen is daarentegen door de groter wordende Beemster in oostelijke
richting verplaatst. De grens van de Zuiderzee aan de Westfriese/Waterlandse zijde lag rond 600 veel oostelijker
(van Wijdenes richting Volendam en Marken), maar is na verscheidene overstromingen van veengebieden
kilometers opgeschoven. Met name na 1100 vonden er steeds grotere overstromingen plaats.
De oudste restanten van bewoning die tot nu toe bij archeologische opgravingen gevonden zijn, stammen uit
ongeveer 1200. Hoorn was toen niet meer dan een kleine plaats, met boerderijen en wellicht enige handel. Volgens
de Hoornse geschiedschrijver Velius ontstond Hoorn in de 14e eeuw bij de monding van de Gouw (eigenlijk De
Tocht geheten; de Gouw was de weg en buurtschap erlangs) voorbij de dijk van het Oost en het West, een
veenstroompje dat via een sluis en overtoom bij de Rode Steen in de Zuiderzee uitmondde. Ook de landweg Noord
(in feite de scheidingsdijk tussen Ooster- en Westerpolder, het verlengde van het Keern en Rijsdam) kwam hier uit.
Op dit centrale punt zouden Hamburgse broers in 1316 hun pakhuizen en een herberg gebouwd hebben. Dit laatste
kan waar zijn, maar volgens de opgravingen bestond Hoorn toen al, en Hoorn wordt ook al eerder in geschriften
genoemd. Bovendien is de binnendijk van Rijsdam-Keern-Noord vermoedelijk in 1320 aangelegd. Tot dan lag de
waterkundige bangrens tussen de onginningsgebieden Hoorn (later deel van de Oosterpolder) en Berkhout (later deel
van de Westerpolder) in de Keernsloot. De sluis van de Rode Steen bestond toen al wel enkele decennia (1288).

Hoorn (Noord-Holland) 3
Opmerkelijk is dat Hoorn een afwijkende ontginningsstructuur heeft van de aangrenzende gebieden: de kavelsloten
tussen de Holenweg, Groene Wijzend en de Keernsloot lopen in oost-west-richting, en de centrale ontginningsas (De
Gouw) noord-zuid. Deze structuur komt verder alleen in Schellinkhout en Wijdenes voor. Zwaag, Berkhout en
Scharwoude kennen een kavelslotenstructuur in noord-zuid-richting, met centrale ontginningassen in
oost-west-richting (de Oude Gouw in Berkhout, de Dorpsstraat in Zwaag, en de Scharwoude in Scharwoude).
Blokker is pas in een later stadium ontgonnen als reeds omsloten land; hetzelfde geldt waarschijnlijk ook voor het
gebied tussen Zwaag en Hoorn. Opmerkelijk in dit kader is dat de noordelijke ontginningsgrens van Hoorn (de
Groene Wijzend) niet samenvalt met de oorspronkelijke zuidelijke ontginningsgrens van Zwaag (de Kleine Wijzend
en de Grote Wijzend). Dit lijkt te duiden op een verschillende ontginningsoorsprong. De ontginning van
West-Friesland heeft plaatsgevonden vanuit Egmond, waarvandaan men via veenriviertjes in oostelijke richting voer,
bijvoorbeeld via de Leek naar Wognum en de Kromme Leek, en via de Bemestra richting de Zuiderzee (de Bemestra
mondde van oorsprong samen met de Drecht uit in de omgeving van Wijdenes). Het lijkt er sterk op dat Zwaag door
kolonisten vanuit Wognum ontgonnen is, terwijl Hoorn, Schellinkhout en Wijdenes via de Bemestra en de Zuiderzee
ontgonnen zijn. Wijdenes, Schellinkhout en Hoorn zouden dan van oorsprong een doorlopende noordelijke
begrenzing (een dijkje of kade om het onontgonnen noordelijke veengebied af te schermen) gehad hebben langs de
Blokdijk-Lageweg-Oost. Pas rond 1200 zou Hoorn dan na overstromingen - waarbij de eerste delen van het Hoornse
Hop gevormd zijn - in noordelijke richting opgeschoven zijn waarbij het gebied van de Oost tot de Groene Wijzend
ontgonnen is (conform het archeologisch onderzoek). Dit komt dan overeen met de latere overleveringen dat er ten
zuiden van Hoorn een oudere plaats overstroomd zou zijn - toen Dampten genoemd, maar dat stamt wellicht af van
d'ampte, ofwel het (oorspronkelijke) Hoornse ambtsgebied. Helaas zijn er uit de tijden van voor 1200 geen
schriftelijke bronnen.
Vanaf 1200 is dat anders. De oudste vermelding van Hoorn komt voor in het Stadsboek van Wismar (uit 1250-1272),
waarin een Nicolaus de Horne genoemd wordt als borg voor enkele kooplieden uit Muiden. Bekend is dat er vanuit
West-Friesland toen al intensief handel gedreven werd richting de Oostzee (en richting Vlaanderen), en blijkbaar
hadden de Hoornse kooplieden al voldoende reputatie om borg te staan. In 1303 wordt Martin Hontin uit Brugge bi
Hornicwed an West-Friesland bin des graven lande van Hollant gevangen genomen, en van zijn handelswaar
beroofd. En in 1309 gaat Juvenum de Meo de Horne naar de Gwijde van Avesnes, bisschop van Utrecht, om
clemente vredesvoorwaarden voor de verslagen West-Friezen te vragen. In 1311 betaalt Drebaan Haghen uit Horne
een boete aan de grafelijke rentmeester, in een rekening uit hetzelfde jaar wordt Lubbrecht de schoenmaker
genoemd, en in 1316 sluiten de 'judices et universi' (rechters en gemeente) in Horne een overeenkomst met de
inwoners van Harderwijk.
Uit deze tijd is ook bekend dat er in Hoorn land
prijsgegeven moest worden. In de kroniek van
Feyken Rijp vermeldt deze bij 1260 de sluys van
Horn. In een proces uit 1320 tegen Maertijn van der
Nieuwerwike wordt ook nadrukkelijk over de nieuwe
sluys gesproken, wat betekent dat er ook een oudere
sluis was. De nieuwe sluis ter hoogte van de Rode
Steen (in de oude binnendijk Oost) is rond 1288
aangelegd, toen de zuidelijker gelegen dijk door
stormen opgegeven moest worden; de dijk van Oost
en West werd toen de nieuwe zeedijk (inlaagdijk).
Het land tussen de oude en nieuwe zeedijk verwerd
tot rietland, dat deels wegspoelde, maar deels ook
gebruikt werd om later de oudste buitendijkse havens
van Hoorn te graven (Nieuwendam 1341 en Appelhaven 1421).
Typerend straatbeeld van Hoorn

Hoorn (Noord-Holland) 4
De nieuwe dijk van het West liep van oorsprong van de Rode Steen - waar de nieuwe sluis gemaakt was - recht naar
de door overstromingen in Waterland inmiddels veel westelijker gelegen monding van de Bemestra (later na het
aanleggen van de dam werd deze monding Schardam genoemd; de Bemestra werd toen Korsloot genoemd). Deze
dijk hield het tot 1391 vol als zeedijk. Na overstromingen moest in 1391 een nieuwe inlaagdijk gemaakt worden.
Ook deze zou - net als eerder het Oost - de oude noordelijke ontginningsgrens van Hoorn volgen, en liep recht in het
verlengde van het Oost (via de Proostensteeg) en recht in het verlengde van de Naamsloot, de ontginningsgrens
tussen Scharwoude en Berkhout. De oude dijk werd wel zo veel mogelijk in stand gehouden om het nog wel deels
bestaande buitendijkse land te beschermen, maar dit moest meer en meer prijsgegeven worden. Uiteindelijk moest
het dorp Scharwoude verplaatst worden. Maar ook ten westen van Hoorn vonden nog diverse doorbraken plaats,
vooral bij de monding van de Keernsloot in de Zuiderzee, waarna eerste helft 15e eeuw de halvemaansvorm van de
Westerdijk als nieuwe inlaagdijk aangelegd werd. Bij de overstroming van de omgeving van de Barchouter Sluze
(Berkhouter Sluis, monding van de Slimtocht) ontstond de Grote Waal.
Op 26 maart 1357 [2] verleende Willem V stadsrechten aan Hoorn, tegen betaling van 1550 schilden (gouden ecu's).
Door deze maatregel kon de stad zelf rechtsregels opstellen en handhaven, en belastingen innen. Een neveneffect
was dat de ontwikkeling van de stad als handelsnederzetting sterk bevorderd werd. Het oorspronkelijke document
bevindt zich heden ten dage (2006) nog in de archieven van de gemeente Hoorn.
Hoorn overvleugelde al snel de andere Zuiderzeehavens. Alleen Amsterdam kende in de 15e eeuw een soortgelijke
snelle groei. Belangrijke impulsen voor de stad was de keuze voor Filips van Bourgondië. Het Bourgondische rijk
vormde een stimulans voor de handel. In de 15e eeuw ontwikkelde zich een levendige lakenindustrie, waarvan het
product zich qua prijs en kwaliteit kon meten met het laken uit Leiden, Den Haag en Haarlem. Tegenspoed,
voortkomende uit onder andere de Hoekse en Kabeljauwse twisten, alsmede de Gelderse Oorlogen rond 1500
brachten deze lakenhandel in de problemen. Bovendien kozen steeds meer Hoornse handelaren er voor te
participeren in de Oostzeehandel (graan uit Polen en Litouwen naar Italië brengen).
In 1481 vond in Hoorn een grote stadsbrand plaats.
Hoorn koos in 1572 net als Waterland en de gehele Zaanstreek, voor de reformatie en de Prins van Oranje. Tegen de
Spanjaarden is een zware zeeslag geleverd, de "Slag op de Zuiderzee". Hoornse schepen werden in dat gevecht
geholpen door inwoners uit Hoorn en vrijwilligers vanuit de Zaanstreek, Schermer en Waterland. De bevelhebber
van de Spaanse vloot, stadhouder De Bossu, werd gevangen genomen. Op de Bossuhuizen aan de Slapershaven is in
gevelstenen en schilderingen deze zeeslag fraai weergegeven.

Hoorn (Noord-Holland) 5
Gedurende de 16e en 17e eeuw kende de stad haar grootste bloei, en
was Hoorn een van de steden die vertegenwoordigd was in de
Vereenigde Oostindische Compagnie. Ook de WIC (West-Indische
Compagnie), de Noordse Compagnie (of Compagnie van Spitsbergen),
de Admiraliteit van het Noorderkwartier, de Westfriese Munt
(afwisselend ook in Enkhuizen) en het College van Gecommitteerde
Raden van West-Friesland en het Noorderkwartier waren in Hoorn
gevestigd. Hoorn was daardoor de formele hoofdstad van het gebied
boven het IJ. Jan Pieterszoon Coen werd in Hoorn geboren. De
Hoornse schippers Jacob le Maire en Willem Cornelisz Schouten
rondden met de schepen Hoorn en Eendracht als eersten de zuidelijkste
punt van Zuid-Amerika, en noemden deze Kaap Hoorn.
De 18e eeuw kenmerkt zich in Hoorn door achteruitgang van de
economie. De havens waren verzand geraakt, de schepen voeren door
naar Amsterdam of naar de Zaandam waar, evenals in buurdorp
Oostzaan, de schepen gerepareerd en voornamelijk gebouwd werden.
Standbeeld van J.P. Coen op de Roode Steen Treurig dieptepunt vormde de Franse tijd, waarin Franse troepen in
Hoorn gelegerd waren. In deze periode werd ook het oude stadhuis aan
de Rode Steen afgebroken. Hoorn raakte in deze tijd (1795) ook zijn gewestelijke hoofdstadfuncties kwijt. Deze
kwamen ook niet meer terug: in 1810 werd Holland één provincie. Toen later Noord-Holland afgescheiden werd,
werd Haarlem de nieuwe hoofdstad.
Toch bloeide Hoorn in de 19e eeuw weer op. Het West-Friese platteland leverde steeds meer agrarische producten en
kaas, en die werden in of via Hoorn verhandeld. Hoorn was in die tijd de grootste kaasmarkt van Noord-Holland, en
ook de veemarkt was omvangrijk. Ook werden er in Hoorn scholen met een regionale functie gesticht, en was er een
arrondissementsrechtbank. Tevens werd Hoorn garnizoensstad en een belangrijk spoorwegknooppunt. Hoewel niet
formeel, werd Hoorn toch weer een functionele hoofdstad voor de regio, met alleen Alkmaar in een soortgelijke
functie voor het gebied boven het IJ. De stad Zaandam deed dienst als centrum voor de Zaanstreek en Purmerend
voor Waterland. Beide steden zijn ook niet zo groot als respectievelijk Hoorn en Alkmaar.
De gemeente Hoorn werd in 1966 aangewezen als groeikern (eerst industrialisatiekern), wat in 1985 afliep.
Sindsdien is Hoorn toch doorgegroeid. Hoorn huisvest veel forenzen, maar speelt zelf ook een belangrijke
werkgelegenheidsrol met in 2007 ca. 30.700 arbeidsplaatsen.
Herkomst naam Hoorn
Over de herkomst van de naam Hoorn - in oude spelling ook Hoern(e) of Hoirne - doen vele mythes de rondte. De
naam Hoorn is volgens oude Friese legenden afgeleid van de stiefzoon van koning Radboud, met de naam Hornus.
Andere verhalen dat de naam Hoorn afkomt van een uithangbord met een posthoorn, dat begin 14e eeuw aan een van
de etablissementen aan de Rode Steen hing. Een derde variant stelt dat de naam Hoorn afgeleid is van de hoornvorm
van de eerste havens. De schrijver van de 'Origo Civitatis Hornensis' (zie blz. 256, 'Uit de schemer van Hoorns
verleden') gaat ervan uit dat Hoorn van Damphoorn afgeleid is. Damphoorn is de middeleeuwse naam voor een kruid
waarvan men fluitjes kon maken; deze groeiden volop in het buitendijkse gebied van Hoorn. Kroniekschrijver Velius
verwerpt deze verklaring omdat er geen oude vermeldingen zijn waarin Hoorn nog Damphoorn genoemd wordt: De
name was van eersten af Hoorn: niet (behoudens beter oordeel) van het kruyt Damphoorn, als t'ghemeyne ghevoelen
van noch heden hout. Velius verwerpt ook de verklaring dat de naam van oorsprong Dampter Horn was: een buurt
van het dorp Dampten, waarvan het eerste deel na verdrinking van het dorp Dampten vervallen is.

Hoorn (Noord-Holland) 6
De benaming Hornicwed zou weleens de oorspronkelijke vorm kunnen zijn. Het middeleeuwse Hornic betekent
Hoek, en wed of wedor is het middeleeuwse woord voor water. Talloze plaatsen en buurten in Nederland heten ook
nu nog Heurne, Huurne of Horn. Hornicwed zou dan slaan op de ligging in een hoek in de kustlijn. Ook wordt
weleens gesteld dat het gaat om een hoek in de dijk, maar dit roept twijfels op: de kust van de Zuiderzee lag toen
verder van Hoorn dan nu: de Westfriese Omringdijk liep van oorsprong van het West in een rechte lijn naar
Schardam, en voor deze dijk lag nog buitendijks land, waarop ook het door Velius genoemde dorp Dampten lag. Dit
gebied is pas vanaf 1391 - toen de oude dijk opgegeven werd - overstroomd, nadat een nieuwe dijk met een hoek
verder landinwaarts gelegd was, en de eerste aanzet voor de baai van het Hoornse Hop ontstond. Hoorn bestond toen
echter al, evenals de naam. We kunnen voor Hornicwed ook denken aan de betekenis die we ook nog in ons huidige
woord uithoek zien, namelijk een zeker (bewoond?) gebied op enige afstand, en dan gelegen aan het water (wed).
Ligging
Hoorn ligt ongeveer 40 kilometer ten noorden van Amsterdam, aan het Markermeer. Tevens ligt het tussen Alkmaar
(ong. 20km) en Enkhuizen (ong. 15km). Het is de officieuze hoofdstad van de regio Westfriesland.
Bestuurlijke indeling
Overige plaatsen binnen de gemeente
Dorpen:
• Blokker (Westerblokker)
• Zwaag
Buurtschappen:
• De Bangert
• De Hulk (gedeeltelijk)
Wijkindeling
1. Binnenstad
2. Venenlaankwartier
3. Hoorn-Noord
4. Grote Waal
5. Risdam-Zuid
6. Risdam-Noord
7. Nieuwe Steen
8. Zwaag
9. Westerblokker
10. Kersenboogerd-Noord
11. Kersenboogerd-Zuid
12. Hoorn 80
13. Bangert en Oosterpolder
Wijkindeling van de gemeente Hoorn.

Hoorn (Noord-Holland) 7
Aangrenzende gemeenten
Aangrenzende gemeenten
Medemblik
Wervershoof
Koggenland
Drechterland
Bezienswaardigheden
Trekpleisters van de stad
• Jachthavens
• Waag
• Westfries Museum
• Museumstoomtram Hoorn-Medemblik
• Museum van de twintigste eeuw
• Bossuhuizen
Grote monumenten
• Statenlogement (1613)/Ceciliakapel (1453) (ook wel het Oude
Stadhuis, dusdanig gebruikt 1795-1975)
• Boterhal of St Jansgasthuis (1563)
• Kamer Hoorn Verenigde Oost-Indische Compagnie, VOC
Pakhuis (1606/1610)
• Westfries Museum of Statencollege (gevel 1631)
• Waag (1609)
• Diaconiehuis
• Pakhuizen (o.a. kaas) Bierkade en Appelhaven
• Hoofdtoren (1532)
• Kamer Hoorn West-Indische Compagnie (1629, gevel 1784)
• Bossuhuizen
• Timmermansgildehuis
• Kloosterpoort/Oude Vrouwenhof (1606)
• Postkantoor (1878)
• Foreestenhuis (1724)
• Sint Pietershof (1692)
• Weeshuis, -tuin en Mariakapel (1508)
• Claes Stapels Hof (1682)
• De Doelen (begin 17e eeuw)
• Maria- of Kruittoren (1508)
• Oosterpoort (1576)
• Dregterlands Huis (1728)
• Admiraliteitsgebouwen Oostereiland (de Krententuin)
• De Gekroonde Jaagschuit (1878)
De Hoofdtoren

Hoorn (Noord-Holland) 8
• Missiehuis Mill Hill (1929)
• Standbeeld J.Pz.Coen (1893)
• Scheepsjongens van Bontekoe
• Treinstation (1884)
Hoorn telt ca. 383 rijks- en ca. 250 gemeentelijke monumenten.
Kerken
• Hervormde Noorderkerk (1441)
• Nederlands Gereformeerde Oosterkerk (1494)
• Lutherse Kerk Tempelsteeg/Ramen (1632/1769)
• Doopsgezinde Kerk Ramen (1865), gesloten in 1971
Westfries museum
• Doopsgezinde-Remonstrantse Kerk (Foreestenhuis 1724)
• (Voormalige) Gereformeerde Kerk Achterstraat (Mariakapel) (1408/1880), gesloten in 1967
• Hervormde Grote Kerk (1881, huidige gebouw; eerste kerk 14e eeuw), gesloten in 1968
• Rooms-Katholieke Cyriacus- en Franciscus- of Koepelkerk (1882)
• Hervormde Eikstraatkerk (1934), gesloten in 2004
• Kapel Dijk en Duin (1959) (o.a. gebruikt door de PKN en de CGK)
• Rooms-Katholieke H.H. Engelbewaarderskerk Joh. Poststraat (1960)
• Apostolische Kerk Hogerbeetsstraat (1966)
• Gereformeerde Kerk JD Pollstraat (1968)
Cultuur
Musea
• Affichemuseum
• Historisch Museum Turkije-Nederland
• Museumstoomtram Hoorn-Medemblik
• Museum van de 20e Eeuw
• Speelgoedmuseum De Kijkdoos
• Westfries Museum
• Oudheidskamer Kaap Hoornvaarders
Concert en theater
• Schouwburg Het Park
Cultuurcentrum Manifesto
• Oosterkerk
• Theater Het Pakhuis
• Cultuurcentrum Manifesto

Hoorn (Noord-Holland) 9
Evenementen
Begoniatapijt
Elk jaar wordt in de laatste week van augustus de
Roode Steen voorzien van een tapijt van begonia's. Het
thema van 2006 (30 jaar Sesamstraat in Nederland)
werd uitgebeeld met 140.000 bloemen, die samen een
oppervlakte van 650 m 2 besloegen.
In 2007 was het thema "de scheepsjongens van
Bontekoe". Op de Roode Steen waren onder andere het
stadswapen en de Hoofdtoren uitgebeeld in circa
160.000 begonia's.
Kaasmarkt
Sinds 2007 (het jaar waarin de stad haar 650-jarig
bestaan vierde) wordt er op de Roode Steen op bijna
elke donderdag een (toeristische) kaasmarkt gehouden.
De kaasmarkt werd in 2007 weer in ere hersteld, want
in het verleden was de Hoornse kaasmarkt de
belangrijkste van Noord-Holland.
Bontekoerace
Jaarlijks wordt bij Hoorn de Bontekoerace gehouden
met zeilschepen op het Markermeer.
Hoornse Kermis
De Hoornse Kermis wordt al sinds 1446 gehouden. Het
is een van de grootste kermissen van Nederland en er staan gedurende 10 dagen in augustus ongeveer 75 - 80
attracties in de Hoornse binnenstad.
Winkelen
De bekendste winkelstraten in Hoorn zijn Grote Noord, Kleine Noord, Nieuwsteeg, Nieuwstraat, Gouw, Gedempte
Turfhaven en Lange Kerkstraat; samen worden deze ook wel 'het winkelrondje' genoemd. Andere belangrijke
winkelstraten zijn Veemarkt, Breed, Ramen, Kruisstraat en Nieuwe Noord.
Markten
In het centrum is er markt op het Breed, de Gedempte Turfhaven, de Gouw en de Nieuwstraat op zaterdag van 09.00
- 17.00 uur; in het winkelcentrum Huesmolen op woensdag van 09.00 - 16.30 uur, en in het winkelcentrum
Kersenboogerd op dinsdag van 09.30 - 16.30 uur.

Hoorn (Noord-Holland) 10
Bekende winkels uit Hoorn
De volgende winkelketens vinden hun oorsprong in Hoorn:
• Blokker - winkelketen voor huishoudelijke artikelen
• Deen - supermarktketen
• SPS-Superstar - winkelketen voor kleding
• Stumpel - boekhandel
Recente gebeurtenissen
• In 1999 werd het Westfries Gasthuis in Hoorn geconfronteerd met een zeer grote uitbraak van de veteranenziekte.
De bron van de bacterie bevond zich op de bloemententoonstelling Westfriese Flora in Bovenkarspel. 32 mensen
overleden en meer dan 200 mensen werden ernstig ziek.
• In 2001 stortte de toneeltoren van de nieuwbouw van Schouwburg Het Park in. Omdat het 's nachts gebeurde
vielen er geen slachtoffers. Oorzaak: een constructiefout. Door juridische complicaties heeft het tot 2004 geduurd
voordat de nieuwe schouwburg af was en door koningin Beatrix geopend kon worden.
• Op 18 maart 2004 werd Martin Hoogland, die in 1991 topcrimineel Klaas Bruinsma vermoord had,
doodgeschoten op het Keern. Hij fietste tijdens een proefverlof in de buurt van de gevangenis waar hij
gedetineerd zat. De daders zijn (nog) niet gevonden.
• In de nacht van 9 op 10 januari 2005 werden 21 schilderijen en zilverwerk gestolen uit het Westfries Museum.
Tot nu toe ontbreekt elk spoor van daders en buit.
Politiek
Zetelverdeling gemeenteraad
• PvdA - 10 zetels
• VOC Hoorn - 6 zetels
• CDA - 5 zetels
• GroenLinks - 4 zetels
• VVD - 3 zetels
• Hoornse Senioren Partij - 1 zetel
• D66 - 1 zetel
• Hoorns Belang - 1 zetel
• Tonnaer - 1 zetel
• De Meij - 1 zetel
Op 15 januari 2008 heeft de heer Tonnaer laten weten verder te gegaan met een eigen fractie onder de naam
Tonnaer. Tonnaer was in het verleden raadslid voor de PvdA. De heer Tonnaer heeft zijn PvdA-lidmaatschap op
moeten geven. Eind 2008 heeft de VVD-fractie het vertrouwen in de heer De Meij opgezegd. De heer De Meij is
sindsdien verder gegaan als de fractie De Meij, maar is nog wel VVD-lid. Eén van de twee gekozen leden van de
Hoornse Senioren Partij heeft zich tijdens de raadsperiode aangesloten bij de CDA-fractie.

Hoorn (Noord-Holland) 11
College van B&W
Het College van Burgemeester & Wethouders bestaat uit:
• Burgemeester (D66);
• 4 wethouders: 2 van de PvdA, 1 CDA, 1 GroenLinks.
Eind december 2008 besloot de fractie van VOCH uit de coalitie te stappen. De wethouder van VOCH stelde
daardoor zijn portefeuille beschikbaar. Zijn werkzaamheden werden door de overige collegeleden overgenomen.
Sport
• Atletiek: A.V. Hollandia
• Biljarten: Horna
• Hockey: WFHC Hoorn
• Honkbal: HBSC Urbanus
• Korfbal: H.K.V. Ados
• Rugby: Rugby Club West-Friesland
• Schietsport: sv de Vrijheid Hoorn
• Tafeltennis: Disnierats
• Tennis: T.V. Hoorn, H.L.T.V. Juliana
• Voetbal: HVV Hollandia, Zwaluwen '30, S.V. Always Forward, V.V. De Blokkers (Blokker), S.V. Westfriezen
(Zwaag), HSV Sport 1889 (Zwaag)
• Scouting: Martin Luther King
Bekende inwoners van Hoorn
Ereburgers
• Johan Kerkmeijer
• Pieter Nooteboom
• Dirk Breebaart
Geboren in Hoorn
• Platte Thijs (geboortedatum onbekend), legendarisch persoon
• Hadrianus Junius (1 juli 1511), lijfarts Willem van Oranje
• Rombout Hogerbeets (24 juni 1561), pensionaris van Leiden en lid Hoge Raad van Holland, Zeeland en
West-Friesland
• Theodorus Velius (10 januari 1572), arts en geschiedschrijver
• Jan Pieterszoon Coen (8 januari 1587), gouverneur-generaal van Nederlands-Indië
• Willem IJsbrantsz. Bontekoe (gedoopt 2 juni 1587), schipper
• Albert Jansz van Dam (1656-1720) astronoom/wiskundige/landmeter/vermaner
• Jan Albertz van Dam (1675-1750) wiskundige/astronoom/berekenaar zon/maanstanden
almanakken/landmeter/vermaner
• Dirck Jansz van Dam (1700-1786} astronoom/berekenaar van zon/maanstanden almanakken
• Meyndert van Dam (1750-1815) astronoom/berekenaar van zon/maanstanden almanakken
• Maarten Houttuyn (1720-1798), arts en natuurkundige
• Adrianus Bleijs (29 maart 1842), architect
• Johan Martinus Messchaert (22 augustus 1857), bariton
• Gerhard Wilhelm Kernkamp (20 november 1864), historicus

Hoorn (Noord-Holland) 12
• Jacob Blokker (28 januari 1874), grondlegger Blokker-concern
• Margaretha Eijken (12 november 1875), oudste inwoonster van Nederland (110 jaar en 170 dagen)
• Gerard Boedijn (19 november 1893), componist en dirigent
• Margreet van Hoorn (26 april 1922), auteur streekromans
• Martin Brozius (4 november 1941), acteur, presentator en cabaretier
• Han Ebbelaar (16 april 1943), balletdanser
• Hans Bouwens (9 december 1944), zanger ("George Baker")
• Pieter Feller (25 september 1952), schrijver
• Daphna Brekveld (1957), raadslid
• Ruud Heus (24 februari 1964), voetballer Feyenoord en AZ
• Marleen Houter (11 december 1961), tv-presentatrice
• Stephan van den Berg (20 februari 1962), windsurfer
• Myra Koomen (2 april 1966), lid van de Tweede Kamer
• Simone van der Vlugt (15 december 1966), schrijfster
• Jan de Visser (1 januari 1968), voetballer
• Silvan Inia (24 oktober 1969), voetballer
• Ronald de Boer (15 mei 1970), voetballer
• Frank de Boer (15 mei 1970), voetballer
• Marilou le Grand (19 mei 1970), tv-presentatrice
• Anouk Mels (5 februari 1971), softbalster
• Dennis Ruyer (23 juli 1972), diskjockey
• Petra Hart (26 juli 1972), kunstenares
• Femke Lakerveld (19 september 1974), actrice
• Albert-Jan Sluis (4 april 1976), diskjockey
• Terence Schreurs (9 mei 1976), actrice, danseres, model
• Marja Vis (15 januari 1977), schaatsster
• Esther Schouten (8 november 1978), boksster
• Gürkan Küçüksentürk (27 juli 1979), acteur
• Zarayda Groenhart (31 juli 1982), tv-presentatrice
• Ruud Vormer (11 mei 1988), voetballer
Elders geboren
• David Pietersz. de Vries (La Rochelle 1593), zeevaarder
• Jan Albertsz Rotius (Medemblik 1624), kunstschilder
• Andreas Cellarius (ca. 1596-1665), rector van de Latijnse School, cosmograaf
• Pieter Rembrantsz van Nierop (1658-1708), wiskundige, astronoom, vermaner, weesmeester
• Anna Louisa Geertruida Bosboom-Toussaint (Alkmaar 16 september 1812), schrijfster
• Klaas de Jong (Hoogkarspel 14 december 1815), lid Tweede Kamer
• Willem Karel baron van Dedem (Heerde 6 juli 1839), minister van koloniën
• Melchert de Jong (Hoogkarspel 16 februari 1840), lid Eerste Kamer
• Arie Arend de Jongh (Zuidland 23 november 1856), hoofdinspecteur van de Opiumregie in Nederlands-Indië
• Gerardus Bisschop (Huizum 22 juni 1869), eerste burgemeester van Batavia
• Johannes Huibers (Amsterdam 15 november 1875), bisschop van Haarlem
• Frits Slomp (Ruinerwold 5 maart 1898), gereformeerd predikant en verzetsstrijder
• Sjoerd Leiker (Drachten 28 mei 1914), schrijver en journalist
• Meindert Boekel (msterdam 15 september 1915), componist, organist en dirigent
• Klaas Beuker (Harlingen 21 augustus 1924), lid Tweede Kamer (RKPN)

Hoorn (Noord-Holland) 13
• Edgar Vos (Makassar 5 juli 1931), couturier
• Jaap Rensema (Slochteren 28 juli 1932), lid Eerste Kamer (VVD)
• Milly Scott (Den Helder 29 december 1933), zangeres en actrice
• Hans Oskamp (Haren 12 december 1936), lid Eerste Kamer (PvdA)
• Corine Rottschafer (Amsterdam 8 mei 1938), Miss World 1957, fotomodel, modellenbureau
• Jan van Ossenbruggen (Wormerveer 5 oktober 1939), dirigent Koninklijke Militaire Kapel en inspecteur Militaire
Muziek Krijgsmacht
• Hans Otjes (Amsterdam 17 januari 1947), acteur
• Anneke van Dok-van Weele (Zaandam 24 oktober 1947), politica (PvdA)
• Bonnie St. Claire (Rozenburg 18 november 1949), zangeres
• Jos van der Kooy (Rotterdam 6 december 1951), stads- en cantor organist
• Roeland Bajema (Amsterdam 17 juni 1952, Nederlands poparchivaris
• Ernesto Hoost (Heemskerk 11 juli 1965), vechtsporter
• Niek van Oosterum (Den Helder 16 april 1974), pianist
• Sander Lantinga (Berkhout 27 september 1976), diskjockey en presentator
Verkeer en vervoer
Er zijn buslijnen naar diverse plaatsen verzorgd door Connexxion en Arriva. Arriva rijdt uitsluitend richting het
zuiden, Amsterdam en Edam zijn de eindbestemmingen van de desbetreffende lijnen.
Spoorwegstations
• Station Hoorn
• Station Hoorn Kersenboogerd
• Station Museumstoomtram Hoorn - Medemblik
Partnersteden
• Příbram, Tsjechië, sinds 1992
• Beersel, België, sinds eerder dan 1979
• Malakka, Maleisië, sinds 1989
Zie ook
• Lijst van plaatsen aan of in de voormalige Zuiderzee
Externe links
• Gemeente Hoorn [1]
• Vereniging Oud Hoorn [3]
• Mooi Hoorn [4]
• Nieuws Hoorn [5]

Hoorn (Noord-Holland) 14
Skyline van Hoorn, gezien vanaf het Hoornse Hop
Meer mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina [/wiki/Commons:Hoorn?uselang=nl Hoorn] op Wikimedia
Commons.
Bronnen, noten en/of referenties
Bronnen, noten en/of referenties:
[1] http:/ / www. hoorn. nl/
[2] De verwarring rond het jaartal (1356 of 1357) wordt veroorzaakt door een verschil in de jaartelling: in die tijd
begon een nieuw jaar niet op 1 januari maar met Pasen. De datum 26 maart valt zodoende, volgens onze
jaartelling, in het jaar 1357. Nader onderzoek van de eigenlijke akte waarop het Stadsrecht vermeld staat heeft
echter uitgewezen dat het Stadsrecht werd verleend in 1356. Dit bleek uit de titulatuur van Willem V.
[3] http:/ / www. verenigingoudhoorn. nl/
[4] http:/ / www. mooihoorn. nl/
[5] http:/ / www. NieuwsHoorn. nl/
52° 39' 8" N 5° 3' 59" O (http:/ / www. nsesoftware. nl/ wiki/ maps.
asp?params=52_39_8_N_5_3_59_E_type:city(67945)_scale:100000_region:NL&
Gemeente Hoorn
Stad: Hoorn Dorpen: Blokker · Zwaag Buurtschap: De
Bangert
pagename=Hoorn_(Noord-Holland))
Wijken in Hoorn
Binnenstad · Venenlaankwartier · Hoorn-Noord · Grote Waal · Risdam-Zuid · Risdam-Noord · Nieuwe Steen · Zwaag ·
Westerblokker · Kersenboogerd-Noord · Kersenboogerd-Zuid · Hoorn 80 · Bangert en Oosterpolder
Regio West-Friesland
Alkmaar · Andijk · Drechterland · Enkhuizen · Harenkarspel · Heerhugowaard · Hoorn · Koggenland · Langedijk · Medemblik
· Niedorp · Opmeer · Schagen · Stede Broec · Wervershoof
Gemeenten in de provincie Noord-Holland
Aalsmeer · Alkmaar · Amstelveen · Amsterdam · Andijk · Anna Paulowna · Beemster · Bergen · Beverwijk · Blaricum ·
Bloemendaal · Bussum · Castricum · Den Helder · Diemen · Drechterland · Edam-Volendam · Enkhuizen · Graft-De Rijp ·
Haarlem · Haarlemmerliede en Spaarnwoude · Haarlemmermeer · Harenkarspel · Heemskerk · Heemstede · Heerhugowaard ·
Heiloo · Hilversum · Hoorn · Huizen · Koggenland · Landsmeer · Langedijk · Laren · Medemblik · Muiden · Naarden ·
Niedorp · Oostzaan · Opmeer · Ouder-Amstel · Purmerend · Schagen · Schermer · Stede Broec · Texel · Uitgeest · Uithoorn ·
Velsen · Waterland · Weesp · Wervershoof · Wieringen · Wieringermeer · Wijdemeren · Wormerland · Zaanstad · Zandvoort ·
Zeevang · Zijpe
Nederland · Provincies · Gemeenten

Paginabronnen en auteurs 15
Paginabronnen en auteurs
Hoorn (Noord- Holland) Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=19585424 Auteurs: 3wisemen, Adamhawk, Adrdui, Airflow, Alankomaat, Albieman, Alex F, Algont, Andre Engels,
ArjanH, AshleyMotownGL, BaukeHusken, Bdijkstra, Bleiglass, BoH, Bob.v.R, Chielio0ow, Chris, CommonsDelinker, Cycn, D.mechielsen, Daka, Davidov08, Den Hieperboree, Dinsdagskind,
Djurgen103, Dolfy, Dolledre, Dqfn13, Edwinhinfelaar, Effeietsanders, Ellywa, Elvenpath, Erik Baas, Eriksw, Eugene, Flurp, Fransvannes, Freaky Fries, G.Lanting, Galoubet, Gangleri, GerardM,
GijsvdL, Gmhogervorst, Gonigle, Gouwenaar, Havik26, Hendrik F K, Henk van Haandel, Hinko, Hoopje, IIVQ, IJzeren Jan, Iekje, Ilse Winter, Ingeriemersma, JRB, JacobH, Jacofin, Jahecaigut,
Jan Arkesteijn, Japiot, Joostik, Jord, Juni, Kafir, Keuning, Knowledge, Leo-huisman, LiveBloid, Look Sharp!, Luminarius, MADe, MH154, Maarten Hagi, Maarten1963, Maniago, Mar60,
Martijn, MartinD, Mexicano, Michiel1972, Migdejong, Mikespaans, MoiraMoira, Mr. Z, Mtcv, Muijz, Mwpnl, Niels, Ninane, Oscar, P.M. Kernkamp, Patrick, PatrickVanM, Paul B, Pelikana,
Perrelt, Peter b, Peti me, Pompidom, Quistnix, Reformator, Richard W., Richardkiwi, Rob Hooft, Robb, Robbtj, Robert, RoboRex, Romaine, RonaldB, SanderK, Semperidem, Serassot, Sonuwe,
Starless, Steinbach, Template namespace initialisation script, Teunie, Tibor, Tony99, Uileand, VanBeem, VanDale, Vels, Vijverln, Vincent Ofman, Vis met 1 oog, Vvulto, Wazoomie, Wikix, 264
anonieme bewerkingen
Afbeeldingsbronnen, licenties en bijdragers
Bestand:Flag of the Netherlands.svg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Flag_of_the_Netherlands.svg Licentie: Public Domain Auteurs: -
Bestand:Hoorn flag outline.png Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Hoorn_flag_outline.png Licentie: Public Domain Auteurs: -
Bestand:Hoorn wapen.png Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Hoorn_wapen.png Licentie: Public Domain Auteurs: Ralf Hartemink
Bestand:Map - NL - Municipality code 0405 (2009).svg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Map_-_NL_-_Municipality_code_0405_(2009).svg Licentie: Creative
Commons Attribution-Sharealike 3.0 Auteurs: User:Michiel1972
File:Bevolkingspiramide 2008 - CBS gemeentecode 0405.svg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Bevolkingspiramide_2008_-_CBS_gemeentecode_0405.svg Licentie:
Public Domain Auteurs: Michiel1972
Bestand:Portal icon.svg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Portal_icon.svg Licentie: Creative Commons Attribution-Sharealike 3.0 Auteurs: WikiPedia
Image:Loudspeaker.svg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Loudspeaker.svg Licentie: Public Domain Auteurs: -
Bestand:Gezicht op Hoorn van Hendrick Cornelisz Vroom 1622 Westfries Museum Hoorn.jpg Bron:
http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Gezicht_op_Hoorn_van_Hendrick_Cornelisz_Vroom_1622_Westfries_Museum_Hoorn.jpg Licentie: onbekend Auteurs: Hendrick Cornelisz
Vroom
Bestand:Hoorn - pakhuizen VOC.jpg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Hoorn_-_pakhuizen_VOC.jpg Licentie: GNU Free Documentation License Auteurs:
w:nl:Gebruiker:DolfyDolfy
Bestand:Jan Pieterszoon Coen statue.jpg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Jan_Pieterszoon_Coen_statue.jpg Licentie: Public Domain Auteurs: Eintacht4ever
Bestand:Wijkindelinghoorn2.gif Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Wijkindelinghoorn2.gif Licentie: Public Domain Auteurs: Mechielsen
Image:Brosen windrose_nl.svg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Brosen_windrose_nl.svg Licentie: Creative Commons Attribution-Sharealike 3.0 Auteurs:
User:GeertW
Bestand:Hoorn_-_Hoofdtoren.jpg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Hoorn_-_Hoofdtoren.jpg Licentie: GNU Free Documentation License Auteurs: User:ChristianBier,
User:Raymond
Bestand:Hoornmuseum.jpg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Hoornmuseum.jpg Licentie: onbekend Auteurs: Original uploader was Fnorp at nl.wikipedia
Bestand:Hoorn - Manifesto.jpg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Hoorn_-_Manifesto.jpg Licentie: GNU Free Documentation License Auteurs: User:Erik Baas
Bestand:Hoorn - Begoniatapijt 2007.jpg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Hoorn_-_Begoniatapijt_2007.jpg Licentie: Creative Commons Attribution-Sharealike 3.0
Auteurs: User:Erik Baas
Bestand:Hoorn - Begoniatapijt 2007 detail.jpg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Hoorn_-_Begoniatapijt_2007_detail.jpg Licentie: Creative Commons
Attribution-Sharealike 3.0 Auteurs: User:Erik Baas
Afbeelding:Flag of the Czech Republic.svg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Flag_of_the_Czech_Republic.svg Licentie: Public Domain Auteurs: special commission
(of code): SVG version by cs:-xfi-. Colors according to Appendix No. 3 of czech legal Act 3/1993. cs:Zirland.
Afbeelding:Flag of Belgium (civil).svg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Flag_of_Belgium_(civil).svg Licentie: Public Domain Auteurs: -
Afbeelding:Flag of Malaysia.svg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Flag_of_Malaysia.svg Licentie: Public Domain Auteurs: User:SKopp
Image:Hoorn Skyline.jpg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Hoorn_Skyline.jpg Licentie: GNU Free Documentation License Auteurs: Original uploader was Erik Baas at
nl.wikipedia
Afbeelding:Commons-logo.svg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Commons-logo.svg Licentie: logo Auteurs: User:3247, User:Grunt
Image:Internet-web-browser.svg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Internet-web-browser.svg Licentie: onbekend Auteurs: -
Afbeelding:Hoorn flag outline.png Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Hoorn_flag_outline.png Licentie: Public Domain Auteurs: -
Afbeelding:Flag of West-Friesland.png Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Flag_of_West-Friesland.png Licentie: Public Domain Auteurs: www. regio-westfriesland.nl
Afbeelding:Flag North-Holland, Netherlands.svg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Flag_North-Holland,_Netherlands.svg Licentie: Public Domain Auteurs: -
Licentie
Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported
http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/