Militair Strategische Visie 2010 - ProDef

inzet van deze wapens met asymmetrische verspreidingsmiddelen (bijvoorbeeld civiele
vrachtschepen of sproeivliegtuigen) voordat deze een acute bedreiging worden.
Terrorismebestrijding vraagt om capaciteiten waarbij enerzijds het verschijnsel wordt
bestreden door speciale eenheden, en anderzijds de oorsprong van het terrorisme ver van
Nederland wordt aangepakt door operaties waaronder counter insurgency en
wederopbouwactiviteiten.
Om adequaat te kunnen handelen tegen mogelijke bedreigingen van de territoriale
veiligheid is informatiedominantie noodzakelijk. Een inlichtingensysteem dat tijdig
beschikt over de juiste inlichtingen is een voorwaarde. Dit systeem moet over eigen
inlichtingenverzamelcapaciteit beschikken om de nationale belangen te dienen, maar ook
door delen van deze inlichtingen (intell sharing) internationale partners bereid zien te
vinden hun inlichtingen met ons te delen.
Conflictpreventie is de beste manier om bij te dragen aan territoriale veiligheid. Voorkomen
is beter dan genezen. Hiervoor zullen voornamelijk diplomatieke middelen nodig zijn
waarbij de krijgsmacht een ondersteunende rol vervult. Te denken valt hierbij aan SSD, SSR,
militaire assistentie, militaire presentie en militaire diplomatie.
Afschrikking is van belang om een mogelijke opponent op andere gedachten te brengen.
Indien afschrikking niet succesvol is, ontstaat een conflict. Afschrikking vereist inherent
capaciteiten om als reactie op een vijandelijke daad, snel en doelgericht terug te slaan en
om te ageren en preventief in te grijpen indien noodzakelijk. Voor afschrikking is het
noodzakelijk de beschikking te hebben over initial entry capaciteiten vanuit de dimensies
zee, land en lucht, met een hoge reactiesnelheid, een wereldwijde reikwijdte en het
vermogen om op te treden in het hoogste geweldspectrum.
De verschuivende machtsverhoudingen in de wereld en de gevolgen daarvan zijn nog
onduidelijk. De investeringen in expeditionaire defensiecapaciteiten door een aantal
opkomende economische grote mogendheden is bovengemiddeld en hun intenties zijn
ongewis. De verwachting is dat op middellange termijn het NAVO-grondgebied niet grootschalig
wordt bedreigd maar op langere termijn is dit onzeker. Daarom moet de krijgsmacht
blijven beschikken over de capaciteiten voor traditionele reguliere oorlogvoering.
Bij alle vormen van militair optreden is de synergie tussen de dimensies zee, land en lucht
noodzakelijk en neemt het opereren in de informatie- en ruimtedimensie snel in belang toe.
Nederlandse belangen worden veelal gedeeld met ons omringende en traditioneel aan ons
verbonden landen. Het verzekeren van de territoriale veiligheid zal daarom altijd in
bondgenootschappelijk of coalitieverband plaatshebben waarbij de samenstellingen van de
coalities wisselend zijn.
Economische veiligheid is voor de welvaarts- en hiermee welzijnsontwikkeling van
Nederland als handelsnatie noodzakelijk. De verwachte schaarste aan grondstoffen en
energie zal de economische ontwikkeling beïnvloeden. Het vrije handelsverkeer, de
distributie van en toegang tot grondstoffen moet worden zekergesteld. Economische
knooppunten moeten indien nodig worden beveiligd. Militaire capaciteiten in alle
dimensies zijn hiervoor geschikt en kunnen worden ingezet ter ondersteuning van civiele
autoriteiten. Verreweg het grootste deel van de wereldwijde goederenstroom gaat via zee.
Dit impliceert dat zeeroutes en havens moeten worden gevrijwaard van subversieve en
verstorende activiteiten zoals piraterij en terrorisme.
De verzekerde toevoer van energie is van vitaal belang. Een groot deel van de wereldvoorraad
aan fossiele brandstoffen bevindt zich in onstabiele regio’s in het Midden-Oosten,
Afrika en Azië. De stabiliteit van deze landen is daarmee van groot belang. Capaciteiten om
de stabiliteit in deze landen te waarborgen of te herstellen zijn noodzakelijk. Deze activiteiten
vallen onder de tweede hoofdtaak maar kunnen niet met behulp van militaire capaciteiten
alleen worden uitgevoerd. Hiervoor is een geïntegreerde aanpak noodzakelijk.
Ecologische veiligheid en fysieke veiligheid zijn noodzakelijk om als samenleving te kunnen
leven in een gezonde leefomgeving waarin de eerste levensbehoeften voorhanden zijn. Een
ecologische ramp waarbij de leefomgeving wordt aangetast, vereist veelzijdige militaire
ondersteunende capaciteiten zoals mankracht, mobiele ICT-voorzieningen, mobiele
medische faciliteiten, transport en waterzuivering, maar ook CBRN-ontsmetting. De
krijgsmacht is voor de bescherming van deze vitale belangen een volwaardige veiligheidspartner
zoals wordt benadrukt met de derde hoofdtaak.
Sociale en politieke stabiliteit wordt als vanzelfsprekend ervaren en is de basis van de
gedeelde kernwaarden van de democratische rechtstaat. Deze kernwaarden worden
bedreigd door radicalisme, terrorisme, digitale verlamming, grensoverschrijdende
criminaliteit en sociale onrust door bijvoorbeeld ongecontroleerde immigratie en onvoldoende
integratie. Veel van deze dreigingen hebben een oorzaak ver van huis en moeten bij
de bron worden aangepakt. Ook hiervoor zijn expeditionaire militaire capaciteiten
noodzakelijk die wereldwijd kunnen worden ingezet. De sociale en politieke stabiliteit kan
ook lijden onder natuurrampen in Nederland. Hiertoe moet de krijgsmacht voldoende
capaciteit hebben om civiele autoriteiten te ondersteunen.
Militaire inzet voor vredesmissies, terrorismebestrijding, conflictpreventie en wederopbouw
vraagt naast de hierboven aangehaalde capaciteiten vooral het vermogen om waar
ook ter wereld langdurig te worden ingezet. Deze operaties worden weliswaar in coalitieverband
uitgevoerd maar het specifieke karakter van dit type operaties vraagt om een
duurzame benadering waarin een vertrouwensband met de lokale bevolking doorslaggevend
is. Het verkrijgen van vertrouwen is een proces dat niet verstoord mag worden door
wisselende benaderingen van wisselende coalitiepartners. Dit is een proces van jaren en
vraagt om een voldoende voortzettings- en doorzettingsvermogen. Dit betekent dat de
krijgsmacht een omvang moet hebben waarmee het gevraagde voortzettingsvermogen kan
worden gegenereerd.
22 23