Militair Strategische Visie 2010 - ProDef

3.2 Projectie van expeditionair militair vermogen
Doordat veel veiligheidsrisico’s hun oorsprong hebben op plaatsen die ver weg van Nederland
liggen, hebben verschillende Nederlandse regeringen het afgelopen decennium duidelijk
aangegeven dat de krijgsmacht expeditionair moet zijn. Een krijgsmacht waarvan gevraagd
wordt om wereldwijd inzetbaar te zijn in omgevingen met een hoge geweldsintensiteit, moet
beschikken over de mensen, (financiële) middelen en
Een op projectie van militair
vermogen georiënteerde
krijgsmacht heeft de
noodzakelijke basis in zich
om de grote diversiteiten aan
de ons opgedragen taken uit
te voeren, nationaal en
internationaal.
geoefendheid die nodig zijn om een dergelijke zware taak
succesvol te kunnen uitvoeren. Het kunnen beschikken over
de juiste capaciteiten voor de projectie van expeditionair
militair vermogen voor het gehele geweldspectrum is een
hoofdthema van mijn visie.
Het garanderen van territoriale veiligheid van ons en onze
bondgenoten en daarmee de bondgenootschappelijke
verdediging, vindt in toenemende mate plaats buiten de
geografische grenzen van het verdragsgebied. Daarnaast
moet de krijgsmacht gereed zijn voor nationale inzet.
Nederland kan zich echter maar één soort krijgsmacht
permitteren. Een op projectie van militair vermogen georiënteerde krijgsmacht is in staat om
de grote diversiteit aan de ons opgedragen taken uit te voeren, nationaal en internationaal.
Expeditionair militair vermogen stelt hoge kwaliteitseisen aan een krijgsmacht. Het draait
hier primair om de elementen (grote) afstand, informatiedominantie, logistieke zelfstandigheid,
snelheid, slagkracht en voortzettingsvermogen.
Het vermogen wereldwijd expeditionair op te treden kan nauwelijks zonder gebruikmaking
van in de ruimte geplaatste middelen. Dit moet gegarandeerd zijn waarbij ik besef dat een
‘eigen’ ruimtevaartcapaciteit voor Defensie nu nog te kostbaar is, maar deze is samen met
strategische partners en de civiele sector in de toekomst mogelijk te verwezenlijken.
3.3 De geïntegreerde aanpak
De geïntegreerde aanpak, de Comprehensive Approach (CA), van veiligheidsproblemen is
Regeringsbeleid en militair optreden maakt hiervan deel uit. Binnen de geïntegreerde
aanpak is de krijgsmacht één van de spelers. Onze rol moet wel helder zijn: de krijgsmacht is
primair een geweldsinstrument. Onze bijdrage in een geïntegreerde aanpak is vooral - maar
niet uitsluitend - ondersteunend. Delen van de krijgsmacht worden in dit verband ingezet
indien de veiligheidssituatie aanwezigheid en mogelijk gebruik van het geweldsinstrument
vereist, om uiteindelijk de condities te scheppen voor het optreden van civiele actoren.
Militair optreden in een geïntegreerde aanpak vereist begrip en respect voor alle actoren die
betrokken zijn bij veiligheidsvraagstukken. De ondersteunende rol van de krijgsmacht
betekent dat anderen de leiding kunnen hebben en dat andere procedures en methodieken
gehanteerd worden dan we gewend zijn. Dit vereist opleiding en training samen met de
partners binnen de geïntegreerde aanpak. Tijdens de analyse en de planning en uitvoering
van operaties is dit van belang en we moeten dit goed faciliteren. Dit kan niet zonder
medewerking van de andere departementen en organisaties. Het op te richten Permanent
Gezamenlijk Hoofdkwartier (PGHK) zal in haar ontwerp hiermee rekening houden.
3.3.1 Gezamenlijk (joint), in coalitieverband (combined)
en interdepartementaal (interagency)
Waar over gezamenlijk (joint) optreden nu nog veel wordt gedebatteerd, verwacht ik dat dit
in de toekomst vanzelfsprekend is. De afgelopen jaren is hierin veel vooruitgang geboekt en
ik wil die lijn door trekken. Binnen operaties is gezamenlijk (joint) en internationaal
(combined) optreden meer regel dan uitzondering. Militair optreden vindt niet plaats in
een vacuüm maar maakt het deel uit van een geïntegreerde aanpak waarin andere departementen
en organisaties een belangrijke rol spelen (interagency) in het bereiken van
vastgestelde politieke doelstelling of eindsituatie. Dit is de kern van ons toekomstig
optreden en als professionals moeten we hierin uitblinken. We moeten ervoor zorgen dat
jointness vanzelfsprekend is en dat betekent streven naar geïntegreerd optreden. Daarvoor
moet er wijdverspreide kennis en expertise zijn van de dimensies zee, land, lucht, informatie
(inbegrepen cyber) en ruimte. Daar waar mogelijk en wenselijk moet joint/combined
worden opgeleid, getraind en geoefend. Hierbij moeten ook de specifieke aspecten van
interagency aan bod komen.
De krijgsmacht bestaat momenteel uit zeven Defensieonderdelen: de Bestuursstaf, het CDC,
de DMO, het CZSK, CLAS, CLSK en de KMAR.. De vier operationele commando’s hebben
daarbinnen hun eigen, specifieke taken en karakter en vertegenwoordigen voor de
krijgsmacht ‘vier sterke merken’. Zij dienen onder ander als kennisautoriteit en zorgen voor
traditionele saamhorigheid en identiteit De synergie van deze sterke merken is de uiteindelijke
kracht van jointness. Traditie en eigen identiteit staan jointness niet in de weg indien
sprake is van wederzijds vertrouwen en respect. Het
Binnen operaties is
gezamenlijk (joint) en
internationaal (combined)
optreden meer regel dan
uitzondering. Dit is de kern
van ons toekomstig optreden
en als professionals moeten
we hierin uitblinken.
gedoseerd stimuleren van groepscohesie door korpsgeest is
in deze juist een force multiplier. Het hebben van een joint
instelling en het uitdragen van dit gedachtegoed is een
verantwoordelijkheid van commandanten waarin zij het
juiste voorbeeld geven.
Effectief joint optreden in coalitieverband vereist eenheid
van opvatting en interoperabiliteit van procedures en
materieel. De Nederlandse Defensie Doctrine is een prima
eerste stap naar een gemeenschappelijk referentiekader. Dit
moet verder worden uitgebreid naar een gezamenlijke
doctrine voor commandovoering en inzet die aansluit bij die van de strategische partners de
Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Duitsland. Daarnaast moet onze
doctrine ruimte laten voor besluitvormings processen en procedures van onze interagency
partners. Vaak zijn zij leidend in de geïntegreerde aanpak en wij moeten zorgen voor
interoperabiliteit met hun werkwijze.
28 29