Kracht en steun voor ouderschap van mensen met ... - Expoo

-Maar ik heb wel een tijdje gedacht van misschien moet hij weggaan. Ik dacht misschien moet ik
hem aan iemand anders geven, aan mijn ouders of… Ja dan raakte ik weer in paniek want dan zie
ik hem alsnog, ja. Hele pijnlijke gedachten waren dat. Als moeder zijnde, ja.
Hier waren verschillende mechanismen werkzaam waardoor iemand het
ouderschap kan verliezen, bijvoorbeeld preoccupatie met het werk, depressie of
overgevoeligheid.
In het volgende voorbeeld is het ouderschap al verloren:
Alleenstaande moeder met 4 kinderen tussen 9 en 24, die elders wonen:
-Ik heb haar nog nooit zien slapen, ik heb nog nooit met haar gegeten. Ja, een gebakje op haar
verjaardag in het begin. Maar vanaf haar 8 e heb ik daar al geen contact meer mee. Nou dat vind ik
ook niet leuk. Dat had ik graag anders gezien, daar had ik graag z’n leuke band mee gehad als met
mijn zoontje die komt elke week, dat is hartstikke leuk.
Het is duidelijk dat het niet ontbreekt aan goede wil, maar dat de psychische
problemen de inzet als ouder beperken. Er is niet alleen sprake van het extreme
geval dat men uit de ouderlijke macht wordt gezet. Sommigen dreigen uit de
ouderrol te glijden door depressie of angsten.
De angst om iets verkeerd te doen met kinderen kan worden versterkt door
psychiatrische problematiek:
Samenwonende moeder met kind van bijna 2 jaar:
-Het waren ongelukjes, ja wat iedereen kan overkomen. Maar ik dacht dat heb ik allemaal gedaan
en ik ben er niet in geslaagd een goeie moeder te zijn, ik heb hem laten vallen, hij was
achterovergevallen bij de bank, ik heb hem niet genoeg beschermd. Maar goed dat was natuurlijk
niet zo.
Hierbij speelt ook de angst om als ouder te worden afgewezen in de zin van: “zie
je wel ze kan het ook niet”.
3.6 Samenvatting ouderschap en problematiek
In dit hoofdstuk is uitgewerkt wat ouderschap betekent voor mensen met
psychische aandoeningen. Over het algemeen heeft de geboorte van de kinderen
en positieve impuls aan het leven van deze ouders gegeven. Ouders worden
geprikkeld om hun bestaan op een nieuwe manier vorm te geven.
De 27 geïnterviewde ouders hebben alle een ernstige psychische aandoening. Dit
blijkt niet alleen uit de psychiatrische diagnose maar ook uit de duur van de
psychiatrische problematiek. Als gevolg van de beperkingen hebben zij veel
verlieservaringen. Dit betreft met name hun dagelijkse energie, mensen om hen
heen, levenslust en vertrouwen. Enkele respondenten die aan alcohol of drugs
zijn verslaafd voelen zich beperkt in hun functioneren.
Het hebben van een ernstig psychiatrisch probleem hoeft niet automatische te
leiden tot een ouderschapsprobleem. Toch gave alle respondenten aan dat er
vanwege hun problematiek ouderschapsproblemen ontstaan zijn. Thema’s hierbij
zijn onder meer problemen met inlevingsvermogen, beperkingen in activiteiten,
problemen in het contact met het kind, problemen met het aanbrengen van
grenzen en structuur en problemen bij het organiseren en begeleiden van
activiteiten. De geïnterviewde ouders voelen dat zij een negatieve invloed
hebben op hun kinderen, omdat hun problematisch gedrag negatieve gevoelens
bij de kinderen oproept. Ook is er de dreiging van overdracht van de
problematiek op de kinderen.
De psychiatrische problematiek kan dusdanig ernstig worden dat men het
ouderschap verliest. Dit betreft niet altijd letterlijk het ontzeggen van de
ouderlijke macht (of uit de ouderlijke macht gezet worden), maar kan in enkele
gevallen ook een verlies van contact tussen ouder en kind betreffen.
22