Download "Rapport: Raadsman bij politieverhoor" - Rijksoverheid.nl

30 | Raadsman bij politieverhoor
veel liquidatiezaken. Wellicht dat in dit soort strafzaken specifieke manieren van
verhoren toegepast worden. Als er op deze aspecten al overeenkomsten bestaan tussen
politieregio’s dan zouden die bestaan tussen Amsterdam-Amstelland en Rotterdam-
Rijnmond en niet tussen Amsterdam-Amstelland en Rotterdam-Rijnmond enerzijds en
Haaglanden anderzijds. Door zowel Amsterdam-Amstelland als Rotterdam-Rijnmond in
de experimentele groep in te delen wordt vergelijking met andere regio’s vanuit het
oogpunt een effect van de experimentele maatregel vast te stellen nagenoeg
onmogelijk. 27
In de vorige paragraaf is reeds aangegeven dat voor de opzet van dit onderzoek
in beginsel gekozen is voor een quasi-experimenteel design. Al snel na de start van het
experiment maar ook gedurende het experiment werd duidelijk dat het quasiexperimenteel
onderzoeksdesign niet gerealiseerd ging worden. In eerste instantie is
geprobeerd om gaande weg oplossingen te bieden voor de knelpunten met het design.
Dit is niet ideaal wanneer in beginsel juist gekozen is voor een sterk gecontroleerde
aanpak. Elke aanpassing aan het initiële design moet gezien worden als een
verzwakking van het design. De knelpunten, veroorzaakt door praktische uitvoering,
noodzaakten er uiteindelijk toe dat het quasi-experimentele onderzoeksdesign voor de
analyse van het onderzoeksmateriaal los gelaten moest worden. Opgemerkt dient te
worden dat de knelpunten niet alleen negatieve gevolgen hebben gehad maar ook tot
mogelijkheden in positieve zin geleid hebben. Dit zal eveneens in het vervolg van deze
paragraaf uiteengezet worden. 28
Hoewel we ons bewust zijn van de hierboven beschreven beperking van de
gekozen indeling in experimentele groep en vergelijkingsgroep hebben we aanvankelijk
getracht het gekozen design voor het onderzoek over te nemen. Tijdens de start van, en
gedurende het experiment zijn we echter met knelpunten geconfronteerd die het gebruik
van het quasi-experimentele onderzoeksdesign moeilijk gemaakt hebben. Het eerste
knelpunt betreft de timing van de invoering van de experimentele maatregel. Om een
goede vergelijking te kunnen maken tussen de situatie voor de invoering van de
27
Vanuit het oogpunt van een effectevaluatie en een daarbij passend quasi-experimenteel
onderzoeksdesign had het voor de hand gelegen om Amsterdam Amstelland te vergelijken met Rotterdam
Rijnmond. In die opzet zou een van de politieregio’s de experimentele groep zijn waar de advocaat bij het
verhoor toegelaten wordt terwijl de andere politieregio de controle groep zou zijn.
28 Opgemerkt dient te worden dat de vrijwel gelijktijdige invoering van het audiovisueel opnemen van
verhoren eveneens niet ideaal is. Aangezien alle verhoren audiovisueel opgenomen zijn, zal dit niet
zozeer een probleem zijn voor de vergelijking tussen verhoren met en zonder advocaat en dientengevolge
afbreuk doen aan de mogelijkheid uitspraken te kunnen doen over mogelijke gevolgen. Het is evenwel
mogelijk dat hierdoor de politie (en wellicht ook de advocaten en verdachten) in het beginstadium ander
gedrag vertoond hebben; niet alleen omdat het onderzoek gaande was maar eveneens omdat de
audiovisuele registratie nieuw was. Uit zowel de interviews met betrokkenen als uit de multilevel
analyses hebben we hiervoor weinig aanwijzingen gevonden.