Download "Rapport: Raadsman bij politieverhoor" - Rijksoverheid.nl

SAMENVATTING
Probleemstelling
Decennia lang wordt er al gediscussieerd over de toelating van de raadsman bij het
politiële verdachtenverhoor. In juli 2008 is een tweejarig experiment van start gegaan
waarbij de advocaat tot het (eerste) politieverhoor toegelaten wordt. Dit rapport doet
verslag van het onderzoek naar dat experiment en de bevindingen die we hebben
gedaan. Dat de raadsman nu binnen een experimentele situatie bij het politieverhoor
wordt toegelaten moet begrepen worden tegen de achtergrond van internationale
ontwikkelingen en een aantal strafzaken waarin de verdachte ten onterechte veroordeeld
is, mede op basis van een valse bekentenis. Aanleiding zijn de fouten die in de
Schiedammer Parkmoord tijdens het vooronderzoek door politie, Openbaar Ministerie
en het Nederlands Forensisch Instituut gemaakt zijn en de daarop gebaseerde verkeerde
rechtelijke beslissingen. Deze vormde de aanleiding tot het Programma Versterking
Opsporing en Vervolging dat als doel had de waarheidsvinding in strafzaken te
optimaliseren. Het programma omvatte maatregelen die enerzijds gericht waren op het
verbeteren van de kwaliteit van het politieverhoor en anderzijds op het bevorderen van
de transparantie van het politieverhoor. Eén van de maatregelen uit het programma was
de invoering van audio dan wel audiovisuele registratie van verhoren in ernstige zaken.
In aanvulling op het programma werd bovendien de politieke wens geuit om de
advocaat toe te laten tot het politieverhoor. Nadat de Tweede Kamer de motie Dittrich
aanvaard had, zegde de minister van Justitie toe tijdelijk een verandering in de
procedure van de eerste politiële verdachtenverhoren in te voeren: het ‘experiment
raadsman bij politieverhoor’.
Het doel van het experiment is te bekijken wat de meerwaarde is van de
aanwezigheid van de raadsman op het bevorderen van de transparantie en
verifieerbaarheid van het verhoor en het voorkomen van ongeoorloofde pressie. De
praktische uitwerking van deze doelstelling betreft een tweeledige verandering van de
verhoorsituatie: de advocaat wordt toegelaten tot het verhoor én advocaat en verdachte
krijgen voorafgaand aan het verhoor de gelegenheid in beslotenheid met elkaar te
overleggen. De invoering van deze tijdelijke (experimentele) maatregel geldt voor alle
(voltooide) misdrijven tegen het leven gericht, genoemd in Titel XIX Wetboek van
Strafrecht in de regio’s Amsterdam-Amstelland en Rotterdam-Rijnmond. Ten behoeve
van het experiment is het ‘protocol pilot raadsman bij politieverhoor van verdachten’
opgesteld dat voorschrijft hoe alle deelnemers aan de verhoren zich zouden moeten
opstellen. Het is belangrijk te vermelden dat raadsman en verdachte volgens het