30 Almelose schaatsfabrikant innoveert met UT Raps ... - Twentevisie

Almelose schaatsfabrikant innoveert met UT
Raps slaat zijn
30
◆ Rik Nijkamp wil de
concurrentie met
Viking winnen.
Bij schaatsers draait alles om het
maken van slagen. De korte slagen
van Wennemars, de lange van
Romme. De Almelose schaats- en
skeelerfabrikant Raps (spreek uit:
Reps) wil binnen afzienbare tijd
ook zijn slag slaan. Namelijk de
grootste schaatsenfabrikant van
Nederland worden en een belangrijke
wereldspeler in de productie
van skeelers. Daarbij moeten kwaliteit
en innovatie voorop staan.
Een en ander gaat gebeuren aan
de hand van de nieuwe directeur
van Raps, de 30-jarige Rik Nijkamp.
Hij staat te trappelen om
zijn bedrijf op te stuwen in de
vaart der volkeren.
(door Bert Eeftink)
Schaats- en skeelerproducent Raps bestond
onlangs twaalf en een half jaar. In
die periode zwaaide ex-reclameman Joep
Gierveld de scepter over het bedrijf.
Maar Gierveld voelde de jaren tellen en
ging op zoek naar een opvolger. Die vond
hij in Vriezenvener Rik Nijkamp. Nijkamp
studeerde aan de gerenommeerde
universiteit Nyenrode, specialiseerde
zich in financieel managent en werkte
daarna onder meer bij het Europese
hoofdkantoor van het Amerikaanse Nike
in Hilversum. Toen Gierveld hem polste
zag Nijkamp kansen. “Ik heb affiniteit
met de ‘skate-sport’ en Raps is een
bedrijf dat de underdog-status inmiddels
is ontgroeid en legio mogelijkheden heeft
voor de toekomst. Bovendien kon ik
terug naar mijn geboortestreek.”
Twentevisie. 03/2001
Gierveld blijft weliswaar de eigenaar en
is paraat als raadgever en vraagbaak,
maar Nijkamp zet tegenwoordig de lijnen
uit. “Raps is een substantiële orde
in markt. Het bedrijf staat bekend om
zijn noviteiten. Misschien zijn er de
afgelopen jaren wel teveel ideeën gepresenteerd.
Dat was voor afnemers, laat
staan voor consumenten niet te behappen.
Dat zullen we vanaf nu meer gestroomlijnd
gaan doen. Nieuwe dingen

slag
hebben altijd een incubatietijd. Als we
iets op de markt brengen moet het product
er ook meteen staan. Tot in den
treuren getest en klaar voor langdurig
gebruik.”
Willie Wortel
Raps kwam de afgelopen jaren voortdurend
met nieuwe snufjes naar buiten. De
meeste kwamen uit de koker van Hans
Veldhuis, verantwoordelijk voor Research
& Development bij Raps. De ‘uitvindende
schaatstrainer’ ontwikkelt bij
wijze van spreken de ideeën waar je bij
staat. Na twee jaar denk- en testwerk
kwam de Almelose firma eind vorig jaar
in het nieuws met de zogenaamde 3Dschaats,
de overtreffende trap van de
klapschaats. Het bijzondere aan de 3Dschaats
is het klapmechanisme, dat in
een hoek van veertien graden onder de
schoen is aangebracht. De ijzers van de
schaats zijn in het midden wat smaller,
net zoals dat bij de zogenaamde ‘carveski’s’
het geval is.
‘De skeelerproductie
overtreft de schaatsproductie
ruim’
Door de aanpassingen draait de hiel bij
het openklappen van de schaats verder
naar binnen dan bij de gangbare klapschaats.
“Schaatsers kunnen op deze
manier meer druk zetten en een langere
afzet maken. Daardoor kun je forse tijdswinsten
boeken. De marathonrijders Jan
Maarten Heideman en Jan van Oostrum
rijden en winnen er al op. Ze zijn er tevreden
over. We werken nu hard aan de
definitieve versie ter voorbereiding op
Salt Lake City in 2002. De winter erna
komt hij op de markt.”
“De bedrijfsvoering van Raps rust op
twee pijlers: innovatie en kwaliteit. Wij
zijn goed in het bedenken en ontwikkelen
van dingen.” Daarbij richt Raps zich
zowel op de schaats- als op de skeelermarkt.
Het bedrijf wil onder andere de
banden met de Universiteit Twente aanhalen
om meer wetenschappelijke armslag
en mogelijkheden te krijgen. Met de
universiteit in Delft doet Raps al zaken.
Cult
“Het skeeleren is wereldwijd vele malen
groter dan het schaatsen. Schaatsen is
alleen in Nederland een wereldsport.
Skeeleren gaat veel verder. Overal over
de wereld zijn er, bijvoorbeeld op officiële
skeelerbanen, wedstrijden. Mogelijk
wordt het skeeleren in 2004 een olympische
sport. Kijk eens naar Amerika. Daar
is het skeeleren onder de noemer speed
skaten ‘cult’. Daar draait het niet alleen
om een schoen met wieltjes, maar ook
om de vorm en de kleur.” Nijkamp weet
dat de skeelerproductie de schaatsproductie
ruim gaat overtreffen.
Op dit moment richt Raps zich nog grotendeels
op de binnenlandse markt, maar
focust zich wel in toenemende mate over
de grens. Bij de verkoop is het aandeel
van skeelers nu al groter dan het aandeel
van schaatsen. “Wij zijn nu nog minder
afhankelijk van een winter met natuurijs.
We leveren een product dat het hele jaar
gebruikt kan worden. Dat wil trouwens
niet zeggen dat we de schaatsenproductie
verwaarlozen. We willen de grootste
van Nederland worden. Het is de uitdaging
om de nummer één, Viking uit
Weesp, in te halen. Dat is het streven
voor de komende tijd.”
De concurrentiestrijd tegen Viking loopt
als een rode draad door de geschiedenis
van Raps. Als de Almelose fabrikant weer
eens met een noviteit op de proppen
kwam, meldde de concurrent steevast dat
‘het wiel weer eens was uitgevonden’.
Niets nieuws onder de zon, dus. En toen
bijvoorbeeld de jeugdige schaatser Mark
Tuitert doorbrak en onder de hoede van
de KNSB onmiddellijk overstapte van
Raps naar Viking ontstak toenmalig Rapsdirecteur
Gierveld in razernij. “De vaderlandse
topschaatsers worden door de
bond stelselmatig aangezet tot een overstap
naar Viking,” zo raasde Gierveld in
de media. “De concurrentie met Viking
blijft natuurlijk. Zo lang de strijd gezond
is moet je hem voeren. Maar we moeten
er ook weer niet te veel energie in steken.
Bovendien: Viking richt zich niet echt op
de skeelermarkt. Wat dat betreft is er niet
eens sprake van echte concurrentie op alle
fronten.”
Windtunnel
Zoals gezegd: innovatie is één van de peilers
onder Raps. Zo ontwikkelde het bedrijf
eerder al supersnelle schaatspakken,
de zogenaamde AirFlow suites, die in een
windtunnel bij TNO uitgebreid getest
werden. Volgens Nijkamp leveren de speciale
pakken drie tot negen procent tijdswinst
op. Afhankelijk van de snelheid is
dat 0,3 tot 0,7 seconden per ronde. “In
Japan doet het pak het erg goed. We krijgen
de laatste tijd veel mailtjes van mensen
die winnen in die pakken.” Raps heeft
overigens geen ambities om zich verder in
de schaatskledij te storten: “Schaatsenmaker,
blijf bij je leest.”
‘Wij zijn goed in het
bedenken en ontwikkelen
van dingen’
Bij de Almelose firma werken momenteel
15 mensen. “In de productie willen
we naar verdere efficiency. Dus meer
doen met dezelfde mensen en het optimaal
inzetten van regionale en internationale
toeleveranciers.” Raps wil zich
ook nadrukkelijker naar buiten toe presenteren.
Daarbij participeert de onderneming
in het Almi-Ice Racing Team, een
commercieel jeugdteam van negen jonge
schaatstalenten. De Vriezenveense machinefabriek
Almi zorgt voor het budget,
Raps voor het materiaal. Bovendien vormen
de jeugdige schaatsers ideale proefkonijnen
voor de nieuwste uitvindingen
van Hans Veldhuis, niet geheel toevallig
ook de trainer van het negental. Raps is
tevens bezig met het opzetten van een
commercieel speedskate-skeelerteam.
Daarvoor moet nog een hoofdsponsor
worden gevonden. “Met het oog op de
komende winterspelen in Salt Lake City
organiseren we binnenkort een testsessie
voor topschaatsers in Calgary. Die kunnen
dan de nieuwste versie van onze 3Dschaats
uitproberen. Veel landen, waaronder
Amerika, hebben al belangstelling
getoond. Nederland niet, nee. Maar dat
komt nog wel.”
■
31
Twentevisie. 03/2001