handreiking 'Bijtijds erbij zijn - Nederlands Jeugdinstituut

Daarnaast is het zinvol met ouders afspraken te maken wat te doen, als zij (via hun kind) horen
over onveilige situaties in de sfeer van pesten maar ook een vervelende thuissituatie van een klasgenootje
van hun kind. Benadruk dat de aanpak van elke ongewenste situatie begint met een eerste
signaal én het delen daarvan met anderen.
Via medezeggenschaps- en ouderraad hebben de ouders inspraak bij het bepalen van beleid en de
uitvoering hiervan in de schoolpraktijk. Naast algemene thema’s over de ontwikkeling van kinderen
en het onderwijsaanbod, gaat het daarbij ook om zorgthema’s als veiligheid op school, omgaan
met lastig gedrag in de klas of ouderbetrokkenheid. Beleidsafspraken over ouderbetrokkenheid,
gemaakt in een positief en open schoolklimaat, zijn een steun in de rug voor klassikale- en individuele
oudercontacten.
Beleidsafspraken tussen school en ouders
Voorbeelden van afspraken over ouderbetrokkenheid in het kader van zorg voor de
kinderen, maar ook specifiek in het kader van signalering en aanpak van huiselijk geweld
en kindermishandeling zijn(2):
> zorgen over het welzijn van de kinderen spreken we (ouders en leerkracht) naar
elkaar uit
> het uitspreken van zorgen is geen kritiek, bemoeizucht, beterweten of oordeel, maar een
uiting van ‘wij, ouders en leerkracht, zijn er samen voor het kind’
> de school kan ouders adviseren en verwijzen, maar is geen hulpverlenende instantie
> de school helpt waar mogelijk ouders die het bij de opvoeding moeilijk hebben
> als ouders zich zorgen maken over een leerling van de school die niet hun eigen kind is,
kunnen zij dit bij de leerkracht melden. Deze gaat vervolgens te werk volgens de meldcode.
> De school kan ouders attenderen op de aanwezigheid van een vertrouwenspersoon
1.8 Preventie in de klas; lessen voor leerlingen
De school heeft een preventieve taak ten opzichte van onveilige situaties, zoals kindermishandeling
en huiselijk geweld, en het adequaat handelen hierbij. Dit gebeurt allereerst in het brede kader van
omgaan met elkaar, weerbaarheid, sociale vaardigheden, pesten, veiligheid, en dergelijke. Steeds
vaker besteden scholen in de klas expliciet aandacht aan het onderwerp huiselijk geweld of kindermishandeling.
Soms is hiervoor structureel aandacht, een andere keer gebeurt dit naar aanleiding
van de actualiteit: een mediabericht of een voorval dichtbij huis (een kinderlokker, een ontvoering,
een zedenzaak, eerwraak). Hoe dichterbij de eigen leefsituatie en hoe groter de media-aandacht,
des te meer onrust er kan ontstaan. In de loop der jaren zijn diverse programma’s en methoden
ontwikkeld 3 die bruikbaar zijn om onderwerpen als veiligheid (thuis of op school) en weerbaarheid
bespreekbaar te maken. Als school kun je natuurlijk ook al gebruikte eigen materialen, lessen en
methoden bekijken op sociale omgang cq. weerbaarheid en deze eventueel aanpassen. Zorg er in
ieder geval voor dat de aandacht hiervoor niet wegebt.
3 Voorbeelden van
‘good practices’
vindt u in de databank
Effectieve
Jeugdinterventies:
www.nji.nl/databanken.
Zie ook
het project
preventie seksuele
intimidatie:
www.ppsi.nl.
Nederlands Jeugdinstituut 17