Geriatrie verpleegkunde - V&VN Geriatrie

Klinische Les Richtlijn Gedragsstoornissen bij dementie
Definitie gedragsproblemen bij dementie:
Gedragsproblemen zijn alle gedragingen van
de patiënt die door de patiënt en/of zijn
omgeving als moeilijk hanteerbaar worden
ervaren.
Probleemgedrag bij dementie komt veel voor,
maar is moeilijk te begrijpen en te hanteren.
Om een patiënt met dementie beter te kunnen
ondersteunen, is er een richtlijn met een
eenvoudig stappenplan ontwikkeld, dat in zes
stappen de problemen, doelen en mogelijke
interventies in kaart brengt. De richtlijn is in
iedere zorgsetting te gebruiken, zowel voor
verpleegkundigen als voor verzorgenden. De
evidence based richtlijn „Omgaan met
gedragsproblemen bij patiënten met
dementie‟ is geadopteerd door de V&VN
geriatrie verpleegkunde en is op de
betreffende website te vinden.
Agressie, apathie en ontremd gedrag komt bij
80% van de dementerenden voor.
Verpleegkundigen en verzorgenden zijn er
vaak op gebrand dit soort probleemgedrag
direct op te lossen. Toch is het belangrijk om
eerst stil te staan bij wat je ziet en dat te
beschrijven. Er kunnen allerlei redenen zijn
waardoor een patiënt geagiteerd of agressief
gedrag vertoont. Er kan een lichamelijke
oorzaak zijn, zoals pijn, maar ook veranderde
medicatie of neurologische schade. De fase
van dementie is bepalend. Ook de omgeving
van de patiënt en de wijze waarop een patiënt
wordt benaderd zijn factoren die van invloed
zijn op het gedrag en die
nader beschouwd dienen te worden om het
veranderde gedrag van de patiënt te kunnen
begrijpen.
De richtlijn gaat uit van de methodische
toepassing van non-farmacologische
interventies en is multidisciplinair van opzet.
De werkwijze staat beschreven in de richtlijn.
Ook vind je er een uitgebreide beschrijving van
de interventies, de „evidence‟, een
samenvattingskaart van alle aanbevelingen en
een praktisch zes-stappenplan. Aan de hand
van dit stappenplan kan de verpleegkundige
het gedrag van een dementerende analyseren
en een plan van aanpak formuleren, waarna
interventies gekozen kunnen worden.
De richtlijn biedt dus geen kant-en-klare
oplossing voor gedragsproblemen van
patiënten met dementie. Het is een hulpmiddel
waarbij belevingsgerichte zorg als
uitgangspunt wordt gehanteerd.
De richtlijn wordt nu in diverse werkvelden
geïmplementeerd. De richtlijn moet een
duidelijke plaats krijgen in het zorgproces,
want dan kan de organisatie ondersteuning
bieden met scholingsfaciliteiten en kan het
multidisciplinaire team met haar kennis de
oorzaak en interventiemogelijkheden bepalen.
http://www.venvn.nl/Portals/20/publicaties/Rich
tlijnOmgaanMetGedragsproblemenBijDementi
e.pdf
Huub Schuwer
Verpleegkundige dagcentrum geriatrie
UMCN St. Radboud Nijmegen
Nieuwsbrief V&VN Geriatrie verpleegkunde (voorheen VVVG)-
Juni 2009 - pag. 3