Geriatrie verpleegkunde - V&VN Geriatrie

Actueel Passiviteiten Dagelijks Leven (PDL) in de
praktijk
Ed van Wiersum, fysiotherapeut en PDLcoördinator
van de Stichting Woonzorg West
Zeeuws-Vlaanderen, Oostburg en docent bij
de officiële PDL cursus welke gesuperviseerd
wordt door de PDL stichting. Het gedeelte over
snoezelen is geschreven door Antoinette
Quaars, activiteitenbegeleider bij dezelfde
woonzorgstichting.
PDL.
In het onderzoek van Gea van Dijk wordt
uitgelegd wat PDL inhoudt. In dit artikel wordt
een praktisch onderdeel van PDL besproken.
Naast de 7 gebieden: liggen, zitten, gewassen
worden, gekleed worden, verschoond worden,
verplaatst worden en gevoed worden speelt
zintuigactivering een belangrijke rol.
Zintuigactivering en snoezelen
Snoezelen is gericht op het leggen van contact
met ernstig dementerende ouderen. Door het
snoezelen vind je aansluiting bij de
belevingswereld van de dementerende. Je
creëert een sfeer waarin de dementerende
zich kan ontspannen, en zijn omgeving als
veilig ervaart. De innerlijke leefwereld van de
dementerende oudere staat centraal. Je laat
de cliënt in zijn waarde en corrigeert zo min
mogelijk. Je doet een specifiek appel op de
zintuiglijke waarnemingen waarbij de
dementerende emoties en gevoelens kan
uiten en los kan te laten. Met snoezelen maak
je contact. Het doel is optimaliseren van
algeheel welbevinden van de cliënt. De
hulpverlener straalt die openheid en
vertrouwen bijvoorbeeld door stem en
lichaamstaal. Zintuigactivering kent een
methodische en inzichtelijke werkwijze. De
gegevens van de cliënt over het verre en
recente verleden zijn het vertrekpunt. Waar
hield/houdt de cliënt van? De manier waarop
zintuigactivering wordt aangeboden is
belangrijker dan het materiaal dat gebruikt
word. Het doel van snoezelen is een sfeer
creëren waarin de oudere mens zich veilig
voelt en angsten en onzekerheden
verminderen of verdwijnen want naarmate
vaardigheden verloren gaan neemt de
behoefte aan veiligheid, huiselijkheid en
herkenbaarheid toe.
Snoezelen/zintuigactivering
/complementaire zorg; Welke
mogelijkheden zijn er?
De vijf zintuigen worden op verschillende
manieren geprikkeld.
Luisteren; werken met geluid waaronder bijv.
muziekinstrumenten, geluiden van bv
regenmakers, gong, klankstaven/schalen,
muziekstukken vooral klassiek en
ontspanningsmuziek. De stem, praten, zingen.
cd.‟s met natuurgeluiden, muziekkussen.
Muziek kan bewegen stimuleren, en aanleiding
geven tot het ophalen van herinneringen. Het
biedt troost en verbondenheid. De hulpverlener
gaat bewust om met het aanbieden van
muziekstijlen: muziek op maat, dus gericht op
de individuele cliënt.
Voelen/tastzin; massages/ voet/ hand,
lichaam, aarden (in het lichaam komen) baden
in b.v. snoezelbad, voetbaden, voelen van
verschillende tastmaterialen, voelmatjes of
kussens waaraan tastvormen worden gehecht
etc. (Deze zijn heel goed zelf te maken en af te
stemmen op de individuele cliënt!) Warmte
door kersenpitzakken, zachte knuffels etc.
Nieuwsbrief V&VN Geriatrie verpleegkunde (voorheen VVVG)-
Juni 2009 - pag. 8