Bestuurlijke discussie over <strong>Sportief</strong> <strong>Participeren</strong> , deel 3Samenwerkenaan een olievlek vanintegraal werkenTijdens de laatste bestuurlijke bijeenkomst in de Raadskelder in ’s-Hertogenbosch stond de vraag ‘Sociale cohesie enveiligheid door sporten en bewegen?’ centraal. Het gesprek ging vooral over hoe gemeenten intern tot een meer integralewerkwijze kunnen komen en over hoe zij extern een regiefunctie in plaats van een uitvoerdersfunctie kunnenvervullen. Dat de werkwijze van gemeenten anders en daarmee efficiënter moet worden, stond voor alle aanwezigenvast. De conclusie was dan ook: “De gemeenten die nu voorop lopen, moeten de handen ineen slaan en een olievlekvan integraal werken creëren!”De <strong>Wmo</strong> komt voort uit devolksverzekering Algemene WetBijzondere Ziektekosten (AWBZ).Dit was een verzekeringswet en daarmeegestoeld op het principe: “Ik heb er rechtop en daarom wil ik het.” De <strong>Wmo</strong> isechter een participatiewet die, zoals ooktijdens eerdere bijeenkomsten naar vorenkwam, veel meer uitgaat van de eigenverantwoordelijkheid en eigen krachtvan de burger. Sport kan daarin eenhandig middel zijn, omdat sport ervoorkan zorgen dat mensen hun eigen kracht(her)ontdekken en weer op eigen krachtverder gaan – zoals terug te zien is bij de40Foto: Jordy Riphagen
De <strong>Wmo</strong> had beterWmp kunnen heten:met de p vanparticipatieverschillende best practices die tijdensde bijeenkomsten werden gepresenteerd.Mensen die even achterop raken, kunnendoor gerichte sportieve programma’s weerterugkeren in de maatschappij.Geen <strong>Wmo</strong> maar WmpOmdat de burger centraal staat in de<strong>Wmo</strong>, is het voor gemeenten belangrijkgeworden met de burgers het gesprekaan te gaan. Op deze manier moet wordengezocht naar de vraag achter de vraag,zodat van daaruit nieuwe collectievearrangementen door het werkveld kunnenworden georganiseerd. Eigenlijk hadde <strong>Wmo</strong> beter Wmp kunnen worden genoemd:met de p van participatie in plaatsvan de o van ondersteuning. Want door hetwoord ‘ondersteuning’ kan de burger nogsteeds het idee krijgen dat hij achteroverkan leunen en wordt ondersteund. En datis nu juist niet meer de bedoeling! De burgermoet zelf in actie komen en heeft dusDe Open VoetbalclubStichting Meer dan Voetbal is een organisatiedie sport, in dit geval voetbal,inzet voor maatschappelijke doeleinden.Zo ontwikkelde Meer dan Voetbal het concept‘Open Voetbalclub’ in het kader vanhet WK Bid 2018-22. De theorie hierachteris dat voetbal bijdraagt aan zaken alsparticipatie, gezondheid en sociale cohesie.Voetbalverenigingen worden dan ookuitgedaagd zichzelf als ‘buurthuis van detoekomst’ te positioneren. Uitgedaagd dusom projecten te doen waarbij ze hun aanbodmaatschappelijk verantwoord uitbreiden,bijvoorbeeld door ouderenvoetbal ofdoor naschoolse opvang op de verenigingte starten. Het aangaan van structurelesamenwerkingsverbanden is hierin vooreen voetbalvereniging essentieel.Doelbewust sporten!eigen verantwoordelijkheid om de eigenkracht (weer) te vinden.Sportieve <strong>Wmo</strong>-kaartEr vinden al veel sportieve en cultureleprojecten plaats die zich uitstekend lenenvoor de prestatievelden uit de <strong>Wmo</strong>.Elkaar informeren en het communicerenvan de goede voorbeelden, lijken dan ookgoede oplossingen. NISB gaat werken aaneen ‘sportieve <strong>Wmo</strong>-kaart’ die moet latenzien wat er in Nederland allemaal gebeurtop het gebied van <strong>Wmo</strong> en sport. Verderzijn er prestatievelden die helemaalevidence based zijn. Hiermee wordt bedoelddat er al veel projecten zijn waarvande financiële waarde is aangetoond enwaarmee andere gemeenten zo aan deslag kunnen.eerstelijnszorgaanbiedersEen belangrijke rol is weggelegd voor dehuisarts en andere eerstelijnszorgaanbieders.Zij hebben ook met een kanteling temaken, namelijk die van curatieve naarpreventieve zorg. Onderzoek toont aandat een preventieve aanpak bij de huisartsen andere zorgaanbieders, die is gerichtop sport en bewegen, een inverdieneffectheeft van 1 miljard euro in tien jaar.Gemeente als regisseurIn gemeenten wordt nu door de diverseDit is een project uit ’s-Hertogenbosch dat goed past in het beleid van destad, dat uitgaat van eigen kracht. Het project is gestoeld op het principedat elke jongere zijn of haar eigen held heeft. In iedere Bossche wijk waarhangjongeren voor veel overlast zorgden, is een voetbalteam gevormd vandeze jongeren die een voorbeeldfunctie in de wijk vervullen. Deze voetbalteamszijn als de topvoetballers van FC Barcelona van de desbetreffendewijk. Om onderdeel van dit team te zijn, hebben de jongeren rechten enplichten. Rechten zijn zaken als teamkleding, trainingen, status in de wijken trainingskampen. De plichten zijn: je netjes en als een voorbeeldjongeregedragen. Dat betekent onder andere dat je je opleiding afmaakt enje goed gedraagt. Wordt er buiten het sporten om tóch rottigheid uitgehaald,dan wordt binnen het team de strafmaat (die voor het hele teamgeldt!) bepaald. Pas wanneer deze structuur goed staat, wordt geprobeerdde jongeren richting sportverenigingen te krijgen. Sportverenigingen zijnvan oorsprong namelijk niet ingericht en toegerust om dit soort jongerenaan zich te binden. Daarom moet de gemeente investeren in de begeleidingvan het team. Deze kosten wegen echter niet op tegen de kosten van bijvoorbeeldschooluitval, die vele malen hoger zijn.beleidsterreinen vaak intern en externlangs elkaar heen gewerkt. Dat kan enmoet efficiënter:• allereerst is het van belang de interneorganisatie op één integrale lijn te krijgen;• vervolgens is voor gemeenten naarbuiten toe een heel nadrukkelijke rolals regisseur van samenwerking of ontmoetingsplatformen,weggelegd. Alleenwanneer de gemeente ontmoetingsplatformenregisseert en het veld zelf deuitvoering verzorgt, zullen projectenbeklijven;• het is als gemeente essentieel om departijen die beschikken over de benodigdehouding te belonen. Het gaat danom creativiteit, bevlogenheid en passie.Alleen met deze houding kunnen heiligehuisjes omver worden geworpenen samenwerkingsverbanden wordenaangegaan.Een mooi voorbeeld van een gemeentedie in dit proces zit, is Zoetermeer. Daarwordt het integraal werken ook wel de‘satéprikker’ genoemd; een prikker diedwars door alle beleidsvelden heen gaat.Zoetermeer heeft in dit proces de financiëlecrisis gebruikt als hefboom voorintegraal werken.41
Change language