Zoogdieren, het beschermen waard - Zoogdierwinkel

More documents

Recommendations

Info

$H:\AB-Zm\Telganger\Definitieve versies\1998-1999 ... - Zoogdierwinkel$

ZOOGDIER 2002 13 (2) 30DE VOSSENlI twORMIN OOST.;.NEDERLANDMarijke DreesIn 1991 heeft Ad Vos in Zoogdier Grg. 2, nr. 4) een artikel geschrevenover de voor vos en mens gevaarlijke lintworm. Op datmoment kwam de lintworm niet in N eder1and voor. Inmiddelsheeft de parasiet ook Nederland bereikt (Oost-Groningen enZuid-Limburg). Ik werd daarop attent gemaakt toen ons tijdenseen excursie op de Groninger kwelders, in 1997, werd afgeradenom zeekraal te plukken en eten. Alles waar een vos overheengepiest had was gevaarlijk, het was een ziekte die zich pas na tienjaar zou openbaren en die dan dodelijk was.Uit artikelen in De Nederlandse Jagerblijkt dat jagers de dreiging serieusnemen. Zij lichten hun leden voor enadviseren om (jacht)honden te wassen.De Keuringsdienst van Waren waarschuwttegen het eten van ongewassenbosvruchten en 'valfruit'. Alle reden voorde VZZ werkgroep Zoogdierbescbermingom zich eens te oriënteren. Hoe ernstig isde ziekte, zouden ook veldwerkers van deVZZ voorzichtig moeten zijn, is er redenom de vos extra te bestrijden? Wij verzameldende volgende informatie:De vossenlintworrn Ecbjnococcus multilocularis,een enkele millimeters groteparasiet bij de vos, kan bij de mens somsop de lange duur (vijftien jaar) tot dedood leiden, doordat de lever langzaamoverwoekerd wordt door cysten. Het isonbekend hoe besmetting van de menskan plaatsvinden; wellicht kunnen demicroscopisch kJeine eitjes zelfs ingeademdworden tijdens èen boswandeling.Het is dan ook moeilijk om maatregelente treffen die besh1etting te allen tijdekunnen voorkomen. In gebieden waar devossenlintwonn van oudsher voorkomt,zoals in centraal Europa, is de besmettingsgraadbij de mens echter zeer gering;per jaar komen er per 1 miljoen inwonersgemiddeld 185 patiënten bij (mededelingAd Vos). Het onderzoeksinstituut RIVMmonitort de verspreiding van de parasiet:op dit moment komt de parasiet voorin Oost-Nederland. Het Ministerie vanVOlksgezondheid vindt voorlichting (nog)niet nodig.Geen aanleiding tot ongerustheid. Desondanksvragen wij ons af of het nietverstandiger zou zijn als de overheidvooral in gebieden waar de parasiet nuvoorkomt voorlichting gaat geven. Wantnu doen toch ook allerlei geruchten deronde. Bij die voorlichting zouden vooralde honden- en kattenbezitters bereiktmoeten worden . Uit alle publicaties blijktdat ook honden en katten met deze parasietbesmet kunnen worden. Onze huisdierenvormen daardoor wellicht eerdereen besmettîngsbron dan vossen.Hoe kan het probleem bet beste aangepaktworden? Ad Vos beschrijft eensuccesvolle proef in Duitsland met hetuitleggen van aas met een ontwormingsmiddelvoor vossen. Dat lijkt voorNederland ook het proberen waard. Enhet doodschieten van vossen? Voorzichtigaan, want lege territoria leiden tot meervosbewegingen, en daarmee tot een snellereverspreiding van de parasiet. Dewerkgroep Zoogdierbescherming heefthet VZZ-bestuur geadviseerd om eenbrief van die strekking te sturen aan hetministerie van Volksgezondheid, Welzijnen Sport.-rlLiteratuur:Giesseo, J.W.B.van der, et al. 1998. The presenceof Echinococcus multilocularis inthe red fox (Vulpes vulpes) in theNetherlands. RIVM, BilthovenFolder "Vossen lintworm, februari 2001."Uitgave Keuringsdienst van Waren,Postbus 16108,2500 Be Deo Haag
ZOOGDmR 2002 13 (2) 31TTE---~ INMeta- Rijkswm} SEOp 28 maart kondigde StaatssecretarisFaber van LNV aan dat in de zomer vandil jaar een begin gemaakt wordt met deherintroductie van de otter (Lutra lutra) inNederland. De otter is ondanks allerleiplannen om dit te voorkómen rond 1988uitgestorven in Nederland. De laatstewaarneming was een doodgereden dier,geen uitzonderlijk levenseinde voor eenNederlandse otter.De belangrijkste oorzaak van het uitstervenligt volgens deskundigen waarschijnlijkniet eens in het aantal overredenotters. Tot 1942 werd er immers gejaagdop otters, zonder dat dit direct leidde tothet uitsterven van de soort. WaarschîjnlijkerÎs dat de voortplanting van de ottersterk geremd is door giftige stoffen (voornameHjkPCB's en kwik) in het milieu. Alstoppredator krijgt een otter immers dezestoffen in grote hoeveelheden binnen viade vissen die bij eet. Deense onderzoekershebben aangetoond dat deze stoffeningrijpende gevolgen voor de stofwisselingen hormoonhuishouding hebben. Natuurlijkhebben aanrijdingen met zwervendedieren en het verdrinken van jonge dierenin fuiken de populatieafname versneld;net als de vernietiging en versnipperingvan de habitat, waardoor dieren bovendiengrotere afstanden moesten afleggenom een partner te vÎnden en zo nog vakerwegen moesten oversteken.Inmiddels is de waterkwaliteit sterk verbeterden de ophoping van gifs10ffen in deprooien van de otter in een aantal Overijsselseen Friese gebieden tot onder deveilige nOITl1 gedaald. Met EU-geldenwordt gewerkt aan het opheffen vanbarrières (wegen) en het aanleggen vanverbindingszones tussen gebieden metgeschikt otterhabitat. Ook hebben terreÎnbeheerdersen ministerie afspraken gemaaktmet vissers in de uitzetgebiedert.Zij zullen keerwandjes in hun fuikengebruiken om te voorkomen dat jongeotters de fuiken inzwemmen en er vervolgensin verdrinken. Het plan is dan ookom in juni zes otters in de Weerribben uitte zetten, gevolgd door nog zes als zichgeen onvoorziene tegenslagen voordoen.Daarna zullen er otters in de Wieden, deRottige Meenthe en de Lindevallei wor-Met EU-gelden wordt de otter in Overijsselgeherintroduceerd. Is een levensvatbarepopulatie in Nederland nu haalbaar?Foto: Rol/in Ver/indeden losgelaten. Uiteindelijk zullen er verspreidover vier jaar veertig otters uitgezetworden, ongeveer half-om-half mannetjesen vrouwtjes.De otters komen uit Letland of WitRusland, omdat de Stichting OtterstationNederland (het fokstation bij Leeuwarden)op korte termijn niet voldoendeotters kon fokken. Dat otters uit een dermateverafgelegen gebied gehaald worden,vindt zijn oorzaak in de (terechte) eis dateen 'donorpopulatie' niet geschaad magworden door het wegvangen van dieren.Dichter bij huis zjjn alle populaties zo verzwaktdat het onverstandig zou zijn om erdieren weg te vangen. Een levensvatbarepopulatie in Nederland, op termijn verbondenmet populaties elders, is dus geenoverbodige luxe.In tegenstelling tot dieren uit gevangenschaphoeven wildvangotters niet eerst uitte wennen, en ze zullen dus zo snel mogelijknadat ze zijn voorzien van een zenderworden losgelaten. Naast telemetrie zalAIterra ook moderne moleculaire techniekeninzetten om de dieren te volgen:DNA uit hun uitwerpselen kan gebruiktworden om de identiteit van de individueledieren te achterhalen. Zo is het tochnog mogelijk om een soort te volgen diezich nagenoeg nooit laat zien. De informatiedie de onderzoekers zo verzamelenzal mede dienen om beheerders enbeleidsmakers bijtijds te láten ingrijp~n alsblijkt dat, ondanks alle maatregelen die algenomen zijn, de omstandigheden nogonvoldoende aan de eisen van de soortvoldoen.-rif
Page 4: ZOOGDIER 2002 I 3 (2)Holland en De
Page 7 and 8: ZOOGDIER 2002 13 (2) 7E IN NEDEC 1-
Page 9: ZOOGDIER 2002 13 (2)tig optreedt. W
Page 12 and 13: ZOOGDIER 2002 1 3 (2)12van de bosge
Page 14 and 15: 14Dit 'poep-beestje' is een vliegen
Page 16 and 17: ZOOGDIER 2002 13 (2) 1600•10 e No
Page 18 and 19: ZOOGDIER 2002 13 (2)18Gewone dolfij
Page 20 and 21: ZOOGDIER 2002 13 (2)een aantal dier
Page 22 and 23: ZOOGDIER 2002 13 (2)loopt dan de do
Page 24 and 25: ZOOGDlER 2002 I 3 (2)VetOm de condi
Page 27 and 28: ZOOGDIER 2002 t 3 (2)27Waarom heeft
Page 29: ZOOGDIER 2002 I 3 (2)29. -- .;,;#,"
Page 33 and 34: ZOOGDIER 2002 13 (2)33Vos eet zeeho
Page 35 and 36: ZOOGDIER 2002 13 (2) 35Buitengewoon
Page 38 and 39: ZOOGDIER 2002 I 3 (2)38HypERWEBSITE
Page 40 and 41: ZOOGDIER 2002 I 3 (2)40Knaagdieren
Page 42 and 43: ZOOGDIER 2002 13 (2) 42G IE : BE oE
Page 44 and 45: ZOOGDffiR 2002 I 3 (2)44Meebrengen:
Page 46 and 47: ZOOGDIER 2002 13 (2)46in geve.-c.b.
Page 48: ZOOGDIER 2002 13 (2) 48Ik doe al la

Zoogdieren, het beschermen waard - Zoogdierwinkel

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?