Bioveiligheid in het laboratorium - VIB
Bioveiligheid in het laboratorium - VIB
Bioveiligheid in het laboratorium - VIB
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
42<br />
Laboratoriumvoorzien<strong>in</strong>gen<br />
Voor <strong>het</strong> opgroeien van adenovirale of muizenretrovirale partikels, of ze nu replicatiedefectief<br />
zijn of niet, is een <strong>laboratorium</strong> met <strong>in</strong>perk<strong>in</strong>gsniveau 2 aangewezen. Bovendien is een<br />
veiligheidskab<strong>in</strong>et van klasse II nodig, een horizontale lam<strong>in</strong>aire flowkast geeft onvoldoende<br />
bescherm<strong>in</strong>g aan de medewerker en <strong>het</strong> milieu. Strikte toegangsregels gelden voor de<br />
toegang tot de ruimte.<br />
Afval<br />
Al <strong>het</strong> vast, vloeibaar en besmet materiaal dient geïnactiveerd of ontsmet te worden voordat<br />
<strong>het</strong> wordt weggegooid of hergebruikt. Autoclaveren is hiervoor de aangewezen<br />
methode, of afvoeren van <strong>het</strong> materiaal <strong>in</strong> speciale biohazardafvalconta<strong>in</strong>ers naar een vuilverbrand<strong>in</strong>g<br />
die geschikt is voor de verbrand<strong>in</strong>g van ziekenhuisafval.<br />
Bijzonderheden<br />
Werkzaamheden met de verschillende virale vectoren kunnen niet gelijktijdig <strong>in</strong> eenzelfde<br />
ruimte, laat staan <strong>in</strong> eenzelfde veiligheidskab<strong>in</strong>et worden uitgevoerd. Na beë<strong>in</strong>dig<strong>in</strong>g van<br />
werkzaamheden met een bepaald virus dienen de werkoppervlakken en <strong>het</strong> veiligheidskab<strong>in</strong>et<br />
te worden opgeruimd en ontsmet voordat <strong>het</strong> wordt vrijgegeven voor werkzaamheden<br />
met een ander virus.<br />
In <strong>het</strong> bovenstaande wordt uitgegaan van onschadelijke <strong>in</strong>serts. Bij <strong>het</strong> gebruik van virale<br />
vectoren, zeker wanneer <strong>het</strong> gaat om vectoren die hun erfelijk materiaal <strong>in</strong> <strong>het</strong> genoom<br />
van de cel <strong>in</strong>bouwen, moet extra opgepast worden met bijvoorbeeld <strong>het</strong> gebruik van<br />
dom<strong>in</strong>ant cellulaire oncogenen. De <strong>in</strong>schal<strong>in</strong>g gaat dan een klasse omhoog. Ook genen<br />
voor sommige immuunmodulerende eiwitten kunnen <strong>in</strong> virale vectoren als schadelijk worden<br />
aangemerkt. Een risicoklasse 3 <strong>in</strong>schal<strong>in</strong>g is <strong>in</strong> sommige gevallen nodig en daarvoor<br />
gelden strikte <strong>in</strong>perk<strong>in</strong>gsvoorzien<strong>in</strong>gen en werkvoorschriften die <strong>in</strong> de praktijk nogal wat<br />
met zich meebrengen.<br />
Er zijn steeds meer systemen voor de productie van virale vectoren waarbij <strong>het</strong> partikel dat<br />
geproduceerd wordt bestaat uit componenten afkomstig van verschillende virussen. Het<br />
meest bekende voorbeeld is de pseudotyper<strong>in</strong>g van retrovirale vectoren met <strong>het</strong> VSV-G<br />
eiwit. Dergelijke comb<strong>in</strong>aties van virale componenten verdienen bijzondere aandacht.<br />
Gastheerspecificiteit kan veranderen, bijvoorbeeld van niet-<strong>in</strong>fectieus voor de mens naar<br />
wel-<strong>in</strong>fectieus voor de mens. De risicoklasse dient aangepast te worden aan <strong>het</strong> actuele<br />
risico.<br />
<strong>VIB</strong> brochure bioveiligheid <strong>in</strong> <strong>het</strong> <strong>laboratorium</strong>
Change language