DigiDijk (brochure) - Innoveren met water

Ogen op én in de dijkOngeveer een vierde van Nederland ligt beneden de zeespiegel,terwijl ons land aan alle kanten wordt omringd door water.Over een afstand van ruim 3.500 km beschermt Nederlandzijn achterland via de zogenaamde ‘primaire waterkeringen’,dijken die bestand zijn tegen de golven van de grote rivieren,het Markermeer, het IJsselmeer en de zee. Daarnaast ligt er nogeens 14.000 km aan secundaire waterkeringen voor het overigewater. Hoe kunnen we de veiligheid van die waterkeringen zogoed mogelijk meten, bewaken en besturen?De lineaire deformatiesnelheid ter plaatse van de Hondsbossche zeewering gevisualiseerd op een hoogtemodel.Zowel lokale als globale vervormingen zijn waarneembaar in de radarresultaten. Bron: Hansje Brinker bvDe uitdagingDoor de stijging van de zeespiegel,de hogere rivierafvoer, frequentere enheviger regenval en ook bodemdalingin de veengebieden krijgen onze dijkenhet steeds zwaarder te verduren.De aanpassingen om ons watersysteemklaar te maken voor deze veranderdeomstandigheden zijn in volle gang.Zo worden er waterbergingsgebiedengecreëerd, wordt er ruimte gegeven aande rivieren en worden de waterkeringenen de zeeweringen op hoogte en op sterktegebracht. Het is daarbij van groot belangom te kunnen beschikken over actuelegegevens die ons iets vertellen overde veiligheid van onze waterkeringen.Die noodzaak werd in Nederland nogduidelijker gevoeld toen in de drogezomer van 2003 plotseling de veendijkbij Wilnis het begaf.Hoe kon het dat we dáchten onze dijkenop orde te hebben terwijl ze in werkelijkheidonverwacht konden bezwijken?Voor de toenmalige staats secretaris vanVerkeer en Waterstaat was die vraagaanleiding om de mogelijkheden te latenonderzoeken voor inspectie techniekendie aanvullend zijn op de bestaande visueleinspecties van de dijken. Daarvoor werdhet programma Verbetering InspectiesWaterkeringen (viw) opgericht, waarinonder andere de twee grootste beheerdersvan water keringen zitting hebben:de waterschappen en Rijkswater staat.Permanent monitoren en meten vanonze veiligheid is het doel.DigiDijk: permanente enobjectieve dijkbewakingTraditioneel wordt dijkbewakingvisueel uitgevoerd door een dijkleger:vrijwilligers of medewerkers van dewaterschappen. In de afgelopen jarenheeft de sensor- en satelliettechnologiezich echter intensief ontwikkeld.Netwerken van sensoren en satelliettechnologiezijn wellicht een manierom de keringen permanent, objectiefen - waar gewenst - real time te meten,bewaken en besturen. Om dat idee tetesten en te concretiseren, deed winnsamen met het ministerie van EconomischeZaken onder de projectnaam‘DigiDijk’ een oproep aan de markt metde vraag of er nieuwe waarnemingstechniekenzijn te ontwikkelen dieactuele en betrouwbare informatieopleveren over de toestand van waterkeringenen dijken.2 | Rijkswaterstaatwinn – Innovatieprogramma voor Wateruitdagingen | 3