10DECEMBER <strong>2011</strong> JAARGANG 6, SEIZOEN ‘11 -’12 NUMMER 2 ADVERTENTIERONDOM VOETBALDekker BestratingenAchterom 50 | 3995 EC Houten06-16690499
EDITIE UTRECHTFITTE VOETBALLER DECEMBER <strong>2011</strong> JAARGANG 6, SEIZOEN ‘11 -’12 NUMMER 211Martijn Ruitenburg,sportpsycholoog in wording‘Zelfvertrouwenkweken is aan te leren’deert voor sportpsycholoog. Hij benadrukt het belang vanmentale training. Bij jong en oud, bij voetballers en zangers,bij coaches en leraren. ‘Het komt regelmatig voor datje de ene week beter presteert dan de andere week. Hoekan dat als je fysieke, technische en tactische vaardighedenniet zijn veranderd? Dat kan dus maar met één ding temaken hebben: de psyche.’Door Bas RuitenburgWAT HEB JE GESTUDEERD?‘Na het gymnasium ging ik bewegingswetenschappen aan deVU in Amsterdam studeren.Dat is een vrij brede studie, dewetenschappelijke variant vanhet CIOS zal ik maar zeggen.Ik wist toen nog absoluut nietdat ik sportpsycholoog wildeworden. Naarmate de studievorderde kreeg ik steeds meerbelangstelling voor sport enpsychologie. In mijn bachelorhad ik namelijk enkele vakkengekozen die daar betrekkingop hadden. In mijn masterdeed ik onderzoek naar de invloed van het publiek op descheidsrechter. Daar kwamoverigens uit dat scheidsrechters geneigd zijn minder snel tefluiten wanneer toeschouwerslawaai maken. Na mijn masterben ik een half jaar in Chinageweest. Toen ik terug kwam,wist ik zeker dat ik sportpsycholoog wilde worden. Ik volgde tweejarige opleiding sportpsychologie met VSPN accreditatie, het kwaliteitskeurmerk.Erg leerzaam.’WAT LEER JE PRECIES ALSSPORTPSYCHOLOOG?‘Vaardigheden en techniekenom sporters op het juiste moment het beste uit zichzelf telaten halen. Ieder mens heeftvaardigheden, maar vaakkomen die er op het beslissende moment niet uit. Datgeldt natuurlijk niet alleenvoor sporters. Neem muzikanten die tijdens hun auditiemoeten laten zien wat ze inhun mars hebben. Of politieagenten die onder stress werken. De sportpsycholoogmaakt ze bewust van het feitdat ze de ene week goed presteren en de andere week minder. En na dat proces probeerthij ze vaardigheden aan teleren om wél op een constantniveau te presteren.’DIT IS DE INDIVIDUELEAANPAK. HOE GAAT DATBIJ TRAINER/COACHES VANVOETBALTEAMS?‘Communicatie is belangrijk.Zijn er spelers die hun rol inhet groepsproces niet accepteren? Heeft de coach het ideedat wat hij zegt niet binnenkomt bij de groep? De sportpsycholoog kan hem helpenom het anders te verwoorden.Misschien kijkt de coach wel teveel naar het eindresultaat, terwijl hij de weg er naar toe verwaarloost. Hóe je iets wiltbereiken is namelijk minstenszo belangrijk. Ook kunnen coaches problemen hebben metpers, lastige spelers of bemoeizuchtige ouders. Wij leren zeomgaan met conflictsituaties.last hebben van prestatiedruk.De omgeving of de club zelfeist prestaties. Hoe ga je daarmee om? Zo zijn er tal vanzaken waarmee een sportpsycholoog een coach kan helpen.’HOE PAK JE DAT AAN?‘Over het algemeen is het eenkwestie van bewustwording.Stel dat een trainer onvoldoende zelfvertrouwen heeft.Dan gaan we eerst eens onderzoeken of zijn zelfbeeld welklopt, en waar dat dan vandaan komt. Het kan zijn dat hijoverwinningen per definitietoeschrijft aan geluk. Of nederlagen aan het feit dat hij ‘gewoon niet goed genoeg’ is. Datzijn gedachten die fnuikendzijn en het zelfvertrouwen ondermijnen. Wie zich daarvanbewust wordt, kan aan de slag.Hoe meer zelfvertrouwen jeuitstraalt, hoe groter het zelfvertrouwen ook daadwerkelijkwordt.’WORDT DE SPORTPSYCHO-LOGIE ONDERSCHAT?‘Vind ik wel. Mensen die ergeen ervaring mee hebben denken algauw dat het zweverigis. Terwijl iedereen die ookmaar iets met sport te makenheeft, het begrip ‘vorm’ accepteert. Het komt regelmatigvoor dat je de ene week beterpresteert dan de andere week.Hoe kan dat als je fysieke,technische en tactische vaardigheden niet zijn veranderd?Dat kan dus maar met één dingte maken hebben: de psyche.Gedachten, gevoelens, angstbeelden, aandacht. Fouten hebben vaak te maken met deverkeerde aandacht op het verkeerde moment.’EREN?‘Topsporters die met sportpsychologie in aanraking zijn geweest zijn onze beste reclame.De waterpolodames werden in2008 vanuit het niets Olympisch kampioen. Ik denk dat desportpsycholoog daarbij eenrol heeft gespeeld. Hij nam inPeking met de dames enkele‘wat als’ scenario’s door. Dus:wat als dít gebeurt, dan zijn wevoorbereid, en doen we dát.Eén van die scenario’s was:‘Wat als de finale straks wordtuitgesteld?’ Later bleek dat dewedstrijd om de derde plaatsuitliep, waardoor de finale inderdaad werd uitgesteld. Tegenstander Amerika was zichal een tijd onrustig aan hetvoorbereiden, terwijl de Nederlandse vrouwen hier rustigmee omgingen. Volgens mijwas het geen toeval dat Nederland al snel in de finale op 5 0stond.’PASPOORTDOE JE AL IETS MET SPORT-PSYCHOLOGIE BIJ EEN VER-ENIGING?‘Sinds een half jaar ben ik bijvv De Meern betrokken bijtwee jeugdteams, de A1 en deD2. Qua invulling is het bijdeze teams niet met elkaar tevergelijken, maar de begeleiders zijn enthousiast. Bij de A1werken we vooral aan teambuilding. Doen we oefeningenom elkaar beter te leren kennen. Welke teamafsprakenmaken we, houden we onsdaaraan, wat doen we als iemand zich er niet aan houdt?Bij de D2 doen we iets vergelijkbaars, maar dan laagdrempeliger. We doen op een leukemanier oefeningen met concentratie en vertrouwen. Eén vandie jongens zei tegen zijnvader: “Martijn geeft ons zoveel zelfvertrouwen!” Datvond ik wel leuk om te horen.’Naam: Martijn RuitenburgLeeftijd: 28Woonplaats: UtrechtSpelersloopbaan: Noordwijk, De Meern, Elinkwijk,Stormvogels/Telstar, Geinoord, opnieuw Noordwijk enopnieuw De MeernFavoriete club: AjaxFavoriete speler: Patrick KluivertFavoriete trainer: Louis van Gaal