OPGELET

De Bietplanter - Mei 2004 - p. 7.
Inleiding
De grassenbestrijding in combinatie met het FAR-systeem
Olivier HERMANN
De bestrijding van grassen stelt geen belangrijke problemen meer, doch dient goed
beredeneerd te worden om economisch haalbaar te blijven. De verschillende beschikbare
naopkomstgraminiciden zijn doeltreffend, doch ook vrij duur. Zoals in dit artikel voorgesteld,
wordt het in vele gevallen aanbevolen deze aan verlaagde, gefractioneerde dosissen toe te
passen.
Keuze van het grassenmiddel
Alle in België erkende graminiciden in de bieten (Agil, Aramo, Eloge, Fusilade, Focus Plus,
Select Prim en Targa Prestige) vertonen een perfecte selectiviteit en een vergelijkbare
werkzaamheid tegen de meest voorkomende grassen in de bietenteelt, zoals duist en
graanopslag.
Daarentegen is raaigras minder gevoelig voor Fusilade en Targa dan voor de andere
grassenmiddelen. Straatgras kan enkel bestreden worden met Eloge en Aramo.
We herinneren dat de toepassing van Fervinal Super in de bieten niet meer erkend is.
Mogelijke dosisvermindering door fractionering
De kostprijs van de bestrijding van duist, hanenpoot en wilde haver kan sterk verminderd
worden door deze producten in fracties toe te passen op weinig ontwikkeld onkruid (zie tabel
hieronder). In het geval van Agil, Eloge, Fusilade, Focus Plus en Targa Prestige, voldoen 2
fracties van een kwart van de volle dosis, dus in het totaal een halve dosis. Dit kan een
besparing betekenen van ongeveer 20 €/ha.
…. OPGELET !
- De dosisvermindering wordt afgeraden in zware gronden en in het geval dat resistentie
van duist t.o.v. bepaalde graangraminiciden wordt vermoed of werd vastgesteld (zie
kader).
- Met de 2 nieuwste producten, Select Prim en Aramo bedraagt de minimale dosis 0,5 l
(hetzij de helft en niet een kwart van de volle dosis).
De bestrijding van kweekgras vergt een bijzondere aandacht. Tegen deze doorlevende
grassoort moet een hogere dosis graminicide gebruikt worden dan tegen de eenjarige grassen
(zie tabel). T.o.v. de volle dosis voor ontwikkelde duist, moet de dosis verdubbeld of
verdrievoudigd worden voor kweek. Fractionering is mogelijk, maar de totale dosis voor
kweek moet geëerbiedigd worden. De bestrijding van kweek kan soms moeilijker zijn indien
het graminicide gemengd wordt met de FAR-componenten.
1

De Bietplanter - Mei 2004 - p. 7.
Late opkomsten van zomergrassen
In de velden waar late opkomst van zomergrassen zoals hanenpoot of naaldaar verwacht
worden, wordt het aanbevolen Dual Gold of Frontier als bodemherbicide toe te passen vóór
het sluiten van de rijen (zie technische pagina's van de Bietplanter van april). Indien er bij de
behandelingen grassen aanwezig zijn, moet bij dit bodemherbicide een grassenmiddel
toegevoegd worden (Dual Gold en Frontier hebben geen bladwerking).
Het nut van een additief bij de grassenmiddelen
• Wanneer enkel een graminicide toegediend wordt:
Agil, Eloge, Fusilade en Targa Prestige vereisen de toevoeging van een minerale olie of
uitvloeier.
Bij Aramo, Focus Plus en Select Prim moet echter geen additief toegevoegd worden.
• Wanneer het graminicide samen met de FAR-componenten wordt
toegediend:
Naast het additief dat aanbevolen wordt in het FAR-systeem moet er geen bijkomend
additief worden toegediend.
Wanneer Aramo, Focus Plus of Select Prim aan een verminderde dosis worden gebruikt is
de hoeveelheid additief die met deze producten in het mengsel komt onvoldoende om het
additief dat moet toegevoegd worden aan het FAR-mengsel te vervangen.
FAR-CONSULT: een gepersonaliseerd advies, on-line op
We herinneren eraan dat de informatie over de grassenbestrijding ook opgenomen is onder een
interactieve vorm in het teeltbegeleidingssysteem FAR-consult © , te raadplegen via onze
website www.kbivb.be
Voor de herkenning van de grassoorten zijn er ook nog exemplaren beschikbaar van de
brochure "Herkennen van de onkruidsoorten in de bietenvelden", brochure die samen met
de Bietplanter van april 2001 verdeeld werd.
2

De Bietplanter - Mei 2004 - p. 7.
Resistentie van duist t.o.v. enkele wintergraangraminiciden
Sinds enkele jaren worden in enkele streken waar duist van nature een probleem is, populaties
met resistentie t.o.v. de wintergraangraminiciden fenoxaprop (Puma Super) en clodinafop
(Topik) vastgesteld. Het betreft meestal velden met een nauwe vruchtwisseling met
overwegend wintertarwe. Tot op heden is het probleem grotendeels beperkt tot het West-
Vlaamse kustpoldergebied, en tot enkele zware gronden van de streek « Tussen Samber-en-
Maas ».
Deze resistentie, uitvoerig bestudeerd door het « Centrum voor Onkruidonderzoek » te Melle
(Prof. Bulcke en medewerkers), is zeer complex; zo zijn er minstens twee
resistentiemechanismen gekend en kan de graad van resistentie variëren van populatie tot
populatie en zelfs van plant tot plant in éénzelfde veld. Duistpopulaties met resistentie t.o.v.
fenoxaprop en/of clodinafop kunnen een kruisresistentie vertonen t.o.v. de
bietengraminiciden ("fops" en/of "dims") die dezelfde werkingswijze hebben als clodinafop
en fenoxaprop (remming van het enzym ACCase = "acetyl coenzyme A carboxylase").
Hoewel men niet kan stellen dat de verlaging van de graminicinidedosissen in de bieten door
fractionering een directe oorzaak is van deze resistentie, moet de bietenteler toch bijzonder
attent zijn in die velden waar een dergelijke resistentie in de graangewassen wordt vermoed of
werd vastgesteld. In die gevallen, evenals in zware gronden en/of in gronden met een sterke
besmetting, wordt een dosisverlaging niet aangeraden.
Indien er twijfel bestaat over het optreden van resistentie t.o.v. grassenmiddelen bij duist dient
contact opgenomen worden met de Landbouwkundige Dienst van de Suikerfabriek, met het
KBIVB of met het Centrum voor Onkruidonderzoek te Melle (tel: 09/264.90.63).
3

De Bietplanter - Mei 2004 - p. 7.
GRASSENBESTRIJDING NA DE OPKOMST:
KEUZE EN DOSISSEN VAN DE GRAMINICIDEN - KBIVB 2004
• VERLAAGDE DOSIS: OP WEINIG ONTWIKKELDE GRASSEN (maximum 1-2 bladeren),
te herhalen (meestal zijn 2 behandelingen vereist)
• of VOLLE DOSIS : OP ONTWIKKELDE GRASSEN (vóór de uitstoeling).
Dosissen uitgedrukt in liter product per ha
GRAS-
SOORT
DUIST &
HANENPOOT
WILDE
HAVER
GRAAN-
OPSLAG
lage
dosis
AGIL ARAMO ELOGE FOCUS
Plus
volle
dosis
lage
dosis
volle
dosis
lage
dosis
volle
dosis
lage
dosis
volle
dosis
FUSILADE SELECT
Prim
lage
dosis
volle
dosis
lage
dosis
2 x 0,2 0,75-1 2 x 0,5 1 2 x 0,125 0,5 2 x 0,5 2 2 x
0,125
0,5 2 x 0,5
2 x 0,4 1-1,2 2 x 0,5 1 2 x 0,2 0,5 2 x 0,8 2 2 x 0,2 0,75 2 x 0,5
- 0,75-1 - 1 - 0,5 - 2 - 0,75 -
volle
dosis
RAAIGRAS - 1-1,2 - 1 - 0,75 - - -- - 2 x 0,5
1
STRAATGRAS - - - 1-1,5 - 1-1,5 - - -- - -
-
KWEEKGRAS - 1,5 of - 2 - 1,5 of - 4-6 - 1,5 of 2x - 2.5 of
2x 0,75
2x 0,75
0,75 2 x 1.25
ADDITIEF
VEREIST (*)
Mengsel mogelijk
met ‘GOLTIX’
1
l
1
TARGA
PRESTIGE
lage
dosis
4
volle
dosis
2 x 0,25 1-1,5
2 x 0,4 1,25-1,5
- 1,25-1,5
- -
- -
JA NEE (*) JA NEE (*) JA NEE (*) JA
JA JA JA JA JA JA JA
(*) een additief kan wel vereist zijn indien het grassenmiddel in een FAR-mengsel toegepast wordt
- 3 of
2 x 1,5