binnenlands bestuur

RECENSIE | BOEKENFRISO SPOELSTRA / H.H.VrijspraakmetontslagHELEEN DE WAAL, HALVE LUCHT.HOE EEN AIVD’ER DOOR DE EIGENDIENST WERD VEROORDEELD,uitgeverij Balans, Amsterdam, 2011,ISBN 9789460033278, 270 pagina’s,€ 17,95.De hoofdverdachte in het verhaal vanHeleen de Waal, Gerard Bouman isgepromoveerd tot korpschef van denieuw op te richten nationale politie(zie ook Binnenlands Bestuur 19).Onder zijn leiding als hoofd van deAIVD, de Algemene Inlichtingen- enVeiligheidsdienst, werd na 12 jaartoegwijde dienst senior analist DeWaal (pseudoniem voor Hélène S.) enhaar man Hans op 18 juni 2009 opgepakt.De verdenking: het lekken vanstaatsgeheimen naar De Telegraaf. Na5 maanden voorarrest werden ze op14 juli 2010 vrijgesproken. Niet op feiten,maar op onterecht gebruik vande telefoontap van de journaliste vanDe Telegraaf. Hoger beroep door hetOpenbaar Ministerie moet nog dienen.Ontslagen is De Waal ook. Waarbronbescherming van journalisten alniet toe kan leiden.In Halve lucht beschrijft Heleen deWaal de eindeloos durende maandenin detentie. Dat verhaal is vooral saai.En dat moet het ook zijn, omdat dewerkelijkheid nog saaier is. Hetgevecht om een glutenvrij dieet vult alvele pagina’s. Alles overheersend isde martelende onzekerheid over wat‘ze’ van je willen als je voor jezelf weetdat je, loyaal tot op het bot, niets hebtmisdaan.‘Halve lucht’ slaat op een bewakerskreettegen gevangenen die na eenhalf uur luchten weer naar binnenwillen. De ondertitel verwijst implicietnaar Gerard Bouman, als diensthoofdverantwoordelijk voor de arrestatie.Uit alles blijkt dat de AIVD haar alvanaf de eerste dag heeft veroordeeldin plaats van verdacht. Omdat eenveiligheidsdienst zich nergens voorverantwoordt, rijzen er steeds vakerverdenkingen over boze opzet. Zo vermoedtDe Waal dat de AIVD zelfbelastende papieren in haar huisheeft gelegd en dat een agent bij haarin de gevangenis is geplaatst om haarverder uit te horen. Verder worden demedia feilloos geïnstrueerd vanuit deAIVD-hoek, waarbij Bouman steedsspreekt over feiten.Als op 17 april jongstleden het televisieprogrammaBuitenhof Boumanaan de tand voelt over de zaak, verschuilthij zich achter een ambtsberichtop grond waarvan het OM totvervolging is overgegaan en wijst hijfijntjes op wat het hoger beroep nogkan opleveren. Ging de hele zaak ookinhoudelijk nog ergens over? Ja. VolgensDe Telegraaf had de AIVD fouteinformatie verstrekt aan het kabinetover de toestand in Irak. De Waalbestrijdt dat ten stelligste. Bovendienhad de krant dit allang kunnen wetenuit openbare stukken.Ze zegt het nergens hardop, maar uitalles blijkt dat De Waal vermoedt datze is geslachtofferd voor een hogerbelang. Zo wijst ze erop dat debetrokken stukken allemaal bij hetministerie van Alge mene Zaken vanBalkenende hebben gelegen. Dáárwas er tenminste een motief voor hetlekken: niet de minister-president,maar een ondergeschikte dienst hadfouten gemaakt op basis waarvanBalkenende zich in het wespennestIrak had gestoken. In ieder geval heeftde directeur vandie dienst nu een goed heenkomengekregen. Heleen de Waal zoekt nogeen baantje.Maurits Schmidt is journalistHet pand van de AIVD in Zoetermeer.SIGNALEMENTENADJIEDJ BAKAS: DE TOEKOMSTVAN GEZONDHEID. MEGATRENDSOVER GEZOND LEVEN EN WAAR-DIG STERVEN, Uitgeverij Scriptum,2011, ISBN 9789055948307,392 pagina’s, € 24,95.De technologie maakt in medischezin steeds meer mogelijk. Welke coalitiesmoet je aangaan en met welkepartijen wanneer je als GGZ-instelling,ziekenhuis of particuliere kliniek jeklanten optimaal van dienst wil zijn?En wat betekent de vernieuwing vande zorgsector voor de burger?RONALD VAN DEN HOFF: SOCIETY3.0, STICHTING 3.0, Utrecht, 2011,ISBN 9789081693516, 452 pagina’s,€ 15 (of via www.buysociety30.comen gratis als pdf, ePub, iBooks, iPhoneapp en android app).De auteur probeert wereldburgers teovertuigen van de mogelijkheden diesociale media met zich meebrengen.Geld moet niet meer de drijfveer zijn,maar asynchrone wederkerigheid.Van den Hoff laat zien hoeveel plezierdeze nieuwe samenleving met zichmeebrengt.Binnenlands Bestuur | 10 juni 2011 35