NMDC - ROOT of content - Wageningen UR

4.2 PBL-leidraad 'omgaan met onzekerheden'Klimaat- en toekomstbestendig integraal waterbeheer-beleid zal de facto altijd te maken hebben met risico’s enonzekerheden. Zowel onzekerheden over het gedrag van het biofysisch systeem, als ook over sociale,economische en demografische ontwikkelingen - inclusief de onderlinge wisselwerking tussen biofysisch ensociaal systeem, maken dat het potentiële effect van beleids- en beheersmaatregelen nooit met zekerheid is inte schatten.De vraag is natuurlijk of dit ernstig is, en of (en hoe) met deze onzekerheden rekening gehouden moet (en kan)worden bij besluitvormingsprocessen. Dit vereist in elk geval een expliciete reflectie over ‘hoe om te gaan metonzekerheden’:1. wat zijn de vragen, zorgen en perspectieven van betrokken stakeholders (bijvoorbeeld lokale en regionaleoverheid, bedrijven, huishoudens, burgers) over de waterbeheer-problematiek,2. wat zijn als gevolg daarvan de belangrijkste onzekerheden bij de problematiek (welke moeten dus vooral inkaart gebracht worden),3. hoe moeten de belangrijkste consequenties van deze onzekerheden voor beleid en besluitvorming wordenuitgewerkt en gecommuniceerd?Dit zijn issues die vooral ook van belang zijn als modellen en modelberekeningen worden ingezet om kennis eninformatie aan te leveren bij besluitvormingsprocessen.Binnen het PBL is, in samenwerking met UU (dr. J. van der Sluijs) en andere instituten, een web-ondersteundesystematiek ontwikkeld die kan worden ingezet bij de beantwoording van deze vragen vooral in situaties waarinmodelberekeningen een rol spelen: de Leidraad voor Omgaan met Onzekerheden 7 . In het bijlagerapportBaakse Beek wordt uitgebreid ingegaan op het gebruik van de Leidraad en de nadere kwalitatieve analyse vanonzekerheden in de modelketen (Van der Sluijs en Janssen, 2012). De conclusies over de leidraad enkwalitatieve analyse worden in het navolgende kort besproken.4.3 Bruikbaarheid leidraadDe PBL Leidraad is opgebouwd uit verschillende onderdelen en kan gefaseerd en in verschillende gradatiesvan detail worden ingezet. Bij de quickscan verkenning naar onzekerheden voor de Baakse Beek casus isvooral het Mini-Check onderdeel van de PBL Leidraad gebruikt, met incidentele aanvulling vanuit de QuickscanVragenlijst. Uit de resultaten van de quick-scan verkenning komt het beeld naar voren dat er een substantieelbegin is gemaakt met het in kaart brengen van de relevante onzekerheden en aannames in de modelketenvoor de Baakse Beek casus, maar dat er nog onvoldoende zicht is op de complete doorwerking van dezeonzekerheden op de resultaten.GebruiksgemakTijdens de Quickscan workshop bleek al snel dat het woord ‘quick’ bij ‘Quickscan’ niet echt op zijn plaats is.Een eerste gebruik van de leidraad bleek meer tijd te vergen dan een ochtend, vooral in een initiële fase vaneen project waar meerdere onderzoekers en modellen bij betrokken zijn, en er nog geen vertrouwdheid met deleidraadtool is, terwijl ook nog geen duidelijkheid bestond over hoe de verschillende deelmodellen precieszouden worden gekoppeld.Veel tijd ging zitten in het eerste onderwerp ‘Probleemafbakening’, en er bleef nog weinig aandacht over voorde andere aspecten. Ook werd het invullen als tijdintensief en op den duur ook als vermoeiend ervaren door de7http://leidraad.pbl.nl/36 Alterra-rapport 2443