De stadsVOS Boommarters in Friesland ... - Zoogdierwinkel

ZOOGDIER (1) 90/411besmetting vormt, is het waarschijnlijkdat de jaarlijkse verschillen in besmettingbij de hazen mede het gevolg zijnvan verschillen in dichtheid van develdmuizenstand.In het Friese jachtveld werd in 1972een besmetting van 37% bij 16 dierengevonden, terwijl in 1973 géén van de 30onderzochte bloedmonsters positiefwerd bevonden. Dat jaar was daar eenuitgesproken slecht veldmuizenjaar.Natuurlijke gastherenBij het onderzoek werd geen verschil ininfectiegraad gevonden tussen mannetjesen vrouwtjes. Wel waren ouderehazen vaker besmet dan eerstejaars hazen.Dit kan zowel het gevolg zijn vanhet feit dat na een infectie hazen noglange tijd antilichamen in het bloedhouden, als van het feit dat hazen na eenbesmetting met het serotype grippotyphosalangdurig geïnfecteerd blijven. Indat laatste geval zou, zoals Kuiken aangeeft,ook de haas één van de natuurlijkegastheren van deze parasiet zijn. Datlaatste is echter lang niet zeker. Het iszelfs onbekend ofhazen welleptospirenuitscheiden. Waarschijnlijk lopen hazende besmetting op door het eten vangewas, dat door urine van geïnfecteerdemuizen is besmet.Opmerkelijk was, dat géén van de 40onderzochte hazen van het eilandjeTiengemeten positief was. Op diteilandje kwam de veldmuis niet voor,maar alleen de noordse woelmuis. Omdatde noordse woelmuis in Oost­Europa wel drager van het serotypegrippotyphosa is, was het ontbreken vande infectie wellicht niet het gevolg vande specifieke muizenfauna, maar eengevolg van de toenmalige geisoleerdeliggingvan Tiengemeten.Andere serotypenWat de besmetting met Leptospira interrogansserotype icterohaemorrhagiae betreft,werd slechts bij één haas een vagereactie gevonden. Bij de verspreidingvan de ziekte van Weil spelen hazen duswaarschijnlijk geen, of althans geen belangrijkerol.Bijhazen uit het jachtveld aan de randvan de Utrechtse Heuvelrug werden ookantistoffen gevonden tegen het serotypebratislava, waarvoor de egel het natuurlijkereservoir vormt (31% van de 113monsters positief of verdacht). Het isniet duidelijk waarom de infectie voornamelijktot dit gebied beperkt was. Hetgewicht van de besmette hazen was nietafwijkend, evenmin overigens als datvan de hazen met positieve reactie tenaanzien van grippotyphosa.Antilichamen tegen de verwante serotypenpoi en saxkoebing werdenslechts incidenteel bij hazen aangetroffen.Beide serotypen zijn uit het buitenland bekend van zowel egelsalsverschillendemuizesoorten, terwijlhet serotypepoi in Denemarken ook uit vossen isgeisoleerd. Ook hier is het waarschijnlijk,dat de hazen de infectie opdedendoor het eten van met uitwerpselen ofurine besmet voedsel. Ook deze typenzouden dan bij wilde diersoorten inNederland voorkomen. Antilichamentegen de serotypen copenhageni, canicola,pomona,ballum en hyoswerden bijde onderzochte hazen niet aangetroffen.BesmettingsgevaarOfschoon niet vaststaat dat hazen doorgeverszijn van leptospiren van de serotypenwaartegen antilichamen in hunbloed werden aangetroffen, en hazenten aanzien van de ziekte van Weil geenof slechts een onbeduidende rol lijken tespelen, kan enige voorzichtigheid bij hetomgaan met (dode) hazen geen kwaad.De kans op besmetting door hazen moetechter niet groot worden geacht. Het ismij niet bekend, dat ooit is vastgestelddat jagers en poeliers in Nederland meerbesmet zijn met Leptospira interrogansdan andere beroepsgroepen..LiteratuurHartman, E.G. & S. Broekhuizen, 1980.Antibodies to 1eptospira in EuropeanHares Lepus europaeus Pallas in the Netherlands.Zbl. Vet. Med. B 27:640-649.Kuiken, T., 1990. Leptospirose gevaar voorde mens. Zoogdier 1 (2):3-10.