Klachten tegen niet‐vervolging (artikel 12 Sv‐procedure)

procedures. Ook werd respondenten wederom gevraagd naar hun waarneming van de
legitimiteit van het Nederlandse rechtssysteem en hun vertrouwen in Nederlandse rechters.
Op deze wijze konden respondenten met elkaar worden vergeleken die op T1 een hogere
mate van procedurele rechtvaardigheid ervaren met respondenten die een lagere mate van
procedurele rechtvaardigheid ervaren, en of dit verschil in percepties samenhangt met de
legitimiteits‐ en vertrouwensoordelen op T1. Dit betreft dus een zogenoemde betweensubjects
vergelijking.
Daarnaast is nagegaan of de procedurele rechtvaardigheidsoordelen en legitimiteits‐ en
vertrouwensoordelen op T0 samenhangen met de percepties zoals gemeten op T1. Dit
betreft dus een zogenoemde within‐subjects vergelijking. Door zowel within‐ als betweensubjects
vergelijkingen in het onderzoek te betrekken kunnen de effecten van waargenomen
procedurele rechtvaardigheid goed worden nagegaan.
2.2.2.2 Interviews met klagers
In aanvulling op de resultaten van de enquête en mede ter beantwoording van deelvragen
10‐12 zijn ook vijftien semigestructureerde interviews afgenomen met personen die een
artikel 12 Sv‐procedure zijn gestart. De klagers zijn geselecteerd uit de respondenten die in
de T0‐enquête hadden aangegeven bereid te zijn een nader gesprek met ons te voeren over
hun zaak. Bij de selectie is vooral gelet op de spreiding van respondenten over de
verschillende gerechtshoven. Verder hebben we ervoor gezorgd zowel respondenten te
spreken wier zaak inmiddels definitief was afgedaan, als respondenten voor wie dat nog niet
het geval was. Met klagers werd gesproken over het verloop van hun zaak, wat voor hen
belangrijke redenen waren een klacht in te stellen en door te zetten, hoe zij waren
geïnformeerd over zowel het niet vervolgen van de strafzaak waarin zij betrokken waren als
het verloop van de artikel 12 Sv‐procedure en hoe zij de verschillende onderdelen van de
procedure hadden beleefd. De gesprekken hadden enerzijds als doel meer inzicht te krijgen
in de wijze waarop klagers het niet vervolgen van hun strafzaak en de artikel 12 Svprocedure
beleven en dienden anderzijds ook ter illustratie van het soort zaken dat in de
artikel 12 Sv‐procedure aan de orde komt. Een samenvatting van de gesprekken is als bijlage
IV in het rapport opgenomen.
2.3 Procedurele rechtvaardigheid als theoretisch kader
Een belangrijk uitgangspunt van het hier gepresenteerde onderzoeksproject is dat het vertrouwen
van burgers in de overheid significant toeneemt wanneer burgers ervaren dat de
overheid rechtvaardige beslissingen neemt. 35 Dit effect treedt op als die beslissingen in het
voordeel van burgers zijn en is nog sterker wanneer de beslissingen in het nadeel van
burgers zijn. 36 Bij een als ongunstig ervaren overheidsbeslissing kent de burger een laag
35
36
Zie bijvoorbeeld K. van den Bos, L. van der Velden & E.A. Lind, ‘On the Role of Perceived Procedural Justice in Citizens’
Reactions to Government Decisions and the Handling of Conflicts’, Utrecht Law Review 2014, afl. 10, p. 1‐26.
Bijvoorbeeld J. Brockner, A contemporary look at organizational justice. Multiplying insult times injury, New York:
Routledge 2010.
36