Helperbel 2013, nummer 2

Tekst: Marjan van den Bosch
Foto’s: Rietje Beeren
Andere tijden
de coendersborg
Voor de rubriek Andere tijden heeft
opgebouwd en bleef nog lang in het bezit
de redactie dit keer als onderwerp de van de familie Coenders. De bebouwing
Coendersborg gekozen. Reden daarvoor is bestond aanvankelijk uit een grote boerenplaats,
maar werd later verfraaid tot een
dat dit park, met daarin de gelijknamige
boerderij, de laatste maanden regelmatig echte borg met grachten, bruggen en
in de publiciteit is geweest. Er zijn
poorten.
namelijk plannen om deze boerderij,
waarin een horecagelegenheid is
gevestigd, te slopen en te vervangen door
een appartementengebouw van drie
verdiepingen. Tegen deze plannen is door
omwonenden protest aangetekend.
Familie Coenders van Helpen
De Coendersborg is genoemd naar de
voormalige borg op deze plek van de familie
Coenders van Helpen. De oorspronkelijke
Helper Coendersborg werd in de 16e eeuw
geplunderd en verwoest door Saksische
strijders. De borg werd daarna weer
De familie Coenders van Helpen was in de
16e en 17e eeuw één van de machtigste en
aanzienlijkste families in Stad en
Ommeland. Veel mannelijke telgen uit deze
familie bekleedden in die periode de functie
van burgemeester van Groningen. Door de
eeuwen heen liet de familie overal in de
provincie borgen bouwen. Een van de
overgebleven borgen is bijvoorbeeld de
Coendersborg in het dorp Nuis.
De 16e eeuw wordt ook in Groningen
gekenmerkt door de opkomst van andere
godsdienstige gezindten dan de roomskatholieke.
De Coendersborg wordt in die
tijd onder andere gebruikt voor het houden
van diensten door de gereformeerde
protestanten (de naam ‘hervormden’ komt
pas na de Franse tijd in zwang). Onder hen
zijn relatief veel vooraanstaande Groningers.
Van borg tot restaurant
De borg werd uiteindelijk in het begin van
de 18e eeuw afgebroken. Niet lang daarna
werd ongeveer op dezelfde plek de huidige
boerderij gebouwd, die nog tot in de jaren
zestig werd bewoond. Na vertrek van de
laatste bewoners werd de boerderij
aangekocht door de gemeente Groningen
en eerst verbouwd tot theater, later tot
restaurant/partycentrum. Restaurant de
Coendersborg wordt tegenwoordig vooral
gebruikt voor het houden van feesten en
partijen. De Coendersborg is met name
geschikt voor bruiloften omdat de borg door
de Stad Groningen als officiële trouwlocatie
is aangewezen.
Het park
Het omliggende park bestaat uit grote,
monumentale bomen, een vijver op de plek
van de voormalige gracht en een groot
grasveld. Er staan onder andere iepen, eiken,
essen, wilgen en leilinden. Sommige bomen
zijn meer dan 200 jaar oud. Verder onderscheidt
het park zich door zijn stinsenplanten,
waaronder daslook, vogelmelk, herfsttijloos,
gele anemoon, winterakoniet en
holwortel. Het plantsoen biedt daarnaast
een goed leefmilieu voor allerlei soorten
dieren. Er zijn egels, eekhoorns, diverse
soorten vleermuizen en veel vogels te
vinden. Vanwege de kalkarme zandgrond
voelen ook amfibieën zich er prima thuis. En
last but not least: ook wijkbewoners voelen
zich prima thuis in het park! Het is een
prima plek om te wandelen of de hond uit
te laten en de kinderen gebruiken het
grasveld om lekker te spelen.
Nieuwe plannen
De huidige eigenaren van restaurant De
Coendersborg (dit zijn overigens niet de
exploitanten van het restaurant) hebben
plannen om de boerderij te slopen en te
vervangen door een complex met 6 luxe
appartementen. In de nieuwe plannen blijft
het park volgens de eigenaren openbaar en
zal het zelfs worden opgeknapt. De
omwonenden, verenigd in de Vereniging tot
Behoud van het park Coendersborg en
Buurtgenoten Coendersborg, hebben daar
niet veel vertrouwen in en hebben protest
aangetekend tegen de nieuwe plannen. Het
gemeentebestuur heeft aanvankelijk laten
weten vanwege het bestemmingsplan
weinig tegen de plannen te kunnen doen.
De meest recente berichten zijn echter dat
de gemeenteraad weigert het bestemmingsplan
te wijzigen van horeca naar
wonen. Volgens een ruime meerderheid in
de raad ontbreekt namelijk het draagvlak in
de buurt voor de plannen. De kans dat de
nieuwbouw doorgaat is daarmee erg klein
geworden.
14 Helperbel nr. 2, juni 2013
15