Medium / Jaargang 30 / #2 / Maart 2017
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
BLACK MIRROR<br />
PAS OP: VOORUITGANG MAAKT<br />
JE EEN MONSTER<br />
RECENSIE<br />
TEKST: KOEN VAN COOTEN<br />
Wij mensen zien de toekomst graag<br />
tegemoet. We maken grootse plannen<br />
voor morgen en gaan ervan uit dat ons<br />
leven alleen nog beter kan worden. Met<br />
elk jaar meer vooruitgang is alles tot aan<br />
wereldvrede snel mogelijk, toch? Black<br />
Mirror, sinds seizoen drie gemaakt door<br />
Netflix, denkt daar anders over. Dromen<br />
over een betere wereld in de wind slaand<br />
laat de serie zien hoe nieuwe techniek<br />
onze wereld niet altijd verbetert. Of<br />
iemands levenslust helemaal kapot kan<br />
maken. Black Mirror is als horror zonder<br />
bloed: het vindt gevaar in verdwijnende<br />
privacy, misbruik van online verkregen<br />
macht en de teloorgang van een echt<br />
menselijk gesprek. Allemaal enger dan<br />
een afgerukt lichaamsdeel – en eenmaal<br />
begonnen kun je letterlijk en figuurlijk<br />
niet meer wegkijken van wat voor je ogen<br />
gebeurt.<br />
Elke aflevering bouwt Black Mirror een hele<br />
nieuwe wereld op, om die dan weer door de<br />
karakters af te laten breken. Denk aan een<br />
land waarvan de prinses wordt ontvoerd en<br />
wiens premier het op live tv met een varken<br />
moet doen als losgeld. In ongeveer een uur<br />
ontvouwt een gegeven als dat zich heel<br />
logisch op je scherm, de indruk wekkend dat<br />
zoiets snel in het echt kan gebeuren. Tot nu<br />
toe maakte bedenker Charlie Brooker dertien<br />
van deze verhalen, allemaal op zich staand<br />
en verschillend qua genre en stijl. De ene<br />
aflevering is realistisch en grauw, de ander<br />
meer vergezocht en gekleurd in een palet<br />
van babyblauw en -roze. Rode lijn is dat elk<br />
script een interessant uitgangspunt heeft en<br />
weet te scoren: Brooker laat zijn kijkers bijna<br />
altijd emotioneel vernietigd achter.<br />
Hoe hem dat lukt? Black Mirror draait<br />
minder om technologie en meer om hoe<br />
ermee wordt omgegaan. Steeds staat een<br />
poging tot overleven in een nieuwe wereld<br />
centraal, zoals van een vrouw die lijdt<br />
onder een maatschappij waar status wordt<br />
bepaald in een app met sterren. Dan zijn<br />
er de nieuwe werelden zelf; door Brooker<br />
tot in detail uitgewerkt. Ze trekken aan of<br />
schrikken af, maar weten de aandacht<br />
altijd vast te houden. Een toekomst waarin<br />
je alleen hogerop kunt komen door mee te<br />
doen aan een talentenjacht, dat willen we<br />
als verslinders van het genre toch zien? En<br />
dat alles wordt niet gebracht als te leren<br />
les – nee, de uitkomst van elk verhaal<br />
voelt onvermijdelijk. Precies om die drie<br />
redenen mag Black Mirror één van de beste<br />
sciencefictionseries ooit worden genoemd.<br />
Brooker laat<br />
“<br />
zijn kijkers bijna<br />
altijd emotioneel<br />
vernietigd achter<br />
Gelukkig is niet elke aflevering treurnis en<br />
tragiek: de meest geprezene wijkt juist af van<br />
het hele we-gaan-eraan-door-vooruitgangidee.<br />
Als vierde aflevering van seizoen drie<br />
laat ‘San Junipero’ in eerste instantie niet<br />
eens zien wat voor technologie achter haar<br />
wereld schuilgaat. Gehuld in neonkleuren<br />
is het in essentie een verhaal over van<br />
iemand houden, mogelijk gemaakt met een<br />
stukje technisch vernuft. Het is allemaal<br />
heel aandoenlijk. Die erkenning van lijden is<br />
misschien nog wel het mooiste aan Black<br />
Mirror: de serie laat zien dat hoewel wij<br />
mensen onszelf continu ten gronde richten,<br />
we net zo goed oog hebben voor het goeds<br />
in de wereld.<br />
28 / MEDIUM MAART <strong>2017</strong>
Change language