EmjD 5-6-vwo UITWERKINGEN HERZIENE 2e druk

13 Concept 7-1 Welvaart en groei – deel 1
13.1 Inleiding
1a
b
De kwaliteitsverslechtering is het gevolg van de verhoging van de inkomstenbelasting.
Indien de hogere inkomensgroepen meer belasting moeten gaan betalen, is het goed
gekwalificeerde overheidspersoneel eerder geneigd in de VS of in West-Europa te gaan
werken. Er blijft dan minder gekwalificeerd personeel over.
Verlies aan werkgelegenheid is het gevolg van een verhoging van het minimumloon.
Een verhoging van het minimumloon kan leiden tot stijging van de loonkosten in de
toeristische sector waardoor de (kost)prijs van toeristische diensten stijgt en de afzet /
winstgevendheid daalt, wat tot een verlies van werkgelegenheid in de toeristische sector
kan leiden.
13.2 Hoe ontstaan inkomens?
2 Arbeid is alle lichamelijke en geestelijke arbeid die gericht is op het voortbrengen van
economische goederen (geld). Op dit niveau heeft de schaaksport alle amateuristische
kenmerken verloren. De spelers spelen voornamelijk nog voor het geld. Schaken op dit
niveau is volgens de economie niets anders dan arbeid verrichten.
3a De productiefactoren die zij inzet zijn: ondernemerschap (zij zelf), kapitaal (lening voor
haar winkelpand), arbeid (jij als werknemer).
b Ondernemerschap = winst, kapitaal = rente, winkelpand = huur, werknemer = loon.
c Vlottend: Voorraad babyartikelen, kassarollen, prijskaartjes.
Vast: Kassa, toonbank, rekken.
d Ja, de aankoop van een kassa, rekken en de toename van de voorraad rekenen we
allemaal tot de investeringen van Lara.
e Lara schrijft af op de inventaris. Denk aan de kassa, de rekken, enz. Het gaat dan om
vaste kapitaalgoederen.
4a
b
c
d
e
5a
b
c
d
Super de Boer kan haar kapitaalgoederen nu langer en daarmee efficiënter benutten.
Super de Boer heeft door de bedrijfstijdverlenging ook meer personeel nodig. Als de
personeelskosten meer stijgen dan de omzet, zou de winst zelfs kunnen afnemen.
Het doel van de steekproeven is om diefstal te voorkomen.
Een diepte-investering. De productiviteit van de caissières stijgt. In dezelfde tijd kunnen
deze nu meer klanten bedienen.
Procesinnovatie. De te verkopen producten zelf veranderen niet, maar wel het winkelen,
het proces dat nodig is om deze producten te krijgen.
De innovatie die hier is bedoeld treedt op als de prijsverhouding van arbeid en kapitaal
verandert (stijgt). Bedrijven zoeken dan naar methoden om minder arbeidsintensief en
meer kapitaalintensief te produceren. Hier is daarom sprake van procesinnovatie.
Het model laat zien dat als arbeid duurder wordt, bedrijven gaan innoveren. Dat doen
zij door investeringen, waarmee zij arbeid door kapitaal kunnen vervangen en waardoor
waarschijnlijk ook de productiecapaciteit toeneemt.
De meer kapitaalintensieve productietechniek maakt het mogelijk om met dezelfde
hoeveelheid arbeid meer te produceren. Er is hier sprake van een diepte-investering.
Stel dat de consumptie stijgt. Dan nemen de bestedingen toe en als gevolg daarvan
de productie en de bezettingsgraad. Bedrijven hebben dan meer personeel nodig. De
werkloosheid daalt.
Een groter aanbod van arbeid betekent dat de beroepsbevolking groter is. Bij een gelijk
blijvende werkgelegenheid leidt dat tot meer werkloosheid. Maar als de werkloosheid
26