21 magazine Leef!

More documents

Recommendations

Info

Door de Max Liebermann Route leer je je eigen dorp beter kennen Reeds velen liepen of fietsten de op 1 juni 2018 geopende Max Liebermann Route. Noordwijker Sjoerd Dobbinga (25), onderzoeksmedewerker aan de Rijksuniversiteit Leiden, was één van hen. Samen met een vriend fietste hij afgelopen oktober langs de 23 panelen met schilderijen van Liebermann (1847-1935), geplaatst op de locaties waar deze schilderijen zijn ontstaan. . . TEKST FRANS VAN DUIJN BEELD BURO BINNEN . 20
Max Liebermann Route Noordwijk Sjoerd, hoe kwam je erbij om de route te doen? ‘De vader van de vriend met wie ik de route deed is een fan van Max Liebermann. Zelf had ik eerlijk gezegd nooit van deze schilder gehoord, maar 2018 leek wel een Max Liebermann-jaar. Er was een tentoonstelling over hem in het Haags Gemeentemuseum en ook het Frans Hals Museum in Haarlem schonk aandacht aan hem. En er was dus de opening van de Max Liebermann Route in Noordwijk. Ik werd nieuwsgierig en samen met m’n vriend begonnen we bij paneel 11, het Lindenplein. We lieten ons leiden door de App.’ Wat waren je eerste indrukken? ‘De panelen waren goed te vinden, wat prettig was, en de informatie op de App was interessant. Het contrast tussen de voorstellingen op de schilderijen en de huidige omgeving vond ik enorm. Het is zo ánders geworden. Er is veel meer bebouwing, maar ja, dat hoort erbij.’ Wat waren je favoriete plekken? ‘Het uitzicht op de duintop nabij Groot Hoogwaak, bij paneel 6, was indrukwekkend. Je kijkt over heel Noordwijk-Binnen uit. Dit is een uitzicht dat niet zoveel verschilt met de voorstelling op Liebermanns schilderij uit 1906. Ook de panelen langs de beide boulevards vond ik mooi. Al die zeegezichten laten steeds weer een andere zee zien.’ Ben je nu een fan van Max Liebermann geworden? ‘Ik vind zijn schilderijen mooi, maar het bijzondere voor mij als Noordwijker is toch dat hij die Noordwijkse taferelen heeft geschilderd. Dat geeft herkenning, daardoor heb je er iets mee. En door de combinatie met de teksten op de App leer je je eigen dorp beter kennen. Ik vond het alles bij elkaar een heel leuke ervaring!’ Korte biografie Max Liebermann Max Liebermann, de meest vooraanstaande Duitse impressionistische schilder, wordt in 1847 in Berlijn geboren als zoon van een Joodse textielmagnaat. In 1871 reist hij voor het eerst naar Nederland, dat hij tot 1913 bijna jaarlijks in de zomermaanden zal bezoeken. In 1872 is hij voor het eerst in Parijs, waar hij van 1873 tot 1878 een atelier bezit. In 1881 begint zijn levenslange vriendschap met Jozef Israels (1824-1911), de voorman van de Haagse School. In de beginjaren van de twintigste eeuw brengt hij vele zomers in Noordwijk door. In 1912 wordt hij door koningin Wilhelmina benoemd tot officier in de Orde van Oranje-Nassau. In 1927 viert hij zijn tachtigste verjaardag met een grote tentoonstelling in Berlijn. Rijkspresident Von Hindenburg overhandigt hem het ‘Adlerschild des Reiches’. Ook wordt hij ereburger van Berlijn. In mei 1933 ‘verwijderen’ de nazi’s hem uit de Pruisische Academie der Kunsten, waarna hij wordt gemeden door de Duitse kunstenaarsgemeenschap. Hij sterft in 1935. Zijn vrouw Martha pleegt in 1943 zelfmoord vanwege dreigende deportatie naar de vernietigingskampen. De Stichting Max Liebermann Noordwijk Helmus Wildeman, secretaris van de Stichting, hield in november 2017 een lezing over Liebermann in de Oude Jeroenskerk. Daarin stelde hij onder meer dat Max Liebermann bij uitstek degene is geweest die de badplaats Noordwijk in opkomst in beeld heeft gebracht. Maar, benadrukte Wildeman, er is zoveel meer! In de jaren 1905- 1913, met uitzondering van 1910, was ons dorp zijn hoofdkwartier tijdens zijn jaarlijkse bezoek aan ons land en in die periodes schilderde hij op allerlei plekken in en om Noordwijk. Het heeft in totaal maar liefst 127 olieverfschilderijen, vele pastels en honderden etsen en tekeningen van Noordwijkse locaties opgeleverd. Volgens Wildeman ‘lagen het dorp en de schilder elkaar’. Bij Liebermanns zestigste verjaardag werd er ter zijner ere zelfs een fakkeloptocht georganiseerd. Ook werd hij erelid van de Noordwijkse Culturele Vereniging ‘Crescentia’. En in een brief uit 1913 schreef de schilder: ‘Ik ben nu al weer een week in Noordwijk waar ik bijna elk mens, elk huis en elke boom ken. En alles heb geschilderd. Mijn verblijf hier is zoiets als een ‘Badekur’ voor de innerlijke mens.’ Voor meer info: www.maxliebermannnoordwijk.nl De schildertechniek van Max Liebermann In augustus 1912 schilderde Liebermann in Noordwijk verschillende versies van ‘Koolveldje in de duinen’ (paneel 7). Een journalist van het Berliner Tageblatt was er getuige van en noteerde: ’s Anderendaags tegen de middag kwam ik nog op tijd om de schilder in de strijd met zijn kolen te kunnen observeren. En daadwerkelijk ging hij hen met het mes te lijf, de fijne stalen spatel namelijk, die onophoudelijk van het palet zeer aanzienlijke verfmassa’s op het doek wierp en ze vaak pas daar mengde en gladstreek. Enkele penselen, die in de kist op de grond lagen, werden slechts zeer zelden ter hand genomen.’ (Uit: Max Liebermann en zijn Nederlandse kunstenaarsvrienden, 2007.) <strong>21</strong>
Page 1 and 2: Magazine VOORJAAR 2019 # 21 INFORMA
Page 3 and 4: Voorwoord voorjaar #21 Goed bezig!
Page 5 and 6: 14 Inhoud Voorjaar 2019 - nummer 21
Page 7 and 8: Nieuwe start burgemeester Hermans i
Page 9 and 10: Linda Kerkvliet kreeg een hartstils
Page 11 and 12: epaalde rol aanneemt: die van echtg
Page 13 and 14: Natuurgebied Noordvoort Oorspronkel
Page 15 and 16: Welzijn Noordwijk Op zaterdag 23 ma
Page 17 and 18: Ze weet niet waarom zij juist voor
Page 19 and 20: Vallen en opstaan In de vernieling
Page 21: Een grt avontuur met onbekende bсt
Page 25 and 26: MEVROUW VERMEULEN-CASPERS AAN TAFEL
Page 27 and 28: Schaatsen voor Kika Als je zelf teg
Page 29 and 30: Sportarts Mulder Lex Mulder is spor
Page 31 and 32: DE ONTMOETINGSRUIMTE IN DE REDERIJK
Page 33 and 34: De Ouderenbonden Voorjaar, de tijd
Page 35 and 36: Liefhebbers van voorjaarsbloemen ku
Page 37 and 38: Noordwijk De teelt van bloembollen
Page 39 and 40: Grand Hotel Huis ter Duin Facility
Page 41 and 42: Werk & hobby COR EN PETER BESTUREN
Page 43 and 44: Enthousiaste projectondersteuner ge
Page 45 and 46: of het zwembad gaan. Juist omdat er
Page 47 and 48: Horizontaal: Horizontaal: 1. Pracht
Page 49 and 50: Bibliotheek Bollenstreek Help je gr
Page 51 and 52: Initiatieven Goed Bezig! voor de Ge
Page 53 and 54: Liefde voor de natuur In de zomer g
Page 55 and 56: “Vijf kilo weegt het boek ongevee
Page 57 and 58: Aanpakkers gezocht! De initiatiefgr
Page 59 and 60: De buitenwereld is belangrijk Beide
Page 61 and 62: De Makers Theater presenteert Anne
Page 63 and 64: Leven in vrijheid is niet zo dood-n
Page 65 and 66: Theatershow Zet Aan Wat hebben rozi
Page 67 and 68: Kom langs op Reddingbootdag zaterda

21 magazine Leef!

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?