Belgische Herder nr 3

Duurzame Fokkerij
Op 12 juni ben ik naar het symposium geweest van het ECGG
(Expertise Centrum voor Genetica Gezelschapsdieren). Er werd
een plan gepresenteerd voor duurzame fokkerij het zogenaamde
FIT2Breed programma.
Dit is een wereldwijd uniek programma, waar top-wetenschappers
meewerken op het gebied van populatie genetica. Het is een
programma, dat onafhankelijk van de verschillende (commerciële)
DNA-laboratoria, adviseert over het gebruik van genetica data en het
beoogt een internationale toepassing.
Wat houdt het in?
FIT2Breed combineert alle genetische en klinische gegevens van
honden. Het gaat dan om de volgende informatie:
• PETscan: PETscan is een systeem waarmee landelijke
monitoring van aandoeningen bij honden mogelijk is.
Deelnemende dierenartsen vullen ziektegegevens in van een
door hen behandeld huisdier. Deze gegevens worden anoniem
doorgestuurd naar het ECGG. Zo word in kaart gebracht hoe vaak
en welke erfelijke ziekten voor komen bij verschillende rassen. Dit
wordt gebruikt om het fokadvies van FIT2breed te onderbouwen.
• Kinship registratie (mate van verwantschap): op basis van DNA
gegevens of stamboom. Op basis van stamboom zal een andere
waarde geven dan DNA gegevens, omdat die nauwkeuriger zijn.
Welke mate van verwantschap acceptabel is hangt af van het ras.
Dit wordt bij ingebruikname van Fit2breed in kaart gebracht en
verwerkt in het advies van Fit2breed
• De afstamming de stamboom van een hond op papier
• De fokwaarde-schattingen voor kenmerken, waarvoor nog geen
DNA testen beschikbaar zijn
• Uitslagen DNA testen
Alle bovenstaande gegevens worden ingevoerd in Fit2breed. Op
deze wijze ontstaat een database. Fokkers, waarvan hun teef in deze
database staat, kunnen advies krijgen welke reuen er op basis van alle
informatie wel of niet geschikt zijn voor hun teef. De reuen worden
gerangschikt van meest geschikt tot ongeschikt, waarna de fokker een
Foto: Lisèl Strobl
keus kan maken.
Een andere dienst van het ECGG is de DNA-bank. Er kan DNA uit bloed
opgeslagen worden bij het ECGG (de eigen dierenarts neemt bloed
af, identificeert de hond en stuurt het naar Utrecht op). Indien de
eigenaar van de hond een bepaalde DNA-test wil laten uitvoeren, kan
hij hiertoe een verzoek indienen bij het ECGG, die dit dan verder regelt.
Het voordeel van DNA opslag uit bloed is, dat er meerdere testen uit
gehaald kunnen worden en ook dat het naar verschillende laboratoria
gestuurd kan worden, ook in de toekomst wanneer er nieuwe testen
ontwikkeld worden. Dit kan de eigenaar aangeven wanneer deze dat
wil. Swaps geven veel minder DNA, waardoor er kans is dat het DNA
op is en niet meer beschikbaar is voor een nieuwe test. Waarom zou je
DNA opslaan bij het ECGG en niet rechtstreeks naar een laboratorium
sturen? Niet alle laboratoria hebben alle testen in huis, die je zou
willen laten afnemen bij je hond. Het ECGG zorgt ervoor dat het DNA
verstuurd word naar verschillende laboratoria, afhankelijk van welke
DNA test de eigenaar uitgevoerd wil hebben.
Een bijkomend voordeel van DNA-opslag bijhet ECGG is, dat dit
kan worden gebruikt voor onderzoek, bij zowel het ECGG als bij
bijvoorbeeld een ander universiteit.
Het Dogwellnet (https://dogwellnet.com) is een overkoepelende
organisatie, die ervoor zorgt ervoor dat de genetische testen
14 Oktober 2019 | NVBH