Jaarmagazine 2020

Waarom zouden tuincentra geen
ecocore kunnen meegeven, zodat
je weet hoe ecologisch bepaalde
planten en bomen zijn?
BART VAN DER MOEREN
Ook Natuurpunt ziet de particuliere
tuin als natuurgebied.
De oppervlakte aan tuinen in
Vlaanderen is groter dan de
oppervlakte aan beschermd
natuurgebied. Dat biedt
enorme kansen. Mijn Tuinlab
schakelt bijvoorbeeld burgers
in bij natuuronderzoek in
eigen tuin. Het verhoogt de
nieuwsgierigheid en dus de
wil tot actie.
Bij die actie kan bijvoorbeeld
een Tuinranger helpen. Hij
gaat mee op safari in je tuin,
en tegelijk krijg je advies op
maat over hoe je je tuin klimaatrobuuster,
biodiverser en
watervriendelijker kan maken.
Bij zulke acties is het van
belang dat mensen correcte
informatie krijgen. “Maar ook
de tuincentra en -aannemers
moeten daarin volgen.” zegt
Riet Janssens. “Waarom werken
we niet met een soort
‘ecoscore’, volgens het principe
van de ‘nutriscore’? Die
zou kunnen aangeven hoe
ecologisch bepaalde planten
en bomen zijn?”
Plannen voor Plaats
“Moeten we niet drastischer
durven denken?” oppert Edith
Wouters van Ar-Tur. We moeten
streven naar collectieve
tuinen: de hekken en rasters
weghalen. Dit kan op niveau
van de tuinen, maar ook breder.
We moeten ons verkaveld
landschap uit de status quo
halen. Met zijn allen, op elk
niveau.”
Grote inspirator van dat verhaal
is voormalig bouwmeester
Leo Van Broeck. Met zijn
‘Plannen voor Plaats’ pleit hij
voor kwalitatieve verhoging
en verdichting. Een verhaal
dat moeilijk ligt in de Kempen:
mensen willen landelijk
wonen en bouwen daarom
op losse kavels in een groene
omgeving. Dat is een paradox
die niet langer houdbaar blijft.
“Ook architecten spelen nog
onvoldoende een kritische
rol. Er is meer nood aan maatschappelijke
feeling en oog
voor ruimtelijke kwaliteit bij
het ontwikkelen van projecten.”
vertelt Edith.
De hele saga met de betonstop
of de bouwshift bewijst
dat men ook op het Vlaamse
politieke niveau niet beseft
hoe erg de toestand is. “Minister
Zuhal Demir durft zeggen
dat we netto aan het ontharden
zijn, terwijl dat manifest
onjuist is.” stelt Daan. Ook in
onze regio is de toestand kritiek.
De stad Geel verhardt
bijvoorbeeld 29ha per jaar. De
bouwmeesterscan is een tool
die dat in kaart kan brengen.
Lokale overheden nemen
soms dappere keuzes. Ze voeren
een tijdelijke bouwstop
in, gaan met ondersteuning
op zoek naar kansenkavels
of proberen vergroening op
te leggen aan ontwikkelaars.
Maar de gemeentelijke machinerie
blijkt in vele gevallen te
zwak om hier voldoende op te
wegen. In kleinere gemeenten
staat vaak één ambtenaar in
voor visievorming, uitvoering
én handhaving, terwijl de dossiers
steeds complexer worden.
Bovendien is het wettelijk
kader gebaseerd op de realiteit
en woonwensen van de
voorbije decennia. Eigendomsrechten
zijn bijvoorbeeld erg
sterk verankerd. Het spreekt
voor zich dat je als gemeentelijke
dienst dan maar kleine
stappen kan zetten.
Misschien zit de oplossing dan
wel in bovenlokale samenwerking.
“In het samenwerkingsverband
Neteland zijn we niet
zo lang geleden samengekomen
met de burgemeesters,
schepenen en ambtenaren
Ruimtelijke Ordening. Daaruit
bleek hoe groot de nood is
aan regionaal in plaats van
lokaal denken. Het delen van
visie en expertise is cruciaal.”
stelt burgemeester Bouquillon.
Over het hele grondgebied van
de Kempen kan IOK die bovenlokale
rol spelen. “Dat doen
we ook,” pikt Steven Heylen in.
“Op vraag van de conferentie
van Burgemeesters maken
we momenteel een strategie
droogte en duurzaam watergebruik
op voor de Kempen.”
Toch is het op dat bovenlokale
niveau ook vaak compromissen
sluiten.
Olens burgemeester Seppe
Bouquillon: “We hebben de
ambitie om bij toekomstige
wegenwerken de wegen
systematisch
te ontharden.”
.
LOKAAL BESTUUR OLEN
23