Bouwen aan de Zorg 04 2021

4
Voorwoord
DE INVLOED VAN DE OMGEVING OP ONZE GEZONDHEID IS VAN LEVENSBELANG
Toen ik een paar geleden met regelmaat in een Gelders ziekenhuis moest zijn, bracht ik wat tijd door op een verdieping waar een fototentoonstelling
was over het ziekenhuis in vervlogen tijden. Korrelige zwart-witfoto’s gaven een beeld van het leven van de patiënten
binnen de muren van het ziekenhuis en van de medewerkers, in dit geval waren dat nonnen. Ondanks dat het genieten was om te mogen
zien hoe het er toen aan toeging, was de algemene sfeer die de foto’s opriepen een bedompte. Bedden die dicht op elkaar stonden,
alleen maar functioneel meubilair, zonder oog voor vorm en een gebrek aan daglicht. Leg er oude foto’s van een gevangenishospitaal
naast en het verschil zou nauwelijks te zien zijn.
Een deprimerende toestand dus. In de loop der jaren zijn gelukkig de opvattingen over hoe zorginstellingen en ziekenhuizen eruit moeten
zien veranderd. Er kwam meer licht en meer kleur, maar de uitspraak ‘de patiënt staat centraal’ was, terug kijkend, toch een beetje
een eenzijdig gebeuren. De focus lag geheel op de medische zorg. Terecht, die moet goed zijn. Dat de term ‘de patiënt staat centraal’
echter aan evolutie onderhevig is, bewijst dit nummer van Bouwen aan de Zorg.
EEN FIJNE PLAATS OM TE GENEZEN EN TE VERBLIJVEN
Het hoofdthema van deze editie is ‘Healing Environment’. De gedachte achter een ‘genezende omgeving’ gaat uit van de tegenwoordige
kennis over de invloed van de omgeving op onze gezondheid en dus ook op ons genezingsproces. Met de kennis van nu
worden ziekenhuizen en zorginstellingen gemaakt tot plaatsen van welbevinden, waar esthetiek en comfort hand in hand gaan. Alles
wat een mens nodig heeft om zich goed te voelen wordt in de ontwerpen meegenomen. Dan gaat het om uitzicht, licht, daglicht,
kleur, akoestiek en zelfs geur. De positieve effecten van weldoordachte visuele concepten, voldoende en goed licht, het gebruik van
de juiste kleuren en akoestiek maakt dat een verblijf niet meer als onprettig wordt ervaren. Er is een hele markt omheen ontstaan,
waarin gespecialiseerde bedrijven met elkaar zorgen voor deze geoptimaliseerde omgevingen. Interieurs van algemene ruimten en
van kamers die zijn afgestemd op de specifieke behoeften van degene of degenen die daar tijdelijk of voor langere tijd verblijven.
Het is bewezen dat dit het genezingsproces bevordert als het om ziekenhuizen gaat en dat zorginstellingen geen verblijven meer zijn,
maar een echt thuis worden. Respect voor de vele mooie projecten die op deze manier tot stand zijn gekomen en al het -creatievedenkwerk
dat hieraan vooraf is gegaan.
MOOI EN DUURZAAM GAAN HAND IN HAND
(Ver)bouwprojecten staan tegenwoordig onder een andere druk dan vroeger. Allereerst moet er aangetoond worden dat er duurzaam
gewerkt wordt, daarnaast zijn ze zo complex dat budgetbewaking een prioriteit is. Dat betekent dat elke geïnvesteerde euro ook over
een aantal jaren nog moet renderen. Bouwen aan de Zorg, met het oog op de toekomst dus. Dat lukt de sector prima, als ik het zo
bekijk. Schitterende, esthetisch verantwoorde modulaire concepten zorgen voor toekomstbestendigheid. Toepassing van circulaire
materialen lost de duurzaamheidsbelofte in. Wat te denken van demontabele bouwelementen, die in de toekomst elders ingezet kunnen
worden, of ter plekke opnieuw kunnen worden gearrangeerd? De ideeën die een Healing Environment creëren worden allemaal
uitgevoerd met oog op efficiëntie. Vaak is het ‘verbouwen met de winkel open’, immers de zorg is een volcontinu in bedrijf zijnde tak
van sport. De vele professionals die bouwen in de zorg weten daar wel raad mee, zowel patiënten als het personeel ondervinden er
zo min mogelijk hinder van. Kortom: knap vakwerk! En tot slot: laten we niet vergeten dat niet alleen de patiënten of bewoners van
ziekenhuizen en zorginstellingen wel varen bij een Healing Environment. Ook het zorgend personeel plukt er de vruchten van.
Namens het team van Bouwen aan de Zorg wens ik u veel leesplezier!
Jan Mol