14.10.2021 Views

De Toekomst van ‘Soil+Land Stewardship’ - Een verkenning van stewardship in drie scenarios

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

odemrichtlijnen. Dit frustreerde zowel bodemwetenschappers als boeren<br />

omdat een <strong>in</strong>ternationaal, wettelijk kader de snelste en meest efficiënte<br />

manier was om bodemerosie tegen te gaan en de bodembiodiversiteit te<br />

herstellen. <strong>De</strong> onderliggende oorzaak <strong>van</strong> dit debacle was dat ecologisch<br />

denken nog relatief nieuw was b<strong>in</strong>nen het logge, Europese beleid voor<br />

landbouwsubsidies.<br />

11.<br />

<strong>Een</strong> ander ondergeschoven probleem was ‘bodembl<strong>in</strong>dheid’ of het gebrek<br />

aan besef dat bodems de basis zijn <strong>van</strong> alle leven op aarde. Niemand leek<br />

te vatten dat als je dieren, planten en mensen wil beschermen, je met<br />

de bodem moet beg<strong>in</strong>nen. Als je de bodem verliest, verlies je alles. Toch<br />

behandelden we bodems als geïsoleerde, irrele<strong>van</strong>te materie: <strong>in</strong> de media<br />

kon je maandenlang niets over hen horen. En als bodems toch wat aandacht<br />

kregen, g<strong>in</strong>g het enkel over functies zoals voedselproductie, vezels en energie.<br />

We negeerden andere, essentiële ecosysteemdiensten zoals de enorme<br />

capaciteit <strong>van</strong> bodems om koolstof op te slaan en zo het klimaat te regelen.<br />

Bodems zijn daarnaast ook waterfilters en -reservoirs, ze beschermen ons<br />

tegen overstrom<strong>in</strong>gen, zijn een bron <strong>van</strong> geneesmiddelen, een archeologische<br />

opslagplaats en een levend systeem: bodems zijn de habitat <strong>van</strong> een kwart<br />

<strong>van</strong> alle soorten op aarde.<br />

<strong>De</strong> wereld kampte met een gigantische ‘bodem-onderwijs-kloof’, of een<br />

tekort aan bodemkundig onderwijs <strong>in</strong> verhoud<strong>in</strong>g tot het maatschappelijke<br />

belang <strong>van</strong> bodems. Misschien maakte net de verstrengel<strong>in</strong>g <strong>van</strong> bodems<br />

met alle leven op aarde, hen onzichtbaar. Bodems zijn overal en dus nergens.<br />

Verborgen onder onze voeten en moeilijk te vatten. Ons onvermogen om<br />

over bodems te praten, en over wat hen bedreigde, was misschien wel de<br />

grootste maatschappelijke stilte die er ooit was geweest.<br />

TERUG NAAR DE AARDE<br />

12.<br />

Soil+Land Stewardship was <strong>in</strong> het beg<strong>in</strong> slechts een nichefenomeen. Terwijl<br />

de overheid exportgerichte, <strong>in</strong>dustriële landbouw bleef ondersteunen,<br />

zetten rebelse studentengroepen experimenten op met boerderijen groot<br />

1 Red Onze Bodems<br />

p. 16

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!