Last ned pdf - Helsedirektoratet

48 KAP 4
4.8.1 Effekt på akutt depresjon
Studiane viser at strukturert psykologisk behandling kan lindre depressive symptom. Det er
mindre sikkert at behandlinga også forkortar depressive episodar, men mykje kan tyde på
det. Det ser også ut til at psykologisk behandling kan redusere talet på depressive episodar.
4.8.2 Effekt av førebyggjande psykologisk behandling mot depresjon
Fleire studiar viser at psykoedukasjon i fleirfamiliegruppe og individuell familieterapi kan
redusere tida pasientane er i depressive episodar. Psykoedukasjon i fleirfamiliegruppe kan
også redusere talet på depressive episodar, men denne effekten oppnår ein kanskje berre
dersom familien i utgangspunktet fungerer dårleg.
Studiane som ikkje har funne slike effektar, har inkludert pasientar med stor komorbiditet,
særleg ruslidingar, og med mange tidlegare episodar. Det er for få studiar som har samanlikna
fleire psykologiske behandlingar med kvarandre, og med ei kontrollgruppe som har
fått vanleg behandling. Slik sett er det ikkje grunnlag for å hevde at éin psykologisk behandlingsmetode
er meir effektiv enn ein annan.
4.8.3 Effekt på akutt mani
Ved akutt mani er det ikkje påvist at tillegg av psykologisk behandling er meir effektivt enn
legemiddel åleine.
4.8.4 Effekt av førebyggjande psykologisk behandling mot mani
Studiane viser gjennomgåande at pasientar som har fått trening i å kjenne att tidlege teikn
på tilbakefall og har fått ein tiltaksplan, har færre maniske eller hypomane episodar, og det
tek lengre tid før dei får tilbakefall av mani eller hypomani. Ein viktig komponent i behandlinga
ser ut til å vere at pasienten tidleg kan setje i verk behandling med manidempande
medisin.
4.8.5 Avgrensingar i studiane
Brorparten av studiane har omfattande eksklusjonskriterium. Samtidige lidingar, rusmiddelproblem
og kort tid sidan siste affektive episode er vanlege eksklusjonskriterium. Dette
gjer at studiane kan gi eit feilaktig bilete av effektiviteten når intervensjonane blir overførde
til vanleg klinisk praksis. Ein kan ikkje vente same effekt hjå pasientar som har tilleggsproblematikk
som førte til eksklusjon frå dei vitskaplege studiane. Det er likevel viktig
å tilby alle pasientar psykososial behandling sjølv om dei har tilleggsproblem og samtidige
lidingar.
Mange studiar omtalar «bipolare lidingar» og bruker dette omgrepet til å omfatte bipolare
lidingar type I, II og NOS. Publikasjonane skil ikkje alltid mellom desse kategoriane i resultat
og konklusjonar. Intervensjonar som har god effekt ved mani, vil vere knytte til bipolar
liding type I, men når ein omtalar hypomani, kan det gjelde bipolar liding type II og NOSlidingar,
men også bipolar liding type I.