Kjelda nr. 1 2001 - Fylkesarkivet i Sogn og Fjordane

More documents

Recommendations

Info

2 Kjelda Kva skjer med ABM-meldinga? Då Kulturnett Sogn og Fjordane vart opna i desember 1998, sette me oss som mål å ha like mange besøk på tenesta kvart år som det er innbyggjarar i fylket, dvs. 107.000. 1999 var første heile driftsåret og me fekk over 140.000 besøk. Etter det har det auka vidare. I januar 2001 hadde tenesta 28.000 besøk eller påloggingar og desse utførte nær 800.000 søk i basar eller oppslag på nettsider. Held dette fram, vil tenesta få over 300.000 besøk i 2001. Trafikken på bibliotekbasane, som og er ein del av kulturnetttilbodet, er ikkje rekna inn i desse tala. Kulturnett Sogn og Fjordane er ein av dei mest besøkte nettstadene i fylket. Kulturnett Sogn og Fjordane inneheld etter kvart mykje variert kulturstoff. Ein viktig del av tilbodet er samansmeltinga av informasjon frå arkiv, bibliotek og museum. For det breie publikum er informasjonen og tenestene viktig, ikkje kvar det kjem frå. Mi erfaring så langt er at det er mykje spanande å vinna dersom ein kan venda seg til publikum ut i frå ein samordna strategi og utnytta dei muligheitene som ligg i å formidla på tvers av faggrensene. Ulike miljø har ulike tradisjonar. Dette må ein sjå på som ein ressurs til inspirasjon, ikkje som eit problem og eit trugsmål. Det er likevel sjølvsagt at ein må ha grunnleggjande respekt for kvarandre sine faglege tradisjonar og faglege krav. Det er på tide at det no kjem klåre signal frå nasjonalt hald kva som skjer vidare når det gjeld oppfølging av ABM-meldinga. Erfaringane så langt med satsinga på Kulturnett Norge skal og evaluerast. Desse områda må henga tett saman på alle forvaltningsnivå. Det er lokalt og regionalt at publikum truleg kan sjå den største nytten av samordninga. Men denne utviklinga må stimulerast politisk, økonomisk og fagleg frå nasjonalt hald. Det er viktig at ein no etablerer ABMutvikling som eit nytt organ med brei og balansert fagkompetanse på alle tre områda: arkiv, museum og bibliotek. Organet må og få økonomiske ressursar til å setja i gang eit målretta utviklingsarbeid. Det ligg ei stor utfordring i å justera både tankegang, haldningar og teknologisk tenking slik at det tener denne saka betre enn dei gjer i dag. Gunnar Urtegaard Redaksjon Gunnar Urtegaard (ansvarleg), Snorre D. Øverbø, Gunnar Yttri, Oddvar Natvik Kjelda blir utgjeven av Fylkesarkivet i Sogn og Fjordane, Fylkeshuset, 6861 Leikanger Tlf. 57 65 61 00. Fax: 57 65 61 01. Kjelda kjem med 3 nummer i året. Ei årstinging kostar kr 85,-. Bankgiro: 3781 14 02894, merk Kjelda. ISSN 0803-9682. Stoffet i Kjelda kan nyttast fritt. men vi ser gjerne at kjelde blir oppgjeven. Utforming: Oddvar Natvik. Fylkesarkivet i Sogn og Fjordane Fylkeshuset, Postboks 27, 6861 Leikanger. Tlf. 57 65 61 00. Fax. 57 65 61 01 Fylkesarkivar: Gunnar Urtegaard, tlf. 57 65 64 01, epost: gunnaru@sffarkiv.no Arkivarar: Arild Reppen (foto), Fototeknisk avdeling , 6823 Sandane. Tlf. 57 86 51 24, epost: arildr@sffarkiv.no Liv Fridtun (musikk), Leikanger, Tlf. 57 65 64 04, epost: livf@sffarkiv.no Snorre Øverbø (privatarkiv), Leikanger, tlf. 57 65 64 03, epost: snorreo@sffarkiv.no Ole Stian Hovland (kommunearkiv), Leikanger, tlf. 57 65 64 09, epost: oleh@sffarkiv.no Gunnar Yttri (kommunearkiv), Leikanger, tlf. 57 65 64 08, epost: gunnary@sffarkiv.no Berit Selseng (kommunearkiv), Leikanger, tlf. 57 65 64 07, epost: berits@sffarkiv.no Randi Melvær (sekretær/stadnamn), Leikanger, tlf. 57 65 64 00, epost: randim@sffarkiv.no Prosjekt: Hermund Kleppa (Atlas-Leksikon), tlf. 57 65 64 02, epost: hermundk@sffarkiv.no Oddvar Natvik (foto/Atlas-Leksikon), tlf. 57 65 64 05, epost: oddvarn@sffarkiv.no Årgang 10, nr 1 - 2001 Kjelda Kjelda er no inne i den tiande årgangen, og me har funne tida inne til å gjera ei mindre omlegging. I staden for 4 nummer i året vil me koma med 3. Nummer 3, som vil koma i november, blir eit utvida nummer, på 60 - 64 sider, slik at sidetalet totalt for årgangen blir som før. Me gjer denne endringa for å få med 2-3 lengre og meir gjennomarbeidde artiklar, i tillegg til det vanlege Kjelda-stoffet. Me vonar lesarne vil bli nøgde med omlegginga. Personalnytt Randi Melvær tek 1 års permisjon frå stillinga som sekretær ved Fylkesarkivet. Ho skal i løpet av april gå inn i stillinga som medarbeidar i prosjektet “Lokalhistorisk spørjevev”. Det er eit samarbeidprosjekt mellom Sogndal folkebibliotek, Sogn folkemuseum og Fylkesarkivet. Arbeidet går mellom anna ut på å kartlegge og registrere lokallitteratur i desse tre institusjonane. Opplysningane vert lagde inn i ein søkbar database på Internett. Sjå http://www.sogndal.folkebibl.no/ abmprosj.html for meir informasjon. Innhaldet Frå innhaldet i dette nummeret: - misjonær Marianna Bøe, 3 - fattigvesenet.., 4 - fattige i Sogn og Fjordane, 5 - ‘noget skal der nu alltid glemmes’, 7 - to stadnamn og heimlengt, 7 - mellom muselort og eseløyrer, 8 - Arne Garborg og fylket, 10 - englandsfarten, 12 - glimt frå fotoarkivet, 14 - bilete frå Sogn Dagblad, 14 - fotogåve frå Håkon Sagen, 16 - kven skreiv visa?, 17 - døypte i Kinn frå 1814, 17 - stor trafikk på Internett!, 17 - arbeid med privatarkiv, 18 - minnesmerket, 20 - minnesmerke-arkiv, 21 - motteken litteratur, 22 - motteken musikk, 23 - krav om skjema på nynorsk, 23 - oppvekst ved havet, 24
Årgang 10, nr 1 - 2001 Kjelda 3 Misjonær Marianna Bøe Frå Irene Bøe Pisani i Kjøs i Hornindal, har me fått eit lesarbrev til Kjelda. Ho har bladd i tidlegare nummer av Kjelda og har funne bilete og tekst frå Kjøs. Dette har inspirert ho til sjølv å skriva. Stykket gjev lesarane ny kunnskap om folk og hendingar i Hornindal. Kjelda-redaksjonen tek gjerne mot stoff frå lesarane. Når ein les gjennom tidlegare utgåver av Kjelda, kan ein kome over ting ein før har blada forbi. Så også denne gongen. På side 17 i Kjelda nr. 4-98, står det eit bilde frå Kjøs i Hornindal. Av teksten går det fram at mottakaren av kortet var Anna Navelsaker (I Ættebok for Hornindal står det at namnet er Anne Ragnhild). Avsendar var Marianna Bøe (sjå bilete), ho var syster til min farfar Lars og vart fødd 22. april 1880 på Pålbruket i Ytre-Bø i Stryn. Ho var misjonær for Frimisjonen i Cavendish, Nathal i Sør- Afrika i 33 år og kom heimatt til Norge i 1947. Ei tid budde ho her hos oss i Kjøs, men flytte så til Stryn og fekk seg husvære i bedehuset Fredheim. Der døydde ho 28. desember 1952 og ligg gravlagd ved Nedstryn kyrkje. At ho sende kort frå Kjøs, heng nok saman med at systera hennar, Kristianna, var gift med Rasmus på hovedbruket. Mannen på bildet er Mattis, sonen deira. Han omkom 37 år gamal i 1924, då han datt ut av kjerra og for ut for Kjøshammaren. Til slutt i denne julehelsinga på kortet står det at ho blir helsa kjært frå Thora. Dette er Thora Aamot, mor Dette biletet og stykket frå Kjelda nr. 4 i 1998 dannar bakgrunn for Irene Bøe Pisani sitt lesarbrev. Lesarbrev frå Hornindal til skodespelaren Elsa Lystad som hadde nokre av oppvekståra sine hos Marianna sin nære familie. Denne tida i Stryn kan ein lese om i boka som Elsa Lystad har skrive. Elsa gjekk og nokre år på skule i Stryn. Eg har elles mange bilde frå Marianna si misjonærtid i Afrika, og ho var ein flittig brevskrivar heim til sine her i distriktet. Dette bildet frå Kjøs er nok mangfaldiggjort for vi har fleire eksemplar av dette kortet. Eg vonar lesarane har hatt interesse av å dele desse minna med meg, minne som dukka “frem fra glemselen” etter å ha sett eit gamalt bilde i Kjelda. Irene Bøe Pisani Marianna Bøe (1880-1952) frå Stryn var misjonær i Sør- Afrika i mange år og var ein flittig brevskrivar heim. (Foto: Tonning, Stryn, 1950. Utlånt av Irene Bøe Pisani).
Page 1: Kjelda Fylkesarkivet i Sogn og Fjor
Page 5 and 6: Årgang 10, nr 1 - 2001 Kjelda 5 Fa
Page 7 and 8: Årgang 10, nr 1 - 2001 Kjelda 7
Page 9 and 10: Årgang 10, nr 1 - 2001 Kjelda 9 My
Page 11 and 12: Årgang 10, nr 1 - 2001 Kjelda 11 t
Page 13 and 14: Årgang 10, nr 1 - 2001 Kjelda 13 m
Page 15 and 16: Årgang 10, nr 1 - 2001 Kjelda 15 N
Page 17 and 18: Årgang 10, nr 1 - 2001 MUSIKK Kjel
Page 19 and 20: Årgang 10, nr 1 - 2001 Kjelda 19 J
Page 21 and 22: Årgang 10, nr 1 - 2001 Kjelda 21 F
Page 23 and 24: Årgang 10, nr 1 - 2001 Kjelda 23 M

Kjelda nr. 1 2001 - Fylkesarkivet i Sogn og Fjordane

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?