Descarga en formato PDF - Centro Ramón Piñeiro para a ...

lugares habitados (non así os da toponimia menor) era case obrigada na época anterior
á Constitución de 1978 e á autonomía de Galicia: daquela a forma galega corría na
linguaxe informal (da que forma parte a fraseoloxía por ser galega) pero nos actos
oficiais e en todo canto era escrito a castelanización dos nomes dos lugares habitados
era obrigada ou admitíase calquera intervención espontánea nesa dirección.
3. Fraseoloxía equina
3.1. Locucións
a cabaleiro 3 4 5
a cabaleirogas 6
a cabaleirolas 7
a cabaliño
a cabalo 8 9 10
11 12
a cabalo de
apéouacabalo
arendasolta 13
a unlla de cabalo 14 15
a uña de cabalo 16
achega-la albarda 17
3 Montado nas costas doutro.
4 Montar [alguén] encol do lombo dunha persoa coas
pernas abertas de xeito que rodeen a zona dos
cadrís desta, ó tempo que se agarra cos brazos á
zona dos ombreiros e a cabalgadura o suxeita
polas pernas. Utilízase máis ca nada cando unha
persoa monta sobre outra que a leva no lombo,
do xeito que se explica, durante un traxecto non
moi longo. Ex.: Ás veces, nos adestramentos
faciamos carreiras por parellas montando a
cabaleiro.
5 Ver a nota 2. Tamén se di ó cabaleiro.
6 Coas pernas abertas, ó xeito de quen monta un
cabalo.
7 Ver a nota 5.
8 Montado ou sentado [alguén] encol dunha
cabalería, nomeadamente coas pernas abertas
sobre o seu lombo; e, por extensión, encol dunha
persoa ou cousa. Ex.: Abriu a portiña do púlpito,
escorregou a cabalo polo pasamáns, e ó aterrar
sobre a alfombra de nós, dixo.
9 Ver a nota 3.
10 Montado nun cuadrúpede ou ao lombo dunha
persoa.
11 Loc. adv.
12 Montando sobre un cabalo.
13 Libremente. Quería camiñar a renda solta por
mor de liberarse mellor da compaña.
14 A toda a velocidade dun cabalo.
15 A todo correr.
16 Fuxir a todo correr.
achegar a albarda 18
achegar a albarda adiante [a alguén]
19
achegarlle a albarda adiante
afrouxar as rendas
agarrar o burro 20
agarrar un burro 21
albarda sobre albarda 22
alma de cabalo 23
amosar as ferraduras 24
25
andar a cabalo 26
andar a couces 27
andar a couces [con algo/alguén] 28
17 Zoupar.
18 Maltratar fisicamente ou de palabra.
19 1. Dar golpes [a alguén]: Botárono da policía
porque era moi dado a achegarlle a albarda
adiante á xente 2. Dominar a situación nunha
discusión: Púxose farruco pero achegámoslle a
albarda adiante.
20 Ver a nota 20.
21 Anoxarse, enfadarse, atufarse [alguén] Ex.: Como
lle dicen que non saíse, agarrou un burro de tres
pares de collóns e non falou máis en todo o día.
22 Dise cando unha persoa leva varias pezas de roupa
sobrepostas sen que sexa necesario: Non te
abrigues tanto, non é preciso levar albarda
sobre albarda, que aínda non veu o inverno.
23 Sen escrúpulos.
24 Mostrarse desagradecido, devolver mal por ben,
rebelarse: Despois de tanto desvelo e
preocupación, agora non ten reparo en amosar
as ferraduras a quen tanto mirou por todos eles.
25 Dar couces.
26 Ir montado nunha cabalería.
27 Discutiren varias persoas entre si e de forma irada.
28 Tratar de mala maneira, sen consideración: En
realidade, don Peregrino, coa súa voz de capón
de Vilalba, tamén andaba a couces co roman
paladino, para el un híbrido entre a fala do
imperio e a fala ancestral.