Untitled - Coordinadora Galega de ENDL
Untitled - Coordinadora Galega de ENDL
Untitled - Coordinadora Galega de ENDL
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
EQUIPO EQUIPO EQUIPO DE<br />
DE<br />
REDACCIÓN<br />
REDACCIÓN<br />
EQUIPO EQUIPO DE<br />
DE<br />
REDACCIÓN<br />
REDACCIÓN<br />
Ánxela García Mato<br />
Lucía Mato<br />
Uxía Parrado<br />
Zeltia Labraña<br />
Lucía Villamor<br />
Paco Veiga<br />
Carme Viveiro<br />
Estrella Blanco<br />
Xan García<br />
Gloria R. Íñiguez<br />
Susana Losada<br />
... e alguén que nos esqueceu<br />
CUBERT CUBERTA CUBERT<br />
Xan García Carballo<br />
Ilustramos este Intres con<br />
pinturas <strong>de</strong> Urbano Lugrís.<br />
Os <strong>de</strong>buxos manga son obra<br />
<strong>de</strong> Uxía Parrado.<br />
O EQUIPO DE REDACCIÓN<br />
Actualida<strong>de</strong><br />
Mollándonos polo idioma<br />
Entrega do premio á <strong>de</strong>fensa<br />
do idioma<br />
Dereitos Humanos<br />
O plan Bolonia<br />
Entrevista a un representante<br />
da Fronte Polisaria<br />
Charla sobre o VIH<br />
Divulgación<br />
Na procura do concepto <strong>de</strong><br />
cultura<br />
Políticos e política<br />
As rebaixas<br />
A felicida<strong>de</strong> é a túa liña <strong>de</strong><br />
horizonte.<br />
Pintadas<br />
O fenómeno dos blogs,<br />
fotolog, chats...<br />
Temos moitos blogs!<br />
Lectura<br />
Entrevista a Jaureguízar<br />
Morning Star, <strong>de</strong> Xosé Miranda<br />
Creación<br />
Primeiras lembranzas<br />
A miña lingua é...<br />
Poemas<br />
O meu soño<br />
Quero voar<br />
Relatos <strong>de</strong> medo<br />
A vinganza nonten límites<br />
Os xemelgos<br />
Magosto en Ribadulla<br />
Os/as amigos/as<br />
COLABORADORES/AS<br />
COLABORADORES/AS<br />
COLABORADORES/AS<br />
COLABORADORES/AS<br />
SUMARIO<br />
SUMARIO<br />
O libro <strong>de</strong> Maruxa<br />
A flor rosa<br />
Heleico<br />
Unha vida nova<br />
A felicida<strong>de</strong><br />
Herdanza<br />
Proverbios e refráns<br />
Lendas<br />
Algúns ditos con moito miolo<br />
Banda <strong>de</strong>señada<br />
As series <strong>de</strong> anime<br />
A pantasma<br />
Peter Pan<br />
As exploradoras<br />
Amor xuvenil<br />
O ladrón e Gasman<br />
Un medo raro<br />
Carapuchina Vermella<br />
Cine<br />
A miña película favorita<br />
Música<br />
Orquestra Olympus<br />
Entrevista a Maruxa Fociños<br />
Viaxe a Roma<br />
Exposición <strong>de</strong> instrumentos<br />
Instituto<br />
Viaxe a Grecia<br />
Dous cambios<br />
Experimenta<br />
Corremeli<strong>de</strong><br />
Manifesto da lingua galega<br />
Noel Alba Salgado, Alumnado <strong>de</strong> 1º <strong>de</strong> BAC, Alumnado <strong>de</strong> 1º <strong>de</strong> ESO, Miguel Ángel Álvarez<br />
Varela, Lorena Ambrosio García, Amparo (grupo O Castelo), Tania Arias Carballal, Manuel<br />
Casal Costoya, Carlota Casal Vázquez, Miriam Cea Otero, Cristina Con<strong>de</strong> Carrera, Raquel<br />
Con<strong>de</strong> Santos, Marta Cordido Raposo, Gloria Corral Cea, Alba Fernán<strong>de</strong>z Buján, Xisela<br />
Fuciños Vázquez, Paula Gallego Peña, Sergio García Mato, Álvaro Garea Mellid, Alba<br />
Jubón Gómez, Xácome Laya Sánchez, Ánxeles López Mouriño, Alejandro López Penin,<br />
Laura López Roca, Marga López San<strong>de</strong>, María (S1C), José Ángel Mella Amil, David Mén<strong>de</strong>z<br />
Martínez, Nerea Pampín Vizcaíno, Uxía Parrado López, Rocío Prieto Vázquez, Judith Ramos<br />
Castro, Laura Río Carreira, Carla Río (S3B), Patricia Roca Fernán<strong>de</strong>z, Noelia Rodríguez<br />
López, Mª Carmen Sánchez Sánchez, Laura Sega<strong>de</strong> Casal Noelia Somoza Rouco, Iván<br />
Somoza, Silvia Suárez Soutiño, Noelia Varela Puga, Yolanda Varela Puga, María Vázquez<br />
Gómez, Patricia Vázquez Loureiro, Raquel Vázquez Regueiro, Andrea Vázquez Rodríguez,<br />
Silvia Vázquez Sufuentes, Andrea Vázquez Varela, ... e alguén que nos esqueceu.
Actualida<strong>de</strong><br />
O día 17 <strong>de</strong> maio, e a<br />
pesar da choiva que caía a<br />
cal<strong>de</strong>iros, miles <strong>de</strong> persoas<br />
mobilizámonos en <strong>de</strong>fensa da<br />
nosa lingua. Foi unha mostra<br />
inequívoca, serena e contun<strong>de</strong>nte<br />
do sentir do conxunto<br />
da socieda<strong>de</strong> galega que dá<br />
así resposta tanto a grupúsculos<br />
minoritarios que día tras<br />
día difun<strong>de</strong>n datos falseados<br />
sobre a situación do idioma,<br />
como ao goberno autónomo,<br />
que reiteradamente se ten<br />
manifestado predisposto a<br />
agarrarse a tales difamacións<br />
para poñer en marcha medidas<br />
que fagan dar pasos<br />
atrás no proceso <strong>de</strong> normalización<br />
da nosa lingua, como<br />
a <strong>de</strong> <strong>de</strong>ixar sen vali<strong>de</strong>z o<br />
Decreto que establece un<br />
mínimo do 50% do horario<br />
lectivo en lingua galega.<br />
Pero, é consciente o<br />
conxunto da socieda<strong>de</strong><br />
galega do momento tan <strong>de</strong>licado<br />
que está a vivir o idioma<br />
galego, quizais o máis<br />
transcen<strong>de</strong>nte <strong>de</strong>s<strong>de</strong> a propia<br />
aprobación da Lei <strong>de</strong> Normalización<br />
Lingüística no ano<br />
1983?<br />
A socieda<strong>de</strong> e os seus<br />
órganos e entida<strong>de</strong>s representativas<br />
só lle po<strong>de</strong>n dar<br />
solución axeitada a un problema<br />
cando realmente son<br />
conscientes da súa dimensión.<br />
E o da normalización da lingua<br />
galega é na actualida<strong>de</strong> un<br />
problema <strong>de</strong> dimensións consi<strong>de</strong>rables<br />
como evi<strong>de</strong>ncian os<br />
datos recentemente<br />
coñecidos do Mapa<br />
Sociolingüístico <strong>de</strong> Galicia e<br />
outros moitos estudos anteriores.<br />
Os últimos datos do<br />
Mapa Sociolingüístico <strong>de</strong><br />
Galicia editado recentemente<br />
MOLLÁNDONOS MOLLÁNDONOS POLA POLA LINGU LINGUA LINGU<br />
<strong>de</strong>mostran que a situación do<br />
idioma galego é,<br />
sinxelamente, crítica, pois<br />
apenas o 38% da<br />
poboación –a terceira parte,<br />
como quen di- <strong>de</strong>clara<br />
usalo dun xeito habitual. Isto<br />
quere dicir, na práctica e sobre<br />
todo en ambientes urbanos,<br />
que hoxe por hoxe é posible<br />
vivir en Galicia sen ter<br />
contacto ningún co galego na<br />
vida ordinaria. Quere dicir<br />
tamén que as persoas que<br />
<strong>de</strong>senvolven as súas activida<strong>de</strong>s<br />
nesta situación corren<br />
grave risco <strong>de</strong> non chegar a<br />
acadar o limiar mínimo no dominio<br />
do idioma galego ou,<br />
doutra maneira, <strong>de</strong> non<br />
chegar a ser bilingües. Non<br />
ocorre o mesmo, pola contra,<br />
coas persoas galegofalantes<br />
pois, segundo<br />
<strong>de</strong>mostran os mesmos datos,<br />
é imposible vivir en Galicia e<br />
non ter contacto co castelán.<br />
Non po<strong>de</strong> ser certa, á<br />
vista da situación actual, a<br />
afirmación <strong>de</strong> que o castelán<br />
corre perigo en Galicia.<br />
Tampouco po<strong>de</strong> selo que o<br />
español estea sendo <strong>de</strong>ste-<br />
rrado das aulas galegas. Antes<br />
ao contrario, só o 17%<br />
das clases <strong>de</strong> Primaria e o<br />
30% das <strong>de</strong> Secundaria<br />
son dispensadas<br />
«practicamente en galego»<br />
ou «máis en galego» segundo<br />
o Mapa. Pero non só iso,<br />
senón que máis do 80% dos<br />
galegos e galegas <strong>de</strong>claramos<br />
que usamos preferentemente<br />
o castelán na escrita,<br />
porcentaxe que se eleva ata<br />
o 85% se nos referimos á<br />
lectura. Á vista <strong>de</strong>stes datos,<br />
obtidos obviamente co<br />
<strong>de</strong>bido rigor científico, semella<br />
evi<strong>de</strong>nte que o único idioma<br />
que corre perigo en Galicia –<br />
e nas súas aulas- é o galego,<br />
O certo é que esta situación<br />
vén <strong>de</strong>mostrar, unha<br />
vez máis, que a política lingüística<br />
–ou a súa ausencialevada<br />
a cabo polo goberno<br />
da Xunta durante<br />
practicamente tres décadas,<br />
non só non obtivo resultados<br />
positivos no camiño da normalización,<br />
senón que<br />
acelerou o proceso <strong>de</strong> substitución.<br />
Cómpre tamén<br />
lembrar que a propia Lei <strong>de</strong><br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
3
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
4<br />
MOLLÁNDONOS MOLLÁNDONOS POLA POLA LINGU LINGUA<br />
LINGU<br />
Normalización Lingüística e os<br />
<strong>de</strong>cretos que a <strong>de</strong>senvolveron<br />
nas diferentes etapas, non<br />
acadaron un mínimo <strong>de</strong><br />
cumprimento, fundamentalmente<br />
por mor da absoluta<br />
<strong>de</strong>spreocupación real da administración<br />
nese senso.<br />
Den<strong>de</strong> a publicación e<br />
posta en vigor do Decreto<br />
124/2007 inserido no<br />
<strong>de</strong>senvolvemento do Plan<br />
Xeral <strong>de</strong> Normalización Lingüística,<br />
pui<strong>de</strong>mos asistir a<br />
dúas actitu<strong>de</strong>s pintureiras: a<br />
ausencia total <strong>de</strong> medidas<br />
para a súa aplicación por parte<br />
da Consellería <strong>de</strong> Educación<br />
e a aparición pública dun<br />
sector antinormalizador argumentando<br />
imposición e<br />
necesida<strong>de</strong> <strong>de</strong> protección do<br />
castelán, con razoamentos<br />
falsos e ten<strong>de</strong>nciosos que<br />
nunca foron respondidos<br />
contun<strong>de</strong>ntemente polas<br />
forzas do goberno ou da oposición,<br />
unanimemente<br />
coautoras da Lei <strong>de</strong> Normalización<br />
Lingüística e do Plan<br />
Xeral <strong>de</strong> Normalización Lingüística.<br />
Son actualmente os organismos<br />
supranacionais os<br />
que, unha vez e outra, veñen<br />
recoñecer a situación actual<br />
tanto do galego como<br />
doutras linguas minoradas da<br />
Unión Europea. É o caso do<br />
Consello <strong>de</strong> Europa e do propio<br />
Parlamento Europeo, que<br />
recomendan que se poñan os<br />
medios para que tales linguas<br />
se poidan <strong>de</strong>senvolver plenamente<br />
e para que os individuos<br />
non se vexan privados<br />
do seu uso como ferramenta<br />
<strong>de</strong> comunicación.<br />
Pois ben, cando se po<strong>de</strong><br />
apreciar en todo o mundo<br />
unha nova sensibilida<strong>de</strong> cara<br />
ás linguas, anúnciasenos aquí<br />
un novo proceso <strong>de</strong><br />
minorización e substitución do<br />
maior símbolo <strong>de</strong> i<strong>de</strong>ntida<strong>de</strong><br />
do noso pobo. Enten<strong>de</strong>mos<br />
que o feito <strong>de</strong> que o novo<br />
goberno adopte <strong>de</strong>cisións<br />
<strong>de</strong>se calibre, escoitando só<br />
as voces <strong>de</strong> quen preten<strong>de</strong> a<br />
<strong>de</strong>saparición da nosa lingua<br />
e –non o esquezamos- da<br />
nosa i<strong>de</strong>ntida<strong>de</strong>, só po<strong>de</strong> <strong>de</strong>berse<br />
ou a unha<br />
Actualida<strong>de</strong><br />
intencionalida<strong>de</strong> perversa ou<br />
á ignorancia sobre a evolución<br />
e <strong>de</strong>saparición das<br />
linguas que, como o galego,<br />
están en situación moi <strong>de</strong>sfavorable<br />
a respecto doutras.<br />
Ou a ambas as cousas<br />
xuntas.<br />
Débese lembrar a<br />
unanimida<strong>de</strong> política que se<br />
levaba producindo <strong>de</strong>n<strong>de</strong> a<br />
aprobación da Lei <strong>de</strong> Normalización<br />
Lingüística (1983) ata<br />
tempos recentes, incluída a<br />
aprobación tamén unánime do<br />
Plan Xeral <strong>de</strong> Normalización<br />
Lingüística (2004), por parte<br />
<strong>de</strong> todas as forzas políticas<br />
do Parlamento <strong>de</strong> Galicia.<br />
Des<strong>de</strong> a óptica<br />
estritamente educativa<br />
cómpre reiterar tamén, para<br />
non per<strong>de</strong>r a perspectiva do<br />
obxectivo último do sistema<br />
educativo no que fai referencia<br />
ao dominio das dúas<br />
linguas presentes en Galicia,<br />
que, coñecidos os últimos<br />
datos sobre a saú<strong>de</strong> do<br />
galego, son as persoas<br />
galego-falantes as únicas que<br />
teñen auténticas opcións <strong>de</strong><br />
chegar a ser bilingües. Isto<br />
non ocorre coas persoas<br />
castelán-falantes, pois po<strong>de</strong>n<br />
vivir perfectamente, máis alá<br />
do ámbito escolar, sen usar o<br />
galego nunca.<br />
Non é certo que sexa o<br />
alumnado castelán-falante o<br />
que está vendo coutados os<br />
seus <strong>de</strong>reitos na actualida<strong>de</strong>.<br />
Pola contra e como queda<br />
dito, si está coutado o<br />
<strong>de</strong>reito <strong>de</strong>ste alumnado a<br />
unha formación que lle<br />
garanta precisamente o dominio<br />
real dos dous idiomas<br />
presentes en Galicia. E, pola<br />
contra tamén, é o alumnado
Actualida<strong>de</strong><br />
galego-falante o que,<br />
in<strong>de</strong>pen<strong>de</strong>ntemente da necesaria<br />
formación lingüística,<br />
non ten garantido que a súa<br />
vida poida <strong>de</strong>senvolverse en<br />
galego.<br />
Destas constatacións,<br />
por <strong>de</strong>sgraza absolutamente<br />
realistas, só po<strong>de</strong> concluírse<br />
que é preciso acrecentar o<br />
emprego do galego como<br />
lingua vehicular no ensino, e<br />
non á inversa, se se preten<strong>de</strong><br />
lograr precisamente o dominio<br />
efectivo dos dous idiomas<br />
empregados en Galicia<br />
por parte do alumnado.<br />
Por todas estas razóns,<br />
facemos un chamamento en<br />
<strong>de</strong>fensa da normalización do<br />
galego a todos e todas os/as<br />
ensinantes, ás comunida<strong>de</strong>s<br />
educativas dos centros <strong>de</strong><br />
ensino e á socieda<strong>de</strong> en xeral,<br />
co fin <strong>de</strong> impedirmos calquera<br />
medida regresiva a respecto<br />
da lingua, ao tempo que <strong>de</strong>claramos<br />
a nosa <strong>de</strong>cisión inquebrantable<br />
<strong>de</strong> continuar<br />
pulando pola normalización<br />
lingüística e cultural, así como<br />
por unha aplicación <strong>de</strong> criterios<br />
avanzados na planificación<br />
lingüística no ensino,<br />
inserida nun mo<strong>de</strong>lo <strong>de</strong> ensino<br />
público e <strong>de</strong>mocrático.<br />
E queremos que saiban<br />
o presi<strong>de</strong>nte da Xunta, Galicia<br />
bilingüe etc que, <strong>de</strong> aplicarse<br />
todas estas medidas que<br />
están previstas en relación<br />
coa nosa lingua, a socieda<strong>de</strong><br />
galega non permanecerá calada<br />
e seguirá MOLLÁNDOSE<br />
POLO GALEGO.<br />
<strong>ENDL</strong><br />
MOLLÁNDONOS MOLLÁNDONOS POLA POLA LINGU LINGUA<br />
LINGU<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
5
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
6<br />
ENTREGA ENTREGA DO DO PREMIO PREMIO Á Á DEFENSA<br />
DEFENSA<br />
DO DO IDIOMA<br />
IDIOMA<br />
O venres, día 29 <strong>de</strong><br />
maio, o Servizo <strong>de</strong> Normalización<br />
Lingüística Terra <strong>de</strong><br />
Meli<strong>de</strong> fixo entrega do<br />
primeiro «Premio Terra <strong>de</strong><br />
Meli<strong>de</strong> á Defensa do Idioma»<br />
que recaeu na Agrupación<br />
Cultural e Musical O Castel.<br />
Para agra<strong>de</strong>cer o premio,<br />
falou Amparo Buján como representante<br />
da agrupación.<br />
Este é o discurso <strong>de</strong><br />
agra<strong>de</strong>cemento.<br />
Boa tar<strong>de</strong> a todos.<br />
En nome da Asociación<br />
Cultural e Musical O Castelo<br />
gustaríame agra<strong>de</strong>cervos o<br />
recoñecemento que esta tar<strong>de</strong><br />
nos ofrece<strong>de</strong>s.<br />
Luís Seoane dixo: «un<br />
poema é algo que se fai o<br />
mesmo que un cadro, e a<br />
poesía que conteña po<strong>de</strong><br />
xurdir das novas dos diarios.<br />
Poesía atópase nun edificio,<br />
na rúa, na historia, na<br />
natureza, nun sentimento.»<br />
E eu dígovos: a lingua é<br />
algo que se fai o mesmo que<br />
un cadro, e a poesía que<br />
conteña po<strong>de</strong> xurdir das<br />
novas dos diarios (se<br />
escolle<strong>de</strong>s ben). A lingua está<br />
nos edificios, na rúa, na historia,<br />
na natureza, nun<br />
sentimento.<br />
A lingua tamén está na<br />
escola, aínda que a moitos<br />
lles pese; a lingua está nos<br />
hospitais, nos mercados, nos<br />
xogos.<br />
Porque a lingua somos<br />
nós.<br />
Hai lingua nos pais que<br />
arrolan os nenos cun canto<br />
<strong>de</strong> berce, hai lingua en dous<br />
namorados que se mandan<br />
mensaxes, hai lingua no opositor<br />
que redacta exames ou<br />
na muller que vai á peixería.<br />
Hai lingua na Foliada,<br />
claro.<br />
A Foliada naceu coma<br />
unha xuntanza <strong>de</strong> músicos e<br />
amigos, aos que axiña se lles<br />
uniron artesáns ou obradoiros<br />
tradicionais e activida<strong>de</strong>s<br />
complementarias como a presentación<br />
dalgún libro, charlas<br />
ou un concurso <strong>de</strong> can-<br />
tos <strong>de</strong> taberna.<br />
Actualida<strong>de</strong><br />
Se, como dixemos, a<br />
lingua está en todo (porque<br />
a lingua somos nós), a Foliada<br />
foi só outro motivo para<br />
poñernos <strong>de</strong> manifesto.<br />
Para tal expresión<br />
valémonos dalgunha<br />
estratexia:<br />
·<strong>de</strong>n<strong>de</strong> o principio foi<br />
unha constante a exposición<br />
organizada polo colectivo, que<br />
amosou fotografías antigas <strong>de</strong><br />
Meli<strong>de</strong> ou axudou a lembrar<br />
mitos e lendas.<br />
·outra das activida<strong>de</strong>s<br />
con máis sona foron os<br />
obradoiros para a recuperación<br />
dos oficios tradicionais.<br />
Ten un significado especial o<br />
da fía, coas tres mulleres que<br />
nos axudaron: subiron ao escenario,<br />
botaron a vista<br />
atrás, e mentres contaban<br />
aventuras «<strong>de</strong> cando eran<br />
mozas», ían fiando, ripando,<br />
xuntando en mazarocas. Que<br />
gusto oílas falar da roca e o<br />
fuso, a ripa e a espa<strong>de</strong>la, e<br />
<strong>de</strong>cidir cal conseguía o fío<br />
máis fino!<br />
·tamén foron<br />
chamativos os obradoiros da<br />
malla, cando trouxemos a<br />
máquina enorme <strong>de</strong> mallar ou<br />
aquel ferreiro que traballou<br />
para nós un anaco.<br />
Aquilo era recordo para<br />
moitos e ensinanza <strong>de</strong> novo<br />
para outros, pero había lingua<br />
por todas partes.<br />
·a<strong>de</strong>mais os artesáns da<br />
pedra, da ma<strong>de</strong>ira, <strong>de</strong> instrumentos.<br />
·o apartado <strong>de</strong>dicado<br />
aos xogos tradicionais é o<br />
mellor exemplo <strong>de</strong> idioma vivo,<br />
e lúdico!
Actualida<strong>de</strong><br />
ENTREGA ENTREGA DO DO PREMIO PREMIO Á Á DEFENSA<br />
DEFENSA<br />
DO DO IDIOMA<br />
IDIOMA<br />
Pero o cerne da nosa<br />
xuntanza é a música.<br />
A música como<br />
conservante da lingua: a que<br />
adoza os momentos duros <strong>de</strong><br />
traballo, o altifalante das protestas,<br />
o fío condutor <strong>de</strong><br />
moitos encontros, o berro<br />
animoso. Na nosa cita a música<br />
persóase nos grupos que<br />
participan no serán, na marcha<br />
gaiteira polas rúas, nos<br />
bailadores ou nos cantadores<br />
nas tabernas.<br />
Nada disto se po<strong>de</strong> separar<br />
da lingua.<br />
A lingua está en todo.<br />
A lingua somos nós, logo<br />
os nenos son o futuro da<br />
lingua. A continuación da palabra<br />
está neles.<br />
Tamén se fai lingua<br />
cando imos aos colexios a<br />
cantar os Reis. Fomos acompañados<br />
dun reiseiro, que lles<br />
explicou aos rapaces as horas<br />
<strong>de</strong> diversión unidas a<br />
xaneiro, os cantos <strong>de</strong> Nadal,<br />
as panxoliñas, o aguinaldo e<br />
a requenaviva.<br />
Tamén se fai lingua<br />
cando lles amosas un refaixo,<br />
ou como colocar o <strong>de</strong>ngue.<br />
As partes da gaita ou o son<br />
das ferreñas na pan<strong>de</strong>ireta.<br />
Na acta <strong>de</strong> constitución<br />
da Asociación aparecen como<br />
fins principias a investigación,<br />
o estudo, a conservación e a<br />
<strong>de</strong>fensa da cultura. A promoción<br />
e a difusión, e o labor<br />
<strong>de</strong> concienciación. É a nosa<br />
intención seguir traballando<br />
para acadar eses obxectivos.<br />
Porque a lingua é un<br />
tesouro, do que hai que ser<br />
merecente.<br />
E eu non falo para os soberbios<br />
non falo para os ruíns e po<strong>de</strong>rosos,<br />
non falo para os finchados,<br />
non falo para os baleiros,<br />
non falo para os estúpidos,<br />
que falo para os que aguantan rexamente<br />
mentiras e inxustizas <strong>de</strong> cotío;<br />
para os que súan e choran<br />
un pranto cotián <strong>de</strong> bolboretas,<br />
<strong>de</strong> lume e vento sobre os ollos núos.<br />
Lingua proletaria do meu pobo,ç<br />
eu fáloa porque sí, porque me gosta,<br />
porque me peta e quero e dáme a gana:<br />
porque me sae <strong>de</strong> <strong>de</strong>ntro, alá do fondo<br />
dunha tristura áceda que me abrangue<br />
ao ver a tantos patufos <strong>de</strong>sleigados,<br />
pequenos mequetrefes sen raíces<br />
que ao pór a garabata xa non saben<br />
afirmarse no amor aos <strong>de</strong>vanceiros,<br />
falar a fala nai,<br />
a fala dos avós que temos mortos,<br />
e ser, co rostro erguido,<br />
mariñeiros, labregos da linguaxe,<br />
remo i arado, proa e rella sempre.<br />
Eu fáloa porque si, porque me gosta<br />
e quero estar cos meus, coa xente miña,<br />
perto dos homes bos que sofren longo<br />
unha historia contada noutra lingua.<br />
Anímovos a seguir cultivando o idioma, e <strong>de</strong>séxovos<br />
saú<strong>de</strong>, amor, lingua e Patria.<br />
Moitas grazas.<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
7
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
8<br />
DEREIT DEREITOS DEREIT OS HUMANOS<br />
HUMANOS<br />
Un artigo aparecido en La Voz<br />
<strong>de</strong> Galicia o sábado 8 <strong>de</strong> novembro,<br />
conta como uns soldados israelís<br />
humillan un palestino.<br />
A pesar <strong>de</strong> que o palestino non<br />
supoñía unha ameaza directa para<br />
as tropas israelís, estas secuéstrano,<br />
cóbrenlle a cara, póñeno <strong>de</strong> xeonllos<br />
e átanlle as mans. O palestino vese<br />
obrigado a repetir frases que lle<br />
manda un soldado, son burlas e<br />
humillacións que repite ante as risas<br />
doutros soldados.<br />
Tras darse a coñecer o ví<strong>de</strong>o on<strong>de</strong><br />
aparecen estes feitos, o Exército israelí<br />
asegura con<strong>de</strong>nar todo tipo <strong>de</strong><br />
humillación e non aproba o que<br />
fixeron con este cidadán palestino,<br />
pero eu pregúntome on<strong>de</strong> estaban<br />
eles cando aconteceu isto.<br />
Esta noticia <strong>de</strong>mostra que, por<br />
<strong>de</strong>sgraza, aínda no século XXI hai<br />
mostras <strong>de</strong> violencia, humillacións e<br />
malos tratos.Creo que neste artigo<br />
vese perfectamente que se burlan<br />
dos <strong>de</strong>reitos humanos e que en<br />
moitos países hoxe practicamente<br />
nin existen.<br />
Para rematar, gustaríame non ter<br />
que ver máis estas noticias, e que<br />
remataran para sempre.<br />
Actualida<strong>de</strong><br />
FOLGA FOLGA EN EN CONTRA<br />
CONTRA<br />
DO DO PLAN PLAN BOL BOLONIA BOL ONIA<br />
O día 22 <strong>de</strong> outubro <strong>de</strong> 2008<br />
manifestámonos 3º e 4º <strong>de</strong> ESO e 1º e 2º <strong>de</strong><br />
bacharelato en contra do plan Bolonia.<br />
Neste plan elimínanse as licenciaturas e<br />
diplomaturas para dar paso aos grados e<br />
postgrados. Tamén se quitarán as becas, que<br />
serán substituídas por cartos que se terán<br />
que <strong>de</strong>volver en cotas cando se empece a<br />
traballar.<br />
Como dicía, o día 22 <strong>de</strong> outubro<br />
manifestámonos en contra <strong>de</strong>sta lei.<br />
Concentrámonos todos no instituto e saímos<br />
<strong>de</strong>l con rumbo ao concello. Alí estivemos coa<br />
alcal<strong>de</strong>sa, que escoitou as nosas protestas.<br />
Despois fomos cara o centro da vila, on<strong>de</strong><br />
estivemos protestando en contra <strong>de</strong>sta lei.<br />
Cando estabamos pasando por unha rúa,<br />
unha señora, <strong>de</strong>n<strong>de</strong> a ventá do seu piso,<br />
berrounos: «Deixa<strong>de</strong> <strong>de</strong> andar a berros e<br />
estuda<strong>de</strong>».<br />
Penso que a xente non enten<strong>de</strong> o que<br />
pasa, e creo que algúns alumnos tampouco<br />
lle dan moita importancia. Para algúns <strong>de</strong>les<br />
ir á folga é sinónimo <strong>de</strong> pasalo ben, pero non<br />
<strong>de</strong> intentar cambiar o futuro. A proba está<br />
en que cando saímos do instituto eramos bastantes<br />
máis dos que viñemos.<br />
Consi<strong>de</strong>ro que valeu a pena, xa que se<br />
non fixeramos a folga todo o mundo pensaría<br />
que estamos <strong>de</strong> acordo con esta lei, e <strong>de</strong>sta<br />
maneira <strong>de</strong>ixamos ben clara cal é a nosa postura.<br />
ALBA FERNÁNDEZ BUJÁN, B1B
Actualida<strong>de</strong><br />
NON NON A AAO<br />
A O PLAN PLAN BOL BOLONIA BOL ONIA<br />
O día 22 <strong>de</strong><br />
outubro os alumnos e<br />
alumnas do instituto <strong>de</strong><br />
Meli<strong>de</strong> fixemos unha<br />
folga para protestar<br />
contra o plan Bolonia.<br />
Ao igual que en<br />
moitos outros centros<br />
próximos, o alumnado<br />
do IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
manifestouse no instituto<br />
e logo polos<br />
arredores do centro.<br />
Comezaron lendo<br />
un manifesto que dicía<br />
como é o plan Bolonia<br />
e o que preten<strong>de</strong> facer<br />
con todo o<br />
estudantado. Logo<br />
repartiron pancartas<br />
entre o alumnado con<br />
lendas escritas nelas que dicían: «Non á privatización», «Non ao plan Bolonia».<br />
Ao remataren coa lectura, os alumnos/as <strong>de</strong> 2º ciclo e bacharelato dirixímonos á praza<br />
do convento, e leron <strong>de</strong> novo o manifesto diante do concello. Alí estaba o alumnado <strong>de</strong> 2º<br />
ciclo e bacharelato xunto coa alcal<strong>de</strong>sa e outras persoas. Logo foron polas rúas <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong>,<br />
protestando e recollendo sinaturas entre os cidadáns que apoiaban a folga.<br />
Para rematar, dirixíronse todos ao centro e seguiron recollendo sinaturas entre o profesorado<br />
e o alumnado.<br />
Este plan preten<strong>de</strong>:<br />
- Retirar as bolsas universitarias, pasando estas a ser préstamos que haberá que<br />
<strong>de</strong>volver ao rematar a carreira.<br />
- Endurecer a selectivida<strong>de</strong>, introducindo unha proba oral <strong>de</strong> idiomas, isto favorecerá<br />
aos estudantes que poidan acce<strong>de</strong>r a aca<strong>de</strong>mias privadas.<br />
- Obter unha nota superior ao igual a cinco.<br />
- Endurecer o acceso ás carreiras máis solicitadas.<br />
Este plan prexudicaríanos a todos nós, xa que non todos teñen a posibilida<strong>de</strong> <strong>de</strong> estudar.<br />
Con este plan cada vez serán menos os estudantes que teñan o privilexio <strong>de</strong> acce<strong>de</strong>r ás<br />
carreiras. Por iso todos dicimos: «NON AO PLAN BOLONIA»<br />
MARY CARMEN SÁNCHEZ SÁNCHEZ, B1A<br />
A folga contra o plan Bolonia que numerosos alumnos e alumnas do centro <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
secundaron o ano pasado, xunto con moitos outros centros educativos <strong>de</strong> Galicia, mostrou,<br />
polo menos <strong>de</strong>n<strong>de</strong> a miña perspectiva e pola parte que me toca, unha gran unida<strong>de</strong> contra<br />
as numerosas inxustizas que o actual goberno galego galego preten<strong>de</strong> facer cumprir, pese a<br />
unha total disconformida<strong>de</strong> cidadá.<br />
Eu só espero que o goberno reflexione sobre as medidas tomadas e refute o plan<br />
Bolonia.<br />
JUDITH RAMOS CASTRO, B1A<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
9
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
10<br />
10<br />
ENTREVIST ENTREVISTA ENTREVIST A A A AHMEDU AHMEDU MOJT MOJTAR MOJT AR<br />
ABDELAHE<br />
ABDELAHE<br />
O día 29 <strong>de</strong> outubro viñeron<br />
ao IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> integrantes<br />
da asociación Solidarieda<strong>de</strong><br />
<strong>Galega</strong> co Pobo Saharauí e o<br />
representante da Fronte<br />
Polisaria para Galicia, Ahmedu<br />
Mojtar Ab<strong>de</strong>lahe, ao cal lle<br />
fixemos unha entrevista para<br />
coñecer máis do problema do<br />
pobo saharauí.<br />
- Ola, boas tar<strong>de</strong>s, señor<br />
Ahmedu.<br />
- Boas tar<strong>de</strong>s.<br />
- Que relación o une con<br />
Galicia?<br />
- Vén dada polo feito <strong>de</strong> que<br />
en todas as comunida<strong>de</strong>s autónomas<br />
do estado existe<br />
unha representación permanente<br />
da Fronte Polisaria.<br />
Temos unha oficina aberta<br />
<strong>de</strong>n<strong>de</strong> principios dos 90 e<br />
tamén o feito <strong>de</strong> que existe<br />
o proxecto Vacacións en paz<br />
polo que moitos nenos<br />
saharauís pasaron as súas<br />
vacacións aquí, en Galicia.<br />
Isto, sumado á necesida<strong>de</strong> <strong>de</strong><br />
sensibilizar á opinión pública,<br />
xustifica a existencia dunha<br />
oficina permanente.<br />
- En que situación se<br />
atopan na actualida<strong>de</strong> os<br />
campos <strong>de</strong> refuxiados?<br />
-Atópanse nunha situación<br />
que se po<strong>de</strong>ría cualificar como<br />
<strong>de</strong> emerxencia permanente.<br />
Emerxencia permanente porque<br />
ao tratarse dunha<br />
poboación refuxiada, precisa<br />
a asistencia e axuda humanitaria<br />
permanentemente. A<br />
situación é <strong>de</strong>licada e difícil<br />
ao mesmo tempo. Neses campamentos<br />
hai arredor <strong>de</strong><br />
200.000 persoas que subsisten<br />
da axuda humanitaria:<br />
alimentación, medicinas, as<br />
poucas infraestruturas que<br />
agora mesmo hai nos campos…<br />
Polo tanto, é unha si-<br />
tuación <strong>de</strong>plorable pero os<br />
habitantes dos campos anhelan<br />
que se faga xustiza<br />
para que poidan regresar á<br />
súa terra.<br />
- Ve próximo o plebiscito<br />
<strong>de</strong> auto<strong>de</strong>terminación?<br />
- Para nós o referendo <strong>de</strong><br />
auto<strong>de</strong>terminación é unha<br />
das posibles vías para resolver<br />
o conflito. Loxicamente,<br />
este referendo estivo a punto<br />
<strong>de</strong> organizarse dúas veces,<br />
pero por incumprimento<br />
por parte <strong>de</strong> Marrocos co trato<br />
con Nacións Unidas non se<br />
puido levar a cabo. Nós pensamos<br />
que se a ONU e os<br />
países occi<strong>de</strong>ntais interesados<br />
na resolución <strong>de</strong>ste problema<br />
exercesen máis presión<br />
sobre Marrocos, o referendo<br />
po<strong>de</strong>ríase levar a cabo porque<br />
todos os mecanismos<br />
necesarios para facer esa<br />
consulta existen: a ONU ten<br />
un corpo electoral <strong>de</strong>finido e<br />
sábese que saharauís teñen<br />
o <strong>de</strong>reito <strong>de</strong> participar nesa<br />
consulta. Polo tanto, é unha<br />
cuestión <strong>de</strong> falta <strong>de</strong> vonta<strong>de</strong><br />
por parte <strong>de</strong> Marrocos.<br />
- Po<strong>de</strong>ríanos explicar bre-<br />
Actualida<strong>de</strong><br />
vemente que labores realiza<br />
a Fronte Polisaria?<br />
- A Fronte Polisaria é a organización<br />
política que representa<br />
ao pobo saharauí. Todo<br />
o traballo <strong>de</strong>ste movemento<br />
político vai encamiñado a que<br />
o pobo do Sáhara Occi<strong>de</strong>ntal<br />
teña a oportunida<strong>de</strong>, quizais<br />
única na súa historia, <strong>de</strong> expresarse<br />
con liberda<strong>de</strong> e <strong>de</strong>cidir<br />
libremente o seu futuro.<br />
Mentres non se logre esa<br />
meta, o seu traballo é amplo.<br />
Vai <strong>de</strong>n<strong>de</strong> a organización dos<br />
campos <strong>de</strong> refuxiados ata a<br />
sensibilización da opinión pública<br />
internacional a través<br />
<strong>de</strong> embaixadas repartidas por<br />
todo o mundo. A República<br />
Árabe Saharauí Democrática<br />
(RASD) está recoñecida por<br />
máis <strong>de</strong> oitenta países cos<br />
cales mantemos relacións diplomáticas.<br />
Hai que lembrar tamén os<br />
centos <strong>de</strong> oficinas que temos<br />
establecidas en Europa e Estados<br />
Unidos, que teñen a<br />
finalida<strong>de</strong> <strong>de</strong> informar ás<br />
forzas políticas, a diversas<br />
ONG e á opinión pública en<br />
xeral a evolución do conflito.
Actualida<strong>de</strong><br />
ENTREVIST ENTREVISTA ENTREVIST A A A AHMEDU AHMEDU MOJT MOJTAR MOJT AR<br />
ABDELAHE<br />
ABDELAHE<br />
«OS SAHARAUÍS VIVEN NUN ESTADO DE EMERXENCIA PERMANEN-<br />
TE», AHMEDU MOJTAR ABDELAHE, REPRESENTANTE DA FRONTE<br />
POLISARIA EN GALICIA VISITOUNOS NO PASADO OUTONO.<br />
Outra das funcións da Fronte<br />
Polisaria é a <strong>de</strong> recabar toda<br />
a axuda humanitaria tanto<br />
para o mantemento da<br />
poboación como para acadar<br />
maior recoñecemento internacional.<br />
En <strong>de</strong>finitiva, difundir<br />
a problemática saharauí<br />
para lograr máis adhesións á<br />
resolución do conflito.<br />
- Que po<strong>de</strong>riamos facer os<br />
galegos e galegas para<br />
que o Estado Español tente<br />
solucionar o problema<br />
saharauí?<br />
- Hai que recordar que o problema<br />
dos saharauís foi causado<br />
por unha <strong>de</strong>cisión do<br />
Estado Español no 1973. Esta<br />
postura é a que xerou o actual<br />
exilio saharauí e esta situación<br />
<strong>de</strong> guerra permanente.<br />
Unha situación na que<br />
Marrocos vulnera os <strong>de</strong>reitos<br />
humanos. Polo tanto, ao ser<br />
un problema xerado polo Estado<br />
Español, este ten unha<br />
responsabilida<strong>de</strong> histórica e<br />
moral co pobo saharauí. Os<br />
cidadáns, como cidadáns dun<br />
país <strong>de</strong>mocrático, po<strong>de</strong>n<br />
facer moitas cousas: activida<strong>de</strong>s<br />
<strong>de</strong>dicadas a recoller<br />
axuda humanitaria para o<br />
pobo saharauí e activida<strong>de</strong>s<br />
<strong>de</strong> <strong>de</strong>nuncia da situación actual<br />
e sensibilizar e informar<br />
ao resto <strong>de</strong> poboación <strong>de</strong>sta<br />
problemática. Os cidadáns<br />
po<strong>de</strong>n reclamar e esixir coa<br />
súa voz e o seu voto para<br />
que se faga xustiza e, a través<br />
dos medios internacionais<br />
precisos, se lle <strong>de</strong>a liberda<strong>de</strong><br />
ao pobo saharauí para po<strong>de</strong>r<br />
expresarse como pobo.<br />
- Cre que a manifestación<br />
do 15 <strong>de</strong><br />
novembro po<strong>de</strong><br />
axudar en algo?<br />
- Creo que calquera<br />
acción hai que vela en<br />
positivo e sumala a<br />
moitas outras<br />
accións. Esa manifestación<br />
prevista para o<br />
15 <strong>de</strong> novembro en<br />
Madrid servirá para visualizar<br />
a problemática saharauí, que<br />
a opinión pública se <strong>de</strong>a<br />
conta <strong>de</strong> que na problemática<br />
saharauí ten<br />
responsabilida<strong>de</strong> o estado.<br />
Seguen mirando a outro lado<br />
e a cidadanía ten que<br />
ensinarlles que ese non é o<br />
camiño a seguir. A cidadanía<br />
<strong>de</strong>be tentar que o Estado<br />
leve a cabo unha solución<br />
pacífica que axu<strong>de</strong> a solucionar<br />
o problema dos saharauís<br />
que leva durado moito mais<br />
do que <strong>de</strong>bería.<br />
- Para finalizar: quere<br />
contarlles algo aos nosos<br />
compañeiros e<br />
compañeiras?<br />
- En primeiro lugar<br />
agra<strong>de</strong>cervos o esforzo investido<br />
para realizar hoxe a charla<br />
no voso instituto,<br />
agra<strong>de</strong>cervos o interese que<br />
esta<strong>de</strong>s mostrando ante este<br />
problema. Sinceramente é<br />
motivo <strong>de</strong> satisfacción que<br />
xente nova se interese por<br />
estes problemas, porque lamentablemente<br />
non é a dinámica<br />
que actualmente<br />
segue a xente nova, que actualmente<br />
pasa <strong>de</strong>stes temas<br />
e tira máis polo ocio e a di-<br />
versión, o cal é totalmente<br />
normal pero todo se <strong>de</strong>be<br />
facer na súa xusta medida.<br />
Achegarse a estas problemáticas<br />
e implicarse nelas,<br />
a<strong>de</strong>mais <strong>de</strong> contribuír para<br />
que esas inxustizas se poidan<br />
remediar, tamén permiten que<br />
a xente nova constrúa un<br />
mundo máis libre, <strong>de</strong>mocrático<br />
e xusto, porque esas son<br />
as solucións reais dos problemas<br />
que hoxe en día afectan<br />
ao mundo no que vivimos e,<br />
no caso do pobo saharauí, é<br />
un pobo que te<strong>de</strong>s cerca, que<br />
po<strong>de</strong><strong>de</strong>s consi<strong>de</strong>rar un pobo<br />
irmán e oxalá pronto os<br />
saharauís accedan á súa<br />
liberda<strong>de</strong> e poida<strong>de</strong>s viaxar ao<br />
Sáhara Occi<strong>de</strong>ntal libre e<br />
in<strong>de</strong>pen<strong>de</strong>nte, e coñecer as<br />
familias saharauís das cales<br />
tivestes os seus fillos.<br />
- Moitas grazas por conce<strong>de</strong>rnos<br />
esta entrevista e<br />
acercarnos tan ben aos<br />
problemas polos que pasan<br />
os nosos compañeiros<br />
saharauís.<br />
- Grazas a vós tamén por<br />
darme a oportunida<strong>de</strong>.<br />
XISELA FUCIÑOS VÁZQUEZ B1B,<br />
DAVID MÉNDEZ MARTÍNEZ B1A<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
11 11<br />
11
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
12<br />
12<br />
CHARLA CHARLA SOBRE SOBRE O O VIH<br />
VIH<br />
Boas, compañeiros/as!!!<br />
Como ben sabe<strong>de</strong>s, no<br />
mes <strong>de</strong> novembro tivemos no<br />
noso IES unha charla sobre o<br />
virus VIH, o virus que cando<br />
está avanzado provoca a<br />
enfermida<strong>de</strong> da SIDA.<br />
Polo tanto, para<br />
manternos sans, <strong>de</strong>beriamos<br />
manter sexo seguro, que non<br />
sei por que, pero ás veces<br />
isto non ocorre. Non só po<strong>de</strong>mos<br />
quedar nós embarazadas,<br />
senón que po<strong>de</strong>mos<br />
coller unha enfermida<strong>de</strong> <strong>de</strong><br />
transmisión sexual, que a eles<br />
tamén lles afecta.<br />
O que <strong>de</strong>beriamos facer<br />
sería a proba, só para quedar<br />
sen a dúbida, e, sempre<br />
que manteñamos unha relación,<br />
poñer condón. É o único<br />
que te protexe das<br />
enfermida<strong>de</strong>s.<br />
Como ben vistes, polo<br />
IES hai carteis pegados polas<br />
pare<strong>de</strong>s alertándonos <strong>de</strong> que<br />
non esquezamos os<br />
condóns... e, a verda<strong>de</strong>, non<br />
é gracioso, É NECESARIO. Así<br />
que face<strong>de</strong> as cousas coa<br />
cabeza.<br />
Ata outra, e... non<br />
esquezas os condóns.<br />
Bicos.<br />
EDURNE SUÁREZ PRADO, B1B<br />
O día 26 <strong>de</strong> novembro<br />
foi o Día Internacional contra<br />
a SIDA, polo que tivemos<br />
unha charla sobre esa<br />
enfermida<strong>de</strong>. Foi amena e<br />
aprendín cousas novas. En<br />
gran parte foi polo modo en<br />
que <strong>de</strong>ron a charla, xa que,<br />
sabendo que a mellor forma<br />
<strong>de</strong> apren<strong>de</strong>r e saber unha<br />
cousa é véndoa, puxéronnos<br />
unha película on<strong>de</strong> se observaban<br />
as vías <strong>de</strong> transmisión<br />
do VIH e como, en pouco<br />
tempo, se po<strong>de</strong> transmitir entre<br />
un grupo <strong>de</strong> compañeiros.<br />
ESTEFANÍA<br />
Nesta charla, entre<br />
outras cousas, explicaron a<br />
diferenza entre o VIH e a<br />
SIDA, xa que hai moita xente<br />
que non a ten clara.<br />
Chámaselle VIH ao virus e<br />
SIDA á enfermida<strong>de</strong> que produce<br />
o virus.<br />
Nunha primeira parte<br />
puxeron a película «Kids»,<br />
que conta a historia duns rapaces<br />
neoiorquinos dos anos<br />
80.<br />
Despois explicáronnos<br />
algunhas cousas sobre a<br />
enfermida<strong>de</strong>, como por<br />
exemplo: como se manifesta,<br />
que problemas po<strong>de</strong> ocasionar...<br />
Persoalmente gustoume<br />
moito a conferencia, xa que<br />
nos falaron dunha<br />
enfermida<strong>de</strong> da que a maioría<br />
da xente só sabe o nome e<br />
non en que consiste, e<br />
aclaráronnos as dúbidas<br />
neste aspecto.<br />
XISELA<br />
Actualida<strong>de</strong><br />
O outro día estivemos<br />
vendo unha película na que<br />
aparecían uns rapaces que<br />
non tiñan actuacións<br />
razoables: bebían e fumaban<br />
a todas horas e todos polas<br />
mesmas botellas, mantiñan<br />
relacións sexuais sen ningún<br />
tipo <strong>de</strong> segurida<strong>de</strong> nin métodos<br />
anticonceptivos.<br />
Deste xeito podían ser<br />
infectados polo VIH ou SIDA.<br />
A maioría da xente que o ten<br />
non o sabe, por iso estaría<br />
ben realizar as probas para<br />
comprobalo e po<strong>de</strong>r tratalo.<br />
Este virus non se transmite<br />
só por relacións sexuais,<br />
senón tamén polo sangue,<br />
por compartir xiringas con<br />
outras persoas ou por beber
Actualida<strong>de</strong><br />
un litro <strong>de</strong> cuspe <strong>de</strong> outra<br />
persoa infectada.<br />
Despois <strong>de</strong> ver esa película,<br />
déronnos unha charla<br />
para que intentaramos evitar<br />
este tipo <strong>de</strong> condicións nas<br />
que po<strong>de</strong>s ser infectado/a, e<br />
incluso repartíronnos tres<br />
preservativos para cada<br />
persoa, e ensináronnos a<br />
poñelo, tanto o masculino<br />
como o feminino, porque, mal<br />
posto, po<strong>de</strong> levarnos a que<br />
rompa, e polo tanto non<br />
valería <strong>de</strong> nada.<br />
Consi<strong>de</strong>ro que esta<br />
charla é moi importante e<br />
válida, pero tamén lla <strong>de</strong>berían<br />
<strong>de</strong> dar aos <strong>de</strong> terceiro e<br />
cuarto <strong>de</strong> ESO, porque cada<br />
vez máis relacións inseguras<br />
ou sen métodos<br />
anticonceptivos son mantidas<br />
por persoas con trece e catorce<br />
anos.<br />
MANUEL<br />
No principio da película<br />
saía un grupo <strong>de</strong> rapazas<br />
dando a opinión que tiñan<br />
elas das relacións sexuais, e<br />
por outro lado un grupo <strong>de</strong><br />
rapaces facendo o mesmo.<br />
Eles opinaban todo o contrario<br />
que elas.<br />
Para min, estas charlas<br />
é importante que se <strong>de</strong>an todos<br />
os anos, porque aínda<br />
que o saibamos, non po<strong>de</strong>mos<br />
estar o suficientemente<br />
convencidos dos riscos aos<br />
que estamos sometidos.<br />
Tamén penso que a xente que<br />
mantén relacións sexuais sen<br />
usar protección non pensan<br />
nada, que non teñen a cabeza<br />
para pensar, porque non<br />
custa case nada usar protección.<br />
PATRICIA<br />
CHARLA CHARLA SOBRE SOBRE O O VIH<br />
VIH<br />
A película trataba sobre<br />
un rapaz que mantiña<br />
relacións sexuais con rapazas<br />
virxes sen preservativo,<br />
xa que así pensaba que non<br />
se contaxiaría. Unha rapaza<br />
coa que estivera el fixo a proba<br />
e <strong>de</strong>scubriu que tiña o VIH<br />
e, como só estivera con el, o<br />
rapaz contaxiáraa. Mentres,<br />
el intentaba <strong>de</strong>itarse con<br />
outra rapaza e conseguiuno<br />
nunha festa, mentres a<br />
primeira buscábao para<br />
avisalo. Pero chegou tar<strong>de</strong> e<br />
drogada, polo que quedou<br />
durmida, e o amigo do rapaz<br />
<strong>de</strong>itouse con ela así e<br />
contaxiouse. Polo tanto,<br />
dunha persoa contaxiada,<br />
nun curto período <strong>de</strong> tempo,<br />
acabaron catro co VIH. De<br />
on<strong>de</strong> lle viña o contaxio? Pois<br />
pénsase que da nai do rapaz,<br />
porque el só se <strong>de</strong>itaba<br />
con virxes.<br />
Hai uns anos o contaxio<br />
por VIH era menor, pero<br />
nestes últimos tempos subiu<br />
dunha maneira abraiante. A<br />
máxima alerta atopámola na<br />
xuventu<strong>de</strong> <strong>de</strong> entre 16 e 25<br />
anos, e só polo simple feito<br />
<strong>de</strong> poñer un preservativo, o<br />
contaxio non se produciría.<br />
NOELIA<br />
A min a película<br />
pareceume algo irreal. Os protagonistas<br />
dábanse á mala<br />
vida, xa que consumían drogas,<br />
fumaban e bebían alcohol<br />
con menos <strong>de</strong> <strong>de</strong>zaoito<br />
anos. Tamén tiñan mala<br />
hixiene por parte das nais<br />
cando eran pequenos, e<br />
mesmo eles non se duchaban<br />
e cambiaban <strong>de</strong> roupa moi a<br />
cotío.<br />
DIEGO<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
13 13<br />
13
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
14<br />
14<br />
NA NA PROCURA PROCURA DO DO CONCEPT CONCEPTO<br />
CONCEPT<br />
DE DE CUL CULTURA CUL TURA<br />
Que é cultura? Unha<br />
cousa é segura: este é un<br />
concepto que todo o mundo<br />
cre coñecer e a todos nos<br />
custa <strong>de</strong>finir, quizais porque<br />
a concepción da cultura varía<br />
dunhas persoas a outras e<br />
está moi ligada á visión que<br />
posúe cada un e, <strong>de</strong>s<strong>de</strong> o<br />
punto <strong>de</strong> vista do uso da<br />
lingua, unha persoa realmente<br />
culta non é aquela que cre<br />
coñecer a lingua, senón<br />
aquela que domina todos os<br />
rexistros <strong>de</strong>la e sabe usalos<br />
segundo as circunstancias.<br />
Mais si hai algo no que<br />
todos coincidimos: a cultura<br />
non é individual, senón un<br />
mosaico <strong>de</strong> múltiples elementos<br />
que están, a<strong>de</strong>mais, relacionados<br />
coa i<strong>de</strong>ntida<strong>de</strong>.<br />
Os alumnos <strong>de</strong> 1º <strong>de</strong> BAC<br />
A queremos aportar as nosas<br />
visións do que enten<strong>de</strong>mos<br />
por cultura.<br />
Divulgación<br />
É a interacción lingüística entre as persoas e tamén un modo <strong>de</strong> transmisión <strong>de</strong><br />
información (Mari Carme).<br />
É o resultado da interacción lingüística (Judith).<br />
O conxunto <strong>de</strong> coñecementos, modos <strong>de</strong> vida e costumes dun pobo e nunha época<br />
(Patricia).<br />
O conxunto <strong>de</strong> coñecementos, crenzas e costumes que caracterizan ás poboacións<br />
(Ingri).<br />
O conxunto <strong>de</strong> tradicións dun pobo (Tania).<br />
O conxunto <strong>de</strong> costumes dos nosos ancestros que agora intentamos coñecer todos<br />
(Silvia).<br />
O conxunto <strong>de</strong> coñecementos (do que moitos carecen) que se van adquirindo ao<br />
longo da vida e que se transmiten a través da linguaxe e dos sentimentos (Inés).<br />
É o conxunto <strong>de</strong> costumes e emocións que teñen as persoas ou pobos (Fani).
Divulgación<br />
É o conxunto <strong>de</strong><br />
tradicións, crenzas,<br />
saberes... que nos dan<br />
unha i<strong>de</strong>ntida<strong>de</strong> como<br />
pobo e como persoas<br />
(Carlota).<br />
O conxunto <strong>de</strong> costumes<br />
e tradicións que coñece,<br />
ou intenta coñecer, unha<br />
persoa e que a fan integrarse<br />
nun pobo ou<br />
comunida<strong>de</strong> (Maikel).<br />
É un conxunto <strong>de</strong><br />
costumes, tradicións…<br />
dun pobo ou persoa<br />
(Diego).<br />
NA NA PROCURA PROCURA DO DO CONCEPT CONCEPTO<br />
CONCEPT<br />
DE DE CUL CULTURA CUL TURA<br />
É o que nós creamos, <strong>de</strong>n<strong>de</strong> o principio do mundo, cos nosos feitos, costumes…<br />
(Martín).<br />
Os distintos costumes, linguaxe, tradicións… que ten unha <strong>de</strong>terminada socieda<strong>de</strong><br />
(Lidia).<br />
Son a tradición, os costumes e moitas outras cousas que forman unha socieda<strong>de</strong><br />
(Andrea).<br />
Tradicións, costumes, coñecementos… que crea unha socieda<strong>de</strong> e se transmiten<br />
entre xeración e xeración a través da linguaxe (David).<br />
O conxunto <strong>de</strong> tradicións e costumes que tiña antigamente un pobo e que se vai<br />
transmitindo <strong>de</strong> xeración en xeración (Alberto).<br />
O conxunto <strong>de</strong> experiencias, i<strong>de</strong>as e leccións que se adquiren ao longo da vida<br />
(Álex).<br />
Costumes, coñecementos, crenzas e todo o que só coñecen as persoas dun lugar<br />
específico (Uxía).<br />
Conxunto <strong>de</strong> tradicións que ten un pobo, socieda<strong>de</strong>… (Laura).<br />
Conxunto <strong>de</strong> coñecementos, costumes… que unha persoa po<strong>de</strong> chegar a adquirir<br />
(Mónica).<br />
ALUMNADO DE 1º BAC A<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
15 15<br />
15
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
16<br />
16<br />
POLÍTICOS POLÍTICOS E<br />
E<br />
POLÍTICA<br />
POLÍTICA<br />
Vouvos dar a miña opinión<br />
sobre os políticos e do<br />
que falan.<br />
Todos coñece<strong>de</strong>s a<br />
Rajoy, Anxo Quintana,<br />
Touriño, Zapatero, etc; pero,<br />
por que só se fala <strong>de</strong>ses se<br />
eu o único que os vexo facer<br />
é falar, falar, falar e falar. Por<br />
que non se coñecen aqueles<br />
que son os que en realida<strong>de</strong><br />
máis traballan?<br />
Non se coñecen porque<br />
nos medios <strong>de</strong> comunicación<br />
non lles interesa que se vexa<br />
a realida<strong>de</strong>, o único que<br />
queren é que o <strong>de</strong>les sexa o<br />
máis visto, aínda que non<br />
sexa verda<strong>de</strong>, aínda que<br />
conten todo o contrario, tanto<br />
ten, porque ninguén lles di<br />
nada, nin os intenta corrixir.<br />
Pídovos que<br />
reflexione<strong>de</strong>s sobre isto,<br />
critica<strong>de</strong> e intenta<strong>de</strong> corrixir<br />
e criticar o que non vos<br />
pareza xusto.<br />
Anímovos a escribir a<br />
INTRES para dar as vosas<br />
opinións.<br />
NOEL ALBA SALGADO, S3C<br />
Todos os anos <strong>de</strong>spois<br />
das datas <strong>de</strong> Nadal e Reis<br />
chegan as rebaixas a todo<br />
Galicia. A maioría dos galegos<br />
e das galegas cando imos <strong>de</strong><br />
compras nunca nos fixamos<br />
un orzamento para gastar un<br />
<strong>de</strong>terminado diñeiro, senón<br />
que ten<strong>de</strong>mos a abusar das<br />
tarxetas <strong>de</strong> crédito. Neste<br />
caso eu creo que temos máis<br />
ten<strong>de</strong>ncia as mulleres, xa que<br />
facemos máis compras ao<br />
longo do ano, e gastamos<br />
máis. Pero ao contrario que<br />
algúns homes, fixámonos<br />
moito máis nas etiquetas,<br />
prezo e talle, se o que mercamos<br />
está ben rebaixado, se<br />
se atopa en bo estado, se é<br />
<strong>de</strong> boa calida<strong>de</strong> e, o máis importante<br />
e principal, que sexa<br />
actual, xa que moitas veces<br />
as tendas sacan produtos,<br />
roupa, aparellos... <strong>de</strong> anos<br />
pasados gardados en stock,<br />
os que non <strong>de</strong>ron vendido e<br />
inténtano ao estar<br />
rebaixados. Cando saímos<br />
mercar buscamos o «choio»<br />
perfecto ou a «ganga» on<strong>de</strong><br />
Divulgación<br />
AS AS REBAIXAS<br />
REBAIXAS<br />
pedimos nada máis e nada<br />
menos que sexa barato,<br />
tamén se utiliza o famoso dito<br />
dos tres «b» <strong>de</strong> bo, bonito e<br />
barato, que sería o máis efectivo,<br />
aínda que moi difícil <strong>de</strong><br />
atopar... pero non imposible.<br />
Segundo as enquisas,<br />
este ano asistimos ás<br />
rebaixas máis agresivas dos<br />
últimos anos, así que <strong>de</strong>beremos<br />
ter coidado á hora <strong>de</strong><br />
mercar e informarnos, preguntar<br />
as dúbidas que teñamos,<br />
xa sexa na publicida<strong>de</strong> ou nas<br />
posibilida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> cambio. Xa<br />
sabes que necesitamos<br />
gardar o comprobante <strong>de</strong><br />
pago, as etiquetas e que nos<br />
<strong>de</strong>ben dar garantías para non<br />
ter problema ao <strong>de</strong>volver a<br />
prenda.<br />
Se xa mercas por<br />
internet ou estas<br />
apren<strong>de</strong>ndo, acce<strong>de</strong> a<br />
páxinas seguras para non ter<br />
ningún problema.<br />
TANIA ARIAS CARBALLAL, B1A
Divulgación<br />
«Non esperes ser feliz. A felicida<strong>de</strong> é a túa liña <strong>de</strong> horizonte. Retirarase antes <strong>de</strong> que<br />
poidas alcanzala»<br />
William Nicholson, La sociedad <strong>de</strong> los otros<br />
O ser humano é un animal<br />
único. Den<strong>de</strong> que nacemos,<br />
loitamos ata a nosa<br />
morte buscando a felicida<strong>de</strong><br />
e o cumprimento dos nosos<br />
soños, chegando a olvidar as<br />
necesida<strong>de</strong>s básicas que<br />
temos como animais, pero<br />
nunca o logramos.<br />
Po<strong>de</strong> ser que, nun momento<br />
dado, aca<strong>de</strong>mos algo<br />
que queriamos, pero en lugar<br />
<strong>de</strong> ser felices buscamos unha<br />
nova meta, e loitamos por ela<br />
ata conseguilo, repetindo o<br />
ciclo ata a nosa morte.<br />
Non estou dicindo que<br />
esta forma <strong>de</strong> vida sexa negativa,<br />
xa que grazas a ela<br />
se crearon marabillas<br />
inimaxinábeis doutro xeito,<br />
pero é certo que a causa <strong>de</strong><br />
elementos que corrompen a<br />
nosa visión da felicida<strong>de</strong>,<br />
téñense provocado <strong>de</strong>sastres<br />
tamén inimaxinábeis doutro<br />
xeito.<br />
As ansias <strong>de</strong> po<strong>de</strong>r combinadas<br />
con i<strong>de</strong>as extremistas<br />
<strong>de</strong>ron lugar a inxustas<br />
ditaduras nas que se tenta<br />
eliminar i<strong>de</strong>as a través <strong>de</strong><br />
mortes. O fanatismo patriótico<br />
e relixioso provocou e<br />
segue provocando millóns <strong>de</strong><br />
mortos en inxustas guerras e<br />
a discriminación causa tamén<br />
gran<strong>de</strong>s perdas humanas.<br />
De acordo. Moitos<br />
<strong>de</strong>stes problemas viron a súa<br />
dimensión inmensamente reducida<br />
nos últimos séculos,<br />
pero existen e fan dano día a<br />
día. A<strong>de</strong>mais, queda o elemento<br />
principal da corrupción<br />
da visión da felicida<strong>de</strong>. Falo,<br />
obviamente, do diñeiro.<br />
O diñeiro po<strong>de</strong> chegar a<br />
espertar o peor que unha<br />
persoa ten no seu interior, e<br />
A A FELICID FELICIDADE FELICID ADE É<br />
É<br />
A A TÚA TÚA LIÑA LIÑA DE DE HORIZONTE<br />
HORIZONTE<br />
todo pola extrema <strong>de</strong>pen<strong>de</strong>ncia<br />
que temos <strong>de</strong>ses<br />
papeis <strong>de</strong> cores para sobrevivir<br />
e po<strong>de</strong>r perseguir a nosa<br />
felicida<strong>de</strong>: precisamos <strong>de</strong>les<br />
para cubrir as nosas necesida<strong>de</strong>s<br />
básicas e os luxos que<br />
todos queremos. Ninguén escapa<br />
ao sistema, e isto<br />
lévanos a pensar nos que<br />
mandan no diñeiro, as gran<strong>de</strong>s<br />
empresas.<br />
As empresas son organismos<br />
dirixidos por persoas<br />
que buscan a felicida<strong>de</strong> como<br />
todos os <strong>de</strong>mais e, polo tanto,<br />
o único que preten<strong>de</strong>n é<br />
obter diñeiro sen importar os<br />
medios que usen: a contaminación,<br />
os materiais e<br />
enerxías non renovábeis nin<br />
reciclábeis e materias primas<br />
reciclábeis, que levan ao<br />
esgotamento <strong>de</strong>stes, o cal<br />
non suce<strong>de</strong>ría se se utilizasen<br />
fontes <strong>de</strong> enerxía<br />
renovábeis e materiais<br />
reciclábeis, pero ao usar<br />
estes medios os beneficios<br />
diminúen e, con eles, tamén<br />
o fai a felicida<strong>de</strong> teórica.<br />
Agora ben, non po<strong>de</strong>mos culpar<br />
aos directivos <strong>de</strong>sas<br />
gran<strong>de</strong>s empresas por facer<br />
o que fan, porque o ser humano,<br />
a<strong>de</strong>mais <strong>de</strong> buscar a<br />
felicida<strong>de</strong>, tamén loita pola<br />
comodida<strong>de</strong>, e utilizar os<br />
métodos convencionais é<br />
máis sinxelo, como tamén o<br />
é para nós comprar produtos<br />
máis contaminantes pero<br />
menos caros, e non traballar<br />
por reducir a contaminación<br />
tamén o é. Non hai <strong>de</strong>masiadas<br />
persoas que loiten e se<br />
preocupen polo planeta e os<br />
seres vivos que o habitan, e<br />
por <strong>de</strong>sgraza non son altos<br />
cargos <strong>de</strong> ningunha empre-<br />
sa, pero si cambian as<br />
cousas. Vannos<br />
concienciando pouco a pouco<br />
levándonos a tentar manter<br />
o planeta, e isto obriga a<br />
algunhas empresas a utilizar<br />
os novos métodos <strong>de</strong><br />
produción para mellorar a súa<br />
popularida<strong>de</strong> e vendas, pero<br />
isto non é suficiente.<br />
A comodida<strong>de</strong> segue reinando<br />
para os humanos, e<br />
aínda que comecemos a cooperar,<br />
rematamos por cansar.<br />
Se queremos rematar<br />
con esta situación, <strong>de</strong>bemos<br />
<strong>de</strong>safiar a nosa natureza<br />
como seres humanos e olvidarnos<br />
<strong>de</strong> loitar pola<br />
felicida<strong>de</strong>. De todos os xeitos,<br />
non lograremos ser felices.<br />
A<strong>de</strong>mais, os luxos que estamos<br />
acadando non nos servirán<br />
<strong>de</strong> nada cando o ser<br />
humano se atope <strong>de</strong> fronte<br />
cunha situación coa que non<br />
se po<strong>de</strong>rá enfrontar: quedar<br />
sen planeta. On<strong>de</strong> imos utilizar<br />
os luxos se nin sequera<br />
temos on<strong>de</strong> existir?<br />
Todos nós temos o po<strong>de</strong>r<br />
<strong>de</strong> evitalo. É o noso <strong>de</strong>ber<br />
usalo.<br />
DAVID MÉNDEZ MARTÍNEZ, B1A<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
17 17<br />
17
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
18<br />
18<br />
PINT PINTAD PINT AD ADAS AD AS<br />
Divulgación<br />
Os graffitis ou pintadas son formas <strong>de</strong> inscrición ou pintura que po<strong>de</strong>mos atopar<br />
en propieda<strong>de</strong>s públicas ou privadas (muros, automóbiles, mobiliario urbano, pistas<br />
<strong>de</strong> skate), frecuentemente con contido político ou social. Pero tamén son graffitis as<br />
inscricións que quedaron en pare<strong>de</strong>s <strong>de</strong>n<strong>de</strong> os tempos do Imperio Romano (consignas<br />
políticas, insultos, <strong>de</strong>claracións <strong>de</strong> amor,…). Do mesmo xeito, os piratas e os mariñeiros<br />
<strong>de</strong>ixaban os seus pseudónimos e iniciais sobre pedras e rochas nas terras que pisaban.<br />
Historia Historia do do graffiti graffiti contemporáneo<br />
contemporáneo<br />
Algúns Algúns graffitis graffitis famosos famosos ata ata os os anos anos 50.<br />
50.<br />
Durante a Segunda Guerra Mundial, cando as tropas<br />
norteamericanas entraron en Túnez (primavera <strong>de</strong> 1943),<br />
viron por primeira vez o graffiti: Kilroy was here<br />
(«Kilroy estivo aquí»). Nos seus avances por Italia,<br />
Francia e Alemaña, as tropas volveron atopar este graffiti,<br />
pero nunca se soubo nada sobre o autor (crese que<br />
pertencía a unha unida<strong>de</strong> <strong>de</strong> Ohio). O certo é que se fixo<br />
famosa en todo o mundo.<br />
Graffiti Graffiti mo<strong>de</strong>rno mo<strong>de</strong>rno (1960-1970).<br />
(1960-1970).<br />
Décadas máis tar<strong>de</strong>, por mor, das revoltas estudiantís<br />
<strong>de</strong> Maio do 68 en París, moitos slogans popularizáronse.<br />
Algún exemplos:<br />
- L’ imagination au pouvoir («imaxinación ao po<strong>de</strong>r»).<br />
- Sous les pavés il y a la plage («<strong>de</strong>baixo do empedrado<br />
está a praia»).<br />
A expresión graffiti úsase tamén para referirse ao<br />
movemento artístico do mesmo nome, diferenciado da<br />
pintura ou como subcategoría da mesma, coa súa orixe no século XX. Foi un movemento<br />
iniciado en Nova Iorque e Fila<strong>de</strong>lfia (getting from the un<strong>de</strong>rground) nos anos 60.<br />
Últimas Últimas Últimas décadas décadas do do graffiti<br />
graffiti<br />
O graffiti é un dos elementos básicos da cultura Hip<br />
Hop, na que se chama «grafo» ou «graffiti» a un tipo<br />
específico <strong>de</strong> pintada<br />
Dentro dos graffitis, cobrou gran importancia o<br />
«tagging», firma ou acrónimo dunha persoa ou dun grupo<br />
<strong>de</strong> persoas, xeralmente crews (grupo que se <strong>de</strong>dica a<br />
pintar <strong>de</strong> maneira conxunta). Para os tags co nome dos<br />
crews, sóense utilizar abreviaturas ou siglas. Un tag é unha maneira <strong>de</strong> expresar un<br />
propio estilo mediante un alcume ou un alias. O tagging comezou na década dos<br />
setenta nos trens <strong>de</strong> metro <strong>de</strong> Nova Iorque.<br />
Algúns graffiteiros combinaban maneiras <strong>de</strong> pintar e así apareceu o estilo «trow<br />
up». Foi o seguinte paso na evolución do graffiti, é unha versión refinada da letra<br />
pompa, e a súa popularida<strong>de</strong> xor<strong>de</strong> da súa facilida<strong>de</strong> para pintar.
Divulgación<br />
O graffiti está consi<strong>de</strong>rado como unha<br />
arte urbana, pero hai que saber ben en que<br />
espazo se fai, xa que, por exemplo, por unha<br />
pintada feita nun inmoble catalogado como<br />
Patrimonio Histórico po<strong>de</strong>n chegar a ter<br />
multas <strong>de</strong> ata 30.000 euros. Non vale<br />
calquera sitio!<br />
Se queres máis información sobre o<br />
tema das pintadas e os graffitis, aquí tes<br />
algunhas direccións:<br />
www.positivos.com<br />
www.hiphopyaik.com<br />
www.activohiphop.com<br />
www.diosquetecrew.com<br />
Pintadas Pintadas en en Meli<strong>de</strong><br />
Meli<strong>de</strong><br />
Iván: En Meli<strong>de</strong> hai unha chea <strong>de</strong> pintadas por<br />
moitas fachadas e muros. Son moi variadas: firmas<br />
(taggings), lemas <strong>de</strong> carácter político, graffitis<br />
(<strong>de</strong>buxos),…<br />
Os seus autores son graffiteiros, que pintan sobre<br />
todo <strong>de</strong> noite, nas fins <strong>de</strong> semana.<br />
Unha pintada curiosa é un tagging que hai cerca<br />
do insti, na porta dun garaxe .<br />
Alberto: As pintadas están feitas por persoas que<br />
intentan expresar os seus i<strong>de</strong>ais ou simplemente chamar<br />
a atención. Tamén son moi habituais en casas<br />
<strong>de</strong>shabitadas, nos puntos <strong>de</strong> reunión da xente nova,<br />
cabinas telefónicas, etc…<br />
Un clásico no mundo das pintadas é: Se estás<br />
lendo isto é porque non tes outra cousa mellor que<br />
facer.<br />
Lucas: Normalmente as pintadas están en exteriores,<br />
pero tamén as atopamos nos baños, nos bancos<br />
e mesas do instituto…<br />
Chámame a atención unha pintada <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong>: é<br />
a caricatura dun home fumando; está na Praza das<br />
Coles.<br />
PINT PINTAD PINT AD ADAS AD AS<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
19 19<br />
19
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
20<br />
20<br />
PINT PINTAD PINT AD ADAS AD AS<br />
María: As pintadas soen ser breves e moi expresivas;<br />
moitas veces son <strong>de</strong> carácter político, outras,<br />
son <strong>de</strong>buxos (caricaturas, símbolos,…) e ás veces son<br />
firmas <strong>de</strong> xente que <strong>de</strong>ixa a súa pegada por on<strong>de</strong> pasa.<br />
Unha das pintadas que recordo é unha que vin na porta<br />
dun garaxe en Meli<strong>de</strong>: era o <strong>de</strong>buxo dunha cara<br />
con pinta <strong>de</strong> mala uva.<br />
Jose: Os colectores <strong>de</strong> lixo, os vagóns <strong>de</strong> tren e<br />
os coches <strong>de</strong> todo tipo tamén son lugares nos que te<br />
po<strong>de</strong>s atopar cun graffiti.<br />
Recordo unha pintada dun nome nun coche. Era<br />
morada e amarela, e ocupaba <strong>de</strong>s<strong>de</strong> o maleteiro ata<br />
o capó!<br />
Miguel: A maioría das pintadas son feitas por bandas<br />
<strong>de</strong> rapaces, algunhas escritas por xente que protesta<br />
por algún motivo e quere conseguir algunha<br />
cousa.<br />
As máis chulas son as <strong>de</strong> firmas con algunha rima.<br />
Jenni: Para facer unha pintada utilízanse normalmente<br />
sprays <strong>de</strong> miles <strong>de</strong> cores, pinturas ou<br />
rotuladores <strong>de</strong> trazo groso.<br />
Recordo un grafiti nun portal <strong>de</strong> Madrid: era un<br />
cabalo con ás, precioso. Pero as que todos vimos son<br />
as que están na entrada dunha coñecida cafetería…<br />
ALUMNADO DO PDC 4º ESO:JENNIFER MATO LÓPEZ, MARÍA VÁZQUEZ GÓMEZ,<br />
LUCAS RAMOS BUJÁN, MIGUEL CASTRELO FERNÁNDEZ, ALBERTO SÁNCHEZ PANDELO,<br />
JOSE ANTONIO FERNÁNDEZ PÉREZ, IVÁN VIDAL VARELA<br />
Divulgación
Divulgación<br />
Un elevado número <strong>de</strong><br />
persoas utilizamos estes<br />
medios para coñecer xente<br />
nova, sen nos dar conta <strong>de</strong><br />
que non todo ten porque<br />
ser verda<strong>de</strong>, non sabemos<br />
nin con quen estamos<br />
falando, nin como a outra<br />
persoa é realmente, porque<br />
a dicir verda<strong>de</strong>, non é moi<br />
complicado facerse todo un<br />
galán polo outro lado da<br />
pantalla dun simple e<br />
sinxelo aparello electrónico.<br />
Empezan a contarche<br />
a súa suposta vida e sen<br />
que ti te <strong>de</strong>as conta indagan<br />
a túa propia e ti, inconscientemente,<br />
vásllela<br />
contando aos poucos.<br />
Desta inconsciencia comeza<br />
unha suposta amiza<strong>de</strong>,<br />
logo <strong>de</strong>sta relación sae o<br />
comentario «por que non<br />
nos coñecemos?»e<br />
loxicamente dás o seguinte<br />
paso, quedar para verse<br />
por primeira vez en persoa.<br />
Non nos po<strong>de</strong>mos fiar<br />
do que algún ao outro lado<br />
da re<strong>de</strong> nos diga porque<br />
non o coñecemos <strong>de</strong> nada<br />
e non sabemos que po<strong>de</strong><br />
chegar a facer. Pero tamén<br />
ten o seu punto positivo,<br />
porque tamén hai historias<br />
nas que dúas persoas que<br />
na re<strong>de</strong> se coñecen acaban<br />
formando familia, pero a<br />
pregunta segue estando<br />
presente, que facemos<br />
para saber <strong>de</strong> quen nos<br />
temos que fiar?<br />
O messenger tamén<br />
po<strong>de</strong> ser unha ferramenta<br />
moi útil, por exemplo, para<br />
os estranxeiros, que usan<br />
este medio para comunicarse<br />
cos amigos que tiveron<br />
que abandonar <strong>de</strong>bido á<br />
O O FENOMENO FENOMENO DOS DOS BL BLOGS BL OGS OGS, OGS<br />
FO FOTOL FO OL OLOG OL OG OG, OG , CHA CHATS… CHA TS…<br />
emigración, ou para manter<br />
o contacto cos membros da<br />
súa familia. En canto ao<br />
mundo do fotolog,<br />
metroflog, tuenti e calquera<br />
blog <strong>de</strong>ste tipo, tamén ten<br />
características similares ás<br />
do messenger <strong>de</strong>bido a que<br />
temos que ter especial<br />
coidado á hora <strong>de</strong> ofrecer<br />
información persoal, que<br />
po<strong>de</strong> ser utilizada para<br />
calquera cousa.<br />
Os adolescentes, que<br />
somos as que máis gozamos<br />
<strong>de</strong>ste servizo, utilizamos<br />
este medio para expresar<br />
os sentimentos que<br />
temos en cada momento<br />
da vida cotiá. O fotolog,<br />
<strong>de</strong>s<strong>de</strong> o meu punto <strong>de</strong> vista,<br />
é un medio para darse a<br />
coñecer ao mundo, para<br />
que todos os adolescentes<br />
do teu medio te coñezan…<br />
O fotolog e mas o<br />
tuenti son unha moda pois<br />
ter moitas sinaturas nestes<br />
blogs <strong>de</strong> xente que incluso<br />
nin sequera coñeces, non é<br />
sinónimo <strong>de</strong> popularida<strong>de</strong>.<br />
As sinaturas que realmente<br />
pagan a pena son as das<br />
persoas que ti aprecias e<br />
que, moitas veces<br />
conciénciante <strong>de</strong> que tes<br />
xente ao teu arredor que<br />
te aprecia.<br />
As sinaturas do fotolog<br />
son como unha carta,<br />
moitas veces úsanse para<br />
expresar o que un sente e<br />
non se atreve a dicirllo a esa<br />
persoa á cara. Pero o feito<br />
<strong>de</strong> ter sinaturas significa que<br />
tes «amig@s», simplemente,<br />
<strong>de</strong>s<strong>de</strong> o punto <strong>de</strong> vista<br />
da maioría dos membros<br />
<strong>de</strong>ste sector.<br />
PATRICIA VÁZQUEZ LOUREIRO, B1A<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
21 21<br />
21
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
22<br />
22<br />
TEMOS TEMOS MOIT MOITOS MOIT OS BL BLOGS! BL OGS!<br />
Ola a todos! Temos un blog!!! Nel escribimos as alumnas/os<br />
<strong>de</strong> Cultura Clásica <strong>de</strong> 4º e 3º, pero tamén po<strong>de</strong><strong>de</strong>s<br />
participar vós escribindo comentarios, e proñéndonos<br />
traballos para que fagamos que estean relacionados coa<br />
mitoloxía ou co mundo clásico.<br />
A nós parécenos unha estupenda i<strong>de</strong>a facer o blog,<br />
xa que nel as clases son máis entretidas e apren<strong>de</strong>mos<br />
moitas cousas novas.<br />
Por suposto, contamos coa colaboración e axuda da<br />
nosa profesora, Susana Losada, que foi quen tivo a i<strong>de</strong>a <strong>de</strong> que fixésemos todo isto.<br />
Por certo! nel po<strong>de</strong><strong>de</strong>s consultar tamén o voso horóscopo <strong>de</strong>catarvos dos moitos líos <strong>de</strong><br />
Zeus coas súas amantes, consultar dúbidas <strong>de</strong> mitoloxía, historia, arte, <strong>de</strong>scargar material<br />
<strong>de</strong> clase...<br />
O en<strong>de</strong>rezo é<br />
www.aspasiameli<strong>de</strong>.blogspot.com<br />
Esperamos que o visite<strong>de</strong>s e que comente<strong>de</strong>s o que vos apeteza. Grazas.<br />
MARTA & LAURA, S4B<br />
O IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> é un claro exemplo do fenómeno dos blogs. Aproveitamos este espazo<br />
para publicitar algunas das nosas bitácoras, animándovos a participar cos vosos comentarios<br />
ou mesmo como autores/as.<br />
BIBL BIBLOMELIDE<br />
BIBL OMELIDE<br />
http://www.biblomeli<strong>de</strong>.blogspot.com/<br />
É un espazo da Biblioteca do I.E.S. <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong>, que xur<strong>de</strong><br />
como lugar <strong>de</strong> comunicación en torno aos libros: lugar <strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>bate, relato <strong>de</strong> experiencias, intercambios, <strong>de</strong>scuberta<br />
doutros mundos... en fin, todo o que nos po<strong>de</strong> ofrecer o<br />
marabilloso mundo da lectura que queremos compartir con<br />
todos os que vós achegue<strong>de</strong>s a estas páxinas.<br />
PAP AP APALIBROS<br />
AP ALIBROS<br />
http://papalibros.blogspot.com/<br />
É un club <strong>de</strong> lectores, que non busca nada máis (e nada<br />
menos) que ler por pracer, comparti o que se le e difundilo<br />
para que outros o disfruten.<br />
CINEMA CINEMA P PPARADISO<br />
P ARADISO<br />
http://www.biblomeli<strong>de</strong>cine.blogspot.com/<br />
Pasa, toma asento, a película vai dar comezo. Nunha biblioteca<br />
o cine ten importancia, porque nel temos literatura,<br />
poesía, música, interpretación, fotografía, sons, silencios,...<br />
e porque, ante todo, nos fai soñar (que non é<br />
pouco). Se<strong>de</strong> benvid@s<br />
Divulgación
Divulgación<br />
BOAS BOAS NOVAS<br />
NOVAS<br />
http://boasnovasmeli<strong>de</strong>.blogspot.com/<br />
É un espazo virtual da biblioteca do IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> para<br />
falar da cara amable das noticias <strong>de</strong> prensa, <strong>de</strong>sas que<br />
fan abrir o xornal todos os días cun sorriso na boca.<br />
ARTEF ARTEFACT ARTEF CT CTO CT<br />
http://artefactomeli<strong>de</strong>.blogspot.com/<br />
É un espazo do IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> para a creación artística,<br />
literaria e visual, on<strong>de</strong> ambas disciplinas dialogan, xogan e<br />
se enriquecen mutuamente. Este é o lugar para que amoses<br />
o que levas <strong>de</strong>ntro.<br />
CONT CONT CONTORNA<br />
CONT ORNA<br />
http://contorna.blogspot.com/<br />
É un espazo preten<strong>de</strong> dar i<strong>de</strong>as para esas tar<strong>de</strong>s <strong>de</strong> Sábado<br />
e Domingo nas que non se nos ocorren moitas cousas<br />
que facer. Xor<strong>de</strong> coa intención <strong>de</strong> coñecer por riba <strong>de</strong><br />
todo o patrimonio histórico e natural do noso arredor: Meli<strong>de</strong><br />
e comarca, Galicia e o mundo. Non nos chega o espazo da<br />
nosa casa para experimentar e estamos <strong>de</strong>sexando apren<strong>de</strong>r<br />
cousas novas da nosa contorna.<br />
ECLIPSE ECLIPSE MELIDE<br />
MELIDE<br />
http://eclipsemeli<strong>de</strong>.blogspot.com/<br />
Este blog esta creado por dúas alumnas, Yoli e Laura, do<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong>, nel queremos dar a nosa opinión sobre a<br />
contaminación e o cambio climático, a<strong>de</strong>mais <strong>de</strong> animarvos<br />
a que <strong>de</strong>ixe<strong>de</strong>s comentarios.<br />
MELIDE MELIDE ECONOMÍA<br />
ECONOMÍA<br />
http://economiameli<strong>de</strong>.blogspot.com/<br />
Blog <strong>de</strong> Economía 08/09 do IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> sobre Economía,<br />
Desenvolvemento Sostible e outros temas <strong>de</strong> actualida<strong>de</strong><br />
LUCES UCES UCES, UCES , CÁMARA CÁMARA CÁMARA... CÁMARA CÁMARA...<br />
... A AACCIÓN!!<br />
A ACCIÓN!!<br />
CCIÓN!!<br />
http://economiameli<strong>de</strong>cine.blogspot.com/<br />
Blog sobre cine e economía do IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
O O BL BLOG BL OG DE DE DE 1º 1º DE DE ESO<br />
ESO<br />
http://iesmeli<strong>de</strong>.blogspot.com/<br />
CLIMÁNTICA CLIMÁNTICA CLIMÁNTICA IES IES IES DE DE DE MELIDE MELIDE<br />
MELIDE<br />
http://ies.meli<strong>de</strong>.ccmc.climantica.org/<br />
Blog sobre educación ambiental<br />
E aínda temos moitos máis blogs, que po<strong>de</strong><strong>de</strong>s visitar na<br />
web do instituto: http://centros.edu.xunta.es/ies<strong>de</strong>meli<strong>de</strong>/<br />
TEMOS TEMOS MOIT MOITOS MOIT OS BL BLOGS! BL OGS!<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
23 23<br />
23
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
24<br />
24<br />
ENTREVIST ENTREVISTA ENTREVIST A A A JA JAUREGUÍZAR<br />
JA UREGUÍZAR<br />
Esta entrevista foi realizada<br />
por tres alumnas <strong>de</strong> 3º <strong>de</strong><br />
ESO a Jaureguízar cando veu<br />
falar co alumnado do IES <strong>de</strong><br />
Meli<strong>de</strong> sobre a súa obra Salitre<br />
en novembro.<br />
1.Cando comezaches a<br />
sentir curiosida<strong>de</strong> pola lectura?<br />
Pois durante moitos anos lía<br />
libros que non me interesaban<br />
moito, porque eu, cando<br />
era neno, nos colexios e nos<br />
institutos mandábannos ler libros<br />
moi clásicos, moi serios,<br />
<strong>de</strong> cousas que aconteceran<br />
hai moitísimos anos, cunha<br />
linguaxe antiga; a literatura<br />
para rapaces aínda non entrara<br />
nos institutos nin nos<br />
colexios. Eu <strong>de</strong>scubrín que os<br />
libros eran unha cousa moi<br />
divertida lendo libros <strong>de</strong><br />
Salgari e <strong>de</strong> Pío Baroja, un<br />
libro que se chamaba<br />
Zalacaín el aventurero, que<br />
foi o primeiro, lino con 13 ou<br />
14 anos.<br />
2.Cal é o tipo <strong>de</strong> libros que<br />
máis che gusta ler?<br />
Son libros parecidos aos que<br />
escribo eu, porque un sempre<br />
acaba contando<br />
historias que lle gustan a el,<br />
e son libros con intriga, aventuras<br />
con intriga, sempre que<br />
acontezan nos tempos nos<br />
que vivimos; a min gústame<br />
a literatura que fala sobre o<br />
tempo no que estamos, e non<br />
a literatura histórica. E son<br />
ese tipo <strong>de</strong> libros nos que<br />
pasan cousas.<br />
3. Como comezou o teu<br />
afán por escribir?<br />
Empezou hai uns 30 anos,<br />
cando eu tiña 13, e daquela<br />
estaba comezando un grupo<br />
que se chamaba «Siniestro<br />
Total», que todos coñece<strong>de</strong>s,<br />
pero a min daquela era un<br />
grupo que me fascinou moito<br />
e me interesou moito o que<br />
estaban a facer, unha cousa<br />
moi divertida, moi fresca.<br />
Empecei a facer letras para<br />
formar un grupo, algo parecido<br />
a iso; como son torpe<br />
<strong>de</strong> orella non son capaz <strong>de</strong><br />
facer música, polo que<br />
comecei con letras, e a partir<br />
<strong>de</strong> aí empecei a facer<br />
contos, e <strong>de</strong>spois acabei<br />
facendo as novelas que fago<br />
agora.<br />
4. Imaxinaches, cando<br />
escribiches as primeiras<br />
obras, que algunhas <strong>de</strong>las<br />
ían ser publicadas?<br />
Cando escribín as primeiras<br />
non, porque era moi novo,<br />
pero xa daquela empecei a<br />
publicar historias nas revistas<br />
do colexio; a primeira historia<br />
que publiquei tería 10<br />
anos e publiqueina na revista<br />
do colexio, e a partir <strong>de</strong> aí<br />
empecei a publicar en revistas<br />
do instituto e <strong>de</strong>spois da<br />
universida<strong>de</strong>, en xornais<br />
pequenos, e máis ou menos<br />
Lectura<br />
ía vendo que publicaban esas<br />
cousas que facía. Logo<br />
chegou un momento no que<br />
conseguín publicar libros.<br />
5. Como te sentiches ao<br />
velos publicados?<br />
Recordo a primeira vez que<br />
publiquei un libro <strong>de</strong> contos,<br />
pois recordo que estiven<br />
dando saltos pola casa durante<br />
un cuarto <strong>de</strong> hora<br />
cando vin que era meu, que<br />
estaba publicado o meu libro,<br />
pois é unha emoción gran<strong>de</strong>.<br />
6. Traballas só como escritor<br />
ou tes outra profesión?<br />
Non, a miña profesión principal<br />
é a <strong>de</strong> periodista. Eu son<br />
un redactor <strong>de</strong> cultura no diario<br />
O Progreso <strong>de</strong> Lugo, é ao<br />
que me <strong>de</strong>dico fundamentalmente,<br />
e a parte diso escribo<br />
libros, pero o meu traballo<br />
é o <strong>de</strong> periodista.<br />
7. Gustaríache <strong>de</strong>dicarte<br />
única e exclusivamente<br />
aos libros?<br />
Non sei se me gustaría <strong>de</strong>dicarme<br />
única e exclusivamente<br />
aos libros, pero <strong>de</strong> momento<br />
como agora non po<strong>de</strong> ser, non<br />
mo plantexo. Sobre todo porque<br />
estou traballando nun sitio<br />
que me permite estar en<br />
contacto con moitas historias<br />
que acontecen todos os<br />
días. Isto <strong>de</strong>ume moito material<br />
para os libros, e non<br />
creo que fose bo que <strong>de</strong>ixase<br />
<strong>de</strong> estar no xornal, por que<br />
supoño que as miñas novelas<br />
per<strong>de</strong>rían moita vida.<br />
8. Escribes para todos os<br />
públicos ou só para a<br />
xuventu<strong>de</strong>?<br />
Teño 17 libros publicados, e<br />
a meta<strong>de</strong> son para rapaces,
Lectura<br />
e a outra meta<strong>de</strong> para adultos,<br />
máis ou menos, escribo<br />
tanto para un público como<br />
para outro. Vou combinando,<br />
o normal é que faga unha historia<br />
para rapaces e outra<br />
para adultos ao mesmo tempo<br />
porque me gusta combinar as<br />
dúas cousas que son algo distintas;<br />
nas <strong>de</strong> rapaces tento<br />
que teñan máis vida, máis<br />
acción, máis ritmo; e as <strong>de</strong><br />
adultos, que teñan máis <strong>de</strong><br />
análise ou <strong>de</strong> reflexión.<br />
9. En que te inspiraches<br />
para escribir Salitre?<br />
Nace <strong>de</strong> que fun pasar un<br />
verán nunha casa que estaba<br />
sobre unha praia, e nun<br />
extremo da praia había un<br />
chiringuito <strong>de</strong>n<strong>de</strong> o que se<br />
vían rapaces facendo surf. Aí<br />
foi cando comecei a pensar<br />
nesa historia.<br />
10 Adoitas <strong>de</strong>ixar o final<br />
<strong>de</strong>stas historias in<strong>de</strong>ciso<br />
como en Salitre?<br />
A historia <strong>de</strong> Salitre ten un<br />
final que non se pecha, que<br />
non se conta o que<br />
aconteceu, que non se sabe<br />
que foi da nai. Este final estaba<br />
pensado para que os<br />
lectores participasen nel, que<br />
pensasen en como podía ser<br />
o final. Quería que os lectores<br />
participasen dalgún xeito<br />
neste libro, pero hai moita<br />
xente que me pi<strong>de</strong> unha segunda<br />
parte, e xa estou vendo<br />
que non sentou ben que<br />
<strong>de</strong>ixase este final sen resolver.<br />
11. Por que trataches os<br />
temas das drogas, alcohol<br />
e sexualida<strong>de</strong>?<br />
As drogas, o alcohol e a<br />
sexualida<strong>de</strong> son tres temas<br />
ENTREVIST ENTREVISTA ENTREVIST A A A JA JAUREGUÍZAR<br />
JA UREGUÍZAR<br />
que aparecen moi pouco no<br />
libro, pero son os que máis<br />
chaman. Tratei os temas porque<br />
son os que a min me preocupaban<br />
moito cando tiña<br />
14 anos, cando nos contan<br />
que todo isto non se po<strong>de</strong><br />
tocar, e logo vaste dando<br />
conta dos perigos que teñen<br />
cada un <strong>de</strong>les e das partes<br />
boas que teñen. Son temas<br />
<strong>de</strong> sempre, non os inventamos<br />
nós; xa en tempos <strong>de</strong><br />
Grecia e Roma acontecían<br />
estas cousas. Son temas que<br />
me atraían nesa ida<strong>de</strong>, como<br />
supoño que agora vos atraerán<br />
a vós, pero a verda<strong>de</strong> é<br />
que os trato moi pouco no<br />
libro.<br />
12. Que queres ensinar<br />
con este libro?<br />
Cando escribo libros non pretendo<br />
ensinar nada, porque<br />
non dou clases, non son profesor,<br />
son periodista. Simplemente<br />
conto historias, tanto<br />
no periódico coma nos libros.<br />
Este libro fala sobre a importancia<br />
dos afectos sobre<br />
todo. Hai un rapaz que ten<br />
unha visión un pouco negativa<br />
<strong>de</strong> seu pai porque é ríxido<br />
con el e fai que sexa moi dis-<br />
ciplinado, sen embargo o pai<br />
é o que coida <strong>de</strong>l e lle soluciona<br />
a vida, e el, a pesar<br />
diso, ten mitificada a súa nai,<br />
que foi unha muller que o<br />
abandonou con seis anos; e<br />
falo un pouco diso, <strong>de</strong> que<br />
moitas veces queremos a<br />
quen non o merece e miramos<br />
mal a quen merece que<br />
o queiramos.<br />
13. Esta obra trata dunha<br />
problemática actual. Todos<br />
os teus libros tratan<br />
<strong>de</strong>ste tipo <strong>de</strong> temas?<br />
Os meus libros son sempre<br />
actuais; eu non fago novela<br />
histórica porque parece que<br />
non ten moito sentido se estás<br />
vivindo nunha época que<br />
non fales sobre a túa época,<br />
das cousas que pasan na túa<br />
época, das cousas que lle<br />
preocupan á xente da túa<br />
época.<br />
14. Estás escribindo<br />
algunha historia?<br />
Eu sempre escribo dous libros<br />
a un tempo. Estou escribindo<br />
unha historia para rapaces e<br />
outra para adultos, e acabo<br />
<strong>de</strong> entregar dúas novelas que<br />
conto que sairán en marzo,<br />
que tratan sobre un reporteiro<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
25 25<br />
25
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
26<br />
26<br />
ENTREVIST ENTREVISTA ENTREVIST A A A JA JAUREGUÍZAR<br />
JA UREGUÍZAR<br />
que investiga misterios polas<br />
cida<strong>de</strong>s galegas, e vai para<br />
rapaces. Espero que vos guste<br />
se te<strong>de</strong>s oportunida<strong>de</strong> e<br />
interese <strong>de</strong> lelo.<br />
15. Canto tempo lle <strong>de</strong>dicas<br />
á creación literaria?<br />
Érgome todas as mañás ás<br />
seis, e o normal é que escriba<br />
ata as oito, máis ou menos.<br />
Eu teño dous nenos, e<br />
<strong>de</strong>pen<strong>de</strong> do que durman eles,<br />
do que me <strong>de</strong>ixen traballar<br />
eles, pero o normal é entre<br />
unha hora e media e dúas<br />
horas.<br />
16. En que te inspiras<br />
cando creas as historias.<br />
Véñenche simplemente as<br />
i<strong>de</strong>as á cabeza nun momento?<br />
Non, as i<strong>de</strong>as non veñen á<br />
cabeza, o normal é que un<br />
vaia todo o día lendo prensa,<br />
eu estou traballando un<br />
xornal, co cal todos os días<br />
estou en contacto con<br />
moitas historias que me interesan<br />
que van creando un<br />
pouso e ao final hai unha<br />
chispa que pren<strong>de</strong> e sae a<br />
historia <strong>de</strong> aí, pero estou<br />
sempre lendo historias, mirando<br />
historias en internet e iso<br />
crea ao final os libros.<br />
17. Cal dirías que é a túa<br />
obra preferida?<br />
É complicado dicir isto, porque<br />
non é moi xusto o éxito<br />
dos libros, a vida dos libros.<br />
Hai libros que custou moito<br />
facelos e que logo non interesaron<br />
a ninguén; outros<br />
que escribín rápido e foron un<br />
éxito. Un dos que me gusta<br />
máis é Salitre, é o que se leu<br />
aquí no instituto <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong>, e<br />
se me gusta é porque primeiro<br />
contei unha historia que me<br />
apetecía contar, <strong>de</strong> intriga,<br />
unha historia moi sinxela e<br />
que foi moi ben recibida polo<br />
público, e iso sempre se agra<strong>de</strong>ce<br />
moito.<br />
18. Acábanos <strong>de</strong> chegar a<br />
noticia <strong>de</strong> que fuches o<br />
gañador do premio Terra<br />
<strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> coa túa obra O<br />
Globo <strong>de</strong> Shakespeare.<br />
Como te sentes con este<br />
premio, un máis dos<br />
moitos que estás<br />
acadando?<br />
Este é un premio moi importante.<br />
Paréceme importante<br />
que un concello coma este<br />
faga unha aposta por manter<br />
un premio como o <strong>de</strong> Terra<br />
<strong>de</strong> Meli<strong>de</strong>. Eu presenteime a<br />
el porque consi<strong>de</strong>ro que é un<br />
dos premios importantes que<br />
hai nestes momentos no país.<br />
E foi cunha novela que se<br />
chama O Globo <strong>de</strong><br />
Shakespeare, que está<br />
chegando nestes momentos<br />
ás librarías, e sempre cando<br />
un saca un libro ten un certo<br />
medo, porque un non sabe<br />
como vai reaccionar o público.<br />
Se houbese unha fórmula,<br />
todos nos <strong>de</strong>dicariamos a<br />
ela, e este libro en concreto,<br />
como vai respaldado por un<br />
premio, sempre hai un dobre<br />
medo porque a xente sempre<br />
o vai ler pensando que ese<br />
libro levou un premio e que<br />
sempre ten que ser un bo libro.<br />
Non sei se é un bo libro<br />
ou un mal libro, iso téñeno<br />
que <strong>de</strong>cidir os lectores, pero<br />
sempre hai esa cousa.<br />
19. Po<strong>de</strong>ríasnos falar un<br />
pouco da túa obra O Globo<br />
<strong>de</strong> Shakespeare?<br />
É unha historia que aconte-<br />
Lectura<br />
ce en Riba<strong>de</strong>o, nunha vila da<br />
costa <strong>de</strong> Lugo na que eu<br />
pasei a miña infancia toda, e<br />
o que pasa é que hai un pazo<br />
no que aparece unha obra<br />
inédita <strong>de</strong> Shakespeare;<br />
entón é un pouco contar esa<br />
historia. Hai unha intriga e<br />
unha serie <strong>de</strong> personaxes que<br />
viven os seus amores e <strong>de</strong>samores<br />
a raíz <strong>de</strong> que atopan<br />
ese suposto manuscrito <strong>de</strong><br />
Shakespeare.<br />
20. Gustaríache dicir algo<br />
para os nosos lectores?<br />
Si, gustaríame contarvos o<br />
que estiven comentando hoxe<br />
nas clases aos rapaces que<br />
estaba<strong>de</strong>s. Que as historias<br />
non están unicamente nos libros,<br />
que están tamén nas<br />
mensaxes <strong>de</strong> SMS que vos<br />
envia<strong>de</strong>s e nas historias que<br />
vos conta<strong>de</strong>s <strong>de</strong> cando vos<br />
pasa algo con un rapaz, ou<br />
con un profesor.<br />
ANDREA VÁZQUEZ RODRÍGUEZ, SILVIA<br />
VÁZQUEZ SUFUENTES, PATRICIA ROCA<br />
FERNÁNDEZ, S3A
Lectura<br />
MORNING MORNING MORNING MORNING MORNING ST ST STAR ST STAR,<br />
AR AR AR , DE DE XOSÉ XOSÉ MIRAND MIRANDA MIRAND<br />
Atopámonos no século<br />
XIX. Un gran<strong>de</strong> número <strong>de</strong><br />
bandoleiros estén<strong>de</strong>se por<br />
Galiza formando gavelas.<br />
Nisto se basea a novela<br />
Morning Star <strong>de</strong> Xosé Miranda.<br />
Este libro conta a historia<br />
<strong>de</strong> Lourenzo Tasen<strong>de</strong>, que<br />
é un rapaz duns catorce anos<br />
que vive cos seus pais na<br />
taberna da Disputa, cerca <strong>de</strong><br />
Pontevedra. Un día chega á<br />
súa casa para quedar, Lázaro<br />
Rivadulla, antigo amigo <strong>de</strong> seu<br />
pai, e <strong>de</strong>n<strong>de</strong> entón a súa vida<br />
cambia. A nai morre e tras<br />
isto o pai volve a formar parte<br />
dunha gavela na que participara<br />
sendo novo.<br />
Pouco a pouco Lourenzo<br />
vaise involucrando neste grupo<br />
e vai <strong>de</strong>scubrindo que o<br />
obxectivo principal da gavela<br />
é un tesouro pirata que o<br />
enfronta á gavela <strong>de</strong> Tomás<br />
das Congostras. Nun asalto,<br />
enfróntase aos seus<br />
compañeiros para salvar unha<br />
rapaza, Helena Rouco, da que<br />
se namora. Con ela foxe e,<br />
mentres o fan, teñen que<br />
enfrontarse a numerosos ataques<br />
da gavela <strong>de</strong> Rivadulla<br />
que incluso mata o pai <strong>de</strong><br />
Lourenzo cando os encobre.<br />
O rapaz consegue chegar a<br />
Lugo e <strong>de</strong>ixar a Helena a salvo<br />
cuns parentes.<br />
Despois disto Lourenzo<br />
achégase a Pontevedra, on<strong>de</strong><br />
se atopa con Tomás das<br />
Congostras e alíase con el<br />
para buscar o tesouro escondido.<br />
Para iso contan<br />
cos bandoleiros da súa gavela<br />
e cunhas cartas <strong>de</strong> Lázaro,<br />
das que se apropiara, e que<br />
os conducen ata o agocho<br />
do tesouro.<br />
Lourenzo pasa unha<br />
tempada no cárcere do que<br />
logra escapar grazas a<br />
Helena, que mentres tanto<br />
estivo buscando a seus avós.<br />
Ao final Lourenzo vive<br />
felizmente coa rapaza en<br />
Morning Star, novo nome que<br />
lle dan á Disputa.<br />
Esta novela está escrita<br />
en primeira persoa, posto<br />
que é o protagonista o que<br />
conta a historia cando xa é<br />
adulto. Nela mestúranse<br />
personaxes ficticios e outros<br />
reais, dos cales algúns foron<br />
sacados do cantar <strong>de</strong><br />
cego »A vida e morte<br />
afrontosa <strong>de</strong> Tasen<strong>de</strong>». Os<br />
personaxes principais <strong>de</strong>sta<br />
novela son:<br />
Lourenzo Tasen<strong>de</strong> fillo (protagonista<br />
da narración, e un<br />
rapaz valente e boa persoa),<br />
Lourenzo Tasen<strong>de</strong> pai (provoca<br />
a situación <strong>de</strong>terminante<br />
para que o seu fillo viva<br />
esta historia a causa do seu<br />
pasado), Helena Rouco (rapaza<br />
bondadosa que lle axuda<br />
a Lourenzo en todo e incluso<br />
lle ensina a ler), Lázaro<br />
Rivadulla (é ruín, cobizoso e<br />
egoísta), Tomás das<br />
Congostras (é bo home e parece<br />
que se encariña co<br />
protagonista) e<br />
Campanachoca (é o que lle<br />
conta a Lourenzo o pasado<br />
<strong>de</strong> seu pai).<br />
A historia <strong>de</strong>senvólvese<br />
na zona <strong>de</strong> Pontevedra principalmente,<br />
pero tamén en<br />
zonas <strong>de</strong> Compostela, Lugo<br />
e Ourense. Máis<br />
concretamente, ocorre entre<br />
a Disputa e a casa<br />
<strong>de</strong> Gatomorto, on<strong>de</strong> se atopa<br />
o tesouro.<br />
O tempo da historia<br />
aproxímase aos dous anos e<br />
segue unha or<strong>de</strong> cronolóxica,<br />
pero é contada como unha<br />
acción do pasado, o que queda<br />
claro ao final da novela<br />
no que se nos conta a situación<br />
actual dos personaxes.<br />
O título <strong>de</strong>sta novela é<br />
o nome do barco <strong>de</strong> Benito<br />
Soto (último pirata <strong>de</strong> occi<strong>de</strong>nte)<br />
que abordou o<br />
«Morning Star» no que levaba<br />
o tesouro polo que Lázaro<br />
e Tomás se enfrontan na novela.<br />
A súa tradución ao<br />
galego é «luceiro da<br />
alba»,que será a unión entre<br />
Lourenzo e Helena, pois cada<br />
vez que o miraban<br />
recordábanse un ao outro<br />
cando tiñan que separarse.<br />
Esta novela é entretida<br />
e emocionante, pois mantén<br />
a intriga en varias ocasións<br />
ao longo do libro. A<strong>de</strong>mais,<br />
creo que é bastante fácil <strong>de</strong><br />
ler, posto que non ten un vocabulario<br />
moi complicado.<br />
Quizais o que menos me<br />
gustou fose o principio, cando<br />
conta como vivía antes da<br />
chegada <strong>de</strong> Lázaro no<br />
primeiro capítulo.<br />
En resumo, creo que é<br />
unha boa obra que recomendaría<br />
para ler a todos aqueles<br />
aos que lles gusten as novelas<br />
<strong>de</strong> aventuras.<br />
ANDREA VÁZQUEZ VARELA, B1A<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
27 27<br />
27
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
28<br />
28<br />
PRIMEIRAS PRIMEIRAS LEMBRANZAS<br />
LEMBRANZAS<br />
Que cousas nos quedan fixadas na memoria cando recordamos a nosa infancia?<br />
A esta pregunta contesta o alumnado <strong>de</strong> 1º <strong>de</strong> Bac.<br />
Lembro o primeiro día <strong>de</strong><br />
escola da miña vida. Ese día<br />
sería inesquecible.<br />
Fun cunha prima e coa<br />
miña nai. Eu sabía que ía ao<br />
colexio e, ao principio, a i<strong>de</strong>a<br />
gustábame, pero <strong>de</strong>spois, ao<br />
saber que ía quedar soa cos<br />
meus compañeiros, non quería.<br />
Cando me levaron á miña<br />
clase, todos os rapaces ou a<br />
maioría estaban chorando, e<br />
eu, ao velos, tamén. Eu<br />
dicíalle a miña nai que non<br />
me <strong>de</strong>ixara con eles, e ela<br />
contestábame que xa volvería,<br />
pero que agora tiña que<br />
quedar alí.<br />
Ese día foi <strong>de</strong>sastroso,<br />
xa que, aínda que a profesora<br />
trataba <strong>de</strong> calmarnos, o<br />
único que se oían eran berros.<br />
Cando era a hora <strong>de</strong> saír<br />
ao patio, todos os rapaces e<br />
rapazas poñiámonos a xogar<br />
coa terra e coas árbores.<br />
Había unha que tiña forma <strong>de</strong><br />
coche, moto ou o que fose,<br />
e alí xogabamos a que conducía<br />
un ou outro.<br />
Tamén recordo que<br />
algunha nena traía a corda,<br />
e xogabamos todos os rapaces<br />
e rapazas. Un poñíase<br />
nun lado e outro no outro, e<br />
saltabamos, aínda que ás veces<br />
as rapazas <strong>de</strong>cidían quen<br />
podía xogar e quen non.<br />
O meu primeiro recordo<br />
é cando empecei o colexio,<br />
pois eu tiña moita gana <strong>de</strong> ir.<br />
Acórdome que o primeiro día<br />
veu miña nai comigo e eu<br />
dicíalle que marchara, pois<br />
quería ir soa para a miña aula<br />
coñecer os meus<br />
compañeiros.<br />
Tamén me lembro que un<br />
rapaz da miña clase non quería<br />
vir ao colexio, e todas as<br />
mañás choraba por súa nai.<br />
Un día a nosa profesora tivo<br />
que pechar a porta con pecho<br />
porque el quería abrila e<br />
marchar.<br />
Para min a miña aula era<br />
moi bonita, porque estaba<br />
adornada con <strong>de</strong>buxos polas<br />
pare<strong>de</strong>s, aínda que o que máis<br />
me gustaba <strong>de</strong>la era que había<br />
un instrumento <strong>de</strong> música<br />
chamado carillón, a<strong>de</strong>mais<br />
as súas placas eran <strong>de</strong> colores,<br />
e case todos os días ía<br />
tocalo, á miña maneira, claro.<br />
Recordo tamén cando<br />
era a hora da comida, iamos<br />
comer ao comedor, facíame<br />
moita ilusión, pois sempre<br />
había moitos rapaces e rapazas.<br />
Máis tar<strong>de</strong> saiamos ao<br />
recreo e xogaba un montón<br />
coas rapazas da miña clase.<br />
Cando chegaba á casa,<br />
recordo que lle contaba a<br />
miña nai todo o que fixera ese<br />
día.<br />
Creación<br />
Recordo que miña prima<br />
e eu sempre fomos as máis<br />
pequenas dos primos. Como<br />
mínimo levámonos sete anos<br />
co resto. Cando elas xa empezaron<br />
a ser mozas e<br />
<strong>de</strong>ixaron <strong>de</strong> ser nenas, xa tiñan<br />
os seus secretos, as súas<br />
noites <strong>de</strong> festa, os seus<br />
móbiles, as súas cartas <strong>de</strong><br />
amor... Nunca nos contaban<br />
nada porque nós eramos «<strong>de</strong>masiado<br />
pequenas» para saber<br />
o que facían. Recordo<br />
que sempre mirabamos os<br />
móbiles, as carteiras,<br />
asexabámolos <strong>de</strong>trás das portas<br />
e sabiamos todo. Despois<br />
contabámoslles todo do que<br />
nos enteraramos e non sabían<br />
como era posible que<br />
souberamos tantas cousas.<br />
Do que máis me acordo é <strong>de</strong><br />
cando nos berraban se nos<br />
vían mirando nas súas<br />
cousas. Daquela si que non<br />
nos riamos.<br />
Tamén me lembro moito<br />
dos momentos nos que o meu<br />
veciño e eu esperabamos polo<br />
autobús do colexio xogando<br />
ao tres en raia. Sempre<br />
chegabamos un cuarto <strong>de</strong><br />
hora antes á parada para po<strong>de</strong>r<br />
xogar antes <strong>de</strong> ter que<br />
marchar.<br />
Hai moitos máis momentos,<br />
pero estes dous son os<br />
meus primeiros recordos que,<br />
claro está, nunca esquecerei.
Creación<br />
O meu primeiro recordo<br />
é <strong>de</strong> cando tiña cinco ou seis<br />
anos, unha trasnada que<br />
fixemos os primos todos, que<br />
tiñamos máis ou menos a<br />
mesma ida<strong>de</strong>, o día da festa<br />
da casa dos meus avós.<br />
Puxémonos a xogar ás<br />
agachadas no cuarto, que<br />
era <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ira, e se se corría<br />
podían caer os armarios<br />
ou o chineiro. Alí no comedor<br />
tiñan un chineiro coa louza,<br />
e, claro, nós puxémonos a<br />
xogar e a correr igual e caeu<br />
o chineiro coa louza. Menuda<br />
bronca nos caeu! É o primeiro<br />
recordo que teño dunha bronca.<br />
Despois, doutra cousa<br />
que me acordo bastante é <strong>de</strong><br />
cando aínda ía no colexio, en<br />
párvulos. Enfa<strong>de</strong>ime cun amigo<br />
<strong>de</strong> clase por un xoguete,<br />
e el tanto se cabreou que tiñamos<br />
que levar mandilón e<br />
el colleu as tesoiras e<br />
meteume un corte no<br />
mandilón. A profesora<br />
mandoulle pedir <strong>de</strong>sculpas e<br />
el non mas quería pedir e,<br />
aínda por encima, dábame<br />
patadas.<br />
PRIMEIRAS PRIMEIRAS LEMBRANZAS<br />
LEMBRANZAS<br />
O meu primeiro recordo<br />
é con meu irmán e cos meus<br />
curmáns.<br />
Recordo que estabamos<br />
na casa <strong>de</strong> meus avós no<br />
verán, e, claro, como eramos<br />
nenos gustábanos facer<br />
trasnadas. Unha <strong>de</strong>las é a<br />
que máis recordo. Estabamos<br />
todos aburridos e como tiñamos<br />
moita calor <strong>de</strong>cidimos ir<br />
a un regato que había alí, ao<br />
lado da casa. Pero había un<br />
problema, que os nosos pais<br />
non nos <strong>de</strong>ixaban ir, xa que<br />
era perigoso. Pero nós, como<br />
eramos tan cabezotas, non<br />
fixemos caso e marchamos ás<br />
escondidas. Os nosos pais<br />
viñeron <strong>de</strong>trás <strong>de</strong> nós e<br />
berráronnos. Pero chegou o<br />
meu avó e convenceunos<br />
para que nos <strong>de</strong>ixasen quedar.<br />
E así foi, quedamos todos<br />
alí, foi un día moi bonito<br />
porque o pasamos moi ben en<br />
familia.<br />
Nunca po<strong>de</strong>rei esquecer<br />
este día, xa que foi un dos<br />
máis especiais da miña vida.<br />
Agora, mentres escribo<br />
a historia daquel día, danme<br />
ganas <strong>de</strong> rir, mais naquel momento<br />
o nos que seguiron,<br />
máis ben parecía que ía ser a<br />
<strong>de</strong>presión da miña vida...<br />
Era pola mañá cedo, ben<br />
cedo... relativamente, e os<br />
meus padriños chegaban<br />
aquel domingo con un<br />
regaliño para min, aínda que<br />
non era nin o meu aniversario,<br />
nin ningunha festa, nin<br />
data a recordar.<br />
Trouxéranme unha ruleta,<br />
ou algo así lle chamaban.<br />
Era <strong>de</strong> moitas cores, redonda<br />
e cunha pelotiña <strong>de</strong>ntro,<br />
que ao facer xirar a ruleta,<br />
producía un son coas<br />
pedriñas que tiña <strong>de</strong>ntro.<br />
Era tanta a graza, que<br />
con catro anos aquel<br />
xoguetiño <strong>de</strong> pouco máis <strong>de</strong><br />
100 pesetas, me causaba que<br />
ata ía ao baño con el...<br />
Pero <strong>de</strong> tanto ir o cántaro<br />
á fonte, acabou<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
29 29<br />
29
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
30<br />
30<br />
PRIMEIRAS PRIMEIRAS LEMBRANZAS<br />
LEMBRANZAS<br />
rompendo, e iso neste caso<br />
foi o que pasou... Indo cara<br />
a horta, a ruleta bateu<br />
nunhas pedras e rompeu...<br />
Naquel momento pensei<br />
en volver atrás no tempo, e<br />
a perrencha que collín aínda<br />
me dura hoxe.<br />
Xa se sabe, momentos<br />
e problemas <strong>de</strong> nena pequena<br />
que agora só parecen uns<br />
chistes.<br />
Hai algunha cousa da<br />
que sempre me lembrarei. Falo<br />
<strong>de</strong> cando empecei a ir ao<br />
colexio, só tiña catro anos.<br />
Normalmente os nenos<br />
pequenos ao ir ao colexio<br />
choran, pero a min non me<br />
pasou iso. Eu quería ir ao<br />
colexio. Os primeiros días só<br />
iamos dúas horas e <strong>de</strong>spois<br />
víñannos buscar; cando miña<br />
nai veu por min todos os<br />
nenos marchaban, pero eu<br />
non quería, eu quería ir para<br />
a casa no autobús, cando<br />
fora miña irmá.<br />
Tamén me lembro <strong>de</strong> algo<br />
que pasou ese día. Cando<br />
somos pequenos, no tempo<br />
<strong>de</strong> lecer que temos no recreo,<br />
sempre comemos algo. Eu ese<br />
día levara unhas poucas galletas,<br />
e unha compañeira<br />
pediume unha, pero eu non<br />
lla <strong>de</strong>i, entón ela, como<br />
vinganza, mor<strong>de</strong>ume no brazo.<br />
Un día que eu estaba na<br />
casa duns veciños con miña<br />
irmá e meus tíos, un can<br />
mor<strong>de</strong>ume; eles estaban apañando<br />
as patacas e eu ía<br />
para a miña casa, pero <strong>de</strong><br />
súpeto, o can soltouse da<br />
ca<strong>de</strong>a e veu <strong>de</strong>trás <strong>de</strong> min.<br />
Eu ía correndo, pero tropecei<br />
nunha pedra e caín. O can<br />
quería trabarme na cara, pero<br />
eu <strong>de</strong>fendíame cos brazos, e<br />
foi alí on<strong>de</strong> me mor<strong>de</strong>u.<br />
Despois eu levanteime e fun<br />
correndo a on<strong>de</strong> estaban<br />
eles, e xa me levaron ao médico.<br />
De tanto berrar que<strong>de</strong>i<br />
afónica por unha semana.<br />
Os primeiros recordos<br />
son cando empecei a escola<br />
aos tres anos. Os primeiros<br />
días tíñame que levar miña nai<br />
ao colexio, pero <strong>de</strong>spois xa<br />
ía coa veciña. Como todos os<br />
nenos, a primeira semana<br />
choraba. Para min o peor día<br />
da semana era o domingo,<br />
porque sabía que o luns tiña<br />
que ir á escola.<br />
Outro recordo moi significativo<br />
para min era cando<br />
empecei a andar na bicicleta<br />
e ía coa miña avoa ata o río<br />
Creación<br />
para coller ras, metelas nun<br />
bote, telas na casa e darlles<br />
<strong>de</strong> comer.<br />
No verán viñan todos os<br />
veciños <strong>de</strong> Bilbao e Barcelona<br />
e mais meus primos, e todos<br />
faciamos casetas <strong>de</strong><br />
ma<strong>de</strong>ira para on<strong>de</strong> iamos toda<br />
a tar<strong>de</strong> xogar.<br />
Un dos meus primeiros<br />
recordos da infancia son as<br />
longas temporadas na al<strong>de</strong>a<br />
dos meus avós. Ía coa miña<br />
avoa e a miña irmá, un pouco<br />
maior ca min, ao prado coas<br />
vacas. Nós eramos unhas rapazas<br />
moi medosas e<br />
tiñámoslle ás vacas, así que<br />
a miña avoa tiña que termar<br />
das vacas e mais <strong>de</strong> nós.<br />
Pero unha vez sentadas<br />
estabamos xenial. A avoa<br />
traía un abrigo vello para<br />
poñernos sobre el no prado e
Creación<br />
levábanos tamén un bolo <strong>de</strong><br />
pan e chocolate, e con todo<br />
isto pasabamos a tar<strong>de</strong>.<br />
Este é un dos meus<br />
mellores recordos coa avoa,<br />
que <strong>de</strong>n<strong>de</strong> o meu punto <strong>de</strong><br />
vista foi unha muller<br />
loitadora, traballadora e, sobre<br />
todo, moi boa persoa.<br />
Recordo que un día caera<br />
unha nevada, e meus irmáns<br />
puxéranme un abrigo moi<br />
gran<strong>de</strong>, un gorro que me cubría<br />
a cabeza toda e uns<br />
guantes , e fomos xogar ao<br />
prado que hai ao lado da<br />
miña casa.<br />
Fixemos un boneco moi<br />
gran<strong>de</strong> e moitas bólas polo<br />
prado adiante.<br />
Eu era moi pequeno,<br />
paréceme raro que me acor<strong>de</strong>,<br />
xa que era moi cativo;<br />
pero seguramente que é porque<br />
aquel día paseino moi,<br />
moi ben.<br />
Eu recordo que cando<br />
tiña catro ou cinco anos<br />
gustábame moito ir co meu<br />
avó dar un paseo ao longo<br />
do río e saltar todas as pozas<br />
que encontraba polo<br />
camiño.<br />
Tamén lembro que no<br />
inverno, cando viña da escola,<br />
gustábame moito sentar <strong>de</strong>trás<br />
da cociña <strong>de</strong> leña e xogar<br />
alí unha partida <strong>de</strong> cartas,<br />
<strong>de</strong>spois ía durmir un anaco e,<br />
ao espertar, poñíame a xogar<br />
toda a tar<strong>de</strong> ao fútbol ata que<br />
se fixese <strong>de</strong> noite.<br />
Os meus primeiros<br />
recordos veñen todos a partir<br />
dos tres anos, ida<strong>de</strong> á que<br />
PRIMEIRAS PRIMEIRAS LEMBRANZAS<br />
LEMBRANZAS<br />
empecei a escola. Ata entón,<br />
por moito que intente<br />
lembrarme, non consigo<br />
atopar nada.<br />
Lembro que cando<br />
empecei na escola, sempre<br />
xogabamos pola mañá, e a<br />
mestra mandábanos<br />
persignarnos cada mañá, algo<br />
ao que hoxe por hoxe sigo<br />
sen verlle a lóxica e sen saber<br />
por que nos mandaban<br />
facelo. O que tamén faciamos<br />
era apren<strong>de</strong>r a ler formando<br />
sílabas; nunca se me esquece<br />
o <strong>de</strong> o M co A, MA; e o <strong>de</strong> o<br />
P co A, PA. Foi así como empezamos<br />
a ler as primeiras<br />
palabras, e así ata conseguir<br />
ler unha frase. Tamén me<br />
acordo <strong>de</strong> todos os rapaces<br />
cos que compartía aula,<br />
moitos dos cales son hoxe dos<br />
mellores amigos que teño.<br />
Un dos meus recordos<br />
que nunca esquecerei foi<br />
cando tiña tres ou catro<br />
aniños. Eu sempre andaba<br />
<strong>de</strong>trás <strong>de</strong> meu irmán; para<br />
on<strong>de</strong> ía el, ía eu. Estabamos<br />
na casa <strong>de</strong> meu avó. Meu<br />
irmán e meu curmán íanse<br />
duchar e eu estaba ceando<br />
mentres. Cando xa acabara,<br />
fun en busca <strong>de</strong>les ao cuarto<br />
<strong>de</strong> baño, que estaba a tres<br />
ou catro metros da casa. Eu<br />
lémbrome <strong>de</strong> que lles petaba<br />
na porta para que me abrisen<br />
porque non lle chegaba á<br />
maneta para abrir; e, como<br />
non me abrían, empecei a<br />
chorar. Meus pais e meus<br />
padriños acudiron xunto a min<br />
pensando que me mancara ou<br />
caera. Cando chegaron onda<br />
min viron que era o que me<br />
pasaba, entón para<br />
compracerme, abrírona, e<br />
grazas a iso pui<strong>de</strong>ron com-<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
31 31<br />
31
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
32<br />
32<br />
PRIMEIRAS PRIMEIRAS LEMBRANZAS<br />
LEMBRANZAS<br />
probar que meu irmán e meu<br />
curmán estaban inconscientes.<br />
Os médicos dicían que<br />
meu irmán estaba morto! O<br />
que ocorrera fora que<br />
houbera un escape <strong>de</strong> gas e<br />
como non <strong>de</strong>ran saído, pois<br />
ocorreu o que ocorreu.<br />
Grazas a Deus están vivos<br />
para contalo! e eu tan orgullosa.<br />
O meu recordo foi o<br />
primeiro día <strong>de</strong> escola. Nunca<br />
me separara dos meus<br />
pais. Verme ro<strong>de</strong>ada <strong>de</strong> rapaces<br />
e profesores nun sitio<br />
tan gran<strong>de</strong> foi un total<br />
<strong>de</strong>sasosego. No momento en<br />
que me meteron na clase, nun<br />
<strong>de</strong>scoido da profesora e<br />
aproveitando que a porta estaba<br />
aberta, escapei da clase<br />
e funme sentar a unhas<br />
escaleiras a chorar. Os meus<br />
pais, a profesora e o porteiro<br />
buscáronme por todo o<br />
colexio, e, á fin, encontroume<br />
o porteiro e volveume meter<br />
na clase.<br />
Outra lembranza que<br />
teño foi cando me atropelou<br />
o pana<strong>de</strong>iro. Miña avoa,<br />
como todos os días, fora<br />
coller o pan, e eu fora con<br />
ela. Nun <strong>de</strong>spiste <strong>de</strong>la, eu<br />
púxenme a xogar coa boneca<br />
diante do coche do<br />
pana<strong>de</strong>iro, el arrincou e non<br />
me viu. Levoume por diante,<br />
eu que<strong>de</strong>i enganchada aos<br />
ferros que ten o coche por<br />
<strong>de</strong>baixo, ata que a camiseta<br />
me rompeu. Os meus pais<br />
andábanme buscando por todas<br />
partes ata que miña nai<br />
me atopou tirada na cuneta.<br />
Rapidamente leváronme ao<br />
médico, e cando volvín para<br />
a casa traía unha perna e un<br />
brazo escaiolados.<br />
Recordo que eu sempre<br />
me daba golpes contra todos<br />
os lados porque me encantaba<br />
correr, por exemplo, ía<br />
correndo polo corredor da<br />
casa e petei contra o marco<br />
da porta da cociña coa cabeza<br />
e caín <strong>de</strong> cu. Tamén,<br />
outra vez, facendo o parvo<br />
enriba do mesado caín <strong>de</strong><br />
cabeza ao chan. Recordo<br />
outro golpe na casa da miña<br />
avoa cando xa comezara a<br />
andar en triciclo, tropecei<br />
contra unha pedra e fixen un<br />
pinchacarneiros dando co<br />
nariz contra outra pedra.<br />
Teño un recordo bo que<br />
me fai moita graza. Eu <strong>de</strong><br />
pequeno, con un ano e<br />
pouco, collín os testos <strong>de</strong><br />
dúas potas vellas que ía tirar<br />
miña nai, e <strong>de</strong>spois andaba<br />
todo o día pola casa con eles<br />
a bater un contra o outro a<br />
modo <strong>de</strong> pratiños.<br />
Teño dous recordos moi<br />
presentes, e a<strong>de</strong>mais os dous<br />
foron na casa <strong>de</strong> meus avós.<br />
O primeiro tería sete<br />
anos máis ou menos. Estaba<br />
co meu avó e con miña avoa<br />
e meu avó non sei que estaba<br />
facendo co tractor. Cando<br />
mirei para o tractor e vin que<br />
non estaba nel, fun eu,<br />
Creación<br />
acendino e púxenme a andar<br />
nel. Miña avoa viña correndo<br />
<strong>de</strong>trás para que parase. Eu<br />
sabía moi ben como se paraba<br />
e se andaba porque meu<br />
avó sempre me ensinaba.<br />
Sempre me acordarei da cara<br />
<strong>de</strong> miña avoa.<br />
Unha das cousas que<br />
mellor e máis recordo é a meu<br />
irmán e as pelexas entre nós,<br />
xa que a maioría das veces<br />
acababa chorando, e era<br />
daquela cando parabamos, xa<br />
que lle <strong>de</strong>bía dar pena.<br />
Destas disputas a que mellor<br />
recordo é cando estabamos<br />
a xogar ás agachadas e<br />
tocábame a min buscalo.<br />
Agochouse <strong>de</strong>ntro dun armario,<br />
e eu, aínda sabendo que<br />
estaba alí, pechei a porta, e<br />
ao cabo dun anaco, como el<br />
petaba e eu non daba aberto,<br />
comecei a chorar.<br />
Cando eu era pequeno,<br />
do primeiro que me acordo é<br />
<strong>de</strong> estar na festa na casa <strong>de</strong><br />
meus avós xogando con todos<br />
os meus curmáns. Aquel<br />
día había moitas bombas e eu<br />
pasaba moito medo. Non quería<br />
saír da casa polo ruído que<br />
facían as bombas.<br />
Acórdome que meus<br />
avós tiñan un can, eu andaba<br />
encima <strong>de</strong>l e o can<br />
levábame <strong>de</strong> paseo. Logo<br />
empezou a chover e non me<br />
<strong>de</strong>ixaron saír máis da casa, e<br />
botei todo o día chorando ata<br />
que me que<strong>de</strong>i durmido.<br />
Recordo cando estaba<br />
eu cos meus amigos no<br />
colexio, teriamos uns tres ou
Creación<br />
catro anos. No recreo<br />
xogabamos a botar carreiras,<br />
e acórdome que eu non daba<br />
gañado, e para gañar,<br />
escondinme <strong>de</strong>trás da<br />
papeleira. Os outros tiveron<br />
que entran e eu, como estaba<br />
escondido, non me viron<br />
os profesores e que<strong>de</strong>i só no<br />
patio. Lémbrome que <strong>de</strong>spois<br />
viñeron por min, porque estaba<br />
chorando ao verme alí<br />
só. Ao final entrei para a clase<br />
e non pasou nada máis. A<br />
partir <strong>de</strong>ste momento non<br />
volvín intentar facer trampas.<br />
Recordo os bos momentos<br />
que pasei no colexio; nas<br />
clases, no recreo, nas<br />
excursións... ou as vacacións<br />
que pasaba na Coruña na<br />
casa dos meus tíos. O Nadal<br />
tamén me gustaba moito polos<br />
Reis Magos e Papá Noel,<br />
igual que a todos os nenos.<br />
Aínda hoxe recordo a ledicia<br />
coa que miraba <strong>de</strong>baixo da<br />
cama e atopaba unha morea<br />
<strong>de</strong> agasallos.<br />
Estes son algúns dos<br />
recordos que me gusta intentar<br />
manter na memoria por<br />
moitos anos, xa que á fin son<br />
os máis bonitos.<br />
Un dos recordos que<br />
teño foi cando empecei na<br />
escola en Meli<strong>de</strong>. Estaba en<br />
párvulos, e cando ía para o<br />
colexio, xa ía <strong>de</strong> camiño coa<br />
profesora, porque vivía ao<br />
meu carón. Todos os días pola<br />
mañá, en canto a vía, sempre<br />
me daba uns caramelos para<br />
ir comendo polo camiño,<br />
<strong>de</strong>spois, na clase, dicíame que<br />
se me portaba ben me daba<br />
outros para cando viñeramos<br />
<strong>de</strong> volta á casa. Algúns días<br />
dábamos e outros non.<br />
PRIMEIRAS PRIMEIRAS LEMBRANZAS<br />
LEMBRANZAS<br />
Un dos primeiros recordos que teño foi cando abrín<br />
a cabeza contra unha pequena estatua que hai na Praza<br />
das Universida<strong>de</strong>s. Non me gusta que ese sexa o meu<br />
primeiro recordo, pero si que o é. Ese día paseino moi<br />
mal, ata tal punto que me <strong>de</strong>smaiei e só recordo que<br />
sangraba moito e que me doía moito cando o médico me<br />
cosía, <strong>de</strong> isto fará sete ou oito anos.<br />
Non sei se foi polo golpe ou por que foi que antes <strong>de</strong><br />
que abrira a cabeza non me acordo <strong>de</strong> case nada.<br />
Os meus primeiros recordos son na miña casa en<br />
Suíza. Tiña eu un ou dous anos cando estaba a xogar<br />
por toda a casa cun coche gran<strong>de</strong>. Era amarelo, cun volante<br />
rosa e o asento azul. Eu sempre andaba sentado<br />
nel apuxando cos pés, da cociña para o salón , do salón<br />
para a habitación e da habitación para a cociña. Sempre<br />
facía o mesmo recorrido. Acórdome que sempre tiña un<br />
obstáculo na porta da cociña, xa que había que subir un<br />
pequeno chanzo, e para subilo tiña que poñerme <strong>de</strong> pé e<br />
levantar o coche.<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
33 33<br />
33
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
34<br />
34<br />
PRIMEIRAS PRIMEIRAS LEMBRANZAS<br />
LEMBRANZAS<br />
Estaba no corredor da<br />
miña casa, toda contenta,<br />
facendo que colocaba<br />
os zapatos onda a porta,<br />
era xa hora <strong>de</strong> comer e<br />
meu curmán ía comer á<br />
miña casa. Cando chegou,<br />
abriu a porta e <strong>de</strong>ume con<br />
ela na cara. Eu empezara<br />
a chorar e miña nai<br />
colleume no colo.<br />
Outro dos meus<br />
primeiros recordos é <strong>de</strong> un<br />
día que estaba eu na casa<br />
coa miña avoa. Ela fora á<br />
leira sachar as patacas. Eu<br />
fora con ela, puxérame un<br />
peto rosa que tiña e fun<br />
con ela. Pouco <strong>de</strong>spois<br />
chegou miña nai á casa e<br />
sacárame unha foto.<br />
Creación<br />
Os meus primeiros recordos, sen dúbida son todos os días <strong>de</strong> Reis, <strong>de</strong>n<strong>de</strong> o<br />
primeiro ata o último. Tampouco hai que esaxerar, o primeiro día <strong>de</strong> Reis que vivín<br />
tiña só catro meses; coma quen dí, aínda non tiña nin os ollos abertos; pero do<br />
resto acórdome <strong>de</strong> todos, e cada un ten algo especial. Xa non me refiro aos<br />
regalos, tamén a todas as anécdotas <strong>de</strong> cada un dos días.<br />
Para min o día dos Reis é un día moi especial, xa que toda a familia se xunta<br />
para comer e festexar que viñeron os Reis Magos. Sei <strong>de</strong>n<strong>de</strong> hai tempo quen son<br />
<strong>de</strong> verda<strong>de</strong> os Reis, pero cando era pequeniña, facíame moita ilusión pensar que<br />
aparecían todos os seis <strong>de</strong> xaneiro, moi cedo, tres homes montados nos seus<br />
camelos e traían regalos para toda a xente.<br />
O seis <strong>de</strong> xaneiro sempre foi o día que máis cedo me levanto, porque non<br />
aguanto as ganas <strong>de</strong> abrir os regalos. Acórdome <strong>de</strong> que un ano había un paquete<br />
moi gran<strong>de</strong> para min, e que<strong>de</strong>i pasmada cando o vin, era unha cociña <strong>de</strong> xoguete<br />
que tiña <strong>de</strong> todo, era abraiante. Outro ano, regaláronme un carriño <strong>de</strong> bebés<br />
cunha boneca moi bonita <strong>de</strong>ntro, moito teño xogado con el, pasei tar<strong>de</strong>s enteiras<br />
facendo <strong>de</strong> mamá.<br />
E así todos os anos, cada vez tocábame un regalo diferente, pero non por iso<br />
me facía menos ilusión.<br />
ALUMNADO, B1B E B1C
Creación<br />
A miña lingua é como un bebé que arrolo no seu berce<br />
e mouméolle palabras fermosas:<br />
bolboreta, amorodo, sauda<strong>de</strong>, morriña...<br />
A miña lingua é como un neno pequeno, traste, pero doce<br />
que comeza a falar:<br />
auga, sorriso, nai, xouba...<br />
e tenta comezar a camiñar, a ser libre.<br />
A A MIÑA MIÑA LINGU LINGUA LINGU A É<br />
É<br />
A miña lingua é como un <strong>de</strong>mo adolescente complicado ás veces,<br />
pero aínda así quéroa:<br />
alcatrán, abofé, trasno, gravata...<br />
A miña lingua é como un adulto que se <strong>de</strong>senvolve<br />
por si mesmo:<br />
mercar, emprego, cartos...<br />
A miña lingua é como unha velliña encurvada que lle dá<br />
doces aos seus netos cando a veñen ver:<br />
feira, igrexa, mestura, carballo...<br />
A miña lingua somos todos,<br />
<strong>de</strong>n<strong>de</strong> o máis vello<br />
ata o máis cativo, porque a lingua<br />
non é cousa <strong>de</strong> ida<strong>de</strong>,<br />
é cousa <strong>de</strong> sentimento.<br />
CARLOTA CASAL VÁZQUEZ, B1A<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
35 35<br />
35
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
36<br />
36<br />
POEMAS<br />
POEMAS<br />
IMPOSIBLE IMPOSIBLE OL OLVID OL VID VIDAR VIDAR<br />
AR<br />
Non te podo olvidar,<br />
cada momento xunto a ti<br />
non o podo olvidar,<br />
escoitando a túa voz,<br />
sentíndote respirar,<br />
non o podo olvidar.<br />
Verte sorrir,<br />
verte chorar,<br />
non o podo olvidar;<br />
terte aquí<br />
e non po<strong>de</strong>rte observar,<br />
non o podo olvidar.<br />
Quérote bicar,<br />
quérote abrazar,<br />
pronto me vas olvidar<br />
e non o podo evitar.<br />
Pero gústame soñar<br />
que non te vas marchar,<br />
e queira ou non,<br />
vasme olvidar.<br />
NEREA PAMPÍN VIZCAÍNO<br />
As tar<strong>de</strong>s ao teu lado<br />
son soños realizados,<br />
aínda que me tivese avergoñado<br />
<strong>de</strong> que nos visen abrazados.<br />
Un bico da túa boca<br />
eu quixese <strong>de</strong>gustar,<br />
o pracer que me provoca<br />
é imposible <strong>de</strong> evitar.<br />
NEREA PAMPÍN VIZCAÍNO<br />
Creación<br />
O O XARDÍN XARDÍN DA DA NOITE<br />
NOITE<br />
Pola noite nun xardín,<br />
unha nena choraba<br />
lágrimas baleiras<br />
por un amor que se cravaba.<br />
Doces as rosas que lle regalaba<br />
indo a vela para que a perdoara,<br />
dicíndolle que a amaba,<br />
e como pobre namorada<br />
ela o <strong>de</strong>sculpaba.<br />
Noites tristes nun xardín<br />
que a alba a iluminaba,<br />
doces bágoas dunha nena<br />
docemente namorada.<br />
Con ese amor tan gran<strong>de</strong><br />
ela, pobre nena namorada,<br />
aos ventos chorando berraba:<br />
«Penas gran<strong>de</strong>s e dolorosas,<br />
para min; sen el, o meu<br />
mundo baleiro quedaba,<br />
e xa non <strong>de</strong>spren<strong>de</strong>n<br />
máis que dor amarga<br />
as rosas que el me regala»<br />
A doce nena namorada<br />
un día compren<strong>de</strong>u<br />
que el xa non existía,<br />
porque na súa vida,<br />
el nada merecía.<br />
Compren<strong>de</strong>u que era mellor así,<br />
que el xa non a quería.<br />
Pequena historia <strong>de</strong> amores rotos<br />
que, por <strong>de</strong>sgraza, non son<br />
poucos.<br />
Se algún día te sentes triste,<br />
pensa <strong>de</strong> verda<strong>de</strong> se el te quería,<br />
porque, á luz do día,<br />
ela soñaba escapar <strong>de</strong>sa longa<br />
agonía.<br />
MARÍA VÁZQUEZ GÓMEZ, 4º PDC
Creación<br />
O O MEU MEU SOÑO<br />
SOÑO<br />
Estes son os soños, <strong>de</strong>sexos, aspiracións que manifestou o alumnado <strong>de</strong> 1º <strong>de</strong> Bac.<br />
A verda<strong>de</strong>, póñome a pensar e non teño<br />
un soño en concreto, teño moitos!<br />
Algún <strong>de</strong>les sería como os que ten case<br />
toda a xente: coñecer famosos, por exemplo<br />
futbolistas como Cristiano Ronaldo ou actores<br />
da televisión..., que lles toque a lotaría a<br />
meus pais para po<strong>de</strong>r ter todo o que quixera!<br />
Tamén me gustaría viaxar a bastantes sitios,<br />
como ao Caribe, Suíza, Italia, Alemaña... en<br />
fin, moitas cousas!<br />
Cando falo coas miñas amigas sobre os<br />
nosos soños, falamos <strong>de</strong> que nos gustaría saír<br />
ata a hora que quixeramos, ter máis vacacións,<br />
en fin, estar sempre <strong>de</strong> festa, pasalo ben, estar coas<br />
persoas que queremos... resumindo, ser felices!<br />
Algún soño xa se me cumpriu, como por exemplo:<br />
visitar a cida<strong>de</strong> <strong>de</strong> París, e algún outro máis!<br />
En fin, soñar é gratis, aínda que din que loitando<br />
polos soños pó<strong>de</strong>nse cumprir... Po<strong>de</strong> ser...<br />
Quixera traballar en algo que me gustara, como<br />
xornalismo e, se non o consigo gustaríame ter un traballo<br />
on<strong>de</strong> pui<strong>de</strong>se viaxar moito, xa que esa é unha das miñas<br />
paixóns, visitar todos os sitios que pui<strong>de</strong>se, como París,<br />
Londres, Grecia, Estados Unidos e tamén África e Asia,<br />
xa que quixera coñecer culturas e cousas que non son<br />
habituais no meu pais.<br />
Á parte disto, tamén quixera ter unha casa gran<strong>de</strong><br />
con boas vistas e cunha cristaleira moi gran<strong>de</strong>, unha piscina<br />
e un xardín enorme cheo <strong>de</strong> plantas <strong>de</strong> todas as<br />
clases.<br />
A verda<strong>de</strong> é que teño moitos máis soños como o <strong>de</strong><br />
ser nadadora profesional ou escalar algunha montaña,<br />
pero non os podo contar todos, xa que non acabaría en<br />
varios días.<br />
Un dos meus soños é ter unha familia no futuro coa<br />
que po<strong>de</strong>r compartir a miña vida, tamén ter unha carreira<br />
<strong>de</strong> licenciada en Empresariais, e a raíz diso conseguir un<br />
traballo no que me sinta a gusto.<br />
Por outra parte, outro dos meus soños é po<strong>de</strong>r vivir<br />
nun mundo no que todos sexamos iguais ante a lei e<br />
teñamos as mesmas oportunida<strong>de</strong>s.<br />
Non só teño un soño,<br />
teño moitos: que este mundo<br />
cambie, que sexa igual<br />
para todos, que haxa paz,<br />
que sexamos persoas <strong>de</strong><br />
verda<strong>de</strong>... Penso que isto é<br />
o que quere todo o mundo,<br />
ou iso quero crer.<br />
Pero o meu soño particular<br />
é viaxar por todo o mundo.<br />
Coñecer outros países,<br />
outra xente, outras culturas,<br />
outras relixións e outros tipos<br />
<strong>de</strong> música. Gustaríame ir<br />
a Arxentina. Sempre me<br />
falaron <strong>de</strong> que alí teño tíosavós<br />
e encantaríame<br />
coñecelos. Outros sitios que<br />
quero visitar son México e<br />
Borneo. Espero conseguilo algún<br />
día.<br />
Outro soño que teño é<br />
ter un traballo que me guste,<br />
ao que cada día vaia contenta,<br />
sen que me moleste ir.<br />
Ter os meus amigos e a miña<br />
familia sempre preto <strong>de</strong> min,<br />
e, como non, gañar os cartos<br />
suficientes para vivir ben e<br />
non ter que pedirlle nada a<br />
ninguén, e ter boa saú<strong>de</strong> para<br />
po<strong>de</strong>r gozar <strong>de</strong> todo isto.<br />
Din que se loitas polo que<br />
queres o consegues. Se tes<br />
un soño, intenta levalo a<br />
cabo, só así é a maneira <strong>de</strong><br />
que se poida realizar.<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
37 37<br />
37
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
38<br />
38<br />
O O MEU MEU SOÑO<br />
SOÑO<br />
O meu soño é que o día <strong>de</strong> mañá teña a miña carreira,<br />
un traballo, po<strong>de</strong>r axudar a algunha ONG e ser moi feliz.<br />
Encantaríame axudar a algunha ONG, pero hai tantas<br />
tan diferentes que non teño nin i<strong>de</strong>a <strong>de</strong> por cal <strong>de</strong>cidirme,<br />
pero teño aínda moito tempo para pensalo.<br />
O meu soño é casar co famoso Hugo Silva, é o meu<br />
amor platónico. Gustaríame casar con el porque ten<br />
moitas cousas boas. O principal é que ten moita «pasta»,<br />
así po<strong>de</strong>riamos facer a casa máis bonita <strong>de</strong> todas.<br />
Un soño... non sei cal <strong>de</strong>les podo contar, xa que eu,<br />
polo menos teño uns cantos.<br />
O <strong>de</strong> vivir feliz, cunha familia feliz, nunha casiña feliz, xa<br />
é un tópico.<br />
O relacionado cos temas do corazón, mellor <strong>de</strong>ixalo...<br />
Ah, si! O soño que me gustaría cumprir é algo que polo<br />
momento é inalcanzable para min, pero que á primeira<br />
oportunida<strong>de</strong> que teña tentarei que se faga realida<strong>de</strong>.<br />
A min gustaríame po<strong>de</strong>r dar a volta ao mundo, pero non<br />
en avión, nin en barco. Hai un medio <strong>de</strong> transporte menos<br />
común, o globo.<br />
Sempre, <strong>de</strong>n<strong>de</strong> moi pequena, me gustaron as alturas.<br />
Miña avoa sempre dicía que estaba «subida no poleiro» e<br />
penso que é así. Aínda hoxe, cando vou a un parque <strong>de</strong><br />
atraccións, nas que son máis altas, nesas estou eu.<br />
Penso que ver o mundo <strong>de</strong>n<strong>de</strong> arriba <strong>de</strong>be ser precioso,<br />
e máis aínda cando é el o que te move.<br />
Sería incrible po<strong>de</strong>r viaxar, aínda que fose pouco tempo<br />
nese medio <strong>de</strong> transporte tan, tan curioso.<br />
Tamén pensei moitas veces en que estaría ben posuír<br />
unha máquina do tempo, para po<strong>de</strong>r ir aos diferentes momentos<br />
da historia, ou para intentar non ter tantos problemas,<br />
mais iso, até o <strong>de</strong> agora, é imposible.<br />
Eu creo que o soño <strong>de</strong> todas as persoas é ter saú<strong>de</strong> e<br />
ser feliz, aínda que hai xente que pensa que a verda<strong>de</strong>ira<br />
felicida<strong>de</strong> é o diñeiro, pero non vale <strong>de</strong> nada ter moitos cartos<br />
se non tes saú<strong>de</strong>,<br />
Agora mesmo o meu maior soño é aprobar todo con<br />
boas notas e a partir <strong>de</strong> aí po<strong>de</strong>r estudar algo que me guste,<br />
e nun futuro traballar nalgún lugar on<strong>de</strong> me sinta ben, atopar<br />
alguén que me queira e acepte pasar o resto da súa vida<br />
comigo... O que nunca me gustaría sería a soida<strong>de</strong>.<br />
Gustaríame gañar moitos cartos e así ter dous coches,<br />
tres casas e cartos para as miñas cousas, para a caza e o<br />
tiro ao prato con escopeta.<br />
Nunca me casaría, agora lévase o <strong>de</strong> xuntarse e xa<br />
está, e así non hai problemas.<br />
Creación<br />
O verán pasado estiven<br />
un pouco máis cerca <strong>de</strong><br />
cumprir un dos meus soños,<br />
ser mestra. Impartín clases<br />
<strong>de</strong> inglés a unhas rapazas,<br />
gústame moito ensinar e para<br />
min é un soño que nun futuro<br />
poida ser unha boa mestra.<br />
Pero teño máis soños, e<br />
para min o principal é dar a<br />
volta ao mundo.Visitar os lugares<br />
máis inhóspitos e<br />
coñecer as distintas e interesantes<br />
culturas que existen<br />
no mundo.<br />
Gustaríame moito visitar<br />
países <strong>de</strong> Asia (China,<br />
Xapón...) que teñen unha<br />
cultura moi interesante.<br />
Po<strong>de</strong>r vivir en primeira<br />
persoa a situación na que viven<br />
milleiros <strong>de</strong> persoas en<br />
África, e por último ir a algún<br />
monumento impresionante <strong>de</strong><br />
Latinoamérica.<br />
Teño pensado ir ao Sáhara<br />
moi pronto, pois teño alí<br />
un «irmanciño» pequeno que<br />
quero ir visitar. Vive nun campamento<br />
<strong>de</strong> refuxiados en<br />
Tindouf (Alxeria) coa súa familia.<br />
Quero ir ver como viven<br />
alí e coñecer máis profundamente<br />
o problema que<br />
os fai vivir nun campamento<br />
<strong>de</strong> refuxiados.
Creación<br />
Quero montar unha discoteca e po<strong>de</strong>r<br />
vivir toda a vida <strong>de</strong>la, sen ter que<br />
traballar moito e estando sempre nun<br />
lugar que me gusta.<br />
A verda<strong>de</strong> é que non teño un soño<br />
moi específico, o que soñamos todos,<br />
ou case todos: ter moitos cartos, unha<br />
gran mansión e un coche <strong>de</strong>portivo moi<br />
caro.<br />
Eu confórmome con bastante menos,<br />
gustaríame moito ser profesor <strong>de</strong><br />
ximnasia nun instituto <strong>de</strong> secundaria;<br />
pero, aínda que non <strong>de</strong>scarte o meu<br />
soño, creo que nunca chegarei a velo<br />
realizado, porque se require moito físico e estar moi en<br />
forma para acce<strong>de</strong>r a esas probas.<br />
Tamén, como non, o que tantas veces soñei cando<br />
era máis pequeno, chegar algún día á elite do fútbol, chegar<br />
a cobrar e po<strong>de</strong>r vivir facendo o que máis me gusta, que<br />
é xogar ao fútbol.<br />
O soño que <strong>de</strong>sexaría conseguir sería xogar a ser<br />
gardameta da selección española <strong>de</strong> fútbol sala..<br />
Estaría moi ledo se na miña vila houbese algún equipo<br />
ou escola <strong>de</strong>portiva na que po<strong>de</strong>r xogar, para po<strong>de</strong>r<br />
chegar a ser un profesional do fútbol sala cumprindo o<br />
meu soño <strong>de</strong> chegar a ser como Luís Amado, actual<br />
porteiro da selección española <strong>de</strong> fútbol sala.<br />
Os meus soños hoxe non cambiaron tanto con relación<br />
aos que tiña cando era neno. Xa non me atrae o <strong>de</strong><br />
ser futbolista, pero si o <strong>de</strong> ter a miña mansión cos meus<br />
<strong>de</strong>portivos no garaxe e a súa piscina. Iso si, se non son<br />
futbolista, que mellor cousa que que me toque a lotería e<br />
gañar un montón <strong>de</strong> millóns <strong>de</strong> euros para non ter que<br />
traballar?, que xa me queda menos para acabar <strong>de</strong> estudar<br />
e, que mellor que vivir sen dar pancada o resto dos meus<br />
días?<br />
O meu <strong>de</strong>sexo é facer a miña vida sen <strong>de</strong>pen<strong>de</strong>r <strong>de</strong><br />
ninguén, facer o ciclo <strong>de</strong> maxisterio infantil, encántanme<br />
os cativos pequenos!, sacar o carné e ter a miña casiña e<br />
a miña familia.<br />
O O MEU MEU SOÑO<br />
SOÑO<br />
Gustaríame facer algún<br />
ciclo relacionado co coidado<br />
dos nenos, pois encántanme;<br />
ou ben co coidado dos <strong>de</strong>mais,<br />
como auxiliar <strong>de</strong> enfermería.<br />
Aínda que sendo realista, o<br />
meu soño, aínda que pareza<br />
tétrico sería traballar nunha funeraria,<br />
preparando os<br />
<strong>de</strong>funtos, organizando<br />
enterros... en fin, todo o relacionado<br />
con este mundo. Este<br />
soño non é compartido polos<br />
meus pais, pero a min sempre<br />
me gustou ir aos enterros, e<br />
sinto un especial achego coas<br />
familias. É un mundo que non<br />
coñezo con profundida<strong>de</strong>, pero<br />
gustaríame probar. Ao mellor<br />
cando me vexa no sarillo a miña<br />
i<strong>de</strong>a cambia totalmente.<br />
O meu soño?<br />
Uf... Creo que serían tantos...<br />
E todos tan<br />
inalcanzables...<br />
O mundo está cheo <strong>de</strong><br />
problemas, a maioría con solución<br />
e outros sen ela.<br />
Gustaríame que todos se<br />
resolvesen... Pero... Aínda que<br />
poida parecer egoísta, ante<br />
todo iso está a miña xente...<br />
Creo que se eles alcanzasen a<br />
felicida<strong>de</strong>, o meu soño estaría<br />
cumprido.<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
39 39<br />
39
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
40<br />
40<br />
O O MEU MEU SOÑO<br />
SOÑO<br />
O meu soño é chegar a ter un bo<br />
traballo <strong>de</strong> economista on<strong>de</strong> me poida<br />
sentir cómoda e ter polo menos un mes<br />
<strong>de</strong> vacacións para po<strong>de</strong>r viaxar polo<br />
mundo. Ao primeiro lugar a on<strong>de</strong> me gustaría<br />
ir é aos Estados Unidos, para po<strong>de</strong>r<br />
ver a estatua da liberda<strong>de</strong>.<br />
Tamén me gustaría chegar a casar<br />
e ter un fillo, e encantaríame po<strong>de</strong>r<br />
adoptar unha nena ou un neno africano,<br />
para po<strong>de</strong>r sacalo <strong>de</strong>sa pobreza na<br />
que viven por eses países.<br />
O meu verda<strong>de</strong>iro soño é po<strong>de</strong>r ser trombón solista<br />
nunha orquestra sinfónica, concretamente en Chicago<br />
Symphony Orchestra (CSO) ou en New York Philarmonik.<br />
E o que estou facendo para conseguilo é: ir ao conservatorio;<br />
estudar moito na casa, todo o que podo, porque<br />
para min estudar trombón é como para outras persoas<br />
xogar ao fútbol ou á playstation, porque é o que máis<br />
me gusta, divirte e entretén; e tamén comunicarme por<br />
correo electrónico cun dos mellores trombonistas do<br />
mundo, para min o mellor, e que é o actual trombón<br />
solista da Chicago Symphony Orchestra, Jay Friedman,<br />
para que me <strong>de</strong>a consellos.<br />
Este é o meu soño e espero que algún día <strong>de</strong>ixe <strong>de</strong><br />
selo e o poida gozar na realida<strong>de</strong>.<br />
Acabar os estudos á primeira sen repetir ningún ano,<br />
atopar un traballo no que non haxa que facer moito<br />
esforzo, cobrar moito diñeiro, sacar o carné <strong>de</strong> conducir,<br />
atopar unha moza moi guapa e, algún día, casar e ter<br />
algún fillo.<br />
O meu maior soño sería po<strong>de</strong>r crear unha familia<br />
feliz, vivir no lugar que máis me gusta, Visantoña, seguir<br />
estando como estou e sendo como son, gozar <strong>de</strong> todo o<br />
que hai e haberá, <strong>de</strong> todo o que aprendín e apren<strong>de</strong>rei.<br />
Acabar <strong>de</strong> estudar música, seguir tocando no grupo <strong>de</strong><br />
gaitas, no cuarteto <strong>de</strong> clarinetes e na Banda <strong>de</strong> Música <strong>de</strong><br />
Visantoña. Que os meus fillos sigan con esa tradición <strong>de</strong><br />
estudar música, coa tradición das festas <strong>de</strong> Visantoña,<br />
que este feliz pobo sempre que<strong>de</strong> así como está, que<br />
nunca se acabe como outros nos que a xuventu<strong>de</strong><br />
marchou e quedaron <strong>de</strong>spoboados. Axudar á xente que<br />
<strong>de</strong> verda<strong>de</strong> o necesita, chegar a ser mestra <strong>de</strong> música, e,<br />
sobre todo, ser feliz e estar coa miña familia.<br />
Creación<br />
Teño moitos soños,<br />
pero o que levo soñando<br />
toda a vida, <strong>de</strong>s<strong>de</strong> moi<br />
pequeniña é o <strong>de</strong> ser profesora<br />
<strong>de</strong> ximnasia. Xa sei<br />
que se po<strong>de</strong> cumprir<br />
facilmente, pero creo que<br />
está un pouco lonxe.<br />
Este soño, pouco a<br />
pouco, foise transformando<br />
hai uns anos, e é que<br />
como a min me gusta tanto<br />
xogar ao fútbol,<br />
<strong>de</strong>sexaría po<strong>de</strong>r ser<br />
a<strong>de</strong>stradora dalgún equipo<br />
feminino importante, e po<strong>de</strong>r<br />
gañar a vida traballando<br />
disto; pero este soño si que<br />
está lonxe, dado que o fútbol<br />
feminino non está á altura<br />
do masculino e non ten<br />
punto <strong>de</strong> comparación o<br />
soldo dun a<strong>de</strong>strador masculino<br />
co dunha<br />
a<strong>de</strong>stradora feminina. Co<br />
cal, só me queda soñar, e<br />
se algún día me pasa, pois<br />
sería unha das persoas máis<br />
felices que poidan existir,<br />
porque po<strong>de</strong>r gañar a vida<br />
facendo algo que che encanta<br />
<strong>de</strong>be ser marabilloso.<br />
Só queda esperar e esperar...
Creación<br />
O meu soño? Así en frío<br />
e sen pensalo <strong>de</strong>masiado, non<br />
sabería que contestar,<br />
véñenseme tantas cousas á<br />
cabeza...<br />
Pero unha das que máis<br />
<strong>de</strong>sexo sería po<strong>de</strong>r ter sempre<br />
ao meu carón os seres que<br />
máis quero, pero por moito que<br />
soñe nunca se fará realida<strong>de</strong>.<br />
A miña familia, os meus amigos...<br />
imaxiná<strong>de</strong>svos po<strong>de</strong>r<br />
estar sempre xuntos? Ou polo<br />
menos, <strong>de</strong> morrer, facelo todos<br />
xuntos.<br />
Tamén me gustaría moito<br />
que a felicida<strong>de</strong> fose eterna, pero ao igual que o outro,<br />
nunca se cumpriría, xa que po<strong>de</strong> haber momentos, pero ser<br />
eterna... non o creo.<br />
Con calquera <strong>de</strong>stas dúas cousas conformaríame, e ti?<br />
Cal é o teu soño?<br />
O meu soño é ser multimillonario, po<strong>de</strong>r comprar e facer<br />
todo o que me <strong>de</strong>a a gana. Tamén me gustaría po<strong>de</strong>r saír<br />
todos os días cos meus amigos a tomar algo por aí ou ir<br />
xogar ao fútbol sen preocupacións <strong>de</strong> traballos ou <strong>de</strong> estudos,<br />
non ter que ir ao instituto e po<strong>de</strong>r quedar toda a mañá<br />
durmindo, que meus pais non me castigasen sen saír e po<strong>de</strong>r<br />
facelo todos os días sen preocuparme pola hora á que teño<br />
que chegar á casa.<br />
O meu soño sería ter o número premiado dunha lotería e<br />
converterme en multimillonario, para po<strong>de</strong>r comprar unha casa<br />
xigante con piscina, moitos coches <strong>de</strong> luxo, e facer as maiores<br />
discotecas do mundo. Tamén po<strong>de</strong>r chegar a ser alguén famoso,<br />
que me admirase toda a xente.<br />
Teño moitos soños, pero non creo que se fagan realida<strong>de</strong>,<br />
é mellor pensar na vida real.<br />
O meu gran soño sería ser un gran futbolista profesional<br />
e xogar nun equipo <strong>de</strong> fútbol inglés, por exemplo no Liverpool.<br />
Gustaríame ser un dos mellores futbolistas do mundo, gañar<br />
moitos cartos facendo o que me gusta e ser moi feliz. Tamén<br />
me gustaría ter unha gran mansión con xente que traballase<br />
para min e que fixese o que eu lles mandase, ter un gran<br />
coche, un só, dos mellores do mercado, e, sobre todo, ter<br />
unha gran moza guapa e boa persoa.<br />
O O MEU MEU SOÑO<br />
SOÑO<br />
Eu teño moitos soños,<br />
como comprar un coche<br />
que me guste, unha casa<br />
gran<strong>de</strong> en Madrid, ser futbolista<br />
profesional, xogar<br />
no Real Madrid e moitas<br />
cousas máis. Pero o meu<br />
soño máis importante é que<br />
me toque a lotería, porque<br />
así cumpriríanse moitos dos<br />
meus soños.<br />
Se me tocase a lotería,<br />
compraría un BMW, unha<br />
casa gran<strong>de</strong> <strong>de</strong> dous pisos<br />
con garaxe, unha piscina<br />
<strong>de</strong>ntro da casa, con<br />
ximnasio, un iacusi para<br />
po<strong>de</strong>r bañarme e relaxarme<br />
nel, cunha pista <strong>de</strong> tenis,<br />
un xardín e unha terraza<br />
para tomar o sol.<br />
Tamén compraría un<br />
montón <strong>de</strong> cadros, xa que<br />
me gustan moito, e<br />
poñeríaos por toda a casa<br />
para po<strong>de</strong>los observar. Os<br />
cadros serían <strong>de</strong> paisaxes<br />
<strong>de</strong> montaña, praias, prados...<br />
Pero o máis importante<br />
sería un bo sofá, para<br />
estar sentado todo o día<br />
sen facer nada.<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
41 41<br />
41
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
42<br />
42<br />
O O MEU MEU SOÑO<br />
SOÑO<br />
O meu gran soño é que<br />
cando medre e marche do instituto<br />
faga algo para o que<br />
non teña que traballar moito<br />
e que me chegue para vivir<br />
folgadamente, para po<strong>de</strong>r<br />
viaxar e coñecer lugares e<br />
culturas diferentes.<br />
O outro soño que teño e<br />
que é imposible é que non me<br />
fagan nunca dano.<br />
O meu soño é...<br />
O meu soño é moi diferente ao que tiña cando era cativa. Antes <strong>de</strong>sexaba ser famosa,<br />
cantante, rica, futbolista, ximnasta... unha morea <strong>de</strong> cousas que, no seu momento, está moi<br />
ben <strong>de</strong>sexalas, pero que co paso do tempo van mermando.<br />
Hoxe en día eu non sei o que quero soñar.<br />
Soñaría paz e amor para todo o mundo, comida, vivenda e outras moitas cousas para os<br />
países pobres, pero... De que me vale soñar cousas que sei que non se po<strong>de</strong>n cumprir?<br />
Quero <strong>de</strong>itarme na miña cama, durmir e espertar nunha illa <strong>de</strong>serta, ro<strong>de</strong>ada da miña<br />
xente, esa que me quere e me mostra o seu cariño e coa que pasei e paso bos momentos.<br />
Por que todo o que soño soa a ciencia ficción?<br />
Nunca lle atoparei sentido aos meus soños e nin sequera terei unha resposta para as<br />
preguntas e incógnitas que estes me <strong>de</strong>ixan.<br />
Nos momentos difíciles tamén penso no fermoso que sería ser un peixe e así esquecerme<br />
<strong>de</strong> todas as cousas cada uns cantos segundos.<br />
Mais, se un <strong>de</strong>sexo pui<strong>de</strong>se pedir, non pediría nada estraño, soamente saú<strong>de</strong> e moita<br />
felicida<strong>de</strong> para min e para toda a xente.<br />
ALUMNADO B1B E C<br />
QUERO QUERO V VVOAR<br />
V AR<br />
Creación<br />
Den<strong>de</strong> pequeniña sempre lle tiven envexa ás<br />
gaivotas, ás bolboretas, ata ao avións porque neles<br />
podía voar e ver todo <strong>de</strong>n<strong>de</strong> arriba. Sempre quixen<br />
ter unhas ás como as dos anxiños que están alí<br />
arriba no ceo, mirando todo o que acotece ao<br />
seu arredor e coidando <strong>de</strong> que non pase nada.<br />
Gustaríame viaxar e ver todo o que ocorre<br />
neste planeta chamado Terra. Coñecer as culturas<br />
que nos ro<strong>de</strong>an, ver como viven en australia, como<br />
xogan os nenos xaponeses, como durmen os esquimós e<br />
moitas máis cousas que <strong>de</strong>scoñezo.<br />
Sería unha sensación inimaxinable, pero seguro que<br />
fantástica, po<strong>de</strong>r voar, sentirse libre, po<strong>de</strong>r ir a calquera<br />
lugar sin ningún río, mar, montaña nin obstáculo que cho<br />
impida. Sentiríame a raíña do ceo, a quen todos envexarían.<br />
Ese sería o meu gran soño. Aínda que sei que é imposible que se faga realida<strong>de</strong>, non<br />
<strong>de</strong>ixo <strong>de</strong> imaxinarme como sería po<strong>de</strong>r VOAR.
Creación<br />
A A boneca boneca <strong>de</strong> <strong>de</strong> porcelana<br />
porcelana<br />
Sara era unha nena <strong>de</strong><br />
tan só nove anos. Vivía nunha<br />
pequena vila non moi lonxe <strong>de</strong><br />
aquí.<br />
Á pequena gustábanlle<br />
moitísimo as bonecas <strong>de</strong> porcelana,<br />
é máis,<br />
coleccionábaas. Tiña unhas<br />
cincuenta e oito, pero había<br />
uns días vira unha nunha<br />
estraña tenda da vila que lle<br />
parecía tan fermosa e, ao<br />
mesmo tempo, tan diabólica<br />
que lla pediu ao seu pai como<br />
regalo <strong>de</strong> aniversario.<br />
El comproulla, pero a señora<br />
da tenda díxolle que lle<br />
medraban as unllas e que llas<br />
había que cortar tódalas<br />
noites, xa que se non po<strong>de</strong>ría<br />
ocorrer unha <strong>de</strong>sgraza.<br />
O pai, moito ao seu pesar, levouna e explicoulle á filla o que tiña que facer.<br />
Un día, Sariña organizou unha festa na súa casa á cal invitou a tódalas súas amigas.<br />
Chegou a noite e <strong>de</strong>itáronse.<br />
A meniña pensou que, como estaban todas xuntas, a boneca non podía facer nada e<br />
non lle cortou as unllas.<br />
Contaron historias <strong>de</strong> medo e máis tar<strong>de</strong> durmíronse.<br />
Xa pola mañá, os pais foron á habitación para espertalas e levaron un bo <strong>de</strong>sgusto:<br />
as nenas estaban mortas, cuns cortes moi fondos, ro<strong>de</strong>adas <strong>de</strong> sangue…<br />
A boneca non estaba pero nos corpos había restos das unllas.<br />
Anos máis tar<strong>de</strong> vírona nun escaparate dunha tenda noutra localida<strong>de</strong>. Ao pasar por<br />
diante, a boneca diabólica moveu os ollos dun lado para outro e soltou unha risiña que<br />
zumbaba nos oídos.<br />
GLORIA CORRAL CEA, B1C<br />
Apartamento Apartamento 666<br />
666<br />
RELA RELATOS RELA OS DE DE MEDO<br />
MEDO<br />
No apartamento 666 vivía unha señora moi maior e un pouco estraña. Non se relacionaba<br />
con ninguén, non saía nunca do apartamento. As compras facíaas telefonicamente e<br />
traíallas un rapaz do supermercado que tiña prohibido pasar do dintel. Alí <strong>de</strong>ixaba as bolsas e<br />
alí cobraba o seu importe.<br />
Un día non volveu abrir a porta, pero ninguén a botou <strong>de</strong> menos. Pasaron vinte anos, e<br />
como as facturas da luz, a auga e os impostos tíñaos domiciliados nunha conta bancaria e<br />
había fondos nela , ninguén tiña ningunha queixa .<br />
O presi<strong>de</strong>nte da comunida<strong>de</strong> <strong>de</strong> veciños, intrigado pola historia que sobre ela corría pola<br />
veciñanza, chamou á policía, abriron a porta e atoparon un esqueleto sentado fronte a un<br />
televisor aceso . Souberon a data da morte polo diario que tiña no seu colo: Nadal <strong>de</strong> 1982.<br />
MANUEL CASAL COSTOYA, B1C<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
43 43<br />
43
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
44<br />
44<br />
RELA RELATOS RELA OS DE DE MEDO<br />
MEDO<br />
Unha Unha Unha noite noite <strong>de</strong> <strong>de</strong> acampada<br />
acampada<br />
acampada<br />
Era unha noite <strong>de</strong> finais <strong>de</strong> primavera.<br />
Uns cantos amigos e amigas <strong>de</strong>cidiramos ir<br />
<strong>de</strong> acampada á un monte próximo, que estaba<br />
situado a uns cinco quilómetros da vila.<br />
A priori todo soaba xenial, aquela noite<br />
tiña que ser unha das inesquecibles.<br />
O noso grupo <strong>de</strong> excursionistas estaba<br />
formado por tres mozos: Josh, o típico tío<br />
popular do insti , capitán do equipo <strong>de</strong> fútbol,<br />
Miguel, era o meu mellor amigo, en consecuencia<br />
moi popular, e eu (<strong>de</strong>ixarei que<br />
me <strong>de</strong>scriban outros). Nós, acompañabamos<br />
a tres raparigas: Mary, a rapaza máis<br />
<strong>de</strong>sexada do IES (é dicir ,a parella i<strong>de</strong>al para<br />
Josh, xuntos non habían facer máis que falar<br />
do seu físico e parvadas); outra das nenas: Ariana era a mellor amiga <strong>de</strong> Miguel; e por último<br />
Carme, a miña moza, que dicir <strong>de</strong>la, sobran as palabras…<br />
A noite comezou moi ben, cando nos atopamos no sitio i<strong>de</strong>al, instalamos as tendas.<br />
Despois o típico, un pequeno lume e a historia <strong>de</strong> terror.<br />
Cando o frío comezou a facer acto <strong>de</strong> presencia, refuxiámonos nas tendas <strong>de</strong> campaña.<br />
O soño apo<strong>de</strong>rábase <strong>de</strong> min cando <strong>de</strong> súpeto... ¡un berro! Era Miguel. Algo ocorrera<br />
mentres el e Ariana se quedaron fora apagando a pequena fogueira. Os <strong>de</strong>mais saímos das<br />
tendas pitando para falar con el. Explicounos que cando per<strong>de</strong>ra <strong>de</strong> vista un intre a nosa<br />
compañeira, esta <strong>de</strong>saparecera.<br />
Ninguén o dubidou un momento, e todos nos puxemos á procura <strong>de</strong> Ariana.<br />
Por un lado ían Josh, Mary e Miguel e polo outro Carme e eu.<br />
Tan pronto como nos separamos, escoitouse un ruído, que <strong>de</strong> seguido se viu acompañado<br />
dun forte berro <strong>de</strong> Josh. En medio <strong>de</strong> semellante barullo distinguimos que as persoas<br />
que oiamos eran Josh e os nosos amigos… Algo estaba pasando. Agarrei a Carme pola man e<br />
comezamos a correr cara ningures, escapando <strong>de</strong> algo que non sabiamos que era… corremos<br />
e corremos… e <strong>de</strong> socate, cando me <strong>de</strong>i conta, estaba só, Carme tamén <strong>de</strong>saparecera <strong>de</strong><br />
xeito misterioso. Que me esperaba agora? Que ía facer?<br />
Mentres cavilaba sobre todo isto, <strong>de</strong> novo escoitei ese ruído, un ruído do que sabía que<br />
non podía esperar nada bo… Unha sombra negra estábase acercando, cando xa estaba o<br />
suficiente próxima a min, saltou… era hora <strong>de</strong> <strong>de</strong>saparecer e berrar como o resto dos meus<br />
compañeiros…<br />
Cando espertei na tenda <strong>de</strong> acampada ao lado <strong>de</strong> Carme, ela estaba alí, durmindo, e eu<br />
estaba totalmente empapado pola suor.<br />
SERGIO GARCÍA MATO, B1C<br />
A A <strong>de</strong>cisión <strong>de</strong>cisión equivocada<br />
equivocada<br />
Creación<br />
Hai moitos anos, un mozo saíu da súa casa para ir a unha festa. Como ía andando (non<br />
tiña outro medio) fíxoselle <strong>de</strong> noite.<br />
Cando xa estaba cerca, puido ver no bosque unhas luces que lle pareceron un tanto<br />
raras.<br />
De súpeto, e sen darse <strong>de</strong> conta, unha estraña señora xurdiu da nada e preguntoulle se<br />
quería chegar xunto as luces por terra ou por aire. El contestoulle que quería chegar por
Creación<br />
terra.<br />
Diversas fontes din que<br />
escoitaron berros <strong>de</strong> intenso<br />
sufrimento, lamentos e súplicas dun<br />
mozo ao ser arrastrado polo chan<br />
ata as <strong>de</strong>scoñecidas luces.<br />
Non se acordaba <strong>de</strong> nada do<br />
que lle pasara, pero cando espertou<br />
estaba nun hospital con graves<br />
feridas e múltiples contusións.<br />
NOELIA SOMOZA ROUCO, S4B<br />
Elvira Elvira<br />
Elvira<br />
RELA RELATOS RELA OS DE DE MEDO<br />
MEDO<br />
Elvira era unha nena duns <strong>de</strong>z anos<br />
que non tiña pai. A súa nai traballaba<br />
todo o tempo, polo que tiña que<br />
<strong>de</strong>ixar a filla soa na casa . Unha<br />
noite sentiu un calafrío e tivo medo<br />
<strong>de</strong> <strong>de</strong>ixala soa, pero como non podía<br />
<strong>de</strong>ixar o seu traballo, xa que era<br />
a súa única maneira <strong>de</strong> vivir, <strong>de</strong>cidiu<br />
marchar.<br />
- Voute chamar cada dúas horas para ver como estás. E non lle abras a ninguén. Cando<br />
chegue petarei á porta tres veces- Díxolle á súa filla.<br />
A nai pechou a porta e marchou . Elvira, asustada e soa, <strong>de</strong>cidiu durmir para que pasara o<br />
tempo sen darse a penas conta.<br />
Ao pouco tempo, o teléfono soou espertando a nena; levantouse do sillón e, apresurada<br />
colleu o teléfono coa esperanza <strong>de</strong> escoitar a voz da súa nai.<br />
- Mamá es ti? Mamá? Mamá?<br />
Pero ninguén contestou. Desilusionada e asustada colgou o teléfono e foi para a cama<br />
mentres se tranquilizaba para quitarlle importancia.<br />
Antes <strong>de</strong> <strong>de</strong>itarse, o teléfono volveu soar, ao chegar e <strong>de</strong>scolgalo:<br />
- Bo, mamá non é gracioso, contesta! … mamá! Estás asustándome!<br />
Elvira colleu <strong>de</strong> novo o teléfono e volveu para cama, <strong>de</strong>sta vez aínda máis asustada. De<br />
súpeto chaman á porta.<br />
- Toc toc!<br />
Pero non houbo unha terceira vez, polo que Elvira <strong>de</strong>cidiu non abrir, xa que a súa nai lle<br />
dixera que tocaría á porta tres veces.<br />
Ao caer a noite, a súa nai non chegara e Elvira comezou a asustarse. De novo o teléfono<br />
soou:<br />
- Ben, mamá, xa é tar<strong>de</strong>, ven para casa.<br />
E do outro extremo só se escoitou:<br />
- Ti estás soa agora.<br />
Elvira colgou o teléfono e comezou a chorar. Correu ata a porta para avisar a algún<br />
veciño e chamar á policía. Ao saír, Elvira atopou o corpo ensanguentado da súa nai no chan.<br />
Quedou moi afectada, e tiveron que internala nun psiquiátrico on<strong>de</strong> continúa hoxe en<br />
día. ¿Sabes por que o sei? Pois porque EU SON ELVIRA, e por iso che digo: «Ti estás soa<br />
agora».<br />
NOELIA RODRÍGUEZ LÓPEZ, S4B<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
45 45<br />
45
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
46<br />
46<br />
RELA RELATOS RELA OS DE DE MEDO<br />
MEDO<br />
Os Os ladróns ladróns <strong>de</strong> <strong>de</strong> sombras<br />
sombras<br />
Creación<br />
Des<strong>de</strong> principios <strong>de</strong> ano, a<br />
historia <strong>de</strong> Carla foi portada en<br />
varios xornais do mundo. O caso<br />
da moza, que agora se atopa<br />
morta, <strong>de</strong>u a volta ao mundo. E<br />
non precisamente polo feito <strong>de</strong><br />
estar morta, senón máis ben polo<br />
que fixo que agora se atope nesa<br />
situación.<br />
A muller <strong>de</strong> 22 anos <strong>de</strong><br />
ida<strong>de</strong>, mo<strong>de</strong>lo <strong>de</strong> profesión e exuberante<br />
beleza, experimentou o<br />
que aínda ninguén experimentara<br />
xamais: o acercamento coas<br />
sombras do máis alá.<br />
Era un mércores pola tar<strong>de</strong>.<br />
O sol brillaba con intensida<strong>de</strong>. A sesión <strong>de</strong> fotografía que esa tar<strong>de</strong> lle ían facer a Carla para<br />
a portada dunha revista <strong>de</strong> moda, viuse alterada algunhas semanas máis tar<strong>de</strong>.<br />
Carla, que pasara por etapas <strong>de</strong> anorexia e estivera a punto <strong>de</strong> verse cara a cara coa<br />
morte, non imaxinaba que o seu futuro se ía ver trastornado só por culpa dunhas fotos.<br />
O día do revelado das fotos, Carla observou como <strong>de</strong>trás <strong>de</strong>la aparecía unha gran<br />
mancha negra, algo borrosa e difuminada. Sacoulle importancia ao tema, tal vez só era culpa<br />
dun erro ó revelalas. Buscou fotos <strong>de</strong> anos anteriores e foi cando viu as sombras <strong>de</strong> novo.<br />
Pero…como é que ata entón non as vira? Non atopou as palabras exactas para respon<strong>de</strong>rse<br />
a si mesma á pregunta que se formulou. Seguiron as sesións <strong>de</strong> fotos, como tamén seguiron<br />
aparecendo as sombras, pero, en cada unha <strong>de</strong>stas, achegábase máis a ela. Ata que unha<br />
foto fixo que o temor se vise proxectado nos seus ollos.Viu, atemorizada, como esta sombra<br />
a collía polo pescozo coas dúas mans e llo retorcía <strong>de</strong> maneira salvaxe e estremecedora. Non<br />
dixo nada. Non podía. A súa boca quedou aberta, como entalada. Non soubo que facer.<br />
Entón <strong>de</strong>cidiu contalo. Ensinoulle as fotografías ás súas compañeiras <strong>de</strong> traballo, pero ningunha<br />
<strong>de</strong>las viu a sombra. Non dixo nada máis, temendo que a tomasen por tola.<br />
Despois <strong>de</strong> varios días <strong>de</strong> continuas sesións <strong>de</strong> fotos, o interese por velas finalmente<br />
reveladas aumentaba. Cando por fin as observou con <strong>de</strong>talle, viuse nas fotos morta no chan<br />
on<strong>de</strong> lle sacaran as fotos, e, <strong>de</strong>trás, unha sombra, esta vez moito menos borrosa, ríndose<br />
<strong>de</strong>la. Foi entón cando os seus ollos se puxeron en branco e a escuma brotou salvaxemente<br />
da súa pequena boca. Desmaiouse. Inconsciente? Non, tal vez sería máis explícito dicir que<br />
morrera, <strong>de</strong>spois <strong>de</strong> tragar a lingua.<br />
Encontrárona horas máis tar<strong>de</strong> e xa non se puido facer nada por ela. Foi entón cando<br />
unha das súas compañeiras colleu unha foto xa revelada. Observouna e os seus ollos<br />
enchéronse aínda máis <strong>de</strong> pánico: só se vía a paisaxe <strong>de</strong> fondo. Clara non estaba, pero si<br />
estaba a súa sombra. A sombra <strong>de</strong> Carla, que se ría mirando o obxectivo da cámara. Da súa<br />
boca saíu un gran berro <strong>de</strong> terror, angustia e pánico.<br />
Non se sabe claramente a causa da súa morte. O que é seguro é que non morreu só<br />
polo susto ao verse morta na foto coa sombra ríndose <strong>de</strong>la estupidamente. Entón… por que<br />
un final tan tráxico? Ninguén o sabe nin logrará sabelo nunca, o que si é certo é que, no<br />
momento <strong>de</strong> morrer ela, todas as fotos reveladas nese momento, mostraban sempre aquela<br />
sombra negra por <strong>de</strong>trás da xente. En ocasións ríase, outras veces non, pero a sombra<br />
sempre estaba…<br />
MARTA CORDIDO RAPOSO, S4B
Creación<br />
En Porto Rico vivía<br />
unha rapaza moi guapa <strong>de</strong><br />
vinte e tres anos, chamada<br />
Catherine. Tiña o cabelo<br />
longo e louro, uns ollos<br />
azuis coma o mar e uns<br />
beizos moi vermellos. Era<br />
alta e <strong>de</strong>lgada, e acababa<br />
<strong>de</strong> rematar a carreira <strong>de</strong><br />
mo<strong>de</strong>lo. Yanira era a mellor<br />
amiga <strong>de</strong> Catherine e entre<br />
elas non había ningún<br />
segredo.Yanira tamén era<br />
loura e <strong>de</strong>lgada,tiña vinte e<br />
catro anos, era un pouco<br />
máis pequena que<br />
Catherine e tiña os ollos<br />
<strong>de</strong> cor ver<strong>de</strong> moi clariña,<br />
case tirando a azuis.<br />
Era sábado, un día no<br />
que a xente nova sae <strong>de</strong><br />
noite e vai para as discotecas<br />
cos seus amigos\as<br />
para pasalo ben. Ese día<br />
Catherine e Yanira quedaran<br />
para saír <strong>de</strong> noite e ás<br />
doce reuníronse na discoteca<br />
Palladium.<br />
Yanira: Chegas tar<strong>de</strong>!<br />
On<strong>de</strong> estabas? Xa ía marchar!<br />
Catherine: Perdoa, é<br />
que non pui<strong>de</strong>n chegar antes,<br />
avarióuseme o coche na<br />
meta<strong>de</strong> do camiño e pui<strong>de</strong>n<br />
vir grazas a un home moi<br />
amable que mo arranxou.<br />
- Ai, si? E como se<br />
chamaba? Era guapo?-Dixo<br />
Yanira entusiasmada.<br />
- Muller! Xa estás pensando<br />
nos mozos?-dixo<br />
Catherine<br />
- Xa estamos na ida<strong>de</strong>! A<br />
ver conta, conta -<br />
respon<strong>de</strong>u Yanira<br />
- Chámase Víctor, e si, era<br />
feito -Respon<strong>de</strong>u<br />
Catherine.<br />
- Con que si eh? pois a ver<br />
A A VINGANZA VINGANZA NON NON TEN TEN LÍMITES<br />
LÍMITES<br />
se o vemos e xa mo presentarás<br />
-dixo Yanira<br />
- Pois xa cho presentarei, e<br />
así doulle as grazas, pero<br />
agora imos dar unha volta<br />
-dixo Catherine rematando<br />
coa conversación.<br />
As dúas amigas foron<br />
pasear e logo entraron na<br />
Palladium on<strong>de</strong> viron a<br />
Víctor, Yanira presentouse<br />
e logo tivo que marchar<br />
porque ao día seguinte tiña<br />
que traballar nun bar e,<br />
como era o seu primeiro día,<br />
quería ir cedo, entón<br />
Catherine quedou con Vítor.<br />
Vítor era un home moi<br />
alto e forte, tiña vinte e cinco<br />
anos e o seu pelo era<br />
castaño claro.<br />
Na meta<strong>de</strong> da conversa<br />
que estaban tendo,<br />
Catherine di:<br />
- Gustoume moito<br />
coñecerte, pero agora teño<br />
que marchar que xa se me<br />
fixo tar<strong>de</strong>.<br />
- Deixa que te acompañe<br />
ata a casa -Dixo Víctor.<br />
- Non fai falta, xa bastante<br />
fixeches con arranxarme o<br />
coche -respon<strong>de</strong>u<br />
Catherine.<br />
- Iso non foi nada, pero por<br />
favor, insisto, <strong>de</strong>ixa que te<br />
acompañe, e conduzo eu,<br />
que ti bebiches un pouco e<br />
pó<strong>de</strong>nte multar -insistiu<br />
Víctor.<br />
- Vale, tes razón, a<strong>de</strong>mais<br />
parécesme moi bo home.<br />
Iso era o que<br />
Catherine pensaba, pero<br />
había unha cousa moi importante<br />
que non sabía <strong>de</strong><br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
47 47<br />
47
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
48<br />
48<br />
A A VINGANZA VINGANZA NON NON TEN TEN LÍMITES<br />
LÍMITES<br />
Víctor, e era que el era un<br />
asasino moi perigoso, pero<br />
era <strong>de</strong>masiado tar<strong>de</strong>, porque<br />
xa ían os dous <strong>de</strong>ntro<br />
do coche.<br />
Andaron un pouco, e<br />
cando Catherine lle dixo que<br />
torcera para a <strong>de</strong>reita, el<br />
torceu para a esquerda e<br />
meteuse por unhas rúas<br />
estreitas e escuras, e<br />
Catherine asustouse. Nisto<br />
recibiu unha mensaxe <strong>de</strong><br />
Yanira que poñía:<br />
«Se aínda estás con<br />
Víctor, escapa <strong>de</strong>l canto antes!!<br />
mirei en internet e é<br />
un asasino!! Dime on<strong>de</strong><br />
esta<strong>de</strong>s e chamo á policía,<br />
contesta! «<br />
Nisto Catherine dille a<br />
Víctor:<br />
- Teño que baixar do coche.<br />
- Xa é <strong>de</strong>masiado tar<strong>de</strong> -<br />
respon<strong>de</strong>u Víctor.<br />
El xa non volveu falar<br />
ata que sacou unha pistola<br />
e dixo:<br />
- É unha pena porque es<br />
moi guapa, pero xa sabes<br />
que son un asasino e non<br />
te podo <strong>de</strong>ixar viva.<br />
Catherine <strong>de</strong>ulle unha<br />
patada á man que sostiña<br />
a pistola e esta saíu polo<br />
aire, <strong>de</strong>ulle unha segunda<br />
patada na barriga e<br />
Catherine correu <strong>de</strong> cara á<br />
pistola, pero el agarrouna<br />
por unha perna e caeu.<br />
Víctor levantouse, colleuna,<br />
agarroulle forte as mans, e<br />
cunha perna achegou a pistola.<br />
Tras coller a pistola el<br />
<strong>de</strong>ulle un puñetazo a<br />
Catherine, e ela caeu medio<br />
inconsciente no chan. El<br />
colleu a pistola e disparoulle<br />
no corazón.<br />
Mentres todo isto<br />
ocorría, Yanira estaba toda<br />
nerviosa ao ver que<br />
Catherine non lle contestaba,<br />
<strong>de</strong>ulle un calafrío e<br />
<strong>de</strong>catouse <strong>de</strong> que algo malo<br />
pasara e inmediatamente<br />
chamou á policía.<br />
Víctor observou o cadáver<br />
<strong>de</strong> Catherine mentres<br />
pensaba en como<br />
<strong>de</strong>sfacerse <strong>de</strong>l, entón<br />
colleuno e meteuno no<br />
maleteiro do coche, levouno<br />
ata o mar e tirouno para a<br />
auga, logo volveu para<br />
Palladium como se nada pasara.<br />
Yanira non <strong>de</strong>u esperado<br />
pola policía, porque<br />
tardaba moito, e foi a<br />
Palladiun para preguntarlle<br />
ao camareiro se sabía algo<br />
<strong>de</strong> Catherine. Cando<br />
chegou, xa non lle fixo falta<br />
preguntar porque xa viu<br />
Creación<br />
a Víctor. Dirixiuse a el e<br />
díxolle:<br />
- Ola, que fas aquí tan só?<br />
Catherine xa marchou?<br />
- Si, dixo que se lle facía<br />
tar<strong>de</strong> e marchou. Como é<br />
que andas por aquí? non<br />
era que mañá te tiñas que<br />
levantar cedo?-preguntou<br />
Víctor.<br />
- Si, pero cos nervios non<br />
daba durmido e <strong>de</strong>cidín dar<br />
unha volta. Por que non<br />
quedamos un día para tomar<br />
algo?<br />
- Encantaríame quedar contigo<br />
-respon<strong>de</strong>u Víctor.<br />
-Pois entón intercambiamos<br />
números, que che parece?<br />
Intercambiaron os números<br />
e Yanira marchou. Ela<br />
sabía que algo malo lle pasara<br />
a Catherine, porque ela<br />
sempre contestaba ás<br />
mensaxes, entón volveu<br />
para a casa e xa viu alí a<br />
policía. Yanira contoulle
Creación<br />
todo á policía, pero a<strong>de</strong>mais<br />
<strong>de</strong> que lle dixeron que non<br />
levaba nin unha hora <strong>de</strong>saparecida,<br />
non lle creron nin<br />
unha palabra.<br />
Cando a policía dixo<br />
iso, Yanira <strong>de</strong>use conta <strong>de</strong><br />
que nunca lle ían facer caso<br />
e <strong>de</strong>cidiu tomar a xustiza<br />
pola súa man. Estaba moi<br />
doída por <strong>de</strong>ntro porque<br />
sospeitaba o peor, pero se<br />
quería vingarse <strong>de</strong>se<br />
asasino tiña que ser forte.<br />
Pasou o tempo<br />
<strong>de</strong>spois do sucedido e<br />
Yanira seguía co seu plan;<br />
se quería que Víctor lle contase<br />
todo, tería que<br />
namoralo, e xa o<br />
conseguira. A pesar <strong>de</strong> ser<br />
un asasino,Víctor confiaba<br />
en Yanira, porque el estaba<br />
namorado <strong>de</strong> verda<strong>de</strong>. Un<br />
día,Yanira sacoulle o conto<br />
e este rematou confesando.<br />
Ela, doída, díxolle:<br />
- Ben, fixeches ben, total<br />
xa me resultaba pesada, e,<br />
por curiosida<strong>de</strong>, on<strong>de</strong><br />
tiraches o cadáver?<br />
-Tireino ao mar, na costa<br />
mais próxima -Respon<strong>de</strong>u<br />
Víctor.<br />
Niso Yanira dixo que<br />
tiña que ir ao baño e<br />
pechouse alí a chorar,<br />
dicindo en voz baixa:<br />
«Catherine, vaise facer<br />
xustiza»<br />
En canto puido, Yanira<br />
foi á policía e contou todo.<br />
De inmediato, a policía foi<br />
ata o lugar indicado para recuperar<br />
o corpo <strong>de</strong><br />
Catherine, e, mentres tanto,<br />
Yanira ía encargarse <strong>de</strong><br />
Víctor.<br />
Cando chegou á casa,<br />
colleu a pistola <strong>de</strong> Víctor, foi<br />
A A VINGANZA VINGANZA NON NON TEN TEN LÍMITES<br />
LÍMITES<br />
xunto a el, apuntoulle con<br />
ela na cabeza e este díxolle:<br />
- Que fas? Estás tola? Baixa<br />
a arma!<br />
- Non, voute matar, igual<br />
que fixeches coa miña<br />
mellor amiga!-dixo Yanira<br />
mentres choraba.<br />
- Pero ti dixeches que che<br />
caía mal! -<strong>de</strong>fen<strong>de</strong>use<br />
Víctor<br />
- Díxeno para que non me<br />
mataras! Finxín quererte<br />
para que me confesaras<br />
todo, porque sempre<br />
souben que ti a mataras,<br />
pero hoxe por fin se vai<br />
facer xustiza.<br />
Víctor non se ía ren<strong>de</strong>r<br />
tan facilmente e tiroulle a<br />
pistola ao chan, ela ía collela<br />
cando sentiu un golpe moi<br />
forte no lombo e caeu. El<br />
colleu a pistola e logo dixo<br />
que a amaba, pero que non<br />
ía <strong>de</strong>ixar que o mataran.<br />
Yanira adiantóuselle, e cun<br />
xarrón ben gran<strong>de</strong> que había<br />
alí, golpeoulle a cabeza.<br />
A pistola volveu caer, pero<br />
esta vez colleuna Yanira, e<br />
el dixo:<br />
- Veña, mátame se é o que<br />
queres, a ver se es tan<br />
valente como pensas.<br />
Yanira quedou mirando<br />
para el e apuntándolle<br />
coa pistola cando se<br />
sentiron as sirenas da policía,<br />
e dixo:<br />
- Non, eu non son unha<br />
asasina coma ti, penso que<br />
sufrirás máis quedando<br />
vivo, e cando te encerren,<br />
os outros presos<br />
encargaranse <strong>de</strong> ti.<br />
Niso chegou a policía e<br />
esposaron a Víctor. Aos<br />
dous días foi a xuízo e<br />
con<strong>de</strong>nárono a ca<strong>de</strong>a perpetua<br />
polo asasinato <strong>de</strong><br />
Catherine e outras <strong>de</strong>z<br />
mulleres.<br />
Cando o xulgaron,<br />
Yanira dixo mirando <strong>de</strong> cara<br />
ao ceo:<br />
- Descansa en paz, miña<br />
querida amiga, xa se fixo<br />
xustiza.<br />
Den<strong>de</strong> aquel suceso,<br />
volveuse ver a paz en Porto<br />
Rico e Yanira por fin<br />
puido vivir tranquila, aínda<br />
que nunca máis volvería ver<br />
a súa querida amiga<br />
Catherine á que sempre levaría<br />
no corazón.<br />
MIRIAM CEA OTERO, S3A<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
49 49<br />
49
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
50<br />
50<br />
PEQUENAS PEQUENAS CREA CREACIÓNS<br />
CREA CIÓNS<br />
OS OS XEMELGOS<br />
XEMELGOS<br />
Érase unha vez unha<br />
muller que estaba embarazada<br />
<strong>de</strong> xemelgos. Un día<br />
ía camiñando pola beirarrúa<br />
e atopou cun home que lle<br />
dixo:<br />
- Para aí, que che vou bautizar<br />
o fillo!<br />
E botoulle auga á barriga,<br />
bautizándoo.<br />
Ao cabo duns meses a<br />
muller <strong>de</strong>u a luz dous<br />
xemelgos que naceron<br />
mortos.<br />
E uns días <strong>de</strong>spois,<br />
aquel home soubo que a<br />
muller <strong>de</strong>ra a luz dous<br />
xemelgos que morreran e<br />
que estaban enterrados no<br />
cemiterio.<br />
Nos días seguintes o<br />
home pasou polo cemiterio<br />
<strong>de</strong> noite e oía unhas voces<br />
que lle dicían:<br />
- Ola padriño!<br />
- Non é teu, que é meu!<br />
E así sempre que pasaba<br />
polo cemiterio <strong>de</strong><br />
noite.<br />
O home, co medo no<br />
corpo, foi ver ao cura e<br />
díxolle o que pasaba, e o<br />
cura díxolle que tiña que ir<br />
<strong>de</strong> noite <strong>de</strong>senterralos e<br />
enterralos no adro, e así o<br />
fixo.<br />
(Baseado en feitos reais)<br />
JOSÉ ÁNGEL MELLA AMIL, PDC 3º<br />
MA MAGOST MA GOST GOSTO GOST O EN EN RIBADULLA<br />
RIBADULLA<br />
Os <strong>de</strong> Ribadulla somos<br />
potentes! porque tamén<br />
fixemos o magosto<br />
un sábado. Había<br />
c h u r r a s c o ,<br />
queimada, castañas...<br />
e eu<br />
cominas. Algúns xa<br />
ían un pouco borrachos;<br />
un pouco non,<br />
bastante. Houbo<br />
unhas 70 persoas.<br />
Pasámolo moi ben e<br />
rimos a escachar. Saímos no<br />
xornal El País o domingo.<br />
OS/AS OS/AS AMIGOS/AS<br />
AMIGOS/AS<br />
Creación<br />
ÁNXELES LÓPEZ MOURIÑO, S1A<br />
Contan que cando eu<br />
era pequena, moi<br />
pequena... choraba moito,<br />
ás veces penso que é por<br />
iso polo que agora río tanto.<br />
Teño 16 anos, e unha<br />
das cousas, se se po<strong>de</strong><br />
chamar así...que máis me<br />
gusta é a xente. A xente e<br />
a música.<br />
A maioría das veces<br />
pensas que os problemas<br />
que tes ao teu redor<br />
cáusaos toda esa multitu<strong>de</strong><br />
que te ro<strong>de</strong>a, e neses<br />
intres, agra<strong>de</strong>cerías que<br />
toda esa xente te <strong>de</strong>ixase soa para intentar ser feliz, pero é<br />
a xente, ao mellor non é a mesma, pero xente <strong>de</strong> igual forma<br />
a que fai que saques un sorriso nos peores momentos...<br />
Esta xente son os chamados «amigos», algo que eu<br />
penso que teño, penso que non me é difícil facelos, xa que<br />
me gusta moito falar e estar con eles.<br />
Po<strong>de</strong> que sexan amigos dunha noite tola, ou amigos<br />
para toda a vida, pero sempre hai unha cousa común entre<br />
nós, e esa cousa é a que máis me enche: un sorriso.
Creación<br />
Nunha noite escura, apareceu unha sombra por <strong>de</strong>trás da casa do xefe <strong>de</strong> policía <strong>de</strong><br />
Meli<strong>de</strong>. Aquela sombra era a dun ladrón que a pesar <strong>de</strong> saber <strong>de</strong> quen era a casa, entrou<br />
roubar nela. O xefe <strong>de</strong> policía, Xosé, escoitou ruídos, saíu da habitación e encontrouse cara<br />
a cara co ladrón. Ao ver a Xosé disparoulle e matouno, polo que se converteu nun asasino.<br />
Ao día seguinte Xosé non foi traballar e os seus compañeiros fórono buscar á súa casa.<br />
Petaron na porta e como non lles abría rompérona. Ao entrar viron o corpo <strong>de</strong> Xosé tirado no<br />
salón e a arma do asasinato. Decidiron ir ata a casa da nai e dixéronlle:<br />
- O teu fillo está morto.<br />
-Pero, como é posible?<br />
- Matouno alguén, xa estamos investigando.<br />
A nai <strong>de</strong> Xosé púxose a chorar. O día do enterro todo o mundo lle daba abrazos e dicíalle<br />
que non se preocupase, que todo se arranxaría. Ela púxolle rosas e marchou do cemiterio.<br />
A policía encontrou pistas na arma e polo ADN souberon que o culpable fora o veciño do<br />
lado. Fórono chamar á casa pero escapara da vila para que non o colleran. Seguramente iría<br />
ao aeroporto <strong>de</strong> Santiago para ir a outro país. Así que foron ata alí e antes <strong>de</strong> que escapara<br />
collérono. Fixéronlle un xuízo no que saíu per<strong>de</strong>dor. A nai <strong>de</strong> Xosé ao volver a casa tropezou<br />
nunha pedra e caeu. Non lle pasou nada pero volveulle ao recordo a primeira caída<br />
do seu fillo. Ese mesmo día, ao encarcerar o asasino, unha pomba saíu<br />
por enriba do cárcere como dicindo que xa pasara<br />
o perigo<br />
O O libro libro <strong>de</strong> <strong>de</strong> Maruxa<br />
Maruxa<br />
PEQUENAS PEQUENAS CREA CREACIÓNS<br />
CREA CIÓNS<br />
Fai cincocentos anos, en Londres, vivía un can<br />
que non sabía ladrar. O can estaba farto <strong>de</strong> que<br />
riran <strong>de</strong>l, xa que como non se daba <strong>de</strong>fendido, os<br />
gatos non lle tiñan medo. Un día, o can <strong>de</strong>cidiu ir ata<br />
unha al<strong>de</strong>a próxima, on<strong>de</strong> vivía unha bruxa. Camiñou<br />
durante todo o día e cando chegou á casa da bruxa tocou o<br />
timbre. A bruxa, que se chamaba Maruxa, abriulle. Ao dicirlle o<br />
can o que lle pasaba, ela respon<strong>de</strong>ulle:<br />
- Axudaríache se tivera o meu libro <strong>de</strong> esconxuros.<br />
- E logo, non o tes?<br />
- Non, perdino.<br />
- Cando o viches por última vez?- preguntou o can.<br />
- Onte pola tar<strong>de</strong>, cando veu a pantasma Lucía. Pero, agora que recordo, pasou o morcego<br />
Diego e cando marchou xa non había libro.<br />
- Temos que falar con Lucía a ver que pensa <strong>de</strong>ste asunto.<br />
Foron ata a casa <strong>de</strong> Lucía e, cando chegaron, preguntáronlle:<br />
- Tes ti o libro <strong>de</strong> Maruxa?<br />
- Non, creo que o ten Diego. Maruxa, tesme que axudar a atemorizar a xente, xa que non me<br />
atrevo.<br />
- Pois axúdame a encontrar o meu libro.<br />
Despois <strong>de</strong> andar ata a casa <strong>de</strong> Diego tocaron á porta e el abriulles.<br />
- Tes ti o libro <strong>de</strong> Maruxa?- preguntaron os tres a coro.<br />
- Teño, pero non llo vou dar porque onte non falou comigo.<br />
Maruxa que sabía que ao morcego lle daba medo a noite díxolle:<br />
- Se me dás o meu libro fago que non che <strong>de</strong>a medo a noite.<br />
Diego <strong>de</strong>ullo e Maruxa fixo o que lle prometera. Tamén fixo que o can ladrara e non<br />
falara, que a pantasma quixera atemorizar a xente e o máis importante <strong>de</strong> todo, recuperou o<br />
seu libro.<br />
MARÍA, S1C<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
51 51<br />
51
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
52<br />
52<br />
PEQUENAS PEQUENAS CREA CREACIÓNS<br />
CREA CIÓNS<br />
A A FL FLOR FL OR ROSA<br />
ROSA<br />
Creación<br />
Había unha vez unha flor que cando chovía poñíase amarela, e cando ía sol poñíase<br />
rosa. A flor estaba máis contenta cando ía sol, xa que lle gustaba moito a color rosa. Ela era<br />
amiga das outras flores e mais do sol. Un día pasou por onda ela o señor sol, que estaba<br />
dando un paseo, e díxolle:<br />
- Ola, señora flor, que tal estás?<br />
- Eu ben, señor sol.<br />
- Imos dar un paseo, señora flor?<br />
- Para min sería <strong>de</strong> bo agrado pasear con voste<strong>de</strong>.<br />
- Pois imos alá.<br />
A flor e o sol foron dando un paseo e encontráronse coas <strong>de</strong>mais flores, e dixéronlles:<br />
- A on<strong>de</strong> van voste<strong>de</strong>s?<br />
- Imos dar un paseo, porque hoxe, a verda<strong>de</strong>, é que está moi bo día.<br />
- Inda vos habe<strong>de</strong>s namorar.<br />
- Pois po<strong>de</strong> que si. Por que non nos casamos, señora flor?<br />
- Pois pensarémolo durante o regreso á casa.<br />
O sol e mais a flor foron pensativos e agarrados da man<br />
para a casa. Ao cabo duns días <strong>de</strong>cidíronse e casaron.<br />
ÁNGELES MOURIÑO, S1A<br />
HELEICO<br />
HELEICO<br />
Hai anos, moitos anos, na época na que os romanos<br />
invadiran a Península Ibérica, había un palacio no centro <strong>de</strong><br />
Roma no que habitaba unha fermosa muller. Era unha princesa<br />
que estaba encerrada nunha torre, xa que o seu pai había anos<br />
que consultara con un bruxo ao que lle preguntou que ía pasar<br />
coa súa vida, e o bruxo dixéralle que se non tomaba precaucións, ía ser asasinado polo seu<br />
neto. Entón, ao escoitalo, o pai, que era o rei dun pequeno país, encerrou a súa filla única.<br />
Pero un día, por casualida<strong>de</strong>, pasou por alí Casiólidis, un príncipe doutro reino, e ao ver<br />
a fermosa Helena subida na torre, namorouse <strong>de</strong>la e Helena <strong>de</strong>l.<br />
Casiólidis tiña fama <strong>de</strong> ser moi forte e moi valente, e dun só golpe <strong>de</strong>rrubou a porta da<br />
gran<strong>de</strong> torre. Ela baixou correndo escaleiras abaixo e abrazouse a el.<br />
Estiveron toda a vida xuntos, e polo amor tan gran<strong>de</strong> que sentían tiveron un fillo ao<br />
que lle chamaron Heleico.<br />
Vinte anos <strong>de</strong>spois Heleico xa estaba feito todo un home. Era tan fermoso como a súa<br />
nai, e tan forte e valente como o seu pai. Dobraba os troncos das árbores cunha soa man,<br />
separaba as montañas da terra e moitas cousas sobrenaturais.<br />
Un día participou nunha guerra contra os cartaxineses e matou o pai do que sería a súa<br />
prometida. Ela, enfadada, <strong>de</strong>cidiu vingarse, e o día da súa voda con Heleico, verteulle<br />
veleno na copa <strong>de</strong> champaña. Pero non o tomou el, senón o seu avó, o rei, e dire<strong>de</strong>s: por<br />
que estaba alí? Vóuvolo contar. O rei era o amigo do pai <strong>de</strong> Erika, noiva <strong>de</strong> Heleico. Nun<br />
tempo Erika e o seu pai per<strong>de</strong>ron toda a fortuna que tiñan, pero o rei axudounos.<br />
No medio da voda, Erika estrañouse <strong>de</strong> que Heleico non estivese mal, pero o rei si, e<br />
quedou alí, inerte no medio da xente. Erika, ao ver que matara, por culpa <strong>de</strong> Heleico, o seu<br />
salvador, suicidouse.<br />
E esa é a historia <strong>de</strong> Heleico<br />
ROCÍO PRIETO VÁZQUEZ, S1D
Creación<br />
PEQUENAS PEQUENAS CREA CREACIÓNS<br />
CREA CIÓNS<br />
UNHA UNHA VIDA VIDA NOVA<br />
NOVA<br />
Hai dous anos, unha rapaza chamada Dalila foi vivir a Alxeria.<br />
A súa casa era pequena, branca e cunhas ventás e unha porta<br />
vermella.<br />
O colexio ao que ía estaba moi preto da súa casa. Os primeiros<br />
días <strong>de</strong> colexio non entendía nada e todo o mundo a miraba con cara<br />
rara, e iso facíalle sentirse incómoda. Aquilo non lle gustaba en absoluto<br />
e sempre lle preguntaba aos seus pais cando ían volver a<br />
Galicia, pero eles sempre <strong>de</strong>sviaban o tema.<br />
Despois dun mes, en Dinduf, a súa vila, unha rapaza do seu<br />
colexio díxolle: «Salam». Como xa entendía un pouco <strong>de</strong> árabe<br />
respon<strong>de</strong>ulle do mesmo modo, e comezaron a facerse amigas.<br />
A rapaza chamábase Malika. Era <strong>de</strong>lgada, tiña os ollos negros<br />
como o carbón, os beizos pequenos, o pelo rizado e curto e era moi morena; pero o que máis<br />
lle chamou a atención a Dalila era a súa fermosura.<br />
Malika estivo moito tempo con Dalila, porque as súas casas estaban ao lado. Xogaban<br />
xuntas, facían os traballos do colexio xuntas, e moitas cousas máis.<br />
Malika axudaba moito a Dalila co árabe, e moi pronto fixéronse inseparables. Dalila<br />
apren<strong>de</strong>u árabe en moi pouco tempo, e xa estaba convertida en toda unha saharauí. Os<br />
seus pais, ao ver que viña tan contenta do colexio, puxéronse moi ledos. Ás veces<br />
preguntábanlle se quería volver a Galicia, pero agora a que <strong>de</strong>sviaba o tema era ela.<br />
PAULA GALLEGO PEÑA, S1B<br />
A A FELICIDADE<br />
FELICIDADE<br />
O que nos faz felizes?<br />
Sabe o que as pessoas valorizam para serem felizes? Existirá uma receita para<br />
sermos felizes? Quais sao os principais objectivos na vida das pessoas? Sao estas<br />
muitas questões <strong>de</strong>, se calhar, difícil resposta. Este tema foi tratado nas aulas <strong>de</strong><br />
português, na turma <strong>de</strong> 4ºC, e estas sao algumas das nossas aportaçáes, contribuições,<br />
reflexões..... Leia.....talvez ache alguma coisa muito interessante.<br />
Eu sou muito jovem para saber bem o que é a felicida<strong>de</strong> mais consi<strong>de</strong>ro-me muito<br />
satisfeita com a minha vida.<br />
Eu creio que a vida duma criança é muito mais singela do que a vida dum adulto;fazemnos<br />
felizes coisas mais simples.<br />
Por exemplo, quando estou com os meus amigos, eu sou feliz! Pois eles são o mais<br />
importante para mim, embora a família também seja importante. Quando consigo coisas<br />
eu sozinha, por mim própia, sinto-me muito bem, feliz mas..... com os adultos a felicida<strong>de</strong><br />
é mais difícil.<br />
A felicida<strong>de</strong> é algo relativo, pois cada pessoa tem uma i<strong>de</strong>ia própria <strong>de</strong> como<br />
consegui-la.<br />
Eu seria feliz simplesmente com os meus amigos perto <strong>de</strong> mim, com a minha família<br />
apoiando-me e conseguindo que os meus objectivos se cumpram. Objectivos como criar<br />
a minha família ou ser in<strong>de</strong>pen<strong>de</strong>nte: madurar em outras palavras. Mais às vezes, madurar<br />
significa, eu acho, per<strong>de</strong>r parte da inocência da juventu<strong>de</strong> e começar a viver num<br />
mundo cheio <strong>de</strong> préssas e <strong>de</strong> problemas, num mundo muito mais complexo do que é para<br />
mim agora.<br />
CRISTINA CONDE CARRERA 4ºC<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
53 53<br />
53
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
54<br />
54<br />
PRO PROVERBIOS PRO VERBIOS E E REFRÁNS<br />
REFRÁNS<br />
Herdanza<br />
Tentaremos coñecer a sabedoría popular a través <strong>de</strong> refráns e proverbios franceses<br />
coas súas correspon<strong>de</strong>ncias en galego. En primeiro lugar daremos a <strong>de</strong>finición <strong>de</strong> proverbio.O<br />
proverbio é un tipo <strong>de</strong> paremia, un enunciado sentencioso; provén do latín provertbium .<br />
Outros enunciados sentenciosos son os refráns. O refrán provén do occitano refranh, que<br />
significa retrouso (estribillo en castelán).<br />
Os refráns son sentencias breves, normalmente anónimas. A maioría dos refráns son<br />
observacións baseadas na experiencia colectiva ó longo do tempo, con temas que van<br />
<strong>de</strong>s<strong>de</strong> a meteoroloxía ata o <strong>de</strong>stino fatalista <strong>de</strong> existencia. A súa estrutura normalmente é<br />
pareada, recorren tanto á rima como a figuras literarias.<br />
Comezaremos con un proverbio que di:<br />
« Les proverbes ressemblent aux papillons; on en attrape quelques-uns, les autres s’envolent»<br />
W.Wan<strong>de</strong>r<br />
Os proverbios son coma as bolboretas; collemos algunhas, as outras foxen.<br />
A continuación propoñemos outra lista <strong>de</strong> proverbios:<br />
1- Chacun pour soi, la Terre pour tous<br />
Cada un na súa casa fai o que quere<br />
2- Mieux vaut tard que jamais<br />
Máis vale tar<strong>de</strong> que nunca<br />
3- Coeur qui soupire n’a pas ce qu’il désire<br />
Corazón que suspira non ten o que <strong>de</strong>sexa<br />
4- On te montre la lune et tu regar<strong>de</strong>s le doigt<br />
Ensinámosche a lúa e ti miras o <strong>de</strong>do<br />
5- Tout ce qui brille n’est pas or<br />
Non todo o que reloce é ouro<br />
6- Il ne faut pas dire: fontaine, je ne boirai pas <strong>de</strong> ton eau<br />
Nunca digas <strong>de</strong>sta auga non beberei<br />
7- L’habit ne fait pas le moine<br />
O hábito non fai o monxe<br />
8- On a toujours besoin d’un plus petit que soi<br />
Non <strong>de</strong>spreces a ninguén, porque igual o necesitas<br />
9- Aujourd’hui à moi, <strong>de</strong>main à toi<br />
Hoxe por min, mañá por ti<br />
10- La nuit porte conseil<br />
A noite trae consellos<br />
11- Le soleil brille pour tous<br />
O sol brilla para todos<br />
12- Chose promise, chose due<br />
O prometido é débeda
Herdanza<br />
13- Un <strong>de</strong> perdu, dix <strong>de</strong> retrouvés<br />
Un que per<strong>de</strong>s, <strong>de</strong>z que atopas<br />
14- Il faut réfléchir <strong>de</strong>vant les problèmes<br />
Non hai que facer unha montaña dun gran <strong>de</strong> area<br />
15- Loin <strong>de</strong>s yeux, loin du coeur<br />
Ollos que non ven, corazón que non sente<br />
16- Dans la maison du forgeron, la broche est en bois<br />
Na casa do ferreiro, coitelo <strong>de</strong> pao<br />
17- Aux chevaux maigres vont les mouches<br />
A cans fracos, todo son pulgas<br />
18- Dans la bouche fermée<br />
n’entrent pas <strong>de</strong> moustiques<br />
En boca pechada non entran moscas<br />
19- Du dire au faire, il y a au milieu la mer<br />
Do dito ó feito hai un bo treito<br />
20- Un malheur ne vient jamais seul<br />
Unha <strong>de</strong>sgraza nunca vén soa<br />
21- Mieux vaut tard que jamais<br />
Máis vale tar<strong>de</strong> que nunca<br />
22- En <strong>de</strong>mandant on va à Rome<br />
Preguntando chégase a Roma<br />
23- Il vaut mieux prevenir que guérir<br />
Máis vale previr que curar<br />
24- Tel a du pain quan il n’a plus <strong>de</strong> <strong>de</strong>nts<br />
Deus dálle pan a quen non ten <strong>de</strong>ntes<br />
25- La nuit tous les chats sont gris<br />
Pola noite tódolos gatos son pardos<br />
26- Mauvaise herbe croît toujours<br />
Mala herba nunca morre<br />
27- Qui ne risque rien, n’a rien<br />
O que non se arrisca non colle nin pisca<br />
28- Brevis qui bêle perd sa foulée<br />
Ovella que berra, bocado que per<strong>de</strong><br />
29- Il ne faut pas mettre la charrue avant les boeufs<br />
Non se po<strong>de</strong> poñer o carro diante dos bois<br />
PRO PROVERBIOS PRO VERBIOS E E REFRÁNS<br />
REFRÁNS<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
55 55<br />
55
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
56<br />
56<br />
PRO PROVERBIOS PRO VERBIOS E E REFRÁNS<br />
REFRÁNS<br />
30- Chien qui aboie ne mord pas<br />
Can ladrador, pouco mor<strong>de</strong>dor<br />
31- Seules les montagnes ne se rencontrent pas<br />
Arrieiros somos e no camiño tropezaremos<br />
Os refráns da chuvia e do bo tempo, do<br />
frío, das sementes e das colleitas, parécense no<br />
interior <strong>de</strong> cada cultura, pero varían segundo as<br />
linguas, as maneiras <strong>de</strong> dicilo, as tradicións, os<br />
mitos, as relixións e naturalmente os climas.<br />
1-Taille tôt, taille tard,<br />
taille toujours en mars<br />
2-Carnaval au soleil<br />
pâque au feu<br />
3-Avoine <strong>de</strong> février<br />
remplit le grenier<br />
4- Année bissextile<br />
anée infertile<br />
5- Neige qui tombe en février<br />
la poule l’emporte avec son pied<br />
6- Pendant le joli mois <strong>de</strong> mai<br />
couvre-toi plus que jamais<br />
7- Pour la Saint Martin<br />
tue ton porc e goûte ton vin<br />
Poda en marzo<br />
vendima no regazo<br />
Marzo, marzola<br />
trebón e raiola<br />
Sementa a avea en febreiro<br />
se queres facer diñeiro<br />
Ano bisesto<br />
nin bo ano, nin bo enxerto<br />
Neve febreiriña<br />
levántaa unha galiña<br />
En maio<br />
aínda a vella queima o tallo<br />
Polo San Martiño<br />
mata o teu porquiño<br />
Bibliografía<br />
Bibliografía<br />
- Dictionnaire <strong>de</strong> refrains et dictons. Le Robert<br />
- Proverbio. Wikipedia, La Enciclopedia Libre<br />
- 1001 Refranes con su correspon<strong>de</strong>ncia en alemán, árabe...<br />
Herdanza<br />
Ata o 40 <strong>de</strong> maio<br />
non quites saio
Herdanza<br />
Historia Historia da da Cova Cova da da Serpe<br />
Serpe<br />
LEND LENDAS LEND AS<br />
O que vos vou contar<br />
é unha lenda que me<br />
relatou miña avoa, e aínda<br />
que non é <strong>de</strong> moito medo,<br />
é o máis parecido.<br />
Na chamada «Cova da<br />
serpe» había un monstro<br />
con forma <strong>de</strong> serpe que<br />
tiña atemorizados a todas<br />
as vilas do arredor.<br />
Comíalles todo o que<br />
pasaba por diante da entrada<br />
da cova, fosen<br />
cabalos, lobos, ovellas…<br />
e cando non atopaba <strong>de</strong><br />
comer ía á vila e<br />
obrigáballes a darlle alimento.<br />
A xente estaba cansada, pero con moito medo, e se a cousa seguía así, a<br />
comida non chegaría para todos.<br />
Ata que pasou por esa vila unha tecelá que non era <strong>de</strong> por alí e non coñecía a<br />
existencia <strong>de</strong>se terrible ser que a todos tiñan atemorizados.<br />
Pasou camiñando diante da cova, e o monstro, ao sentir ruído, saíu para<br />
fóra. Ao principio, a tecelá asustouse pero recouperouse ao momento e comezou<br />
a soltar lá. A serpe metíaa na boca e comíaa. Canto máis saltaba, máis comía.<br />
Así estiveron un bo anaco: a serpe atragantábase ás veces, pero a <strong>de</strong>rra<strong>de</strong>ira<br />
foi a <strong>de</strong>finitiva, xa que empezou a retorcerse e ao momento caeu ao chan.<br />
Cando a tecelá chegou á vila, contou o que pasara a todos e celebrárono<br />
cunha gran festa. Den<strong>de</strong> ese día ao lugar quedoulle o nome <strong>de</strong> «Cova da Serpe»<br />
polo monstro que alí habitou».<br />
NOELIA VARELA PUGA, B1ºC<br />
A A vella vella vella e e as as súas súas tres tres tres fillas<br />
fillas<br />
Unha vella per<strong>de</strong>ra as súas tres fillas. Foi on<strong>de</strong> unha meiga, que lle dixo que<br />
tiña que facer tres bolas con leite dunha muller preñada, <strong>de</strong>spois <strong>de</strong>bería tiralas<br />
contra unha laxe que había nun outeiro cercano mentres pronunciaba un meigallo.<br />
Unha vez feitas as bolas, a vella, ante a dúbida, rompeu a máis pequena pola<br />
meta<strong>de</strong>, e o único que viu foi como estaba botando sangue. Ao día seguinte foi<br />
xunto a laxe, tirou a primeira bola e apareceu a súa filla máis gran<strong>de</strong> polo medio da<br />
pedra, montada nun fermoso cabalo. Tirou a segunda, e apareceu a súa filla mediana.<br />
Cando tirou a última bola rota, a pare<strong>de</strong> abriuse, a bola caeu <strong>de</strong>ntro e alí<br />
quedou, sen que a súa filla aparecera.<br />
YOLANDA PENAS VARELA, S4B<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
57 57<br />
57
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
58<br />
58<br />
Herdanza<br />
ALGÚNS ALGÚNS DIT DITOS DIT OS CON CON MOIT MOITO MOIT O MIOL MIOLO... MIOL ...<br />
Neste número do INTRES ofrecemos unha pequena mostra da literatura oral que<br />
recollemos en 3º <strong>de</strong> ESO durante este curso. Como ve<strong>de</strong>s, son cantigas, adiviñas,<br />
refráns... con moito miolo, porque o pobo<br />
sempre foi sabio e nunca lle fixeron falta<br />
gran<strong>de</strong>s discursos para ir... ao miolo.<br />
Adiviñas:<br />
Adiviñas:<br />
- Informante: Maruja García Monterroso,<br />
51 anos.<br />
- Lugar <strong>de</strong> recollida: Maceda.<br />
- Investigador: Iván Somoza Castro.<br />
- Texto: Un neno nace en Meli<strong>de</strong> e sáenlle<br />
os <strong>de</strong>ntes en Arzúa. On<strong>de</strong> lle saen os<br />
<strong>de</strong>ntes?<br />
- Solución: Na boca.<br />
- Informante: Mo<strong>de</strong>sto Salgado, 82 anos.<br />
- Lugar <strong>de</strong> recollida: Chaín – Santiso.<br />
- Investigador: Noel Alba Salgado.<br />
- Texto: Ve cos oídos e camiña coa caiada; que é?<br />
- Solución: Un cego.<br />
- Informante: Lisa Adán Vázquez, 70 anos.<br />
- Lugar <strong>de</strong> recollida: Golán.<br />
- Investigadora: Raquel Vázquez Regueiro.<br />
- Texto: Unha señora moi aseñorada, chea <strong>de</strong> remendos e ningunha puntada.<br />
- Solución: A galiña.<br />
Refráns:<br />
Refráns:<br />
- Informante: Felisa Castro León, 72 anos.<br />
- Lugar <strong>de</strong> recollida: Corneda – Boimorto.<br />
- Investigador: Álvaro Garea Mellid.<br />
- Texto: Día <strong>de</strong> todo, véspera <strong>de</strong> nada.<br />
- Informante: Maruja, 70 anos.<br />
- Lugar <strong>de</strong> recollida: Palas <strong>de</strong> Rei.<br />
- Investigador: Alejandro López Penín.<br />
- Texto: En maio, a vella pon o pano.
Herdanza<br />
ALGÚNS ALGÚNS DIT DITOS DIT OS CON CON MOIT MOITO MOIT O MIOL MIOLO... MIOL ...<br />
Ditos Ditos e e cantigas: cantigas:<br />
cantigas:<br />
- Informante: Concepción, 72 anos.<br />
- Lugar <strong>de</strong> recollida: O Leboreiro.<br />
- Investigador: Miguel Ángel Álvarez Varela.<br />
- Texto: Quen me <strong>de</strong>se ter nai,<br />
aínda que fose dunha silva,<br />
aínda que a silva picase,<br />
miña nai sería.<br />
- Informante: Concepción, 72 anos.<br />
- Lugar <strong>de</strong> recollida: O Leboreiro.<br />
- Investigador: Miguel Ángel Álvarez Varela.<br />
- Texto: Quen me <strong>de</strong>se ser árbore,<br />
que <strong>de</strong>s<strong>de</strong> alí vese ben,<br />
tamén vexo os meus amores,<br />
se se paran con alguén.<br />
- Informante: Teresa Cea Parrado, 78<br />
anos.<br />
- Lugar <strong>de</strong> recollida: Meli<strong>de</strong>.<br />
- Investigadora: Alba Jubón Gómez.<br />
- Texto: Nosa Señora do Carme,<br />
<strong>de</strong>s<strong>de</strong> o alto do castelo,<br />
<strong>de</strong> noite cobre Meli<strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>baixo do seu mantelo.<br />
- Informante: María Barreiro Vilar, María do Campo, 96 anos.<br />
- Lugar <strong>de</strong> recollida: Castiñeiroa – Maceda.<br />
- Investigadora: Lorena Ambrosio García.<br />
- Texto: Debaixo da auga cantaba unha ra;<br />
dixo o sapo: doulle un chus-chus;<br />
dixo a ra: preñada me quedo;<br />
dixo o sapo: un buen caballero;<br />
dixo a ra: me marcho a Madrid;<br />
dixo o sapo: tráeme un mandil;<br />
dixo a ra: <strong>de</strong> que color?;<br />
dixo o sapo: ver<strong>de</strong> e amor;<br />
dixo a ra: no teño diñeiro;<br />
dixo o sapo: téñoo eu;<br />
dixo a ra: tráemo praquí;<br />
dixo o sapo: merda patí!<br />
- Informante: Remedios, 74 anos.<br />
- Lugar <strong>de</strong> recollida: Palas <strong>de</strong> Rei.<br />
- Investigador: Xácome Laya Sánchez.<br />
- Texto: Cando chove e fai sol, corren as<br />
meigas cara Ferrol.<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
59 59<br />
59
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
60<br />
60<br />
AS AS SERIES SERIES DE DE ANIME<br />
ANIME<br />
Definicións<br />
Definicións<br />
Banda Deseñada<br />
Manga: Un manga é como se lle chama a un cómic<br />
xaponés. Den<strong>de</strong> a década dos 90, o manga comezou a chamar<br />
a atención doutros países. Ao principio foron Corea e<br />
Taiwán os principais <strong>de</strong>stinos <strong>de</strong> exportación. Logo, esten<strong>de</strong>use<br />
a China e o su<strong>de</strong>ste asiático, e xa no século XXI chega con<br />
forza a Europa e Estados Unidos.<br />
O manga non é soamente entretemento. Ten unha gran<br />
forza visual que lle dá unhas posibilida<strong>de</strong>s expresivas que non<br />
teñen a escritura e a linguaxe falada.<br />
Moitas series <strong>de</strong> animación están baseadas nos mangas,<br />
igual que películas, vi<strong>de</strong>oxogos e novelas.<br />
Os mangas po<strong>de</strong>n ser <strong>de</strong> moitos tipos como: romántico/<br />
<strong>de</strong> amor (chamados shojo), <strong>de</strong> comedia/humor, estudantil,<br />
<strong>de</strong>portivo (spokon), fantástico, horror, ciencia ficción, misterio,<br />
<strong>de</strong> robots (chamado mecha), <strong>de</strong> pelexas (chamado<br />
shonen), parodia, histórico/<strong>de</strong> samurais, erótico (chamado<br />
hentai)… Non son todos os que hai, pero si os máis coñecidos.<br />
Anime: Serie <strong>de</strong> animación xaponesa, po<strong>de</strong> estar baseada<br />
nos mangas ou que pase do revés, que os mangas se baseen<br />
nel. Hai <strong>de</strong> tantos tipos como mangas. Os animes son<br />
coñecidos por persoas <strong>de</strong> todas as ida<strong>de</strong>s, <strong>de</strong>s<strong>de</strong> nenos a<br />
adultos.<br />
OVA: Película <strong>de</strong> animación baseada nun manga ou nun anime. Non soen durar moito<br />
máis dunha hora a menos que estean divididas en capítulos.<br />
As As series series que que me me gustan<br />
gustan<br />
Shin-Chan<br />
Shin-Chan<br />
Shin-Chan é un anime que trata sobre as trasnadas que fai<br />
Shinosuke Nohara e como afectan estas á súa familia, amigos e<br />
coñecidos.<br />
Esta é unha serie moi coñecida polos nenos. Como a maioría dos<br />
animes, este naceu dun manga. É <strong>de</strong> tema humorístico. Po<strong>de</strong> parecer<br />
que ao seu creador, Yohito Usui, non se lle dá ben <strong>de</strong>buxar, pero iso é<br />
porque Shin-Chan é un super<strong>de</strong>formed, é dicir, un manga estilizado. O<br />
<strong>de</strong>buxante non intenta facer <strong>de</strong>buxos perfectos, simplemente, cómicos.<br />
Ao ser este anime tan famoso, fixéronse moitas películas e produtos<br />
<strong>de</strong> merchandising baseados nel, a<strong>de</strong>mais <strong>de</strong> vi<strong>de</strong>oxogos.<br />
One One Piece<br />
Piece<br />
One Piece é un anime que trata sobre as aventuras que<br />
teñen Monkey D. Luffy e a súa tripulación pirata, piratas bos,<br />
iso si. Eles van na procura do One Piece, o lugar on<strong>de</strong> Gold<br />
Roger, o antigo rei dos piratas, <strong>de</strong>ixou o seu maior tesouro.<br />
Esta serie é tamén moi coñecida e naceu dun manga. O<br />
seu estilo é algo estilizado. É un shonen con bastante humor.<br />
Igual que Shin-Chan, <strong>de</strong> One Piece fixéronse vi<strong>de</strong>oxogos<br />
e a décima película sairá nos cines xaponeses no 2009.
Banda Deseñada<br />
Yuuuu-Gi-u Gi- Gi- Gi-Oh! Gi- Oh!<br />
Yu-Hi-Oh! É un anime que trata da historia <strong>de</strong> Yugi Moto,<br />
que un día monta un crebacabezas milenario no cal hai un<br />
espírito dun faraón chamado Yami. Yugi e os seus amigos irán<br />
salvando o mundo varias veces xogando a un xogo <strong>de</strong> cartas<br />
<strong>de</strong> monstros moi famoso tanto na serie como na realida<strong>de</strong>.<br />
Esta serie é coñecidísima por rapaces e rapazas, aínda<br />
que sobre todo por rapaces, <strong>de</strong> medio mundo. Tamén se basea<br />
nun manga do mesmo nome, aínda que <strong>de</strong>spois se fixeron<br />
series como Yu-Gi-Oh! GX que non teñen que ver co cómic. É<br />
un shonen, non hai pelexas <strong>de</strong> persoas, pero si duelos coas<br />
cartas. Tamén ten partes <strong>de</strong> humor grazas a uns amigos <strong>de</strong><br />
Yugi. Igual que as anteriores series, Yu-Gi-Oh! <strong>de</strong>u lugar a numerosas películas e vi<strong>de</strong>oxogos.<br />
Dragon Dragon Ball/Z/GT<br />
Ball/Z/GT<br />
Tanto Dragon Ball, Dragon Ball Z como Dragon Ball GT,<br />
son animes que tratan das aventuras dun superguerreiro vido<br />
doutro planeta chamado Son Gokuh (o rapaz, non o planeta)<br />
e os seus amigos e familiares nas que sempre salva o mundo<br />
e o universo.<br />
Esta é a serie máis coñecida das que escribín e escribirei.<br />
Naceu do manga homónimo <strong>de</strong> Akira Toriyama, excepto Dragon<br />
Ball GT, da que só hai anime. É un dos mellores shonen que se<br />
fixeron, hai partes <strong>de</strong> humor, aínda que o interesante son as<br />
pelexas. O malo da serie é que as batallas son moi longas e<br />
todo o mundo morre unhas cantas veces. O bo é que a medida que a serie avanza, os<br />
<strong>de</strong>buxos son mellores.<br />
Deste anime fixéronse un montón <strong>de</strong> películas, OVAs e vi<strong>de</strong>oxogos, a<strong>de</strong>mais <strong>de</strong> merchandising.<br />
Agora mesmo están a facer a película <strong>de</strong> Dragon Ball con xente <strong>de</strong> carne e óso.<br />
O <strong>de</strong>seño <strong>de</strong> personaxes foi tan agraciado que ao seu autor encargóuselle facer<br />
personaxes para vi<strong>de</strong>oxogos que non teñen nada que ver co manga.<br />
Naruto<br />
Naruto<br />
Naruto é un anime que trata sobre as aventuras dos<br />
ninjas Naruto Uzumaki, Sasuke Uchiha e Sakura Haruno,<br />
a<strong>de</strong>mais doutros personaxes relevantes.<br />
É unha serie que xa <strong>de</strong>n<strong>de</strong> o comezo tivo moito éxito. A<br />
pesar <strong>de</strong> que o anime cambia bastante a historia, os <strong>de</strong>seños<br />
<strong>de</strong> personaxes, quita a maioría do sangue e as partes sedutoras<br />
das mulleres ou parecido (por exemplo Naruto e Sasuke<br />
bicáronse nun capítulo e sacárono), no manga non ocorre<br />
igual, xa que, a<strong>de</strong>mais <strong>de</strong> que está todo o dito antes, os<br />
personaxes falan con moitas máis palabrotas e fan moitos<br />
cortes <strong>de</strong> manga.<br />
É un shonen con moito humor.<br />
Polo <strong>de</strong> agora non se fixeron películas ou OVAs, pero si<br />
moitos vi<strong>de</strong>oxogos para todo tipo <strong>de</strong> consolas.<br />
AS AS SERIES SERIES DE DE ANIME<br />
ANIME<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
61 61<br />
61
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
62<br />
62<br />
AS AS SERIES SERIES DE DE ANIME<br />
ANIME<br />
Inuyasha Inuyasha<br />
Inuyasha<br />
Inuyasha é un anime que trata sobre Kagome Higurashi. Esta rapaza,<br />
o día do seu 15 aniversario, cae no pozo da súa casa, e como é un<br />
pozo máxico, viaxa ao pasado. Alí vivirá aventuras co medio <strong>de</strong>mo<br />
chamado Inuyasha (que significa Inu, <strong>de</strong>mo, e Yasha, can) e outros<br />
amigos que a acompañarán na súa viaxe para <strong>de</strong>rrotar a Naraku.<br />
A este anime ocórrelle ao revés que a Naruto, o manga está<br />
moi mal <strong>de</strong>buxado e o anime mellora moito.<br />
Esta serie xa ten ás costas catro películas e un vi<strong>de</strong>oxogo. É<br />
moi famosa entre as rapazas, xa que a pesar <strong>de</strong> haber pelexas,<br />
hai amor por todas partes.<br />
Fullmetal Fullmetal Alchemist<br />
Alchemist<br />
Fullmetal Alchemist é un anime que trata da vida <strong>de</strong><br />
Edgard e Alphonse Elric. Estes dous irmáns per<strong>de</strong>ron a súa nai<br />
por xogar coa alquimia, e ao intentar recuperala, Ed per<strong>de</strong> un<br />
brazo e unha perna e o espírito <strong>de</strong> Al quedou encerrado nunha<br />
armadura. Para que a súa nai e o resto <strong>de</strong> partes do seu<br />
corpo volvan, <strong>de</strong>berán alistarse nos Alquimistas Nacionais e<br />
buscar a pedra filosofal.<br />
Naceu dun manga cuns <strong>de</strong>buxos tan logrados como os<br />
da serie. É un shonen con moito humor xa que Ed é moi baixo<br />
e pilla rabietas sempre que llo din. Tivo bastante éxito e xa se<br />
fixeron películas.<br />
Sarxento Sarxento Sarxento Keroro<br />
Keroro<br />
Sarxento Keroro trata da invasión (ou intento) da Terra<br />
por uns extraterrestres con forma <strong>de</strong> ra. Son 5 é ao chegar<br />
ao noso planeta pér<strong>de</strong>nse, pero atopan cada un un rapaz ou<br />
unha rapaza co que vivir. A historia céntrase en Keroro, o<br />
xefe, o máis parvo do grupo, que queda coa familia Hinata.<br />
Naceu dun manga, cuns <strong>de</strong>buxos non tan atractivos<br />
como os da serie. Xa <strong>de</strong>n<strong>de</strong> o primeiro momento acadou moito<br />
éxito. É totalmente humorístico. Leva pouco tempo no mercado<br />
co que aínda non se fixeron películas nin vi<strong>de</strong>oxogos.<br />
Zatch Zatch Zatch Bell!<br />
Bell!<br />
Zatch Bell! é outro anime sobre extraterrestres. Estes<br />
chámanse mamodos e a historia céntrase en Zatch Bell, un con<br />
aparencia <strong>de</strong> neno pequeno. El non recorda nada por que ao chegar<br />
á Terra per<strong>de</strong>u a memoria, polo que non sabe que ten que loitar<br />
contra outros 99 mamodos para converterse no seu rei. Co tempo<br />
coñece a Kiyomaro, un rapaz que ten que axudarlle a chegar á<br />
coroa. Ao avanzar a historia daranse <strong>de</strong> conta <strong>de</strong> que tamén<br />
<strong>de</strong>ben salvar o mundo dun mamodo malvado, pero contarán coa<br />
axuda dos seus amigos.<br />
A serie e o manga teñen <strong>de</strong>buxos idénticos. É un shonen cun<br />
montón <strong>de</strong> humor e personaxes un pouco super<strong>de</strong>formed.<br />
Xa conta con varias películas aínda que ningún vi<strong>de</strong>oxogo.<br />
Banda Deseñada
Banda Deseñada<br />
Sakura, Sakura, cazadora cazadora <strong>de</strong> <strong>de</strong> cartas<br />
cartas<br />
Este anime é tan famoso como o manga xa que é <strong>de</strong><br />
CLAMP, e trata <strong>de</strong> Sakura Kinomoto, unha rapaza que un día<br />
per<strong>de</strong> unhas cartas máxicas e que <strong>de</strong>be recuperar pero non<br />
estará soa, acompáñana Keroberos, o gardián das cartas, e<br />
Tomoyo, a súa mellor amiga.<br />
Este anime é un shojo polo que gusta máis as rapazas.<br />
Os <strong>de</strong>buxos son moi bos, coloridos e imaxinativos.<br />
Non ten vi<strong>de</strong>oxogos e as películas tratan do futuro <strong>de</strong><br />
Sakura.<br />
Evangelion<br />
Evangelion<br />
Este mecha trata <strong>de</strong> Shinji Inari, un rapaz que con outras<br />
dúas mozas <strong>de</strong>ben pilotar os EVA, robots xigantes para<br />
combater aos ANXOS, uns extraterrestres.<br />
Este anime non se basea nun manga como os anteriores.<br />
Trata dun tema que lles gusta moito aos xaponeses: as<br />
razóns da existencia humana. É moi violento á par que erótico<br />
e dramático, xa que a maioría dos personaxes morren e os<br />
que sobreviven quedan tolos.<br />
Fixéronse moitas películas pero ningún vi<strong>de</strong>oxogo nin se<br />
adaptou ao manga.<br />
Paranoia aranoia Agent<br />
Agent<br />
Paranoia Agent é unha serie <strong>de</strong> só 13 capítulos que tratan<br />
as vidas <strong>de</strong> persoas infelices que se volven tolas, xa que<br />
hai un asasino chamado O Rapaz do Bate que vai golpeando á<br />
xente que quere escapar <strong>de</strong> calquera cousa.<br />
Nos está baseado nun manga e, igual que Evangelion, é<br />
violento e erótico.<br />
Non ten películas vi<strong>de</strong>oxogos nin adaptación a manga.<br />
Samurai Samurai Champloo<br />
Champloo<br />
Champloo significa mestura, ou sexa, mestura samurai,<br />
e nunca mellor dito xa que esta anime trata a historia <strong>de</strong> Fuu,<br />
unha rapariga que busca a seu pai, e dos dous samurais que<br />
a acompañan, Mugen e Jin, completamente diferentes.<br />
É un shonen que tampouco se basea no manga, non ten<br />
películas nin vi<strong>de</strong>oxogos e consta <strong>de</strong> 27 capítulos. É moi divertida<br />
porque Mugen é un brután que non para <strong>de</strong> dicir<br />
palabrotas.<br />
Samurai Samurai 7<br />
7<br />
O anime é unha adaptación futurista da película <strong>de</strong><br />
Kurosawa.<br />
Trata dunha al<strong>de</strong>a <strong>de</strong> labregos que teñen que dar a súa<br />
comida a uns samurais malvados. Entón a sacerdotisa, a súa<br />
irmá e un campesiño irán na procura <strong>de</strong> sete samuráis que os<br />
AS AS SERIES SERIES DE DE ANIME<br />
ANIME<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
63 63<br />
63
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
64<br />
64<br />
AS AS SERIES SERIES DE DE ANIME<br />
ANIME<br />
<strong>de</strong>fendan.<br />
É un shonen moi divertido e con batallas espectaculares.<br />
Ao ser a adaptación dunha película, non ten manga nin<br />
vi<strong>de</strong>oxogos.<br />
R.O R.O.D R.O R.O.D<br />
.D .D.Read .D .Read or or die<br />
die<br />
R.O.D. é un OVA coñecido en medio mundo. Trata <strong>de</strong><br />
Yomiko Readman, unha espía da División <strong>de</strong> Operacións<br />
Especiais da Biblioteca Real Británica. Baixo o nome código <strong>de</strong><br />
Papel, usa o seu po<strong>de</strong>r para controlalo (o papel, non o seu<br />
nome) e loitar contra o mal.<br />
Ten un <strong>de</strong>buxo moi logrado e as pelexas son moi entretidas.<br />
É <strong>de</strong> ciencia ficción.<br />
Blood+<br />
Blood+<br />
É un anime <strong>de</strong> vampiros e conta a historia <strong>de</strong> Saya, unha<br />
rapaza que vive tranquilamente. Pero un día atopa a Hagi,<br />
que lle dá unha katana facendo que a súa vida cambie totalmente.<br />
Saya <strong>de</strong>be recordar o seu sanguinario pasado e loitar<br />
contra chiropterano, uns monstros vampiros.<br />
É un shonen moi ben <strong>de</strong>buxado que non se basea nun<br />
manga, ao contrario que a súa precuela Blood: O último vampiro.<br />
Polo <strong>de</strong> agora non se fixeron películas nin vi<strong>de</strong>oxogos<br />
baseados nel.<br />
TEXTO E ILUSTRACIÓNS ORIXINAIS: UXÍA PARRADO LÓPEZ , B1A<br />
Banda Deseñada
Banda Deseñada<br />
A A PANTASMA<br />
PANTASMA<br />
ANTÍA, CELTIA, BRAIS, NAWAL, S1A<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
65 65<br />
65
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
66<br />
66<br />
PETER PETER PAN<br />
PAN<br />
ROCÍO, PAULA, JANIRA, S1D<br />
Banda Deseñada
Banda Deseñada<br />
PETER PETER PAN<br />
PAN<br />
ROCÍO, PAULA, JANIRA, S1D<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
67 67<br />
67
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
68<br />
68<br />
AS AS EXPLORADORAS<br />
EXPLORADORAS<br />
PAULA, AITANA, S1A<br />
Banda Deseñada
Banda Deseñada<br />
AS AS EXPLORADORAS<br />
EXPLORADORAS<br />
PAULA, AITANA, S1A<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
69 69<br />
69
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
70<br />
70<br />
AMOR AMOR XUVENIL<br />
XUVENIL<br />
JAVI, ALBA, ANDREA, S1B<br />
Banda Deseñada
Banda Deseñada<br />
O O LADRÓN LADRÓN E E GASMAN<br />
GASMAN<br />
ADRIÁN CARRIL E DANIEL BLANCO, S1A<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
71 71<br />
71
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
72<br />
72<br />
UN UN MEDO MEDO RARO<br />
RARO<br />
SARA, PAULA, S1A<br />
Banda Deseñada
Banda Deseñada<br />
CARAPUCHIÑA CARAPUCHIÑA VERMELLA<br />
VERMELLA<br />
LORENA E LAURA, S1A<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
73 73<br />
73
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
74<br />
74<br />
A A MIÑA MIÑA PELÍCULA PELÍCULA F FFAVORIT<br />
F ORIT ORITA ORIT<br />
« O regreso <strong>de</strong> 007, unha<br />
película <strong>de</strong> misterio e acción<br />
(Iván)<br />
«Titanic»<br />
- Porque mestura paixón<br />
con pena e é unha película<br />
<strong>de</strong> amor clásica. O único<br />
malo que ten é que o seu<br />
final é moi triste.(Edurne)<br />
- Unha das cousas que máis<br />
me gustou foi a música.<br />
(Lorena)<br />
- A parte que máis me gusta<br />
é cando están os dous,<br />
o rapaz e a rapaza subidos<br />
á varanda. E a que menos<br />
é cando o barco parte á<br />
meta<strong>de</strong> e algúns se salvan<br />
e outros non, porque os<br />
botes non chegan para todos<br />
e algúns quedan<br />
conxelados no mar. (Yoli)<br />
- Unha película que xa vin<br />
unhas cinco veces, pero que<br />
volvería ver outras tantas<br />
e seguiría sen me aburrir<br />
<strong>de</strong>la. Verda<strong>de</strong>iramente merece<br />
a pena vela. Ten momentos<br />
que non sabería<br />
<strong>de</strong>finir, pero que máis<br />
dunha vez fixeron que me<br />
saísen as bágoas.(Marina)<br />
- Vina polo menos unhas<br />
cinco veces e a quinta que<br />
a vin, sentina case coa<br />
mesma emoción que a<br />
primeira. Gustoume moito<br />
porque <strong>de</strong>scribe como eran<br />
as cousas naquela época,<br />
as situacións <strong>de</strong> cada<br />
persoa, os <strong>de</strong>reitos que tiñan.<br />
Pero o porqué <strong>de</strong> que<br />
a vira tantas veces e me<br />
gustara tanto foi, sobre<br />
todo, porque conta unha<br />
historia real, unha catástrofe<br />
que pasou hai moitos<br />
anos e que levou a vida <strong>de</strong><br />
moitas persoas. (Patricia)<br />
- Este drama foi a película<br />
dos noventa, tanto polos<br />
once Óscars conseguidos<br />
como polo éxito que<br />
acadou. Unha das cousas<br />
máis curiosas da película é<br />
que está baseada en feitos<br />
reais.(Estefanía)<br />
- Gústame moito pola emocionante<br />
historia <strong>de</strong> amor<br />
entre os protagonistas.<br />
Unha apaixonada historia<br />
<strong>de</strong> amor con diferentes obstáculos<br />
e que acaba coa<br />
morte do protagonista. O<br />
que máis me gusta da película<br />
é que aconteceu <strong>de</strong><br />
verda<strong>de</strong> hai bastantes<br />
anos. (Raquel)<br />
«Jackie Chan» porque as<br />
películas <strong>de</strong> batallas<br />
xaponesas fanme rir e<br />
tamén teñen ese toque <strong>de</strong><br />
intriga que tanto me<br />
gusta.(Edurne)<br />
«Gladiator» Esta película é<br />
a que máis me gusta porque<br />
presenta valores moi<br />
positivos como o respecto,<br />
Cine<br />
a admiración, o amor, a<br />
amiza<strong>de</strong>..., e tamén fainos<br />
pensar, porque vemos un<br />
home ao que lle ofrecen<br />
unha vida moi boa, pero<br />
rexéitaa porque, aínda que<br />
o verda<strong>de</strong>iro emperador<br />
está morto, non o quere<br />
traizoar , a pesar <strong>de</strong><br />
arriscarse a per<strong>de</strong>r os seres<br />
que máis quere, por ser<br />
leal.<br />
«Planta 4ª» Antonio Mercero,<br />
director e guionista<br />
<strong>de</strong>sta película, trata o tema<br />
<strong>de</strong> tres adolescentes que<br />
«viven» na 4ª planta dun<br />
hospital entre dietas,<br />
enfermeiras, doutores, quimioterapia,<br />
ca<strong>de</strong>iras <strong>de</strong><br />
rodas, caídas <strong>de</strong> pelo, etc.<br />
Estes tres cancerosos, Miguel<br />
Ángel, Jorge e Dani,<br />
xunto con outros máis, son<br />
os protagonistas <strong>de</strong>sta historia<br />
tan triste, pero que á<br />
vez o director non quere<br />
mostrar o lado triste, senón<br />
a gran<strong>de</strong> amiza<strong>de</strong> dos protagonistas,<br />
os novos pacientes<br />
por coñecer, os pa-
Cine<br />
seos nocturnos, a ilusión<br />
por coñecer a Estopa, etc.<br />
A película está baseada<br />
nunha obra <strong>de</strong> teatro, e o<br />
director <strong>de</strong>sta obra viviu<br />
esta enfermida<strong>de</strong> en<br />
primeira persoa.<br />
Esta película encantoume,<br />
tanto que nunca me<br />
cansarei <strong>de</strong> vela. A primeira<br />
vez que<strong>de</strong>i sorprendida. Eu<br />
sabía da existencia do<br />
cancro, pero nunca imaxinei<br />
que xente da miña ida<strong>de</strong> o<br />
pui<strong>de</strong>ra vivir. Emocionoume<br />
moito pensalo. Pero a película<br />
non é <strong>de</strong>masiado triste,<br />
xa que intenta darnos a<br />
visión <strong>de</strong> que hai que asumir<br />
o que veña, como<br />
fixeron estes adolescentes,<br />
que a pesar <strong>de</strong> ter esta<br />
enfermida<strong>de</strong> viven a vida ao<br />
máximo <strong>de</strong>ntro das súas<br />
posibilida<strong>de</strong>s. A maior parte<br />
<strong>de</strong>sta longametraxe son<br />
momentos divertidos que<br />
te fan sentir igual que os<br />
protagonistas.(Marga)<br />
- Se me tivese que <strong>de</strong>cantar<br />
por unha película, creo<br />
que sería por esta. Os protagonistas,<br />
co seu humor,<br />
fan máis soportable a súa<br />
estancia no centro, xa que<br />
aquí pó<strong>de</strong>nse facer cousas<br />
moi divertidas, como<br />
coñecer novos pacientes,<br />
burlarse das enfermeiras,<br />
facer unha serie <strong>de</strong><br />
excursións nocturnas polos<br />
corredores... (Gloria)<br />
«A todo gas» Se me teño<br />
que quedar con algunha película,<br />
quedaríame con esta,<br />
porque me gustan os coches<br />
e todo ao seu arredor<br />
tal e como se ve nesa famosa<br />
película. (Aníbal)<br />
A A MIÑA MIÑA PELÍCULA PELÍCULA F FFAVORIT<br />
F ORIT ORITA ORIT<br />
- Trata <strong>de</strong> carreiras <strong>de</strong> coches<br />
por Tokio. Gústanme<br />
as películas <strong>de</strong> acción e <strong>de</strong><br />
coches. (Cristian)<br />
A todo gas II. Éunha película<br />
que mestura a acción<br />
co mundo do motor.<br />
Gústame porque trata <strong>de</strong><br />
coche se xente que ten que<br />
facer retos relacionados cos<br />
coches, con carreiras, con<br />
motos... para sobreviviren<br />
ou gañar cartos. A min<br />
encántanme este tipo <strong>de</strong><br />
películas, xa que at ao final<br />
non sabes que vai suce<strong>de</strong>r<br />
ou como vai acabar.<br />
A<strong>de</strong>mais am in todo o que<br />
estea relacionado co mundo<br />
do motor e sexa <strong>de</strong> acción<br />
gústame<br />
moito.(Carlos)<br />
- Gústame moito xa que a<br />
miña gran paixón son os<br />
coches, que é o tema central<br />
da película. (Xaquín)<br />
«Parque Jurásico 3» É a<br />
miña película favorita porque<br />
é <strong>de</strong> dinosauros e a min<br />
gústanme moito as <strong>de</strong><br />
animais. E tamén porque<br />
sempre que a vexo, véxoa<br />
xunto con meu irmán,<br />
fainos rir e pasámolo moi<br />
ben, pero ao mesmo tempo<br />
tamén é <strong>de</strong> medo. (Yoli)<br />
«A princesa e o<br />
mariñeiro» Quizais sexa a<br />
que máis me gusta porque<br />
nos conta a historia dunha<br />
rapaza que non po<strong>de</strong> <strong>de</strong>cidir<br />
por ela as súas cousas,<br />
como por exemplo con<br />
quen quere casar. Gústame<br />
porque nos conta a historia<br />
que moitas mulleres están<br />
a vivir. É moi inxusta,<br />
pero non po<strong>de</strong>n facer nada,<br />
porque se non<br />
mátanas.(Lucía)<br />
«A vida es bela» Cando<br />
tiñamos aproximadamente<br />
12 anos, no colexio<br />
puxéronnos unha película.<br />
Contaban os mestres entre<br />
eles que era unha das<br />
máis bonitas e interesantes<br />
que viras; e, aínda que non<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
75 75<br />
75
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
76<br />
76<br />
A A MIÑA MIÑA PELÍCULA PELÍCULA F FFAVORIT<br />
F ORIT ORITA ORIT<br />
son mestra, tamén o digo<br />
eu agora.<br />
Cando a vin por<br />
primeira vez, recordo que<br />
non me gustou nada máis<br />
que a banda sonora, pero<br />
ao mellor iso era porque<br />
daquela non tiña os<br />
coñecementos necesarios<br />
para po<strong>de</strong>r enten<strong>de</strong>r <strong>de</strong> que<br />
vai.<br />
O seu título é «A vida<br />
é bela».<br />
Foi a película máis bonita<br />
que xamais vin, máis<br />
ca «Titanic», ou máis cás<br />
<strong>de</strong> «Pokemon»<br />
A historia da Segunda<br />
Guerra Mundial é o miolo<br />
<strong>de</strong>sa película, <strong>de</strong>se filme tan<br />
marabilloso <strong>de</strong> Roberto<br />
Berigni.<br />
Cheguei a vela tres veces<br />
seguidas no mesmo día,<br />
e en total 22 veces. De tanto<br />
tempo enganchada ao<br />
DVD, sei ata os diálogos<br />
dos personaxes secundarios,<br />
terciarios e<br />
cuaternarios se é que existen.<br />
Non me importa aca-<br />
bar chorando cada vez que<br />
a vexo, ou obsesionarme<br />
buscando información sobre<br />
o tema da Segunda<br />
Guerra Mundial cada vez que<br />
abro o DVD.<br />
Porque é unha película<br />
marabillosa.<br />
(Fátima)<br />
- Esta película é a miña favorita<br />
porque mostra os<br />
esforzos que fan os nosos<br />
pais por non nos facer sufrir,<br />
e moitas veces non os<br />
valoramos. A historia<br />
cóntaa Josué, o neno,<br />
cando xa é maior, e eu creo<br />
que fai valorar moito o amor<br />
que nos dan os nosos pais.<br />
(Patricia)<br />
Juno. Nela cóntase a historia<br />
dunha adolescente<br />
que <strong>de</strong>be afrontar un embarazo<br />
non <strong>de</strong>sexado.<br />
Aínda no instituto, Juno<br />
queda embarazada do seu<br />
amigo, Paulie Bleeken.<br />
Despois <strong>de</strong> falalo cos seus<br />
pais, Juno <strong>de</strong>ci<strong>de</strong> ter o neno<br />
Cine<br />
e dalo en adopción, entón<br />
ponse a mirar nos anuncios<br />
do xornal para dar cun matrimonio<br />
a<strong>de</strong>cuado para o<br />
seu fillo.<br />
Estar embarazada<br />
nun instituto estadouni<strong>de</strong>nse<br />
non é fácil, e o seu<br />
entorno vólvese un tanto<br />
hostil. Finalmente o matrimonio<br />
sepárase, pero Juno<br />
dálle o seu fillo en adopción<br />
a Vanesa (a muller que se<br />
separa) (Noelia)<br />
Thogan. Trata sobre un<br />
home que era <strong>de</strong> Arxentina<br />
e marchou para Estados<br />
Unidos buscar traballo.<br />
Gustoume porque o seu<br />
personaxe era moi divertido<br />
e, a pesar <strong>de</strong> que<br />
algunhas veces non tiña un<br />
«can» estaba sempre <strong>de</strong> bo<br />
humor. Tamén porque<br />
reflectía a vida cotiá do protagonista<br />
e tiña escenas<br />
que facían rir. (Miguel)<br />
O xardineiro fiel. É unha<br />
película espectacular. Trata<br />
<strong>de</strong> dous personaxes, un
Cine<br />
home e unha muller, que se<br />
namoran e van vivir a África,<br />
aí axudan aos máis<br />
<strong>de</strong>sfavorecidos. Ao final ela<br />
morre e el continúa o seu<br />
labor en África, seguindo a<br />
investigación que levaba a<br />
cabo a súa muller relacionada<br />
coas industrias farmacéuticas.<br />
A película transmite un<br />
sentimento <strong>de</strong><br />
solidarieda<strong>de</strong>, <strong>de</strong><br />
necesida<strong>de</strong> <strong>de</strong> ir axudar alí.<br />
Para min foi unha gran<br />
película. (Xisela)<br />
O Único. É unha película <strong>de</strong><br />
acción, na que o seu protagonista<br />
era un mozo<br />
xaponés experto en artes<br />
marciais.(Alberto)<br />
Harry Potter. Esta serie<br />
gústame porque é entretida<br />
e encántanme os<br />
actores.(Martín)<br />
Un peque que vai <strong>de</strong><br />
marcha. Gústame moito<br />
porque trata dun bebé, e a<br />
min os bebés encántanme,<br />
e fai cousiñas que son propias<br />
<strong>de</strong> persoas adultas,<br />
polo que ris moito, e é<br />
supersimpático. (Cristina)<br />
Troya. Para min a película<br />
é moi triste, pero gústame<br />
como se fixo, e gústanme<br />
os actores, entre eles Brad<br />
Pitt e Orlando Bloom, que<br />
son os meus<br />
preferidos.(Ana)<br />
O pianista. Trata sobre un<br />
dos pianistas máis<br />
coñecidos, polaco. Esta película<br />
gañou tres Óscars, a<br />
Palma <strong>de</strong> Ouro do festival<br />
A A MIÑA MIÑA PELÍCULA PELÍCULA F FFAVORIT<br />
F ORIT ORITA ORIT<br />
<strong>de</strong> Cannes 2002 e un Goya<br />
á mellor película<br />
europea.(Diego)<br />
O diario <strong>de</strong> Noa. É unha<br />
historia <strong>de</strong> amor que foi<br />
narrada por Noa cando xa<br />
ía maior para que ela,a súa<br />
muller, que ten alzhéimer se<br />
acordara <strong>de</strong> toda a súa vida.<br />
Ao final terminan morrendo<br />
xuntos e ela acordándose<br />
<strong>de</strong>l. (Sandra)<br />
Cida<strong>de</strong> <strong>de</strong> Deus.<br />
Encantoume. Cóntanos<br />
unha historia real que<br />
ocorreu en América do Sur.<br />
Hai escenas moi violentas,<br />
porque este é o tema principal<br />
do que trata.(Noelia)<br />
O pozo. Trata dun dos temas<br />
que máis me gustan,<br />
o terror. Custoume moito<br />
vela, xa que o medo na miña<br />
casa era visible. Esta é unha<br />
das películas que marcan.<br />
(Noelia)<br />
Gato negro, gato branco.<br />
É unha comedia preciosa.<br />
Encantoume. (Noelia)<br />
Brave Heart, en galego<br />
Corazón salvaxe. Trata<br />
sobre a guerra entre ingleses<br />
e escoceses pola liberación<br />
<strong>de</strong> Escocia. Gústame<br />
porque é unha película on<strong>de</strong><br />
hai moito sangue e moitas<br />
mortes. Tamén me gusta o<br />
tema da película, xa que<br />
non é aburrido. (Iván)<br />
Zohan: licenza para<br />
peitear. Recomendo vela<br />
porque é bonita. A min<br />
gústame porque me fai rir<br />
moito. Penso que é divertida<br />
porque a forma <strong>de</strong> ser<br />
do personaxe é a <strong>de</strong> estar<br />
sempre contento e nunca<br />
preocupado. (Diego)<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
77 77<br />
77
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
78<br />
78<br />
ENTREVIST ENTREVISTA ENTREVIST A A A MARUXA MARUXA FOCIÑOS FOCIÑOS P PPAMPÍN<br />
P AMPÍN<br />
DO DO GRUPO GRUPO FUXAN FUXAN OS OS VENT VENTOS VENT OS<br />
ORQUESTRA<br />
ORQUESTRA<br />
OL OLYMPUS OL YMPUS<br />
Con tanta crise,<br />
tanto Obama por aquí e<br />
por aló e tantas malas<br />
novas, hai que darlle un<br />
pouco <strong>de</strong> música e baile<br />
ao ambiente, non? Pois<br />
para iso está a orquestra<br />
Olympus.<br />
No mesmo lugar <strong>de</strong><br />
hai un ano, cos mesmos<br />
músicos e cantantes, con<br />
novas actuacións e moitas<br />
cousas máis, esta gran<br />
orquestra galega, por segunda<br />
vez, volve poñer a<br />
pel <strong>de</strong> galiña a todos os<br />
seus seguidores.<br />
A gran novida<strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>ste segundo récord é a<br />
actuación <strong>de</strong> cantantes<br />
tan coñecidas como Marta<br />
Sánchez, os grupos «La<br />
Unión», «Nacha Pop» etc,<br />
que teñen previsto superar<br />
as 24 horas que superaron<br />
o ano pasado.<br />
Poida que non sexa<br />
unha noticia<br />
importantísima relacionada<br />
con todo o que se está a<br />
vivir hoxe en día, que non<br />
teña nada que ver coa<br />
crise, coas guerras, a economía,<br />
etc; pero eu aínda<br />
así considéroa importante<br />
Eu estiven presente<br />
no primeiro récord que<br />
conseguiron e podo asegurar<br />
que é un auténtico<br />
«subidón» velos actuar en<br />
directo, compartir risas e<br />
ata lágrimas con eles.<br />
Son máis <strong>de</strong> 24 horas<br />
seguidas actuando sen<br />
parar, e iso merecería moito<br />
máis ca un récord.<br />
MARUXA FOCIÑOS PAMPÍN,<br />
é unha magnífica artista que<br />
presta a súa voz a un dos grupos<br />
máis representativos do<br />
folclore galego: FUXAN OS<br />
VENTOS.<br />
Contestounos moi amablemente<br />
ás seguintes preguntas:<br />
- Cando comezou a<br />
interesarlle o mundo da música?<br />
- Xa <strong>de</strong> pequena me dicían que<br />
cantaba ben, e co tempo,<br />
funme dando conta <strong>de</strong> que<br />
realmente tiña aptitu<strong>de</strong>s para<br />
a música, principalmente para<br />
a parte vocal.<br />
- A que ida<strong>de</strong> empezou a can-<br />
Música<br />
tar?<br />
- Como dixen, xa <strong>de</strong> ben<br />
pequena, pero a un nivel profesional,<br />
foi cando estudaba en<br />
Santiago, na Coral «Cantigas<br />
e Agarimos». Con eles fun con<br />
<strong>de</strong>zanove anos a Bos Aires.<br />
Con vintecinco anos,<br />
propuxéronme entrar en<br />
Fuxan os ventos, e <strong>de</strong>n<strong>de</strong><br />
aquela non <strong>de</strong>ixei nunca <strong>de</strong><br />
cantar. A<strong>de</strong>mais <strong>de</strong> formar parte<br />
<strong>de</strong>ste grupo, tamén formo<br />
parte da Coral <strong>de</strong> Agolada e da<br />
banda <strong>de</strong> gaitas «Bico da<br />
Balouta», tamén <strong>de</strong> Agolada;<br />
con eles fun hai pouco á Bretaña<br />
francesa.<br />
- En que ano se formou Fuxan<br />
os ventos?
Música<br />
ENTREVIST ENTREVISTA ENTREVIST A A A MARUXA MARUXA FOCIÑOS FOCIÑOS P PPAMPÍN<br />
P AMPÍN<br />
DO DO GRUPO GRUPO FUXAN FUXAN OS OS VENT VENTOS VENT OS<br />
-O grupo formouse no ano<br />
1972. Organizouse daquela un<br />
certame <strong>de</strong> músicos <strong>de</strong> creación<br />
propia. Presentámonos e<br />
acadamos o primeiro premio.<br />
- Como foi a elección do<br />
nome do grupo?<br />
- Foi a raíz <strong>de</strong>se certame <strong>de</strong><br />
música. A canción coa que<br />
gañamos titulábase «Fuxan os<br />
ventos».<br />
- Séntese cómoda <strong>de</strong>ntro <strong>de</strong><br />
Fuxan os ventos?<br />
-Si, moi cómoda. Levamos 35<br />
anos xuntos.<br />
- Como se fixo tan famoso o<br />
grupo?<br />
-Porque recollemos moitos temas<br />
tradicionais. No ano 1975,<br />
morre Franco e saímos dunha<br />
época <strong>de</strong> ditadura. A xente<br />
estaba ávida <strong>de</strong> escoitar a<br />
alguén que reivindicara as<br />
nosas tradicións, a nosa lingua<br />
e, en <strong>de</strong>finitiva, a nosa cultura.<br />
- Cantos álbums teñen publicados?<br />
-Se non me falla a memoria,<br />
creo que oito: Fuxan os ventos,<br />
Tequeletequele, Sementeira,<br />
Quen a soubera cantar,<br />
Noutrora, Na Memoria dos<br />
Tempos, Galicia canta ó Neno e<br />
Sempre e máis <strong>de</strong>spois.<br />
- De todos eles, con cal se<br />
quedaría?<br />
-Non me quedaría con ningún<br />
en concreto, pero si que hai<br />
algunha canción en particular<br />
que prefiro.<br />
- Po<strong>de</strong>ría dicirnos unha?<br />
-Compañeira, é unha das<br />
miñas favoritas, fala da relación<br />
dun home e unha muller, unha<br />
relación baseada no amor e no<br />
compromiso co seu país.<br />
- Que instrumentos toca<strong>de</strong>s?<br />
-Dúas gaitas, unha galega e<br />
outra irlan<strong>de</strong>sa, todo tipo <strong>de</strong><br />
frautas, mandolina, percusión,<br />
bombo, pan<strong>de</strong>iro, tambor,<br />
cunchas, zanfona e violín.<br />
- Cal lle gusta máis?<br />
-A zanfona, polo seu son tan<br />
particular.<br />
- De todas as actuacións que<br />
fixeron, cal foi a máis importante<br />
para voste<strong>de</strong>?<br />
-Todas as actuacións son<br />
especiais, cantas en lugares<br />
on<strong>de</strong> probablemente nunca<br />
cantaras, con diferente público,<br />
diferentes ambientes...<br />
pero recordo unha serie <strong>de</strong><br />
actuacións que fixemos pola<br />
montaña <strong>de</strong> Lugo, en al<strong>de</strong>as<br />
on<strong>de</strong> <strong>de</strong>spois <strong>de</strong> cantar<br />
faciamos unha xuntanza cos<br />
veciños. Alí recollemos moitas<br />
pezas e establecemos un contacto<br />
directo coa xente.<br />
Recórdoo con moito cariño.<br />
- Que fai para coidar a voz?<br />
-Nada, basicamente nada. O<br />
que si noto é que teño que fluidificar<br />
máis as cordas vocais, é<br />
dicir, que hai que hidratalas.<br />
- Como compaxina o seu labor<br />
como mestra co seu papel<br />
<strong>de</strong> nai e coa súa <strong>de</strong>dicación<br />
ao mundo da música?<br />
-A miña primeira ocupación é o<br />
meu traballo <strong>de</strong> mestra, xa que<br />
este é o que me dá <strong>de</strong> comer.<br />
Hoxe en día os meus fillos xa<br />
son maiores e non precisan<br />
que estea tan pen<strong>de</strong>nte <strong>de</strong>les<br />
como cando eran pequenos. Á<br />
música <strong>de</strong>dícome as fins <strong>de</strong><br />
semana.<br />
Antes do Nadal, a formación<br />
orixinal <strong>de</strong> Fuxan os ventos<br />
volveu xuntarse para dar un<br />
concerto no Auditorio <strong>de</strong> Santiago,<br />
co motivo dos 36 anos da súa<br />
creación. Tal foi o éxito que axiña<br />
se esgotaron as entradas. No<br />
concerto xuntáronse tamén<br />
unha serie <strong>de</strong> invitados como<br />
Merce<strong>de</strong>s Peón ou Pepe<br />
Ferreirón, <strong>de</strong> Milladoiro; Uxía<br />
Senlle, Guadí Galego... que<br />
souberon actualizar o repertorio<br />
<strong>de</strong> Fuxan os Ventos e darlle<br />
novos aires.<br />
CARLA RÍO E ANDREA VÁZQUEZ.<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
79 79<br />
79
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
80<br />
80<br />
VIAXE VIAXE A A ROMA<br />
ROMA<br />
Principalmente vou explicar<br />
por que se fixo esta<br />
viaxe, o que fixemos, os sitios<br />
que visitamos...<br />
Esta viaxe foi realizada<br />
polo noso grupo <strong>de</strong> gaitas:<br />
«Airiños da Ponte».<br />
O primeiro día fomos<br />
<strong>de</strong> visita ao Vaticano por<br />
<strong>de</strong>ntro e tamén andamos<br />
por outros lugares <strong>de</strong> Roma<br />
<strong>de</strong> paseo, vendo igrexas e<br />
outros monumentos, como<br />
o Coliseo por fóra.<br />
O martes cos rapaces<br />
e rapazas da banda <strong>de</strong><br />
«Merza»(que hoxe é unha<br />
das mellores <strong>de</strong> Galicia) formamos<br />
tres grupos e seguimos<br />
<strong>de</strong> visita, vendo<br />
capelas, a fontana <strong>de</strong> Trevi,<br />
na que se tira unha moeda<br />
e se pi<strong>de</strong> un <strong>de</strong>sexo, e un<br />
montón <strong>de</strong> cousas máis.<br />
O mércores fomos tocar<br />
para o Papa. Tanto a<br />
banda como o noso grupo,<br />
fomos moi fotografados ,<br />
tanto por turistas como por<br />
xornalistas .<br />
Pola tar<strong>de</strong> tivemos que<br />
ir facer un ensaio para ao<br />
día seguinte ir tocar á «fie-<br />
ra» que é ao que nós lle<br />
chamamos feira.<br />
O día seguinte tocamos<br />
na inauguración da<br />
feira, viñérona inaugurar<br />
ministros, e a tar<strong>de</strong> tivémola<br />
libre para seguir visitando<br />
Roma ou facer o que<br />
quixeramos.<br />
O venres tocamos<br />
outra vez pola mañá na<br />
feira, e pola tar<strong>de</strong> andamos<br />
ao noso aire.<br />
O sábado fomos no<br />
AVE a Florencia e vimos un<br />
montón <strong>de</strong> cousas, todas<br />
preciosas.<br />
O último día fomos ao<br />
Vaticano, subimos á cúpula<br />
e vimos todo <strong>de</strong>n<strong>de</strong> arriba,<br />
outra preciosida<strong>de</strong>,<br />
aínda que tivésemos que<br />
subir máis <strong>de</strong> 500 escaleiras<br />
aproximadamente.<br />
E esa mesma tar<strong>de</strong><br />
volvemos en avión para a<br />
casa.<br />
A verda<strong>de</strong>, para min e<br />
penso que falo tamén polos<br />
meus compañeiros, foi<br />
unha experiencia estupen-<br />
Música<br />
da que nunca cambiaría, era<br />
todo moi bonito, pasámolo<br />
moi ben e a<strong>de</strong>mais fixemos<br />
novos amigos e amigas<br />
tanto galegos como italianos.<br />
Tamén teño que dicir<br />
que as comidas eran bastante<br />
boas , a pasta , a<br />
pizza, os xeados e os capuchinos<br />
sobre todo.<br />
A xente era moi amable<br />
con nós, aínda que nos<br />
miraba como a algo raro<br />
pola impresión <strong>de</strong> vernos<br />
vestidos <strong>de</strong> gaiteiros, que<br />
para eles é unha cousa<br />
nova, pero estivo moi ben<br />
aínda que nos quedou a<br />
pequena pena <strong>de</strong> non po<strong>de</strong>r<br />
ver Venecia, xa que nos<br />
levaba cinco horas ir e<br />
outras tantas volver.<br />
Pero, aínda que<br />
tivemos algún inconveniente,<br />
saíunos todo moi ben e<br />
estamos todos moi contentos.<br />
SILVIA SUÁREZ SOUTIÑO, B1A
Música<br />
EXPOSICIÓN EXPOSICIÓN DE DE INSTRUMENT<br />
INSTRUMENTOS<br />
INSTRUMENT OS<br />
Moitos dos instrumentos<br />
que vemos ou que incluso<br />
tocamos están feitos<br />
<strong>de</strong> caros materiais, polo que<br />
custan un ollo da cara. Pero<br />
no noso IES, o IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
tivemos unha iniciativa,<br />
máis ben quixemos facer<br />
ver a todas as persoas que<br />
non o instrumento máis<br />
caro nin o máis bonito é o<br />
que mellor soa. Como<br />
fixemos isto? moi fácil, cada<br />
alumno fixo un instrumento<br />
con materiais que<br />
atoparon e que xa non servían<br />
para nada. Porque en<br />
pleno século XXI non po<strong>de</strong>mos<br />
permitir que<br />
materiais que parecen inservibles<br />
se convertan en<br />
inservibles como é o caso<br />
das caixas <strong>de</strong> galletas, si,<br />
si, as <strong>de</strong> toda a vida <strong>de</strong> chapa,<br />
ben, pois con unha<br />
<strong>de</strong>sas caixas po<strong>de</strong>s facer un<br />
tamboril, a<strong>de</strong>mais po<strong>de</strong>mos<br />
contribuír a que no mundo<br />
se <strong>de</strong>ixe <strong>de</strong> pensar que o<br />
máis caro, e non o máis<br />
orixinal, é o mellor. En<br />
realida<strong>de</strong> isto todo po<strong>de</strong> parecer<br />
un xogo <strong>de</strong> nenos,<br />
pero se o miramos <strong>de</strong>n<strong>de</strong> o<br />
lado racional dámonos<br />
conta <strong>de</strong> que en realida<strong>de</strong><br />
non o é, senón que nós,<br />
os rapaces, somos conscientes<br />
<strong>de</strong> que po<strong>de</strong>mos ser<br />
felices cun simple tamboril<br />
ou unhas maracas feitas por<br />
nós mesmos. O importante<br />
é divertirse, e non fai falta<br />
que sexa cun instrumento<br />
supercaro, podémolo facer<br />
cunha simple caixa <strong>de</strong> galletas<br />
un pouco<br />
«maqueada». E sobre todo,<br />
o importante é a linguaxe<br />
da música e o que po<strong>de</strong><br />
unirnos, aínda que sexa cun<br />
instrumento feito por nós<br />
artesanalmente.<br />
Instrumentos feitos<br />
con cartón, lata, papel e,<br />
sobre todo,con moita, pero<br />
que moita imaxinación. Con<br />
todos estes materiais e con<br />
ilusión fixemos todos os<br />
alumnos <strong>de</strong> segundo da<br />
ESO cada un o noso ins-<br />
trumento. Só fai falta ganas<br />
e un pouco <strong>de</strong><br />
imaxinación para facer un<br />
instrumento musical co que<br />
atopemos pola casa. Simplemente<br />
cunhas latas <strong>de</strong><br />
Coca cola ou <strong>de</strong> Fanta, arroz<br />
e uns paus po<strong>de</strong>mos facer<br />
unhas maracas, que logo<br />
po<strong>de</strong>mos <strong>de</strong>corar ao antollo<br />
<strong>de</strong> cada un, ou cunha pá<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
81 81<br />
81
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
82<br />
82<br />
EXPOSICIÓN EXPOSICIÓN DE DE INSTRUMENT<br />
INSTRUMENTOS<br />
INSTRUMENT OS<br />
coma as que utilizan os<br />
nosos pais para facer o<br />
regos das patacas, po<strong>de</strong>mos<br />
facer unha guitarra…<br />
Como estes instrumentos<br />
hai moitos máis e máis curiosos.<br />
Para po<strong>de</strong>r velos e<br />
ver o fácil que po<strong>de</strong> resultar<br />
facer unha guitarra,<br />
unhas maracas, uns timbais<br />
ou unha frauta pan co que<br />
atopemos pola casa, só<br />
temos que achegarnos<br />
xusto enfronte <strong>de</strong> dirección<br />
ou da sala <strong>de</strong> profesores do<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong>.<br />
Nesta exposición feita<br />
polos alumnos <strong>de</strong> todo segundo<br />
da ESO para a clase<br />
<strong>de</strong> música po<strong>de</strong>mos observar<br />
moitos e diferentes instrumentos,<br />
fareivos unha<br />
pequena clasificación:<br />
De vento temos frautas<br />
chifres…, <strong>de</strong> percusión hai<br />
timbais, tamborís… e <strong>de</strong><br />
corda hai guitarras...<br />
O fin <strong>de</strong>sta exposición<br />
non só era un traballo para<br />
a clase <strong>de</strong> musica, senón<br />
que era para que nos<br />
<strong>de</strong>catásemos <strong>de</strong> que hai<br />
outras formas <strong>de</strong> divertirse<br />
sen que sexa estar falando<br />
polo mesenger ou estar<br />
xogando á play. O<br />
obxectivo <strong>de</strong> todo isto era<br />
tamén que todos os rapaces<br />
pasaramos un tempo<br />
cos nosos pais, avós,<br />
veciños... para que nos<br />
ensinaran a facer instrumentos<br />
como os que facían<br />
antigamente eles para divertirse.<br />
E así, unha vez máis, a<br />
música fíxonos pasar un bo<br />
anaco, incluso antes <strong>de</strong> tocar.<br />
LAURA LÓPEZ ROCA, S2B<br />
Música
Instituto<br />
VIAXE VIAXE A A GRECIA<br />
GRECIA<br />
A finais <strong>de</strong> marzo <strong>de</strong>ste ano, un pequeno<br />
grupo <strong>de</strong> alumnos do IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> pasamos<br />
oito fantásticos días en Grecia.Pasámolo moi<br />
ben a tódalas horas, divertímonos moito, e probamos<br />
moitas cousas novas. Entre elas ir in<br />
barco, en avión, en metro e en burro!!! Ai que<br />
molones eran.<br />
Tamén probamos todas as comidas típicas<br />
<strong>de</strong> alá nunha cena que fixemos todos<br />
xuntos. Cando digo todos xuntos, refírome ós<br />
tres institutos que fomos: IES <strong>de</strong> Ames, <strong>de</strong><br />
Carballo e o noso, o <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong>. Eran todos<br />
xeniais, falamos con todos e pasámolo moi,<br />
moi ben con eles, iso é que houbo algúns<br />
choros ó <strong>de</strong>spedirnos no aeroporto <strong>de</strong> Santiago.<br />
Ata queremos facer unha cea para vernos<br />
todos outra vez!!! A<strong>de</strong>mais <strong>de</strong> todo isto tamén<br />
nos gustou moito todos os monumentos que<br />
vimos: o Partenón (impresionante, era enorme...),<br />
o templo <strong>de</strong> Apolo en Delfos... Pero,<br />
polo menos nós, po<strong>de</strong>mos dicir que o que máis<br />
nos gustou foi a illa <strong>de</strong> Santorini e o barco no<br />
que chegamos a ela, aínda que tivemos que<br />
botar oito horas nel. Era preciosa, con tódalas<br />
casiñas brancas, con moitos camiños,<br />
escaleiras, e sobre todo costas cara arriba...Ó<br />
final do día doíannos as pernas...Pero mereceu<br />
a pena. E non esquecemos a illa do volcán, que bonita era!, toda a illa vermella e moi<br />
diferente do que estamos acostumados a ver. Tamén estivemos, como non, en Atenas, pero<br />
esa cida<strong>de</strong> non nos gustou moito. Había zonas moi vellas e algunhas persoas eran moi raras,<br />
con perdón. Pasámolo moi ben pero nestes últimos días xa tiñamos unhas poucas ganas <strong>de</strong><br />
vir a Meli<strong>de</strong> e ver a nosa xente.<br />
(Publicado o 2 -04-09 en http://aspasiameli<strong>de</strong>.blogspot.com)<br />
SILVIA E PATRI, 3ºA<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
83 83<br />
83
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
84<br />
84<br />
BREVES<br />
BREVES<br />
DOUS DOUS CAMBIOS<br />
CAMBIOS<br />
En primeiro lugar,<br />
quero dicir que a crítica<br />
que vou expoñer a continuación<br />
é persoal, e eu non<br />
coñezo os culpables pero<br />
si os prexudicados, todos<br />
os alumnos e alumnas que<br />
na primeira avaliación nos<br />
tivemos que adaptar a tres<br />
profesoras <strong>de</strong> inglés.<br />
Nós o primeiro día <strong>de</strong><br />
clase coñecemos os/as<br />
profesores/as que nos ían<br />
dar clase durante todo o<br />
curso. Todo ata aquí é normal,<br />
o problema chega<br />
cando, pasado un mes <strong>de</strong><br />
clase e logo <strong>de</strong> habituarnos<br />
á nosa profesora <strong>de</strong><br />
inglés, nos chega unha<br />
substituta que nos di que<br />
vai estar con nós ata o final<br />
da avaliación. Nós<br />
adaptámonos a ela,<br />
facemos un exame e todo<br />
ben.<br />
O segundo problema<br />
chega cando unha ou dúas<br />
semanas antes <strong>de</strong> rematar<br />
o curso nos chega<br />
outra substituta que nos<br />
di que nos vai facer ela o<br />
último exame. Parece todo<br />
unha comedia, un reto,<br />
pero por <strong>de</strong>sgraza, é a<br />
realida<strong>de</strong>. Que lles pasou<br />
ás outras profesoras?,<br />
quen nos virá <strong>de</strong>spois<br />
<strong>de</strong>stas curtas vacacións,<br />
a primeira, a segunda, a<br />
terceira, ou outra nova<br />
profesora? Son respostas<br />
que acharei o día 8 <strong>de</strong><br />
xaneiro.<br />
LAURA RÍO CARREIRA, B1A<br />
EXPERIMENT<br />
EXPERIMENTA<br />
EXPERIMENT<br />
Instituto<br />
O pasado día 20, na<br />
praza do parque <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
tiveron lugar un conxunto<br />
<strong>de</strong> experimentos científicos<br />
que tiñan como obxectivo<br />
principal dar a coñecer a<br />
parte máis lúdica da física<br />
e a química, por exemplo<br />
amosándonos como un globo,<br />
<strong>de</strong>spois <strong>de</strong> metelo nun<br />
recipiente <strong>de</strong> nitróxeno líquido<br />
a -200º C <strong>de</strong> temperatura,<br />
encóllese para<br />
<strong>de</strong>spois inchar e estoupar.<br />
Este evento foi posible<br />
grazas á axuda <strong>de</strong> alumnos<br />
e ex-alumnos do instituto<br />
<strong>de</strong> Meli<strong>de</strong>, que nos<br />
mostraron dunha forma un<br />
tanto especial e sinxela as<br />
curiosida<strong>de</strong>s que escon<strong>de</strong><br />
a ciencia.<br />
Den<strong>de</strong> o meu punto <strong>de</strong><br />
vista, activida<strong>de</strong>s como<br />
«Experimenta» <strong>de</strong>be habelas todos os anos, porque son unha<br />
boa maneira <strong>de</strong> que os meli<strong>de</strong>nses coñezan a ciencia, e os<br />
alumnos poidan traballar máis <strong>de</strong> cerca con ela.<br />
JUDITH RAMOS CASTRO, 1º BAC.
Instituto<br />
CORREMELIDE<br />
CORREMELIDE<br />
IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong> Xuño 2009<br />
85 85<br />
85
Xuño 2009 IES <strong>de</strong> Meli<strong>de</strong><br />
86<br />
86<br />
MANIFEST MANIFESTO MANIFEST O D DDA<br />
D A LINGU LINGUA LINGU A GALEGA<br />
GALEGA<br />
A lingua é o que nos<br />
diferenza doutros países,<br />
pobos ou culturas. Se nós<br />
non falamos o galego,<br />
que é a nosa lingua, quen<br />
vai ser o que o fale?<br />
Todos e todas somos<br />
libres <strong>de</strong> elixir a lingua que<br />
queiramos, pero se os<br />
nosos antepasados<br />
loitaron porque na nosa<br />
terra, Galicia, se falase o<br />
galego, como galegos que<br />
somos, teriamos que estar<br />
orgullosos <strong>de</strong> termos<br />
unha lingua particular e tan<br />
especial como é a nosa, a<br />
lingua galega.<br />
Temos unha lingua<br />
pola que se loitou para<br />
que, á fin, se pui<strong>de</strong>se falar,<br />
e tería que significar unha<br />
honra para todos os<br />
galegos e para todas as<br />
galegas ter unha lingua<br />
única e particularmente<br />
especial que nos fai a todos<br />
posuidores dunha<br />
gran riqueza que non se<br />
<strong>de</strong>bería per<strong>de</strong>r, pois esa<br />
lingua é mais prezada que<br />
o ouro e a prata. Como<br />
bos galegos teriamos que<br />
protexer o noso tesouro,<br />
porque para un galego,<br />
para unha galega, o máis<br />
importante ten que ser o<br />
seu, que neste caso é a<br />
lingua, algo que a xente<br />
galega nunca <strong>de</strong>bería<br />
esquecer nin botar fóra da<br />
súa rutina, porque <strong>de</strong>ntro<br />
(Lido na IX edición do Corremeli<strong>de</strong>. 29 <strong>de</strong> maio <strong>de</strong> 2009)<br />
do normal dun galego <strong>de</strong>bería<br />
entrar falar a lingua<br />
galega.<br />
Só temos que mirar<br />
un pouco para atrás e ver<br />
que hai relativamente<br />
pouco tempo, nos<br />
colexios e nos lugares públicos<br />
non se podía falar<br />
galego, só se podía falar<br />
o castelán. Grazas á<br />
chegada da <strong>de</strong>mocracia<br />
ao noso pais, fíxose que<br />
se fomentase a<br />
diversida<strong>de</strong> das linguas, e<br />
que <strong>de</strong>ste xeito todo o<br />
mundo pui<strong>de</strong>se falar e expresarse<br />
coa lingua que<br />
quixese, sen obrigas <strong>de</strong><br />
ningún tipo.<br />
O futuro da nosa<br />
lingua está nas nosas<br />
mans e só falándoa po<strong>de</strong>mos<br />
facer que sexa<br />
Instituto<br />
inesquecible e que nunca<br />
se vaia das conversas <strong>de</strong><br />
todos os galegos. Non hai<br />
nada mais bonito que ver<br />
a unha persoa falar a súa<br />
lingua. Cando alguén fala<br />
a súa lingua, honra á súa<br />
comarca, ao seu país,<br />
polo que os galegos e as<br />
galegas <strong>de</strong>beriamos facer<br />
que Galicia se <strong>de</strong>sbor<strong>de</strong> <strong>de</strong><br />
honra.<br />
A lingua galega é fina<br />
ou dura, rica ou pobre,<br />
agarimosa ou arisca, <strong>de</strong>pen<strong>de</strong><br />
<strong>de</strong> quen a mire…<br />
moitos adxectivos se po<strong>de</strong>n<br />
buscar para <strong>de</strong>scribir<br />
a nosa lingua, e quizais<br />
todas esas contradicións<br />
fan que sexa unha lingua<br />
especial.<br />
LAURA LÓPEZ ROCA. 2ºB ESO